[BJT Vol V-3-2] [\z Vin /] [\w IIIb /]
[BJT Page 672] [\x 672/]
[PTS Vol V - 1] [\z Vin /] [\f I /]
[PTS Page 268] [\q 268/]
Vinayapiñake
Mahàvaggapàëiyà
Dutiyo bhàgo
8
CãvarakkhandhakaüNamo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1. tena samayena buddho bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena vesàli iddhà ceva hoti phità ca1. Bahujanà2 àkiõõamanussà. Subhikkhà ca. Satta ca pàsàdasahassàni satta ca pàsàdasatàni satta ca pàsàdà. Satta ca kuñàgàrasahassàni satta ca kåñàgàrasatàni satta ca kåñàgàràni. Satta ca àràmasahassàni satta ca àràmasatàni satta ca àràmà. Satta ca pokkharaõisahassàni satta ca pokkharaõisatàni satta ca pokkharaõiyo. Ambapàli ca 3 gaõikà abhiråpà hoti dassanãyà pàsàdikà paramàyà vaõõapokkharatàya samannàgatà. Padakkhiõà4 nacce ca gãte ca vàdite ca. Abhisañà5 aññhikànaü aññhikànaü6 manussànaü. Pa¤¤àsàya ca rattiü gacchati. Tàya ca vesàlã bhãyyosomattàya upasobhati.
2. Atha kho ràjagahiko7 negamo vesàliü agamàsi. Kenacideva karaõãyena. Addasà kho ràjagahiko negamo vesàliü iddha¤ceva phita¤ca bahujanaü àkiõõamanussaü subhikkha¤ca, satta ca pàsàdasahassàni satta ca pàsàdasatàni satta ca pàsàde, satta ca kåñàgàrasahassàni satta ca kåñàgàrasatàni satta ca kåñàgàràni, satta ca àràmasahassàni satta ca àràmasatàni satta ca àràme, satta ca pokkharaõi sahassàni satta ca pokkharaõisatàni satta ca pokkharaõiyo, ambapàliü ca gaõikaü abhiråpaü dassanãyaü pàsàdikaü paramàya vaõõapokkharatàya samannàgatà, padakkhãõaü nacce ca gãte ca vàdite ca, abhisañaü aññhikànaü aññhikànaü manussànaü, pa¤¤àsàya ca rattiü gacchantiü, tàya ca vesàliü bhiyyosomattàya upasobhitaü8.
3. Atha kho ràjagahiko negamo vesàliyaü taü karaõãyaü tãretvà punadeva ràjagahaü paccàga¤chi. Yena ràjà màgadho seniyo bimbisàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü màgadhaü seniyaü bimbisàraü etadavoca: "vesàlã deva, iddhà ceva phità ca. Bahujanà àkiõõamanussà. Subhikkhà ca. Satta ca pàsàdasahassàni satta ca pàsàdasatàni satta ca pàsàdà. Satta ca kåñàgàrasahassàni satta ca kåñàgàrasatàni satta ca kåñàgàràni. Satta ca àràmasahassàni satta ca àràmasatàni satta ca àràmà. Satta ca pokkharaõãsahassàni satta ca pokkharaõãsatàni satta ca pokkharaõiyo. Ambapàlã ca gaõikà abhiråpà dassanãyà pàsàdikà paramàya vaõõapokkharatàya samannàgatà. Padakkhiõà nacce ca gãte ca vàdite ca. Abhisañà aññhikànaü aññhikànaü manussànaü. Pa¤¤àsàya ca rattiü gacchati. Tàya ca vesàlã bhãyyosomattàya upasobhati. Sàdhu deva, mayampi gaõikaü vuññhàpeyyàmà" ti 9. "Tena hi bhaõe, tàdisaü10 kumàriü jànàtha11, yaü tumhe tàdisaü gaõikaü vuññhàpyothà" ti.
1. "Phità" machasaü. 2. "Bahujanà ca àkiõõamanussà ca subhikkhàca" machasaü.
3. "Ambapàlikà" [P T S. 4.] "Padakkhà" si. Machasaü. 5. "Abhisamà" ma nu pa. 6 "Atthikànaü atthikànaü" machasaü. Aññhakathà. 7. "Ràjagahato" machasaü. [P T S. 8.] "Upasobhantiü" machasaü. 9. "Vuññhàpessàmàti" machasaü. 10. "Tàdisi" machasaü. [P T S. 11.] "Jànàhi" [P T S.]
[BJT Page 674] [\x 674/]
4. Tena kho pana samayena ràjagahe sàlavatã nàma kumàrikà1 abhiråpà hoti. Dassanãyà pàsàdikà paramàya vaõõapokakharatàya samannàgatà. Atha kho ràjagahiko negamo sàlavatiü kumàriü [PTS Page 269] [\q 269/] gaõikaü vuññhàpesi. Atha ko sàlavatã gaõikà na cirasseva padakkhiõà ahosi nacce ca gãte ca vàdite ca. Abhisañà aññhikànaü aññhikànaü manussànaü. Pañisatena ca rattiü gacchati.
5. Atha kho sàlavatã gaõikà na cirasseva gabbhinã ahosi. Atha kho sàlavatiyà gaõikàya etadahosi: "itthi kho gabbhinã purisànaü amanàpà hoti 2. Sace maü ko ci jànissati: 'sàlavatã gaõikà gabbhinã'ti sabbo me sakkàro parihàyissati3. Yannånàhaü gilànaü pañivedeyya" nti. Atha kho sàlavatã gaõikà dovàrikaü àõàpesi: "mà bhaõe dovàrika, ko ci puriso pàvisi. Yo ca maü pucchati, gilànàti pañivedehã" ti. "Evaü ayye" ti kho so dovàriko sàlavatiyà gaõikàya paccassosi. Atha kho sàlavatã gaõikà tassa gabbhassa paripàkamanvàya puttaü vijàyi. Atha kho sàlavatã gaõikà dàsiü àõàpesi: "bhanda je, imaü dàrakaü kattarasuppe pakkhipitvà nãharitvà saïkàrakåñe chaóóehi" ti. "Evaü ayye" ti kho sà dàsã sàlavatiyà gaõikàya pañissutvà taü dàrakaü kattarasuppe pakkhipitvà nãharitvà saïkàrakåñe chaóóesi.
6. Tena kho pana samayena abhayo4 ràjakumàro kàlasseva ràjåpaññhànaü gacchanto addasa taü dàrakaü kàkehi samparikiõõaü. Disvàna manusse pucchi: "kiü etaü bhaõe, kàkehi samparikiõõa" nti. "Dàrako devà" ti. "Jãvatã bhaõe"ti. "Jãvati devà" ti. "Tena hi bhaõe, taü dàrakaü amhàkaü antepuraü netvà dhàtãnaü detha posetu" nti. "Evaü devà"ti kho te manussà abhayassa ràjakumàrassa pañissutvà taü dàrakaü abhayassa ràjakumàrassa antepuraü netvà dhàtãnaü adaüsu "posethà" ti. Tassa jãvatã ti "jãvako" ti nàmaü akaüsu. Kumàrena posàpito ti "komàrabhacco" ti nàmaü akaüsu.
7. Atha kho jãvako komàrabhacco na cirasseva vi¤¤åtaü pàpuõi. Atha kho jãvako komàrabhacco yena abhayo ràjakumàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà abhayaü ràjakumàraü etadavoca: "kà me deva, màtà? Ko pità" ti. "Ahampi kho te bhaõe jãvaka, màtaraü na jànàmi. Apicàhaü te pità. Mayàsi 5 posàpito" ti. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa etadahosi: "imàni kho ràjakuralàni na sukaràni asippena upajãvituü. Yannånàhaü sippaü sikkheyya" nti.
1. "Kumàrã" machasaü. [P T S. 2.] "Amanàpà" machasaü. [P T S.]
3. "Bha¤jissati" machasaü. 4. "Abhayo nàma" machasaü. [P T S.]
5. "Mayàpi" [P T S.]
[BJT Page 676] [\x 676/]
8. Tena kho pana samayena takkasilàyaü1 disàpàmokkho vejjo pañivasati. Atha kho jãvako komàrabhacco abhayaü ràjakumàraü anàpucchà yena takkasilà2 [PTS Page 270] [\q 270/] yena so vejjo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà taü vejjaü etadavoca: "icchàmahaü àcariya, sippaü sikkhitu" nti. "Tena hi bhaõe jãvaka, sikkhasså" ti.
9. Atha kho jãvako komàrabhacco bahu¤ca gaõhàti. Lahu¤ca gaõhàti. Suññhu ca upadhàreti. Gahita¤cassa na pammussati 3. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa sattannaü vassànaü accayena etadahosi: "ahaü kho bahu¤ca gaõhàmi. Lahu¤ca gaõhàmi. Suññhu ca upadhàremi. Gahita¤ca me na pammussati. Satta ca me vassàni adhãyantassa nayimassa sippassa anto pa¤¤àyati. Kadà imassa sippassa anto pa¤¤àyissatã" ti.
10. Atha kho jãvako komàrabhacco yena so vejjo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà taü vejjaü etadavoca: "ahaü kho àcariya, bahu¤ca gaõhàmi. Lahu¤ca gaõhàmi. Suññhu ca upadhàremi. Gahita¤ca me na pammussati. Satta ca me vassàni adhãyantassa nayimassa sippassa anto pa¤¤àyati. Kadà imassa sippassa anto pa¤¤àyissatã" ti. "Tena hi bhaõe, jãvaka, khaõittiü àdàya takkasilàya samantà yojanaü àhiõóitvà 4 yaü ki¤ci abhesajjaü passeyyàsi taü àharà" ti. "Evaü àcariyà" ti kho jãvako komàrabhacco tassa vejjassa pañissutvà khaõittiü àdàya takkasilàya samantà yojanaü àhiõóanto na ki¤ci abhesajjaü addasa.
11. Atha kho jãvako komàrabhacco yena so vejjo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà taü vejjaü etadavoca: "àhiõóitomhi àcariya, takkasilàya samantà yojanaü. Na ki¤ci abhesajjaü addasa" nti. "Sikkhitosi 5 bhaõe jãvaka, alaü te ettakaü jãvikàyà"ti. Tassa jãvakassa komàrabhaccassa parittaü pàtheyyaü pàdàsi.
12. Atha kho jãvako komàrabhacco taü parittaü pàtheyyaü àdàya yena ràjagahaü tena pakkàmi. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa taü parittaü pàtheyyaü antaràmagge sàkete parikkhayaü agamàsi. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa etadahosi: "ime kho maggà kantàrà appodakà appabhakkhà na sukarà apàtheyyena gantuü. Yannånàhaü pàtheyyaü pariyeseyya" nti.
13. Tena kho pana samayena sàkete seññhibhariyàya sattavassiko sãsàbàdho hoti. Bahå mahantà mahantà disàpàmokkhà vejjà àgantvà nàsakkhiüsu arogaü6 kàtuü. Bahuü hira¤¤aü àdàya agamaüsu. Atha kho jãvako komàrabhacco sàketaü pavisitvà manusse pucchi: "ko bhaõe, gilàno? Kaü tikicchàmã" ti. "Etissà àcariya, seññhibhariyàya [PTS Page 271] [\q 271/] sattavassiko sãsàbàdho. Gaccha àcariya, seññhibhariyaü tikicchàhã" ti.
1. "Takkasãlàyaü" machasaü. 2. "Yena takkasãlà tena pakkàmi. Anupubbena yena takkasãlà yena vejjo tenupasaïkami" machasaü. [P T S.] A vi. Ma nu pa. To vi. 3. "Sammussati" machasaü. 4. "âhiõóanto"machasaü [P T S. 5.] "Susikkhitosi" machasaü. 6. "ârogaü" sã mu.
[BJT Page 678] [\x 678/]
14. Atha kho jãvako komàrabhacco yena seññhissa gahapatissa nivesanaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà dovàrikaü àõàpesi: "gaccha bhaõe dovàrika, seññhibhariyàya pàvada" "vejjo ayye, àgato. So taü daññhukàmo" ti. "Evaü àcariyà" ti kho so dovàriko jãvakassa komàrabhaccassa pañissutvà yena seññhibhariyà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà seññhibhariyaü etadavoca: "vejjo ayye, àgato. So taü daññhukàmo" ti. "Kãdiso bhaõe dovàrika, vejjo"ti. "Daharako ayye" ti. "Alaü bhaõe dovàrika, kiü me daharako vejjo karissati? Bahå mahantà mahantà disàpàmokkhà vejjàpi1 àgantvà nàsakkhiüsu arogaü kàtuü. Bahuü hira¤¤aü àdàya agamaüså" ti.
15. Atha kho so dovàriko yeka jãvako komàrabhacco tenupasaïkami. Upasaïkamitvà jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "seññhibhariyà àcariya, evamàha: 'alaü bhaõe dovàrika, kiü me daharako vejjo karissati? Bahå mahantà mahantà disàpàmokkhà vejjàpi àgantvà nàsakkhiüsu arogaü kàtuü. Bahuü hira¤¤aü àdàya agamaüså" ti.
16. "Gaccha bhaõe dovàrika, seññhibhariyàya pàvada: - vejjo ayye, evamàha: mà kirayye, pure ki¤ci adàsi. Yadà arogà hosi, tadà yaü iccheyyàsi, taü dajjeyyàsã" ti. "Evaü àcariyà" ti kho so dovàriko jãvakassa komàrabhaccassa pañissutvà yena seññhibhariyà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà seññhibhariyaü etadavoca: "vejjo ayye, evamàha: mà kirayye, pure ki¤ci adàsi. Yadà arogà hosi, tadà yaü iccheyyàsi, taü dajjeyyàsã" ti. "Tena hi bhaõe dovàrika, vejjo àgacchatå" ti. "Evaü ayye" ti kho so dovàriko seññhibhariyàya pañissutvà yena jãvako komàrabhacco tenupasaïkami. Upasaïkamitvà jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "seññhibhariyà taü àcariya, pakkosatã" ti.
17. Atha kho jãvako komàrabhacco yena seññhibhariyà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà seññhibhariyàya vikàraü sallakkhetvà seññhibhariyaü etadavoca: "pasatena me 2 ayye, sappinà attho" ti. Atha kho seññhibhariyà jãvakassa komàrabhaccassa pasataü sappiü dàpesi. Atha kho jãvako komàrabhacco taü pasataü sappiü nànàbhesajjehi nippacitvà seññhibhariyaü ma¤cake uttànaü nipajjàpetvà3 natthuto adàsi. Atha kho taü sappiü natthuto dinnaü mukhato ugga¤chi. Atha kho seññhibhariyà pañiggahe niññhubhitvà4 dàsiü àõàpesi: "bhanda je, imaü sappiü picunà gaõhàhã" ti.
18. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa etadahosi: "acchariyaü5, yàva låkhàyaü gharaõã, yatra hi nàma imaü chaóóanãyadhammaü sappiü picunà gàhàpessati. Bahukàni [PTS Page 272] [\q /] ca me mahagghàni mahagghàni 6 bhesajjàni upagatàni. Kimpimàyaïki¤ci7 deyyadhammaü dassatã" ti.
1. "Vejjà" machasaü. 2. "Pasatena" machasaü [P T S.] A. Vi ja vi. 3. "Nipàtetvà" machasaü. 4. "Nuññhuhitvà" [P T S 5.] "Acchariyaü vata bho" si. 6. "Mahagghàni" machasaü. 7. "Kimpimà yaü ka¤ci" si.
[BJT Page 680] [\x 680/]
19. Atha kho sà seññhibhariyà jãvakassa komàrabhaccassa vikàraü sallakkhetvà jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "kissa tvaü àcariya, vimanosã" ti. "Idha me etadahosi: acchariyaü yàvalåkhàyaü gharaõã, yatra hi nàma imaü chaóóanãyadhammaü sappiü picunà gàhàpessati. Bahukàni ca me mahagghàni mahagghàni bhesajjàni upagatàni. Kimpimàyaïki¤ci deyyadhammaü dassatã" ti. "Mayaü kho àcariya, agàrikà1 nàma upajànàmetassa sa¤¤amassa. Varametaü sappi dàsànaü và kammakarànaü và pàdabbha¤janaü và padãpakaraõe và àsittaü. Mà tvaü àcariya, vimano ahosi. Na te deyyadhammo hàyissatã" ti.
20. Atha kho jãvako komàrabhacco seññhibhariyàya sattavassikaü sãsàbàdhaü ekeneva natthukammena apakaóóhi. Atha kho seññhibhariyà arogà samànà jãvakassa komàrabhaccassa cattàri sahassàni pàdàsi. Putto "màtà me arogàpità" ti 2 cattàri sahassàni pàdàsi. Suõisà "sassu me arogàpità" ti cattàri sahassàni pàdàsi. Seññhigahapati "bhariyà me arogàpità" ti cattàri sahassàni pàdàsi dàsa¤ca assaratha¤ca.
21. Akha kho jãvako komàrabhacco tàni soëasasahassàni àdàya dàsa¤ca dàsi¤ca assaratha¤ca yena ràjagahaü tena pakkàmi. Anupubbena yena ràjagahaü yena abhayo ràjakumàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà abhayaü ràjakumàraü etadavoca: "idaü me deva, pañhamakammaü soëasasahassàni dàso ca dàsã ca assaratho ca. Patigaõhàtu me devo posàvanika"nti. Alaü bhaõe jãvaka, tuyheva hotu. Amhàka¤¤eva antepure nivesanaü màpehã"ti. Evaü devà" ti kho jãvako komàrabhacco abhayassa ràjakumàrassa pañissutvà antepure nivesanaü3 màpesi.
22. Tena kho pana samayena ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa bhagandalàbàdho hoti. Sàñakà lohitena makkhãyanti. Deviyo disvà uppaõóenti: "utunã'dàni devo. Pupphaü devassa uppannaü. Na ciraü4 devo vijàyissatã" ti. Tena ràjà maïkå hoti.
23. Atha kho ràjà màgadho seniyo bimbisàro abhayaü ràjakumàraü etadavoca: "mayhaü kho bhaõe abhaya, tàdiso àbàdho. Sàñakà lohitena makkhiyanti. Deviyo disvà5 uppaõóenti: "utunã' dàni devo. Pupphaü devassa uppannaü. Na ciraü devo vijàyissatã" ti. "Iïgha bhaõe abhaya, tàdisaü vejjaü jànàhi yo maü tikiccheyyà" ti. "Ayaü deva, amhàkaü jãvako vejjo taruõo bhadrako. So devaü tikicchissati" ti. "Tena hi bhaõe abhaya, [PTS Page 273] [\q 273/] jãvakaü vejjaü àõàpehi. So maü tikicchissatã" ti.
1. "Agàrikà" machasaü. Ja vi. 2. "ârogàñhitàtã" ma cha saü. [P T S.]
3. "Abhayassa ràjakumàrassa antepure nivesanaü" machasaü.
4. "Nacirasseva" si. [P T S. 5.] "Maü disvà" machasaü. [P T S]
[BJT Page 682] [\x 682/]
24. Atha kho abhayo ràjakumàro jãvakaü komàrabhaccaü àõàpesi: "gaccha bhaõe jãvaka, ràjànaü tikicchàhã" ti. Evaü devà" ti kho jãvako komàrabhacco abhayassa ràjakumàrassa pañissutvà nakhena bhesajjaü àdàya yena ràjà màgadho seniyo bimbisàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü màgadhaü seniyaü bimbisàraü etadavoca: "àbàdhaü1 deva, passàmà" ti.
25. Atha kho jãvako komàrabhacco ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa bhagandalàbàdhaü ekeneva àlepena apakaóóhi. Atha kho ràjà màgadho seniyo bimbisàro àrogo samàno pa¤ca itthisatàni sabbàlaïkàraü bhåsàpetvà2 omu¤càpetvà pu¤jakaü kàràpetvà jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "etaü bhaõe jãvaka, pa¤cannaü itthisatànaü sabbàlaïkàraü tuyhaü hotu" ti. "Alaü deva, adhikàraü me devo saratu" ti. "Tena hi bhaõe jãvaka, maü upaññhaha. Itthàgàra¤ca buddha pamukha¤ca saïgha" nti 3. "Evaü devà" ti kho jãvako komàrabhacco ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa paccassosi.
26. Tena kho pana samayena ràjagahitassa seññhissa sattavassiko sãsàbàdho hoti bahu mahantà mahantà disàpàmokkhà vejjà àgantvà nàsakkhiüsu arogaü kàtuü. Bahuü hira¤¤aü àdàya agamaüsu. Api ca vejjohi paccakkhàto hoti. Ekacce vejjà evamàhaüsu: "pa¤camaü divasaü seññhi gahapati kàlaü karissati" ti. Ekacce vejjà evamàhaüsu: "sattamaü divasaü seññhigahapati kàlaü karissatã" ti.
27. Atha kho ràjagahikassa negamassa etadahosi: "ayaü kho seññhigahapati bahukàro4 ra¤¤o ceva negamassa ca. Api ca vejjehi paccakkhàto. Ekacce vejjà evamàhaüsu: 'pa¤camaü divasaü seññhigahapati kàlaü karissatã' ti. Ekacce vejjà evamàhaüsu: 'sattamaü divasaü seññhigahapati kàlaü karissatã' ti. Aya¤ca ra¤¤o jãvako vejjo taruõo bhadrako. Yannåna mayaü ràjànaü jãvakaü vejjaü yàceyyàma seññhiü gahapatiü tikicchitu" nti.
28. Atha kho ràjagahiko negamo yena ràjà màgadho seniyo bimbisàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü màgadhaü seniyaü bimbisàraü etadavoca: "ayaü deva, seññhigahapati bahukàro devassa ce va negamassa ca. Api ca vejjehi paccakkhàto. Ekacce vejjà evamàhaüsu: 'pa¤camaü divasaü seññhigahapati kàlaü karissatã' ti. Ekacce vejjà evamàhaüsu: 'sattamaü divasaü seññhigahapati kàlaü karissati' ti. Sàdhu devo jãvakaü vejjaü àõàpetu seññhiü gahapatiü [PTS Page 274] [\q 274/] tikicchitu" nti. Atha kho ràjà màgadho seniyo bimbisàro jãvakaü komàrabhaccaü àõàpesi: "gaccha bhaõe jãvaka, seññhiü gahapatiü tikicchàhi" ti.
1. "âbàdhaü te" machasaü. 2. "Bhusàpetvà" machasaü. [P T S.] Ja vi
3. "Bhikkhusaïghanti" machasaü. [P T S. 4.] "Bahupakàro" ma cha saü [P T S.]
[BJT Page 684] [\x 684/]
29. "Evaü devà" ti kho jãvako komàrabhacco ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa pañissutvà yena seññhi gahapati tenupasaïkami. Upasaïkamitvà seññhissa gahapatissa vikàraü sallakkhetvà seññhiü gahapatiü etadavoca: "sacàhaü taü gahapati, arogàpeyyaü1, kiü me assa deyyadhammo" ti. "Sabbaü sàpateyya¤ca te àcariya, hotu. Aha¤ca te dàso" ti. "Sakkhissasi pana tvaü gahapati, ekena passena sattamàse nipajjitu" nti. "Sakkomahaü àcariya, ekena passena sattamàse nipajjitu" nti. "Sakakhissasi pana tvaü gahapati, dutiyena passena sattamàse nipajjitu" nti. "Sakkomahaü àcariya, dutiyena passena sattamàse nipajjitu" nti. "Sakkhissasi pana tvaü gahapati, uttàno sattamàse nipajjitu" nti. "Sakkomahaü àcariya, uttàno sattamàse nipajjitu" nti.
30. Atha kho jãvako komàrabhacco seññhiü gahapatiü ma¤cake nipajjàpetvà ma¤cakena 2 sambandhitvà sãsacchaviü phàletvà3 sibbaniü4 vinàmetvà dve pàõake nãharitvà janassa 5 dassesi: "passeyyàtha 6 ime dve pàõake ekaü khuddakaü ekaü mahallakaü. Ye te àcariyà evamàhaüsu: 'pa¤camaü divasaü seññhi gahapati kàlaü karissati' ti, tehàyaü mahallako pàõako diññho. Pa¤camaü divasaü seññhissa gahapatissa matthaluïgaü pariyàdiyissati. Matthaluïgassa pariyàdànà seññhi gahapati kàlaü karissati. Sudiññho tehi àcariyehi. Yepi te àcariyà evamàhaüsu: 'sattamaü divasaü seññhi gahapati kàlaü karissati' ti, tehàyaü khuddako pàõako diññho. Sattamaü divasaü seññhissa gahapatissa matthaluïgaü pariyàdiyissati. Matthaluïgassa pariyàdànà seññhi gahapati kàlaü karissati. Sudiññho tehi àcariyehã" ti. Sibbaniü sampañipàdetvà7 sãsacchaviü sibbetvà8 àlepaü adàsi.
31. Atha kho seññhigahapati sattàhassa accayena jãvakaü komaràbhaccaü etadavoca: "nàhaü àcariya, sakkomi ekena passena sattamàse nipajjitu" nti. Nanu me tvaü gahapati, pañissuõi: "sakkomahaü àcariya, ekena passena sattamàse nipajjãtu" nti. "Saccàhaü àcariya, pañissuõiü. Apàhaü marissàmi, nàhaü sakkomi ekena passena satata màse nipajjitu" nti. "Tena hi tvaü gahapati, dutiyena passena sattamàse nipajjàhã" ti.
32. Atha kho seññhigahapati sattàhassa accayena jãvakaü komaràbhaccaü etadavoca: [PTS Page 275] [\q 275/] "nàhaü àcariya, sakkomi dutiyena passena sattamàse nipajjitu" nti. Nanu me tvaü gahapati, pañissuõi: "sakkomahaü àcariya, dutiyena passena sattamàse nipajjãtu" nti. "Saccàhaü àcariya, pañissuõiü. Apàhaü marissàmi, nàhaü9 sakkomi dutiyena passena satta màse nipajjitu" nti. "Tena hi tvaü gahapati, uttàno sattamàse nipajjàhã" ti.
1. "Sace tvaü gahapati arogo bhaveyyàsi" machasaü.
" "Sacàhaü taü gahapati arogaü kareyyaü" si.
2. 'Ma¤cake" machasaü [P T S. 3.] "Uppàñetvà" ma cha saü.
4. "Sibbaniü" machasaü [P T S. "] "Uppaletvà" [P T S.]
5. "Mahàjanassa" machasaü. 6. "Passathayye" machasaü.
6. "Passathayyo" [P T S. 6.] "Passatha" si 7. "Sampañipàñetvà" machasaü. 8. "Sibbitvà" machasaü. 9. "Nàhaü àcariya" machasaü. [P T S.]
[BJT Page 686] [\x 686/]
33. Atha kho seññhi gahapati sattàhassa accayena jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "nàhaü àcariya, sakkomi uttàno sattamàse nipajjitu" nti. "Nanu me tvaü gahapati pañissuõi: sakkomahaü àcariya, uttàno sattamàse nipajjitu" nti. "Saccàhaü àcariya pañissuõiü. Apàhaü marissàmi, nàhaü sakkomi uttàno sattamàse nipajjitu" nti. "Aha¤cetaü gahapati, na vadeyyaü, ettakampi tvaü na nipajjeyyàsi. Api ca pañigaccosi mayà ¤àto: 'tãhi sattàhehi seññhi gahapati arogo bhavissatã' ti. Uññhehi gahapati, arogo'si. Jànàhi1 kiü me deyyadhammo" ti. Sabbaü sàpateyya¤ca te àcariya, hotu. Ahaü ca te dàso" ti. "Alaü gahapati, mà me tvaü sabbaü sàpateyyaü adàsi. Mà ca me dàso. Ra¤¤o satasahassaü dehi mayhaü satasahassa" nti. Atha kho seññhi gahapati arogo samàno ra¤¤o satasahassaü adàsi jãvakassa komàrabhaccassa satasahassaü.
34. Tena kho pana samayena bàràõaseyyakassa seññhiputtassa mokkhacikàya kãëantassa antagaõóàbàdho hoti, yena yàgu'pi pãtà na sammà pariõàmaü gacchati. Bhattampi bhuttaü na sammà pariõàmaü gacchati. Uccàropi passàvopi na paguõo. So tena kiso hoti låkho dubbaõõo uppaõóuppaõóukajàto dhamanisanthatagatto.
35. Atha kho bàràõaseyyakassa seññhissa etadahosi: "mayhaü kho puttassa tàdiso2 àbàdho yena yàgupi pãtà na sammà pariõàmaü gacchati. Bhattampi bhåtataü na sammà pariõàmaü gacchati. Uccàro'pi passà vo'pi na paguõo. So tena kiso låkho dubbaõõo uppaõóuppaõóukajàto dhamanisanthatagatto. Yannånàhaü ràjagahaü gantvà ràjànaü jãvakaü vejjaü yàceyyaü puttaü me tikicchitu" nti.
36. Atha kho bàràõaseyyako seññhi ràjagahaü gantvà yena ràjà màgadho seniyo bimbisàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü màgadhaü seniyaü bimbisàraü etadavoca: "mayhaü kho deva, puttassa tàdiso àbàdho, yena yàgu'pi 3 pità na sammà pariõàmaü gacchati. Bhatta'mpi bhuttaü na sammà pariõàmaü gacchati. Uccàro'pi passàvo' pi na paguõo. So tena kiso låkho dubbaõõo uppaõóuppaõóukajàto dhamanisanthatagatto. Sàdhu devo jãvakaü [PTS Page 276] [\q 276/] vejjaü àõàpetu puttaü me tikicchitu" nti.
37. Atha kho ràjà màgadho seniyo bimbisàro jãvakaü komàrabhaccaü àõàpesi: gaccha bhaõe jãvaka, bàràõasiü. Gantvà bàràõaseyyakaü seññhiputtaü tikicchàhã" ti. "Evaü devà" ti kho jãvako komàrabhacco ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa pañissutvà bàràõasiü gantvà yena bàràõaseyyako seññhiputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bàràõaseyyakassa seññhiputtassa vikàraü sallakegakhatvà janaü ussàretvà tirokaraõiü4 parikkhipitvà thamhe upanibandhitvà5 bhariyaü purato ñhapetvà udaracchaviü uppàñetvà antagaõñhiü nãharitvà bhariyàya dassesi: "passa te sàmikassa àbàdhaü. Iminà yàgu'pi pãtà na sammà pariõàmaü gacchati. Bhatta'mpi bhuttaü na sammà pariõàmaü gacchati. Uccàro'pi passàvo'pi na paguõo. Iminà'yaü kiso låkho dubbaõõo uppaõóuppaõóukajàto dhamanisanthatagatto" ti. Antagaõñhiü viniveñhetvà antàni pañipavesetvà udaracchaviü sibbetvà àlepaü adàsi.
1. Jànàsi. Machasaü. 2. "Kidiso" [P T S. 3.] "Yàgupi" [P T S.]
4. "Tirokaraõãyaü" [P T S.] Machasaü. Ja vi. Ma nu pa.
5. "Ubbandhatvà [P T S.] Machasaü.
[BJT Page 688] [\x 688/]
38. Atha kho bàràõaseyyako seññhiputto na cirasseva arogo ahosi. Atha kho bàràõaseyyako seññhi "putto me arogàpito" ti. Jãvakassa komàrabhaccassa soëasasahassàni pàdàsi. Atha kho jãvako komàrabhacco tàni soëasasahassàni àdàya punadeva ràjagahaü paccàga¤ji.
39. Tena kho pana samayena ra¤¤o1 pajjotassa paõóurogàbàdho hoti. Bahå mahantà mahantà disàpàmokkhà vejjà àgantvà nàsakkhiüsu arogaü kàtuü. Bahuü hira¤¤aü àdàya agamaüsu. Atha kho ràjà pajjoto ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa santike dåtaü pàhesi: "mayhaü kho tàdiso àbàdho. Sàdhu devo jãvakaü vejjaü àõàpetu. So maü tikicchassatã" ti.
40. Atha kho ràjà màgadho seniyo bimbisàro jãvakaü komàrabhaccaü àõàpesi: "gaccha bhaõe jãvaka, ujjeniü gantvà ràjànaü pajjotaü tikicchàhã"ti. "Evaü devà"ti jãvako komàrabhacco ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa pañissutvà ujjeniü gantvà yena ràjà pajjoto tenupasaïkamã. Upasaïkamitvà ra¤¤o pajjotassa vikàraü sallakkhetvà ràjànaü pajjotaü etadavoca: "sappiü deva, nippacissàmi 2. Taü devo pivissatã" ti. "Alaü bhaõe jãvaka, yaü te sakkà vinà sappinà arogaü kàtuü, taü karohi. Jegucchaü me sappi. Pañikkåla" nti.
41. Atha kho jãvakassa6 komàrabhaccassa etadahosi: "imassa kho ra¤¤o tàdiso àbàdho na sakkà vinà sappinà arogaü kàtuü. Yannånàhaü sappiü nippaceyyaü kasàvavaõõaü kasàvagandhaü kasàvarasa"nti. Atha kho jãvako komàrabhacco nànàbhesajjehi sappiü nippaci kasàvavaõõaü kasàvagandhaü kasàvarasaü.
42. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa etadahosi: [PTS Page 277] [\q 277/] "imassa kho ra¤¤à sappi pãtaü pariõàmentaü uddekaü dassati. Caõóo'yaü ràjà ghàtàpeyyàpi3 maü. Yannånàhaü pañigacceva àpuccheyya" nti.
43. Atha kho jãvako komàrabhacco yena ràjà pajjoto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü pajjotaü etadavoca: "mayaü kho deva, vejjà nàma tàdisena muhuttena målàni uddharàma. Bhesajjàni saüharàma. Sàdhu devo4 vàhanàgàresu ca dvàresu ca àõàpetu: 'yena vàhanena jãvako icchati, tena vàhanena gacchatu. Yena dvàrena icchati, tena dvàrena gacchatu. Yaü kàlaü icchati, taü kàlaü gacchatu. Yaü kàlaü icchati taü kàlaü pavisatå" ti.
44. Atha kho ràjà pajjoto vàhanàgàresu ca dvàresu ca àõàpesi: "yena vàhanena jãvako icchati, tena vàhanena gacchatu. Yena dvàrena icchati, tena dvàrena gacchatu. Yaü kàlaü icchati, taü kàlaü gacchatu. Yaü kàlaü icchati, taü kàlaü pavisatå" ti.
1. Si. "Ujjeniyaü ra¤¤o" 2. "Sappiü dehi. Sappiü deva nippacissàmi" machasaü. 3. "Ghàtàpeyyàsi" [P T S. 4.] Sàdhå me devo sã mu.
[BJT Page 690] [\x 690/]
45. Tena kho pana samayena ra¤¤o pajjotassa bhaddavatikà nàma hatthinikà pa¤¤àsayojanikà hoti. Atha kho jãvako komàrabhacco ra¤¤o pajjotassa sappiü1 upanàmesi: "kasàvaü devo pivatå"ti. Atha kho jãvako komàrabhacco ràjànaü pajjotaü sappi pàyetvà hatthisàlaü gantvà bhaddavatikàya hatthinikàya nagaramhà nippati.
46. Atha kho ra¤¤o pajjotassa taü sappi pãtaü pariõàmentaü udrekaü adàsi. Atha kho ràjà pajjoto manusse etadavoca: "duññhena bhaõe, jãvakena sappi pàyito'mhi. Tena hi bhaõe, jãvakaü vejjaü vicinàthà" ti. "Bhaddavatikàya deva, hatthinikàya nagaramhà nippatito" ti.
47. Tena kho pana samayena ra¤¤o pajjotassa kàko nàma dàso saññhiyojaniko hoti amanussena jàto2. Atha kho ràjà pajjoto kàkaü dàsaü àõàpesi. Gaccha bhaõe kàka, jãvakaü vejjaü nimattehi: 'ràjà taü àcariya nivattàpetã'ti. Ete kho bhaõe kàka, vejjà nàma bahumàya. Mà cassa ki¤ci pañiggahesã" ti.
48. Atha kho kàko dàso jãvakaü komàrabhaccaü antaràmagge kosambiyaü sambhàvesi pàtaràsaü karontaü. Atha kho kàko dàso jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: [PTS Page 278] [\q 278/] "ràjà taü àcariya, nivattàpetã"ti "àgamehi bhaõe kàka, yàva bhu¤jàmi 3. Handa bhaõe kàka, bhu¤jasså"ti. "Alaü àcariya, ra¤¤omhi àõatto, 'ete kho bhaõe kàka, vejjà nàma bahumàya. Mà cassa ki¤ci pañiggahesã" ti.
49. Tena kho pana samayena jãvako komàrabhacco nakhena bhesajjaü olumpetvà àmalaka¤ca khàdati. Pànãya¤ca pivati. Atha kho jãvako komàrabhacco kàkaü dàsaü etadavoca: "handa bhaõe kàka, àmalaka¤ca khàda. Pàniya¤ca pivasså"ti. Atha kho kàko dàso "aya¤ca kho vejjo àmalaka¤ca khàdati. Pànãya¤ca pivati. Na arahati ki¤ci pàpakaü hotu"nti upaóóhàmalaka¤ca khàdi. Pànãya¤ca apàyi. Tassa taü upaóóhàmalakaü khàyitaü tattheva nicchàresi.
50. Atha kho kàko dàso jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "atthi me àcariya, jãvita" nti. "Mà bhaõe kàka, bhàyi. Tva¤ceva arogo bhavissasi. Ràjà ca. Caõóo so ràjà ghàtàpeyyàpi maü. Tenàhaü na nivattàmã" ti bhaddavatikaü hatthinikaü kàkassa nãyyàdetvà yena ràjagahaü tena pakkàmi. Anupubbena yena ràjagahaü4 yena ràjà màgadho seniyo bimbisàro tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ra¤¤o màgadhassa seniyassa bimbisàrassa etamatthaü àrocesã. "Suñañhu bhaõe jãvaka, akàsi yaü si 5 na nivatto'. Caõóo so ràjà ghàtàpeyyàpi ta"nti.
51. Atha kho ràjà pajjoto arogo samàno jãvakassa komàrabhaccassa santike dåtaü pàhesi: "àgacchatu jãvako. Varaü dassàmi" ti. "Alaü ayyo6. Adhikàraü me devo saratå" ti.
1. "Taü sappiü" 2. "Pañiccajàto" machasaü. [P T S.]
3. "Yàva bhu¤jàma. " Machasaü. [P T S. 4.] "Yena ràjà" machasaü.
5. "Yampi" machasaü. [P T S. 6. "] Alaü deva" si.
[BJT Page 692] [\x 692/]
52. Tena kho pana samayena ra¤¤o pajjotassa sãveyyakaü dussayugaü uppannaü hoti bahunnaü1 dussànaü bahunnaü dussayugànaü bahunnaü dussayugasatànaü bahunnaü dussayugasahassànaü bahunnaü dussayugasatasahassànaü agga¤ca seññha¤ca mokkha¤ca uttama¤ca pavara¤ca. Atha kho ràjà pajjoto taü sãveyyakaü dussayugaü jãvakassa komàrabhaccassa pàhesi.
53. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa etadahosi: "idaü kho me sãveyyakaü dussayugaü ra¤¤à pajjotena pahitaü bahunnaü dussànaü bahunnaü dussayugànaü bahunnaü dussayugasatànaü bahunnaü dussayugasahassànaü bahunnaü dussayugasatasahassànaü agga¤ca seññha¤ca mokkha¤ca uttama¤ca pavara¤ca. Nayimaü2 a¤¤o koci paccàrahati a¤¤atra tena bhagavatà arahatà sammà sambuddhena, ra¤¤à và màgadhena seniyena bimbisàrenà"ti.
54. Tena kho pana samayena bhagavato kàyo dosàbhisanno hoti. Atha kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: [PTS Page 279] [\q 279/] "dosàbhisanno kho ànanda tathàgatassa kàyo. Icchati tathàgato virecanaü pàtu"nti.
55. Atha kho àyasmà ànando yena jãvako komàrabhacco tenupasaïkami. Upasaïkamitvà jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca: "dosàbhisanno kho àvuso jãvaka, tathàgatassa kàyo. Icchati tathàgato virecanaü pàtu"nti. "Tena hi bhante ànanda, bhagavato kàyaü katipàhaü sinehethà"ti.
56. Atha kho àyasmà ànando bhagavato kàyaü katipàhaü sinehetvà yena jãvako komàrabhacco tenupasaïkami. Upasaïkamitvà jãvakaü komàrabhaccaü etadavoca "siniddho kho àvuso jãvaka, tathàgatassa kàyo, yassa'dàni kàlaü ma¤¤asã" ti.
57. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa etadahosi: "na kho me taü patiråpaü, yo' haü bhagavato oëàrikaü virecanaü dadeyya"nti. Tãõi uppalahatthàni nànàbhesajjehi paribhàvetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ekaü uppalahatthaü bhagavato upanàmesi: "imaü bhante bhagavà pañhamaü uppalahatthaü upasiïghatu. Idaü bhagavantaü dasakakhattuü. Virecessatã"ti. Dutiyaü uppalahatthaü bhagavato upanàmesi: "imaü bhante bhagavà dutiyaü uppalahatthaü upasiïghatu. Idaü bhagavantaü dasakkhattuü virecessatã"ti. Tatiyaü uppalahatthaü bhagavato upanàmesi: "imaü bhante bhagavà tatiyaü uppalahatthaü upasiïghatu. Idaü bhagavantaü dasakkhattuü virecessatã ti evaü bhagavato samatiüsàya virecanaü bhavissati"ti. Atha kho jãvako komàrabhacco bhagavato samatiüsàya virecanaü datvà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
1. "Bahånaü" machasaü. 2. "Nayãdaü" machasaü.
[BJT Page 694] [\x 694/]
58. Atha kho jãvakassa komàrabhaccassa bahidvàrakoññhakà nikkhantassa etadahosi: "mayà kho bhagavato samatiüsàya virecanaü dinnaü. Dosàbhisanno tathàgatassa kàyo. Na bhagavantaü samatiüsakkhattuü virecessati. Ekånatiüsakkhattuü bhagavantaü virecessati. Api ca bhagavà viritto nahàyissati. Nahàtaü bhagavantaü sakiü virecessati. Evaü bhagavato samatiüsàya virecanaü bhavissatã" ti.
59. Atha kho bhagavà jãvakassa komàrabhaccassa cetasà cetoparivitakkama¤¤àya ayasmantaü ànandaü àmantesi: "idhànanda, jãvakassa komàrabhaccassa bahidvàrakoññhakà nikkhantassa etadahosi: 'mayà kho bhagavato samatiüsàya virecanaü dinnaü. Dosàbhisanno tathàgatassa kàyo. Na bhagavantaü samatiüsakkhattuü virecessati. Ekånatiüsakkhattåü bhagavantaü virecessati. Api ca bhagavà viritto nahàyisasati. Nahàtaü bhagavantaü sakiü virecessati. Evaü bhagavato samatiüsàya virecanaü bhavissatã' ti. Tena hànanda, uõhodakaü pañiyàdehã" ti. "Evaü bhante" ti kho àyasmà ànando bhagavato pañissutvà uõhodakaü [PTS Page 280] [\q 280/] pañiyàdesi.
60. Atha kho jãvako komàrabhacco yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho jãvako komàrabhacco bhagavantaü etadavoca: "viritto bhante bhagavà"ti. "Viritto'mhi jãvakà"ti. Idha mayhaü bhante bahiddhàrakoññhakà nikkhaõantassa etadahosi: "mayà kho bhagavato samatiüsàya virecanaü dinnaü. Dosàbhisanno tathàgatassa kàyo. Na bhagavantaü samatiüsakkhattuü virecessati. Ekånatiüsakkhattuü bhagavantaü virecessati. Api ca bhagavà viritto nahàyissati. Nahàtaü bhagavantaü sakiü virecessati. Evaü bhagavato samatiüsàya virecanaü bhavissatã'ti. Nahàyatu bhante bhagavà. Nahàyatu sugato"ti. Atha kho bhagavà uõhodakaü nahàyi. Nahàtaü bhagavantaü sakiü virecesi. Evaü bhagavato samatiüsàya virecanaü ahosi.
61. Atha kho jãvako komàrabhacco bhagavantaü etadavoca: "yàva bhante bhagavato kàyo pakatatto hoti, alaü tàva yåsapiõóapàtenà"ti 1.
1.
"Ahaü tàva yåsa piõóapàtetàti" sã mu.
" "Alaü yusa piõóapàtetàti" si.
[BJT Page 696] [\x 696/]
62. Atha kho bhagavato kàyo na cirasseva pakatatto ahosi. Atha kho jãvako komàrabhacco taü sãveyyakaü dussayugaü àdàya yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho jãvako komàrabhacco bhagavantaü etadavoca: "ekàhaü bhante, bhagavantaü varaü yàcàmã" ti. "Atikkantavarà kho jãvaka, tathàgatà"ti. Ya¤ca bhante, kappati ya¤ca anavajja"nti. "Vadehi jãvakà"ti. "Bhagavà bhante, paüsukåliko bhikkhusaïgho ca. Idaü me bhante, sãveyyakaü dussayugaü ra¤¤à pajjotena pahitaü bahunnaü dussànaü bahunnaü dussayugànaü bahunnaü dussayugasatànaü bahunnaü dussayugasahassànaü bahunnaü dussayugasatasahassànaü agga¤ca seññha¤ca mokkha¤ca uttama¤ca pavara¤ca. Patigaõhàtu me bhante, bhagavà sãveyyakaü dussayugaü. Bhikkhusaïghassa ca gahapati cãvaraü anujànàtå"ti. Pañiggahesi bhagavà sãveyyakaü dussayugaü.
63. Atha kho bhagavà jãvakaü komàrabhaccaü dhammiyà kathàya sandassesi. Samàdapesi. Samuttejesi. Sampahaüsesi. Atha kho jãvako komàrabhacco bhagavatà dhammiyà kathàya sandassito samàdapito samuttejito sampahaüsito uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
64. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmi bhikkhave, gahapaticãvaraü. Yo icchati, paüsukåliko hotu. Yo icchati, gahapaticãvaraü sàdiyatu. Itarãtarenapahaü1 bhikkhave, santuññhiü vaõõemã" ti.
65. Assosuü kho ràjagahe manussà "bhagavatà [PTS Page 281] [\q 281/] kira bhikkhånaü gahapaticãvaraü anu¤¤àta" nti. Te ca manussà haññhà ahesuü udaggà: "idàni kho mayaü dànàni dassàma, pu¤¤àni karissàma, yato bhagavatà bhikkhånaü gahapaticãvaraü anu¤¤à" nti. Ekàheneva ràjagahe bahåni cãvarasahassàni uppajjiüsu.
66. Assosuü kho jànapadà manussà "bhagavatà kira bhikkhånaü gahapati cãvaraü anu¤¤àta" nti. Te ca manussà haññhà ahesuü udaggà: idàni kho mayaü dànàni dassàma, pu¤¤àni karissàma, yato bhagavatà bhikkhånaü gahapaticãvaraü anu¤¤àta"nti. Janapadepi ekàheneva bahåni cãvarasahassàni uppajjiüsu.
67. Tena kho pana samayena saïghassa pàvàro uppanno hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, pàvàra"nti. Koseyyapàvàro uppanno hoti 2. "Anujànàmi bhikkhave, koseyya pàvàra"nti. Kojavaü uppannaü hoti. "Anujànàmi bhikkhave, kojava"nti.
Pañhamakabhàõavàro niññhito
1. "Itarãtarenapàhaü" machasaü. [P T S.] "Itarãtarenacàhaü"si
2. "Bhagavato etamatthaü àrocesuü" machasaü. [P T S.] A vi. Cha vi.
[BJT Page 698] [\x 698/]
1. Tena kho pana samayena kàsiràjà jãvakassa komàrabhaccassa aóóhakàsiyaü1 kambalaü pàhesi upaóóhakàsãnaü khamamànaü. Atha kho jãvako komàrabhacco taü aóóhakàsiyaü kambalaü àdàya yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho jãvako komàrabhacco bhagavantaü etadavoca: "ayamme bhante, aóóhakàsiyo kambalo kàsira¤¤à pahito upaóóhakàsinaü khamamàno. Patigaõhàtu me bhante, bhagavà kambalaü, yaü mama assa dãgharattaü hitàya sukhàyà" ti. Pañiggahesi bhagavà kambalaü.
2. Atha kho bhagavà jãvakaü komàrabhaccaü dhammiyà kathàya sandassesi. Samàdapesi. Samuttejesi. Sampahaüsesi. Atha kho jãvako komàrabhacco bhagavatà dhammiyà kathàya sandassito samàdapito samuttejito sampahaüsito uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
3. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmi bhikkhave, kambala"nti.
4. Tena kho pana samayena saïghassa uccàvacàni cãvaràni uppajjanti. 2 Atha kho bhikkhånaü etadahosi: "kinnu kho bhagavatà cãvaraü anu¤¤àtaü kiü ananu¤¤àta" nti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, cha cãvaràni: khomaü kappàsikaü koseyyaü kambalaü sàõaü bhaïga" nti.
5. Tena kho pana samayena ye te bhikkhå 3 gahapaticãvaraü [PTS Page 282] [\q 282/] sàdiyanti, te kukkuccàyantà paüsukålaü na sàdiyanti: "ekaüyeva bhagavatà cãvaraü anu¤¤àtaü. Na dve"ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, gahapaticãvaraü sàdiyantena paüsukålampi sàdiyituü. Tadubhayenapahaü bhikkhave, santuññhiü vaõõemã" ti.
6. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhå kosalesu janapadesu addhànamaggapañipannà honti. Ekacce bhikkhå susànaü okkakamiüsu paüsukålàya. Ekacce bhikkhå nàgamesuü4. Ye te bhikkhå susànaü okkamiüsu paüsukålàya, te paüsukålàni labhiüsu. Ye te bhikkhå nàgamesuü, te evamàhaüsu: "amhàkampi àvuso bhàgaü dethà" ti. Te evamàhaüsu: "na mayaü àvuso tumhàkaü bhàgaü dassàma. Kissa tumhe nàgamitthà" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, nàgamentànaü na akàmà5 bhàgaü dàtu" nti.
1. "Aóóhakàsikaü" machasaü. [P T S.] Ja vi. A vi. Ma nu pa. To vi.
2. "Uppannàni honti" machasaü. 3. "Te bhikkhå" [P T S.] Ma nu pa
4. "Nàgamiüsu" ma nu pa. To vi. 5. "Akàmà" machasaü.
[BJT Page 700] [\x 700/]
7. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhå kosalesu janapadesu addhànamaggapañipannà honti. Ekacce bhikkhå susànaü okkamiüsu paüsukålàya. Ekacce bhikkhå àgamesuü. Ye te bhikkhå susànaü okkamiüsu paüsukålàya, te paüsukålàni labhiüsu. Ye te bhikkhå àgamesuü, te evamàhaüsu: "amhàkampi àvuso bhàgaü dethà" ti. Te evamàhaüsu: "na mayaü àvuso tumhàkaü bhàgaü dassàma. Kissa tumhe na okkamitthà" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhavo, àgamentànaü akàmà bhàgaü dàtu" nti.
8. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhå kosalesu janapadesu addhànamaggapañipannà honti. Ekacce bhikkhå pañhamaü susànaü okkamiüsu paüsukålàya. Ekacce bhikkhå pacchà okkamiüsu. Ye te bhikkhå pañhamaü susànaü okkamiüsu paüsukålàya, te paüsukålàni labhiüsu. Ye te bhikkhå pacchà okkamiüsu, te na labhiüsu. Te evamàhaüsu: "amhàkampi àvuso bhàgaü dethà"ti. Te evamàhaüsu: "na mayaü àvuso tumhàkaü bhàgaü dassàma. Kissa tumhe pacchà okkamitthà" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, pacchà okkamantànaü1 na akàmà bhàgaü dàtu" nti.
9. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhå kosalesu janapadesu addhànamaggapañipannà honti. Te sadisà susànaü okkamiüsu paüsukålàya. Ekacce bhikkhå paüsukålàni labhiüsu. Ekacce bhikkhå na labhiüsu. Ye te bhikkhå na labhiüsu, te evamàhaüsu: "amhàkampi àvuso bhàgaü dethà" ti. Te evamàhaüsu: "na mayaü àvuso tumhàkaü bhàgaü dassàma. Kissa tumhena labhitthà" ti. Bhagavato etamattha ü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave sadisànaü okkamantànaü akàmà bhàgaü dàtu" nti.
10. Tena kho pana samayena sambahulà bhikkhå kosalesu janapadesu addhànamaggapañipannà honti. Te katikaü katvà susànaü okkamiüsu paüsukålàya. Ekacce bhikkhå paüsukålàni labhiüsu. Ekacce bhikkhå na [PTS Page 283] [\q 283/] labhiüsu. Ye te bhikkhå na labhiüsu, te evamàhaüsu: "amhàkampi àvuso bhàgaü dethà" ti. Te evamàhaüsu: "na mayaü àvuso tumhàkaü bhàgaü dassàma. Kissa tumhe na labhitthà" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave sadisànaü okkamantànaü akàmà bhàgaü dàtu" nti.
11. Tena kho pana samayena manussà cãvaraü àdàya àràmà àgacchanti. Te pañiggàhakaü alabhamànà pañiharanti. Cãvaraü parittaü uppajjati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave pa¤cahaïgehi samannàgataü bhikkhuü cãvarapañiggàhakaü sammannituü: yo na chandàgatiü gaccheyya, na dosàgatiü gaccheyya, na mohàgatiü gaccheyya, na bhayàgatiü gaccheyya, gahitàgahita¤ca jàneyya. "
1. "Okkantànaü" machasaü. [P T S.]
[BJT Page 702] [\x 702/]
12. Eva¤ca pana bhikkhave, sammannitabbo: pañhamaü bhikkhu yàcitabbo. Yàcitvà byattena bhikkhunà pañibalena saïgho ¤àpetabbo: "suõàtu me bhante saïgho, yadi saïghassa pattakallaü, saïgho itthannàmaü bhikkhuü cãvarapañiggàhakaü sammanneyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante saïgho. Saïgho itthannàmaü bhikkhuü cãvarapañiggàhakaü sammannati. Yassàyasmato khamati itthannàmassa bhikkhuno cãvarapañiggàhakassa sammuti, so tuõhassa yassa nakkhamati so bhàseyya. Sammato saïghena itthannàmo bhikkhu cãvarapañiggàhako. Khamati saïghassa tasmà tuõhã. Evametaü dhàrayàmã" ti.
13. Tena kho pana sahayena cãvarapañiggahatà bhikkhå cãvaraü pañiggahetvà tattheva ujjhitvà pakkamanti. Cãvaraü nassati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi [PTS Page 284] [\q 284/] bhikkhave, pa¤cahaïgehi samannàgataü bhikkhuü cãvaranidahakaü sammannituü: yo na chandàgatiü gaccheyya, na dosàgatiü gaccheyya, na mohàgatiü gaccheyya, na bhayàgatiü gaccheyya, nihitànihita¤ca jàneyya. "
14.
Eva¤ca pana bhikkhave, sammannitabbo: pañhamaü bhikkhu yàcitabbo. Yàcitvà vyattena bhikkhunà pañibalena saïgho ¤àpetabbo: "suõàtu me bhante, saïgho. Yadi saïghassa pattakallaü, saïgho itthannàmaü bhikkhuü cãvaranidahakaü sammanneyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante, saïgho. Saïgho itthannàmaü bhikkhuü cãvaranidahakaü sammannati. Yassàyasmato khamati itthannàmassa bhikkhuno cãvaranidahakassa sammuti, so tuõhassa. Yassa nakkhamati, so bhàseyya. Sammato saïghena itthannàmo bhikkhu cãvaranidahako. Khamati saïghassa. Tasmà tuõhã. Evametaü dhàrayàmã" ti.
15. Tena kho pana samayena cãvaranidahakà1 bhikkhå maõóapepi rukkhamålepi nimbakosepi cãvaraü nidahanti 2. Undårehipi upacikàhipi khajjanti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmã bhikkhave bhaõóàgàraü sammannituü, yaü saïgho àkaïkhati vihàraü và aóóhayogaü và pàsàdaü và hammiyaü và guhaü và. "
16. Eva¤ca pana bhikkhave, sammannitabbo: vyattena bhikkhunà pañibalena saïgho ¤àpetabebà: "suõàtu me bhante, saïgho. Yadi saïghassa pattakallaü, saïgho itthannàmaü vihàraü bhaõóàgàraü sammanneyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante saïgho. Saïgho itthannàmaü vihàraü bhaõóàgàraü sammannati. Yassàyasmato khamati itthannàmassa vihàrassa bhaõóàgàrassa sammuti, so tuõhassa. Yassa nakkhamati, so bhàseyya. Sammato saïghena itthannàmo vihàro bhaõóàgàraü. Khamati saïghassa. Tasmà tuõhi. Evametaü dhàrayàmã" ti.
1. "Nidahako" machasaü. 2. "Nidahati" machasaü.
[BJT Page 704] [\x 704/]
17. Tena kho pana samayena saïghassa bhaõóàgàre cãvaraü aguttaü hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, pa¤cahaïgehi samannàgataü bhikkhuü bhaõóàgàrikaü1 sammannituü: yo na chandàgatiü gaccheyya, na dosàgatiü gaccheyya, na mohàgatiü gaccheyya, na bhayàgatiü gaccheyya, guttàgutta¤ca jàneyya. " Eva¤ca pana bhikkhave, sammannitabbo: "suõàtu me bhante, saïgho. Yadi saïghassa pattakallaü, saïgho itthannàmo bhikkhuü bhaõóàgàrikaü sammanneyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante saïgho. Saïgho itthannàmaü bhikkhuü bhaõóàgàrikaü sammannati. Yassàyasmato khamati itthannàmassa bhaõóàgàrikassa sammuti, so tuõhassa. Yassa nakkhamati, so bhàseyya. Sammato saïghena itthannàmo bhikkhu bhaõóàgàriko. [PTS Page 285] [\q 285/] khamati saïghassa. Tasmà tuõhi. Evametaü dhàrayàmã" ti.
18. Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå bhaõóàgàrikaü vuññhàpenti. Bhagavato etamatthaü àrocesu: "na bhikkhave, bhaõóàgàriko vuññhàpetabbo. Yo vuññhàpeyya, àpatti dukkañassà" ti
19. Tena kho pana samayena saïghassa bhaõóàgàre cãvaraü ussannaü hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, sammukhãbhåtena saïghena bhàjetu" nti.
20. Tena kho pana samayena sabbo saïgho2 cãvaraü bhàjento kolàhalaü akàsi. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, pa¤cahaïgehi samannàgataü bhikkhuü cãvarabhàjakaü sammannituü: yo na chandàgatiü gaccheyya, na dosàgatiü gaccheyya, na mohàgatiü gaccheyya, na bhayàgatiü gaccheyya, bhàjitàbhàjita¤ca jàneyya. Eva¤ca pana bhikkhave sammannitabbo: "suõàtu me bhante, saïgho. Yadi saïghassa pattakallaü, saïgho itthannàmo bhikkhu cãvarabhàjako sammanneyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante saïgho. Saïgho itthannàmo bhikkhu cãvarabhàjako sammannati. . Yassàyasmato khamati itthannàmassa bhikkhussa cãvarabhàjakassa sammuti, so tuõhassa. Yassa nakkhamati, so bhàseyya. Sammato saïghena itthannàmo bhikkhu cãvarabhàjako. Khamati saïghassa. Tasmà tuõhã. Evametaü dhàrayàmã" ti.
21. Atha kho cãvarabhàjakànaü bhikkhånaü etadahosi: "kathannu kho cãvaraü bhàjetabba" nti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, pañhamaü uccinitvà tulayitvà vaõõàvaõõaü katvà bhikkhå gaõetvà vaggaü bandhitvà cãvarapañiviüsaü ñhapetu"nti.
22. Atha kho cãvarabhàjakànaü bhikkhånaü etadahosi: "kathannu kho sàmaõerànaü cãvarapañiviüso dàtabbo" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, sàmaõerànaü upaóóhapañiviüsaü dàtu"nti.
23. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu sakena bhàgena uttaritukàmo hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, uttarantassa sakaü bhàgaü dàtu"nti.
24. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu atirekabhàgena uttaritukàmo hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, anukkhepe dinne atirekabhàgaü dàtu" nti.
25. Atha kho cãvarabhàjakànaü bhikkhånaü etadahosi: "kathannu kho cãvarapañiviüso dàtabbo àgatapañipàñiyà nu kho udàhu yathàbuóóha" nti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. Anujànàmi bhikkhave, vikalake tosetvà kusapàtaü kàtu" nti.
1. "Bhaõóàgàriyaü" ma nu pa. To vi. A vi. 2. "Saïgho" ma cha saü
[BJT Page 706] [\x 706/]
26. Tena kho pana samayena bhikkhå chakaõenapi paõóumattikàyapi [PTS Page 286] [\q 286/] cãvaraü rajenti. Cãvaraü dubbaõõaü hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave cha rajanàni: målarajanaü khandharajanaü tacarajanaü pattarajanaü puppharajanaü phalarajana" nti.
27. Tena kho pana samayena bhikkhå sãtundikàya1 cãvaraü rajenti. Cãvaraü duggandhaü hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, rajanaü pacituü culliü 2 rajanakumbhi" nti. Rajanaü uttarãyati bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, uttaràlumpaü3 bandhitu" nti.
28. Tena kho pana samayena bhikkhå na jànanti rajanaü pakkaü và apakkaü và. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, udake và nakhapiññhikàya và thevakaü dàtu" nti.
29. Tena kho pana samayena bhikkhå rajanaü oropentà kumbhiü àvi¤janti 4. Kumbhi pabhijjati 5. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, rajanuëuïkaü daõóakathàlika" nti 6.
30. Tena kho pana samayena bhikkhånaü rajanabhàjanaü na saüvijjati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, rajanakolambaü7 rajanaghaña" nti.
31. Tena kho pana samayena bhikkhå pàtiyàpi pattepi cãvaraü sammaddanti 8. Cãvaraü paribhijjati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü: "anujànàmi bhikkhave, rajanadoõika" nti.
32. Tena kho pana samayena bhikkhå chamàya cãvaraü pattharanti. Cãvaraü paüsukitaü hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, tiõasantharaka" nti 9. Tiõasantharako upacikàhi khajjati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, cãvaravaüsaü cãvararajju" nti. Majjhena laggenti. Rajanaü ubhato galati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, kaõõe bandhitu"nti. Kaõõo jãrati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, kaõõasuttaka" nti. Rajanaü ekato galati. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, samparivattakaü samparivattakaü rajetuü. Na ca acchinne theve pakkamitu" nti.
33. Tena kho pana samayena cãvaraü patthinnaü hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, udake osàdetu" nti. 10
34. Tena kho pana samayena cãvaraü pharusaü hoti bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, pàõinà [PTS Page 287] [\q 287/] àkoñetu" nti.
1. "Sãtudakàya" machasaü. "Sãtuntakàya" [P T S] "sãtudikàya" si
2. "Cullaü" sã mu. 3. "Uttaràëuvaü" si. "Uttaraëumpiyaü" a vi. Ja vi.
4. "âvajjanti" ma nu pa. To vi. Ja vi. A vi. [P T S.] "âvañanti" si.
5. "Bhijjati" machasaü [P T S 6.] "Daõóakathàlakaü" machasaü.
7. "Rajanakolumbaü" aññhakathà; "rajanakolumpaü" sã mu. 8. "Omaddanti" machasaü.
9. "Santhàrakanti" machasaü. 10. "Osàretunti" machasaü. [P T S.]
[BJT Page 708] [\x 708/]
35. Tena kho pana samayena bhikkhå acchinnakàni dhàrenti1 dantakàsàvàni. (Manussà ujjhàyanti khãyanti vipàcenti: "seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Na bhikkhave acchinnakàni cãvaràni dhàretabbàni. Yo dhàreyya, àpatti dukkañassà"ti)2.
36. Atha kho bhagavà ràjagahe yathàbhirattaü viharitvà yena dakkhiõàgiri tena càrikaü pakkàmi. Addasà kho bhagavà magadhakkhettaü accibaddhaü3 pàlibaddhaü mariyàdabaddhaü siïghàñakabaddhaü. Disvàna àyasmantaü ànandaü àmantesi: "passasi no tvaü ànanda, magadhakkhettaü accibaddhaü pàlibaddhaü mariyàbaddhaü siïghàñakabaddha" nti. "Evaü bhante" ti. "Ussahasi tvaü ànanda, bhikkhånaü evaråpàni cãvaràni saüvidahitu" nti. "Ussàhàmi bhagavà" ti.
37. Atha kho bhagavà dakkhiõàgirismiü yathàbhirattaü viharitvà punadeva ràjagahaü paccàga¤chi. Atha kho àyasmà ànando sambahulànaü bhikkhånaü cãvaràni saüvidahitvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "passatu me bhante, bhagavà cãvaràni saüvidahitànã"ti. 4 Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "paõóito bhikkhave, ànando; mahàpa¤¤o bhikkhave, ànando yatra hi nàma mayà saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü àjànissati, kusimpi nàma karissati, aóóhakusimpi nàma karissati, maõóalampi nàma karissati, aóóhamaõóalampi nàma karissati, vivaññampi nàma karissati, anuvaññampi nàma karissati, gãveyyakampi nàma karissati, jaïgheyyakampi nàma karissati, bàhantampi nàma karissati. Chinnaka¤ca 5 bhavissati satthalåkhaü samaõasàruppaü paccatthikàna¤ca anabhijjhitaü. 6 Anujànàmi bhikkhave, chinnakaü saïghàñiü, chinnakaü uttaràsaïghaü, chinnakaü antaravàsaka" nti.
38. Atha kho bhagavà ràjagahe yathàbhirattaü viharitvà yena vesàli tena càrikaü pakkàmi. Addasà7 kho bhagavà antarà ca ràjagahaü antarà ca vesàliü addhànamaggapañipanne sambahule bhikkhå cãvarehi ubbhaõóite 8 sãsepi cãvarabhisiü karitvà bandhepi cãvarabhisiü karitvà kañiyàpi cãvarabhisiü karitvà àgacchante. Disvàna bhagavato etadahosi: "ati lahuü kho ime moghapurisà cãvarabàhullàya 9 [PTS Page 288] [\q 288/] àvattà. Yannånàhaü bhikkhånaü cãvare sãmaü bandheyyaü. Mariyàdaü ñhapeyya" nti.
1. "Cãvaràni dhàrenti" machasaü.
2. "Manussà ujjhàyanti khãyanti vipàcenti seyyathàpinàma gihã kàmabhoginoti.
Bhagavato etamatthaü àrocesuü. Na bhikkhave acchinnakàni cãvaràni dhàretabbàni.
Yo dhàreyya àpatti dukkañassàtã"ti natthi sihalakkhara potthakesu. "
3. "Accibandhaü" machasaü. [P T S. 4.] "Saüvihitàni" ma nu pa
5. "Cintakaü" machasaü. 6. "Anabhicchitaü" machasaü 7. "Addasa" machasaü. [P T S 8.] "Ubbhaõóikate" si.
9. "Cãvare bàhullàya" machasaü. [P T S.]
[BJT Page 710] [\x 710/]
39. Atha kho bhagavà anupubbena càrikaü caramàno yena vesàlã tadavasari. Tatra sudaü bhagavà vesàliyaü viharati gotamake cetiye. Tena kho pana samayena bhagavà sãtàsu hemantikàsu rattãsu antaraññhakàsu himapàtasamaye rattiü ajjhokàse ekacãvaro nisãdi. Na bhagavantaü sãtaü ahosi. Nikkhante pañhame yàme sãtaü bhagavantaü ahosi. Dutiyaü bhagavà cãvaraü pàrupi. Na bhagavantaü sãtaü ahosi. Nikkhante majjhime yàme sãtaü bhagavantaü ahosi. Tatiyaü bhagavà cãvaraü pàrupi. Na bhagavantaü sãtaü ahosi. Nikkhante pacchime yàme uddhaste1 aruõe nandimukhiyà rattiyà sãtaü bhagavantaü ahosi. Catutthaü bhagavà cãvaraü pàrupi. Na bhagavantaü sãtaü ahosi. Atha kho bhagavato etadahosi: "yepi kho te kulaputtà imasmiü dhammavinaye pabbajità sãtàlukà sãtabhãrukà, tepi sakkonti ticãvarena yàpetu. Yannånàhaü bhikkhånaü cãvare sãmaü khandheyyaü, mariyàdaü ñhapeyyaü, ticãvaraü anujàneyya" nti.
40. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "idhàhaü bhikkhave, antarà ca ràjagahaü antarà ca vesàliü addhànamaggapañipanno addasaü sambahule bhikkhå cãvarehi ubbhaõóite sãsepi cãvarabhisiü karitvà khandhepi cãvarabhisiü karitvà kañiyàpi cãvarabhisiü karitvà àgacchante. Disvàna me etadahosi: 'atilahuü kho ime moghapurisà cãvarabàhullàya àvattà. Yannånàhaü bhikkhånaü cãvare sãmaü bandheyyaü, mariyàdaü ñhapeyya" nti.
41. "Idhàhaü bhikkhave, sãtàsu hemantikàsu rattãsu antaraññhakàsu himapàtasamaye rattiü ajjhokàse ekacãvaro nisãdiü. Na maü sãtaü ahosi. Nikkante pañhame yàme sãtaü maü ahosi. Dutiyàhaü cãvaraü pàrupiü. Na maü sãtaü ahosi. Nikkhante majjhime yàme sãtaü maü ahosi. Tatiyàhaü cãvaraü pàrupiü. Na maü sãtaü ahosi. Nikkhante pacchime yàme uddhaste aruõe nandamukhiyà rattiyà sãtaü maü ahosi. Catutthàhaü cãvaraü pàrupiü. Na maü sãtaü ahosi. Tassa mayhaü bhikkhave, etadahosi: 'yepi kho te kulaputtà imasmiü dhammavinaye pabbajità sãtàlukà2 sãtabhãrukà, tepi sakkonti ticãvarena yàpetuü. Yannånàhaü bhikkhånaü cãvare sãmaü bandheyyaü. Mariyàdaü ñhapeyyaü. [PTS Page 289] [\q 289/] ticãvaraü anujàneyya'nti. Anujànàmi bhikkhave, ticãvaraü: diguõaü saïghàñiü, ekacciyaü uttaràsaïgaü, ekacciyaü antaravàsaka" nti.
42. Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå "bhagavatà ticãvaraü anu¤¤àta" nti a¤¤eneva ticãvarena gàmaü pavisanti. A¤¤eneva ticãvarena àràme acchanti. A¤¤eneva ticãvarena nahànaü otaranti. Ye te bhikkhå appicchà santuññhà lajjino kukkuccakà sikkhàkàmà, te ujjhàyanti khãyanti vipàcenti: "kathaü hi nàma chabbaggiyà bhikkhå atirekacãvaraü dhàressantã"ti.
1. "Uddhate" [P T S. 1.] "Dhammavinaye sãtàlukà" machasaü. [P T S.]
[BJT Page 712] [\x 712/]
43. Atha kho te bhikkhå bhagavato etamatthaü àrocesuü. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave atirekacãvaraü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, yathà dhammo kàretabbo" ti.
44. Tena kho pana samayena àyasmato ànandassa atirekacãvaraü uppannaü hoti. âyasmà ca ànando taü cãvaraü àyasmato sàriputtassa dàtukàmo hoti. âyasmà ca sàriputto sàkete viharati. Atha kho àyasmato ànandassa etadahosi: "bhagavatà pa¤¤attaü: 'na atireka cãvaraü dhàretabba'nti. Idaü ca me atirekacãvaraü uppannaü. Aha¤cimaü cãvaraü àyasmato sàriputtassa dàtukàmo. âyasmà ca sàriputto sàkete viharati. Kathannu kho mayà pañipajjitabba" nti. Atha kho àyasmà ànando bhagavato etamatthaü àrocesi. "Kãva ciraü panànanda, sàriputto àgacchissatã " ti. "Navamaü và bhagavà, divasaü dasamaü và" ti.
45. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmi bhikkhaõave, dasàhaparamaü atirekacãvaraü dhàretu" nti.
46. Tena kho pana samayena bhikkhånaü atirekacãvaraü uppajjati. Atha kho bhikkhånaü etadahosi: kathannu kho atirekacãvare pañipajjitabba" nti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, atirekacãvaraü vikappetu" nti.
47. Atha kho bhagavà vesàliyaü yathàbhirattaü viharitvà yena bàràõasã tena càrikaü pakkàmi. Anupubbena càrikaü caramàno yena bàràõasã tadavasari. Tatra sudaü bhagavà bàràõasiyaü viharati isipatane migadàye.
48. Tena kho pana samayena a¤¤atarassa bhikkhuno antaravàsako chiddo hotã. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi: "bhagavatà ticãvaraü anu¤¤àtaü: dviguõà saïghàñi, ekacaciyo uttaràsaïgo, [PTS Page 290] [\q 290/] ekacciyo antaravàsako. Aya¤ca me antaravàsako chiddo. Yannånàhaü aggaëaü acchupeyyaü, samantato dupaññaü bhavissati majjhe ekacciya" nti. Atha kho so bhikkhå aggaëaü acchupesi. Addasà kho bhagavà senàsana càrikaü àhiõóanto taü bhikkhuü aggaëaü acchupentaü. Disvàna yena so bhikkhu, tenupasaïkami. Upasaïkamitvà taü bhikkhuü etadavoca: "kiü tvaü bhikkhu karosã" ti. "Aggaëaü bhagavà acchupemã" ti. "Sàdhu, sàdhu, bhikkhu, sàdhu kho tvaü bhikkhu, aggaëaü acchupesã" ti.
49. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmi bhikkhave, ahatànaü dussànaü ahatakappànaü dviguõaü saïghàñiü, ekacciyaü uttaràsaïghaü, ekacciyaü antaravàsakaü, utuddhañànaü dussànaü catugguõaü saïghàñiü, dviguõaü uttaràsaïghaü, dviguõaü antaravàsakaü, paüsukule yàvadatthaü. Pàpaõike ussàho karaõiyo. Anujànàmi bhikkhave aggaëaü, tunnaü, ovaññikaü, kaõóåsakaü, daëhãkamma" nti.
[BJT Page 714] [\x 714/]
50. Atha kho bhagavà bàràõasiyaü yathàbhirattaü viharitvà yena sàvatthi tena càrikaü pakkàmi. Anupubbena càrikaü caramàno yena sàvatthi tadavasari. Tatra sudaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme.
51. Atha kho visàkhà migàramàtà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho visàkhaü migàramàtaraü bhagavà dhammiyà kathàya sandassesi. Samàdapesi. Samuttejesi. Sampahaüsesi.
52. Atha kho visàkhà migàramàtà bhagavatà dhammiyà kathàya sandassità samàdapità samuttejità sampahaüsità bhagavantaü etadavoca: "adhivàsetu me bhante bhagavà svàtanàya bhattaü saddhiü bhikkhusaïghenà"ti. Adhivàsesi bhagavà tuõhãbhàvena. Atha kho visàkhà migàramàtà bhagavato adhivàsanaü viditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
53. Tena kho pana samayena tassà rattiyà accayena càtuddãpiko mahàmegho pàvassi. Atha kho bhagavà bhikkhå àmantesi: "yathà bhikkhave, jetavane vassati, evaü catusu dãpesu vassati. Ovassàpetha bhikkhave, kàyaü. Ayaü pacchimako càtuddãpiko mahàmegho"ti. "Evaü bhante" ti kho te bhikkhå bhagavato [PTS Page 291] [\q 291/] pañissutvà nikkhittacãvarà kàyaü ovassàpenti.
54. Atha kho visàkhà migàramàtà paõãtaü khàdanãyaü bhojanãyaü pañiyàdàpetvà dàsiü àõàpesi: "gaccha je, àràmaü gantvà kàlaü àrocehi: kàlo bhante, niññhitaü bhatta" nti. "Evaü ayye" ti kho sà dàsã visàkhàya migàramàtuyà pañissutvà àràmaü gantvà addasa bhikkhå nikkhittacãvare kàyaü ovassàpente. Disvàna "natthi àràme bhikkhå. âjãvakà kàyaü ovassàpentã" ti yena visàkhà migàramàtà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà visàkhaü migàramàtaraü etadavoca:
"Natthayye, àràme bhikkhå. âjãvakà kàyaü ovassàpenti" ti.
55. Atha kho visàkhàya migàramàtuyà paõóitàya viyattàya medhàviniyà etadahosi: "nissaüsayaü kho ayyà nikkhittacãvarà kàyaü ovassàpenti. Sàyaü bàlà ma¤¤ittha: natthi àràme bhikkhå. âvajãvakà kàyaü ovassàpentã" ti. Puna dàsiü àõàpesi: "gaccha je, àràmaü gantvà kàlaü àrocehi: kàlo bhante, niññhitaü bhatta" nti.
56. Atha kho te bhikkhå gattàni sãtiü karitvà1 kallakàyà cãvaràni gahetvà yathàvihàraü pavisiüsu.
57. Atha kho sà dàsã àràmaü gantvà bhikkhå apassantã "natthi àràme bhikkhå. Su¤¤o àràmo" ti yena visàkhà migàramàtà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà visàkhaü migàramàtaraü etadavoca: "natthayye, àràme bhikkhå. Su¤¤o àràmo" ti.
1. "Sãtikaritvà"si.
[BJT Page 716] [\x 716/]
58. Atha kho vi÷àkhàya migàramàtuyà paõóitàya viyattàya medhàviniyà etadahosi: "nissaüsayaü kho ayyà gattàni sãtiü karitvà kallakàyà cãvaràni gahetvà yathàvihàraü paviññhà. Sàyaü bàlà ma¤¤ittha: natthi àràme bhikkhå. Su¤¤o àràmo" ti. Puna dàsiü àõàpesi, "gaccha je, àràmaü gantvà kàlaü àrocehi: kàlo bhante niññhitaü bhatta" nti.
59. Atha kho bhagavà bhikkhå àmantesi: "sannahatha1 bhikkhave pattacãvaraü. Kàlo bhattassà" ti. "Evaü bhante" ti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü.
60. Atha kho bhagavà pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya, pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evameva jetavane antarahito visàkhàya migàramàtuyà koññhake paturahosi. Nisãdi bhagavà pa¤¤atte àsane saddhiü bhikkhusaïghena.
61. Atha kho visàkhà migàramàtà "acchariyaü vata bho! Abbhutaü vata bho! Tathàgatassa mahiddhikà mahànubhàvatà. Yatra hi nàma jaõõukamattesupi oghesu vattamànesu 2 kañimattesupi oghesu vattamànesu na hi [PTS Page 292] [\q 292/] nàma ekabhikkhussapi pàdàni và 3 cãvaràni và allàni bhavissantã" ti haññhà udaggà buddhapamukhaü bhikkhusaïghaü paõãtena khàdanãyena sahatthà santappetvà sampavàretvà bhagavantaü bhuttàviü onãtapattapàõiü ekakamantaü nisãdi.
62. Ekamantaü nisinnà kho visàkhà migàramàtà bhagavantaü etadavoca: "aññhàhaü bhante bhagavantaü varàni yàcàmã" ti. "Atikkantavarà kho visàkhe, tathàgathà" ti. "Yàni ca bhante kappiyàni yàni ca anavajjànã" ti. "Vadehi visàkhe" ti. "Icchàmahaü bhante saïghassa yàvajãvaü vassikasàñikaü dàtuü, àgantukabhattaü dàtuü, gamikabhattaü dàtuü, gilànabhattaü dàtuü, gilànupaññhàkabhattaü dàtuü, gilànabhesajjeü dàtuü, dhuvayàguü dàtuü, bhikkhunãsaïghassa udakasàñikaü dàtu" nti.
63. "Kiü pana tvaü visàkhe, atthavasaü sampassamànà tathàgataü aññha varàni yàcasã" ti. "Idhàhaü bhante dàsiü àõàpesiü: 'gaccha je, àràmaü. Gantvà kàlaü àrocehi: kàlo bhante, niññhitaü bhatta' nti. Atha kho sà bhante dàsã àràmaü gantvà addasa bhikkhå nikkhittacãvare kàyaü ovassàpente. Disvàna 'natthi àràme bhikkhå. âjãvakà kàyaü ovassàpentã' ti yenàhaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà maü etadavoca: 'nattheyya, àràme bhikkhu. âjãvakà kàyaü ovassàpenti'ti. Asuci bhante naggiyaü. Jegucchiü. Pañikkålaü. Imàhaü bhante atthavasaü sampassamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü vassikasàñikaü dàtuü.
64. "Punacaparaü bhante àgantuko bhikkhu na vãthikusalo na gocarakusalo kilanto piõóàya carati. So me àgantukabhattaü bhu¤jitvà vãthikusalo gocarakusalo akilanto piõóàya carissati. Imàhaü bhante atthavasaü sampassamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü àgantukabhattaü dàtuü.
1. "Sandahatha" machasaü. 2. "Pavattamànesu" machasaü. [P T S.]
3. "Pàdavà" machasaü. [P T S]
[BJT Page 718] [\x 718/]
65. "Puna ca paraü bhante, gamiko bhikkhu attano bhattaü pariyesamàno satthà và vihàyissati. Yattha và vàsaü gantukàmo bhavissati, tattha vikàle upagacchissati. Kilanto addhànaü gamissati. So me gamikabhattaü bhu¤jitvà satthà na vihàyissati. Yattha vàsaü gantukàmo bhavissati, tattha kàlena1 upagacchissati. Akilanto addhànaü gamissati. Imàhaü bhante, atthavasaü sampassamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü gamikabhattaü dàtuü.
66. "Puna ca paraü bhante, gilànassa bhikkhuno sappàyàni bhojanàni alabhantassa àbàdho và abhivaóóhissati. Kàlakiriyà và bhavissati. Tassa me gilànabhattaü bhuttassa [PTS Page 293] [\q 293/] àbàdho nàbhivaóóhissati. Kàlakiriyà na bhavissati. Imàhaü bhante, atthavasaü sampassamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü gilànabhattaü dàtuü.
67. "Puna ca paraü bhante, gilànupaññhàko bhikkhu attano bhattaü pariyesamàno gilànassa ussåre bhattaü nãharissati. Bhattacchedaü karissati. So me gilànupaññhàkabhattaü bhu¤jitvà gilànassa kàlena bhattaü nãharissati. Bhattacchedaü na karissati. Imàhaü bhante, atthavasaü sampassamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü gilànupaññhàkabhattaü dàtuü.
68. "Puna ca paraü bhante gilànassa bhikkhuno sappàyàni bhesajjàni alabhantassa àbàdho và abhivaóóhissati. Kàlakiriyà và bhavissati. Tassa me gilànabhesajjaü paribhuttaü àbàdho nàbhivaóóhissati. Kàlakiriyà na bhavissati. Imàhaü bhante? Atthavasaü sampassasamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü gilànabhesajjaü dàtuü.
69. "Puna ca paraü bhante bhagavatà andhakavinde dasànisaüse sampassamànena yàgu anu¤¤àtà. Tyàhaü bhante, ànisaüse samapassamànà icchàmi saïghassa yàvajãvaü dhuvayàguü dàtuü.
70. "Idha bhante bhikkhuniyo aciravatiyà nadiyà vesiyàhi saddhiü naggà ekatitthe nahàyanti. Tà bhante vesiyo bhikkhuniyo uppaõóesuü: kinnu kho nàma tumhàkaü ayye, daharànaü daharànaü2 brahmacariyaü ciõõena? Nanu nàma kàmà paribhu¤jitabbà. Yadà jiõõà bhavissatha 3. Tadà bramhacariyaü carissatha. Evaü tumhàkaü ubho atthà pariggahãtà bhavissantã" ti. Tà bhante, bhikkhuniyo vesiyàhi uppaõóiyamànà maïkå ahesuü. Asuci bhante, màtugàmassa naggiyaü jegucchaü. Pañikkålaü. Imàhaü bhante atthavasaü sampassamànà icchàmi bhikkhunãsaïghassa yàvajãvaü udakasàñikaü dàtu" nti.
1. "Kàle" machasaü. 2. "Daharànaü" machasaü. 3. "Bhavissanti" [P T S.]
[BJT Page 720] [\x 720/]
71. "Kiü pana tvaü visàkhe, ànisaüsaü sampassamànà tathàgataü aññha varàni yàcasã" ti. "Idha bhante disàsu vassaü vutthà bhikkhå sàvatthiü àgacchissanti bhagavantaü dassanàya te bhagavantaü upasaïkamitvà pucchissanti: 'itthannàmo bhante bhikkhu kàlakato. Tassa kà gati? Ko abhisamparàyo? Ti. Taü bhagavà vyàkarissati sotàpattiphale và sakadàgàmiphale và anàgàmiphale và arahatte và1. Tyàhaü upasaïkamitvà pucchissàmi: 'àgatapubbà nu kho bhante, tena ayyena sàvatthi'ti. Sace me vakkhanti: 'àgatapubbà tena bhikkhuno sàvatthi' ti. [PTS Page 294] [\q 294/] niññhamettha gacchissàmi: 'nissaüsayaü me paribhuttaü2 tena ayyena vassikasàñikà và àgantukabhattaü và gamikabhattaü và gilànabhattaü và gilànupaññhàkabhattaü và gilànabhesajjaü và dhuvayàgu và'ti. Tassà me tadanussarantiyà pàmujjaü jàyissati. Pamuditàya pãti jàyissati. Pãtamanàya kàyo passambhãssati. Passaddhakàyà sukhaü vedayissàmi 3. Sukhiniyà cittaü samàdhiyissati. Sà me bhavissati indriyabhàvanà, balabhàvanà, bojjhaïgabhàvanà. Imàhaü bhante ànisaüsaü sampassamànà tathàgataü aññha varàni yàcàmi" ti.
72. "Sàdhu sàdhu visàkhe, sàdhu kho tvaü visàkhe, imaü ànisaüsaü sampassamànà tathàgataü aññha varàni yàcasi. Anujànàmi te visàkhe, aññha varàni" ti.
73. Atha kho bhagavà visàkhaü migàramàtaraü imàhi gàthàhi anumodi:
"Yà annapànaü dadatã pamodità sãlåpapannà sugatassa sàvikà,
Dadàti dànaü abhibhuyya maccharaü4 sovaggikaü sokanudaü sukhàvahaü.
Dibbaü sà labhate àyuü àgamma maggaü virajaü anaïgaõaü,
Sà pu¤¤akàmà5 sukhinã anàmayà saggamhi kàyamhi ciraü pamodatã" ti.
74. Atha kho bhagavà visàkhaü migàramàtaraü imàhi gàthàhi anumoditvà uññhàyasanà pakkàmi. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmi bhikkhave, vassikasàñikaü àgantukabhattaü gamikabhattaü gilànabhattaü gilànupaññhàkabhattaü gilànabhesajjaü dhuvayàguü bhikkhunãsaïghassa udakasàñika" nti.
Visàkhàbhàõavàraü niññhitaü.
1. "Arahattaphale và" [P T S. 2.] "Nissaüsayaü paribhuttaü" sã mu.
3. "Vediyissàmi" 4. "Abhibhuya maccheraü" [P T S.]
5. "Dibbaü balaü sà labhate"si. Ja vi. A vi. To vi.
[BJT Page 722] [\x 722/]
1. Tena kho pana samayena bhikkhå paõãtàni bhojanàni bhu¤jitvà muññhassatã asampajànà niddaü okkamanti. Tesaü muññhassatãnaü asampajànànaü niddaü okkamantànaü supinantena asuci muccati. Senàsanaü asucinà makkhãyati.
2. Atha kho bhagavà àyasmatà ànandena pacchàsamaõena senàsanacàrikaü àhiõóanto addasa senàsanaü asucinaü makkhitaü. Disvàna àyasmantaü ànandaü àmantesi: "kiü etaü ànanda, senàsanaü makkhita" nti. "Etarahi bhante, bhikkhå paõãtàni [PTS Page 205] [\q 205/] bhojanàni bhu¤jitvà muññhassatã asampajànà niddaü okkamanti. Tesaü muññhassatãnaü asampajànànaü niddaü okkamantànaü supinantena asuci muccati. Tayidaü bhagavà, senàsanaü asucinà makkhita" nti. "Evametaü ànanda, evametaü ànanda, muccati hi ànanda, muññhassatãnaü asampajànànaü niddaü okkamantànaü supinantena asuci. Ye te ànanda, bhikkhå upaññhitasatã sampajànà niddaü okkamanti, tesaü asuci na mucacati. Yepi te ànanda, puthujjanà kàmesu vãtaràgà, tesampi asuci na muccati. Aññhànametaü ànanda anavakàso yaü arahato asuci mucceyyà"ti.
3. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "idhàhaü bhikkhave, ànandena pacchàsamaõena senàsanacàrikaü àbhiõóanto addasaü senàsanaü asucinà makkhitaü. Disvàna, ànandaü àmantesiü: 'kiü etaü ànanda, senàsanaü makkhita'nti 'etarahi bhante, bhikkhå paõãtàni bhojanàni bhu bhu¤jitvà muññhassatã asampajàna niddaü okkamanti. Tesaü muññhassatãnaü asampajànànaü niddaü okkamantànaü supinantena asuci muccati. Tayidaü bhagavà, senàsanaü asucinà makkhita' nti. Evametaü ànanda, evametaü ànanda, muccati hi ànanda, muññhassatãnaü asampajànànaü niddaü okkamantànaü supinantena asuci. Ye te ànanda, bhikkhå upaññhitasatã sampajànà niddaü okkamanti, tesaü asuci na mucacati. Yepi te ànanda, puthujjanà kàmesu vãtaràgà, tesampi asuci na muccati. Aññhànametaü ànanda, anavakàso yaü arahato asuci mucceyyà" ti.
4. "Pa¤cime bhikkhave, àdãnavà muññhassatissa asampajànassa niddaü okkamato: dukkhaü supati. Dukkhaü pañibujjhati. Pàpakaü supinaü passatã. Devatà na rakkhanti. Asuci muccati. Ime kho bhikkhave pa¤ca àdãnavà muññhassatissa asampajànassa niddaü okkamato.
5. "Pa¤cime bhikkhave, ànisaüsà upaññhitasatissa sampajànassa niddaü okkamato: sukhaü supati. Sukhaü pañibujjhati. Na pàpakaü supinaü passati. Devatà rakkhanti. Asuci na muccati. Ime kho bhikkhave, pa¤ca ànisaüsà upaññhitasatissa sampajànassa niddaü okkamato. Anujànàmi bhikkhave, kàyaguttiyà cãvaraguttiyà senàsanaguttiyà nisãdana" nti.
[BJT Page 724] [\x 724/]
6. Tena kho pana samayena atikhuddakaü nisãdanaü na sabbaü senàsanaü gopeti1. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, yàva mahantaü paccattharaõaü àkaïkhati, tàva mahantaü paccattharaõaü kàtu" nti.
7. Tena kho pana samayena àyasmato ànandassa upajjhàyassa àyasmato belaññhisãsassa thullakacchàbàdho hoti. Tassa lasikàya cãvaràni kàye lagganti. Tàni bhikkhu udakena temetvà temetvà apakaóóhanti.
8. Addasà kho bhagavà senàsanacàrikaü àhiõóanto te bhikkhå tàni cãvaràni udakena temetvà temetvà apakaóóhante disvàna yena te bhikkhå tenupasaïkami. Upasaïkamitvà te bhikkhå etadavoca: "kiü imassa bhikkhave, bhikkhuno àbàdho" ti. "Imassa bhante, [PTS Page 296] [\q 296/] àyasmato thullakacchàbàdho lasikàya cãvaràni kàye lagganti. Tàni mayaü udakena temetvà temetvà apakaóóhàmà" ti.
9. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmi bhikkhave, yassa kaõóu và piëakà và assàvo và thullakacchu và àbàdho, kaõóupañicchàdi" nti.
10. Atha kho visàkhà migàramàtà mukhapu¤chanacoëakaü àdàya yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnà kho visàkhà migàramàtà bhagavakantaü etadavoca: "patigaõhàtu me bhante, bhagavà mukhapu¤chanacoëakaü, yaü mama assa dãgharattaü hitàya sukhàyà" ti. Pañiggahesi bhagavà mukhapu¤chanacoëakaü, yaü mama assa dãgharattaü hitàya sukhàyà" ti. Pañiggahesi bhagavà mukhapu¤chanacoëakaü.
11. Atha kho bhagavà visàkhaü migàramàtaraü dhammiyà kathàya sandassesi. Samàdapesi. Samuttejesi. Sampahaüsesi. Atha kho visàkhà migàramàtà bhagavatà dhammiyà kathàya sandassità samàdapità samuttejità sampahaüsità uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
12. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "anujànàmà bhikkhave, mukhapu¤chana coëaka" nti.
13. Tena kho pana samayena rojo mallo ayasmato ànandassa sahàyo hoti. Rojassa mallassa khomapilotikà àyasmato ànandassa hatthe nikkhittà hoti. âyasmato ca ànandassa khomapilotikàya attho hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave pa¤cahaïgehi samannàgatassa vissàsaü gahetuü: sandiññho ca hoti, sambhatto, àlapito ca, jãvatã ca, jànàti ca - gahite me attamano bhavissati" ti. Anujànàmi bhikkhave, imehi pa¤cahaïgehi samannàgatassa vissàsaü gahetu" nti.
1. "Saügopeti" machasaü.
[BJT Page 726] [\x 726/]
14. Tena kho pana samayena bhikkhånaü paripuõõaü hoti ticãvaraü. Attho ca hoti parissàvanehipi. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, parikkhàracoëaka" nti.
15. Atha kho bhikkhånaü etadahosi: "yàni tàni bhagavatà anua¤¤àtàni ticãvaranti và vassikasàñikàti1 và nisãdananti và paccattharaõanti và kaõóupañicchàdãti [PTS Page 297] [\q 297/] và mukhapu¤janacoëanti và parikkhàracoëakanti và, sabbàni tàni adhiññhàtabbàni nu kho? Udàhu vikappetabbànã?" Ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, ticãvaraü adhiññhàtuü, na vikappetuü. Vassikasàñikaü vassànaü catumàsaü adhiññhàtuü, tato paraü vikappetuü. Nisãdanaü adhiññhàtuü na vikappetuü. Paccattharaõaü adhiññhàtuü, na vikappetuü. Kaõóupañicchàdiü yàva àbàdhà adhiññhàtuü, tatoparaü vikappetuü, mukhapu¤chanacoëakaü adhiññhàtuü, na vikappetuü. Parikkhàra coëakaü adhiññhàtuü, na vikappetu" nti. Atha kho bhikkhånaü etadahosi: "kittakaü pacchimaü nu kho cãvaraü vikappetabba" nti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, àyàmena aññhaïgulaü sugataïgulena caturaïgulavitthataü pacchimaü cãvaraü vikappetu" nti.
16. Tena kho pana samayena àyasmato mahàkassapassa paüsukålakato garuko hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, suttalåkhaü kàtu" nti. Vikaõõo hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, vikaõõaü uddharitu" nti. Suttà okirãyanti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, anuvàtaü parihaõóaü àropetu" nti. Tena kho pana samayena saïghàñiyà pattà lujjanti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, aññhapadakaü kàtu" nti.
17. Tena kho pana samayena a¤¤atarassa bhikkhuno ticãvare kayiramàne sabbaü chinnakaü nappahoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, dve chinnakàni, ekaü acchinnaka" nti. Dve chinnakàni ekaü acchinnakaü nappahoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave dve acchinnakàni. Ekaü chinnaka" nti. Dve acchinnakàni ekaü chinnakaü nappahoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, anvàdhikampi àropetuü. Na ca bhikkhave, sabbaü acchinnakaü dhàretabbaü. Dhàreyya, àpatti dukkañassà" ti.
18. Tena kho pana samayena a¤¤aratassa bhikkhuno bahuü cãvaraü uppannaü hoti. So ca taü cãvaraü màtàpitunnaü2 dàtukàmo hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Màtàpitaroti kho3 bhikkhave, vadamàne 4 kiü vadeyyàma. Anujànàmi [PTS Page 298] [\q 298/] bhikkhave, màtàpitunnaü dàtuü. Na ca bhikkhave saddhàdeyyaü vinipàtetabbaü. Yo vinipàteyya, àpatti dukkañassà" ti.
1. "Sàñikàni" ja vi. To vi. 1. "Sàñakàni" a vi.
2. "Màtàpitånaü" machasaü. A vi. To vi.
3. "Màtàpitånaü kho" ti dissate ekaccesu sãhalakkharapotthakesu.
4. "Dadamàne" machasaü. [P T S.] To vi.
4. "Dadamàno ja vi. "Vadamàno" katthaci
[BJT Page 728] [\x 728/]
19. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu andhavane cãvaraü nikkhipitvà santaruttarena gàmaü piõóàya pàvisi. Coraü taü cãvaraü avahariüsu. So bhikkhu duccoëo hoti låkhacãvaro. Bhikkhå evamàhaüsu: "kissa tvaü àvuso, duccoëo låkhacãvaro" ti. Idhàhaü1 àvuso, andhavane cãvaraü nikkhipitvà santaruttarena gàmaü piõóàya pàvisiü. Corà taü cãvaraü avahariüsu. Tenàhaü duccoëo låkhacãvaro"ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Na bhikkhave, santaruttarena gàmo pavisitabbo. Yo paviseyya, àpatti dukkañassà" ti.
20. Tena kho pana samayena àyasmà ànando asatiyà santaruttarena gàmaü piõóàya pàvisi. Bhikkhå àyasmantaü ànandaü etadavocuü: "nanu kho àvuso ànanda, bhagavatà pa¤¤attaü 'na santaruttarena gàmo pavisitabbo' ti. Kissa tvaü àvuso santaruttarena gàmaü paviññho? Ti. "Saccaü àvuso, bhagavatà pa¤¤attaü 'na santaruttarena gàmo pavisitabbo' ti. Api càhaü asatiyà paviññho" ti.
21. Bhagavato etamatthaü àrocesuü "pa¤cime bhikkhave, paccayà saïghàñiyà nikkhepàya: gilàno và hoti. Vassikasaïketaü và hoti. Nadipàragataü2 và hoti. Aggaëaguttivihàro và hoti. Atthatakañhinaü và hoti. Ime kho bhikkhave, pa¤ca paccayà saïghàñiyà nikkhepàya.
22. "Pa¤cime bhikkhave, paccayà uttaràsaïghassa nikkhepàya: gilàno và hoti. Vassikasaïketaü và hoti. Nadãpàragataü và hoti. Aggaëaguttivihàro và hoti. Atthatakañhinaü và hoti. Ime kho bhikkhave, pa¤ca paccayà uttaràsaïghassa nikkhepàya.
23. "Pa¤cime bhikkhave, paccayà antaràvàsakassa nikkhepàya: gilàno và hoti. Vassikasaïketaü và hoti. Nadãpàragataü và hoti. Aggaëaguttivihàro và hoti. Atthatakañhinaü và hoti. Ime kho bhikkhave, pa¤ca paccayà antaràvàsakassa nikkhepàya.
24. "Pa¤cime bhikkhave, paccayà vassikasàñikàya nikkhepàya: gilàno và hoti. Nissãmagataü3 và hoti. Nadãpàragataü và hoti. Aggaëagutti vihàro và hoti. Vassikasàñikà akatà và hoti vippakatà và. Ime kho bhikkhave, pa¤ca paccayà vassikasàñikàya nikkhepàyà"ti.
25. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu eko vassaü vasi. Tattha manussà "saïghassa demà"ti cãvaràni adaüsu. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi: "bhagavatà pa¤¤attaü catuvaggo pacchimo saïghoti. Aha¤camhi ekako. Ime ca [PTS Page 299] [\q 299/] manussà saïghassa demà' ti cãvaràni adaüsu. Yannånàhaü imàni saïghikàni cãvaràni sàvatthiü hareyya" nti. Atha kho so bhikkhu tàni cãvaràni àdàya sàvatthiü gantvà bhagavato etamatthaü àrocesi. "Tuyheva bhikkhu, tàni cãvaràni yàva kañhinassa ubabhàràyà" ti.
1. "Sohanti katthaci" 2. "Nadãpàraü gantuü và" machasaü. [P T S.]
3. "Nissãmaü gantuü" machasaü. [P T S.]
[BJT Page 730] [\x 730/]
26. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu ekako vassaü vasati. Tattha manussà 'saïghassa demà' ti cãvaràni denti. Anujànàmi bhikkhave, tasseva tàni cãvaràni yàva kañhinassa ubbhàràyà" ti.
27. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu utukàlaü eko vasi. Tattha manussà "saïghassa demà" ti cãvaràni adaüsu. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi: "bhagavatà pa¤¤attaü 'catuvaggo pacchimo saïgho' ti. Aha¤camhi ekako. Ime ca manussà 'saïghassa demà' ti cãvaràni adaüsu. Yannånàhaü imàni saïghikàni cãvaràni sàvatthiü hareyya" nti. Atha kho so bhikkhu tàni cãvaràni àdàya sàvatthiü gantvà bhikkhånaü etamatthaü àrocesi. Bhikkhå bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, sammukhãbhåtena saïghena bhàjetuü. "
28. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu utukàlaü ekako vasati. Tattha manussà 'saïghassa demà'ti cãvaràni denti. Anujànàmi bhikkhave, tena bhikkhunà tàni cãvaràni 'adhiññhàtuü mayhaü imàni cãvarànã'ti. Tassa ce bhikkhave, bhikkhuno taü cãvaraü anadhiññhite a¤¤o bhikkhu àgacchati, samako dàtabbo bhàgo. Tehi ce bhikkhave, bhikkhåhi taü cãvaraü bhàjiyamàne apàtite kuse a¤¤e bhikkhu àgacchati, samako dàtabbo bhàgo. Tehi ce bhikkhave, bhikkhåhi taü cãvaraü bhàjiyamàne pàtite kuse a¤¤e bhikkhu àgacchati, na akàmà dàtabbo bhàgo" ti.
29. Tena kho pana samayena dve bhàtukà1 therà àyasmà ca isidàso àyasmà ca isibhaddo sàvatthiyaü vassaü vutthà a¤¤ataraü gàmakàvàsaü agamaüsu. Manussà "cirassàpi therà àgatà"ti sacãvaràni bhattàni akaüsu 2. âvàsikà bhikkhå there pucchiüsu: "imàni bhante saïghikàni cãvaràni there àgamma uppannàni. Sàdiyissanti therà bhàga" nti. Therà evamàhaüsu: "yathà kho mayaü àvuso bhagavatà dhammaü desitaü àjànàma, tumhàkaüyevetàni3 cãvaràni yàva kañhinassa ubbhàràyà"ti.
30. Tena kho pana samayena tayo bhikkhå ràjagahe vassaü vasanti. Tattha manussà "saïghassa demà" ti cãvaràni denti. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: "bhagavatà [PTS Page 300] [\q 300/] pa¤¤attaü 'catuvaggo pacchimo saïgho'ti. Maya¤camha tayo janà. Ime ca manussà 'saïghassa demà'ti cãvaràni denti. Kathannu kho amhe hi pañipajjitabba" nti.
31. Tena kho pana samayena sambahulà therà àyasmà ca nãlavàsã, àyasmà ca sàõavàsã, àyasmà ca gopako, àyasmà ca bhagu, àyasmà ca eëikasandàno pàñaliputte viharanti kukkuñàràme. Atha kho te bhikkhå pàñaliputtaü gantvà there pucchiüsu. Therà evamàhaüsu: "yathà kho mayaü àvuso, bhagavatà dhammaü desitaü àjànàma, tumaühàkaü yeva tàni cãvaràni yàva kañhinassa ubabhàràyà"ti.
1. "Bhàtikà" machasaü. 2. "Adaüsu" machasaü [P T S. 3.] "Tumhàkaü yeva tàni" machasaü [P T S]
[BJT Page 732] [\x 732/]
32. Tena kho pana samayena àyasmà upanando sakyaputto sàvatthiyaü vassaü vuttho a¤¤ataraü gàmakàvàsaü agamàsi. Tattha bhikkhå 1 cãvaraü bhàjetukàmà sannipatiüsu. Te evamàhaüsu: "imàni kho àvuso saïghikàni cãvaràni bhàjiyissanti. Sàdiyissasi bhàga? Nti. "âmàvuso sàdiyissàmã" ti. Tato cãvarabhàgaü gahetvà a¤¤aü àvàsaü agamàsi. Tatthapi bhikkhå cãvaraü bhàjetukàmà sannipatiüsu. Tepi evamàhaüsu: "imàni kho àvuso saïghikàni cãvaràni bhàjiyissanti. Sàdiyissasi bhàga nti? "âmàvuso sàdiyissàmã' ti tatopi cãvarabhàgaü gahetvà a¤¤aü àvàsaü agamàsi. Tatthapi bhikkhå cãvaraü bhàjetukàmà sannipatiüsu. Tepi evamàhaüsu: "imàni kho àvuso saïghikàni cãvaràni bhàjiyissanti. Sàdiyissasi bhàganti?" "âmàvuso sàdiyissàmã" ti tatopi cãvarabhàgaü gahetvà mahantaü cãvarabhaõóiyaü 2 àdàya punadeva sàvatthiü paccàga¤chi.
33. Bhikkhå evamàhaüsu: "mahàpu¤¤esi tvaü àvuso upananda, bahuü te cãvaraü uppannanti. " "Kuto me àvuso pu¤¤aü? Idhàhaü àvuso sàvatthiyaü vassaü vuttho a¤¤ataraü gàmakàvàsaü agamàsiü. Tattha bhikkhå cãvaraü bhàjetukàmà sannipatiüsu. Te maü3 evamàhaüsu: 'imàni kho àvuso saïghikàni cãvaràni bhàjiyissanti. Sàdiyissasi bhàga nti. ' 'âmàvuso sàdiyissàmã' ti tato cãvarabhàgaü gahetvà a¤¤aü àvàsaü agamàsiü. Tatthapi bhikkhå cãvaraü bhàjetukàmà sananipatiüsu. Temi maü evamàhaüsu: 'imàni kho àvuso saïghikàni cãvaràni bhàjiyissanti. Sàdiyissasi bhàganti. ' 'âmàvuso sàdiyissàmã" ti tatopi cãvarabhàgaü gahetvà a¤¤aü [PTS Page 301] [\q 301/] àvàsaü agamàsiü. Tatthapi bhikkhå cãvaraü bhàjetukàmà sannipatiüsu. Tepi maü evamàhaüsu: 'imàni kho àvuso saïghikàni cãvaràni bhàjiyissanti. Sàdiyissasi bhàganti. ' 'âmàvuso sàdiyissàmã' ti tatopi cãvarabhàgaü aggahesiü. Evaü me bahuü cãvaraü uppanna" nti.
34. "Kiü pana tvaü àvuso upananda, a¤¤atra vassaü vuttho a¤¤atra cãvarabhàgaü sàdiyã"ti 4 "evamàvuso"ti. Ye te bhikkhå appicchà santuññhà lajjino kukkuccakà sikkhàkàmà, te ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma àyasmà upanando sakyaputto a¤¤atra vassaü vuttho a¤¤atra cãvarabhàgaü sàdiyissatã" ti.
35. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Saccaü kira tvaü upananda, a¤¤atra vassaü vuttho a¤¤atra cãvarabhàgaü sàdiyã" ti. "Saccaü bhagavà". Vigarahi buddho bhagavà: "kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, a¤¤atra vassaü vuttho a¤¤atra cãvarabhàgaü sàdiyissasi, netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: na bhikkhave a¤¤atra vassaü vutthena a¤¤atra cãvarabhàgo sàdiyitabbo. Yo sàdiyeyya àpatti dukkañassà" ti.
36. Tena kho pana samayena àyasmà upanando sakyaputto eko dvãsu àvàsesu vassaü vasi "evaü me bahuü cãvaraü uppajjissatã" ti. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: "kathannu kho àyasmato upanandassa sakyaputtasasa cãvarapañiviüso dàtabbo" ti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Detha bhikkhave, moghapurisassa ekàdhippàyaü. "
1. "Tattha ca bhikkhå" machasaü. 2. "Bhaõóikaü" machasaü. [P T S.]
3. "Tepimaü [P T S.] A vi. Ja vi. To vi.
4. "Sàdiyissati" to vi. Ma nu pa. Ja vi.
[BJT Page 734] [\x 734/]
37. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu eko dvãsu àvàsesu vassaü vasati 'evaü me bahuü cãvaraü uppajjissatã' ti. Sace amutra upaóóhaü vasati, amutra upaóóhaü vasati, amutra upaóóho, amutra upaóóho cãvarapañiviüso dàtabbo. Yattha và pana bahutaraü vasati, tato cãvarapañiviüso dàtabbo"ti.
38. Tena kho pana samayena a¤¤atarassa bhikkhuno kucchivikàràbàdho hoti. So sake muttakarãse paëipanno seti. Atha kho bhagavà àyasmatà ànandena pacchàsamaõena senàsanacàrikaü àhiõóanto yena tassa bhikkhuno vihàro tenupasaïkami.
39. Addasà kho bhagavà taü bhikkhuü sake muttakarãse paëipannaü semànaü1. Disvàna yena so bhikkhu tenupasaïkami. Upasaïkamitvà taü bhikkhuü etadavoca: "kiü te bhikkhu, àbàdho" ti. "Kucchivikàro me bhagavà" ti. "Atthi pana te bhikkhu, upaññhàko" ti. "Natthi bhagavà" ti. [PTS Page 302] [\q 302/] "kissaü taü bhikkhå na upaññhentã" ti 2. "Ahaü kho bhante bhikkhånaü akàrako. Tena maü bhikkhå na upaññhentã" ti.
40. Atha kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: "gacchànanda, udakaü àhara. Imaü bhikkhuü nahàpessàmà" ti. "Evaü bhante" ti kho àyasmà ànando bhagavato pañissutvà udakaü àhari. Bhagavà udakaü àsi¤ci. âyasmà ànando paridhovi. Bhagavà sãsato aggahesi. âyasmà ànando pàdato. Uccàretvà ma¤cake nipàtesuü.
41. Atha kho bhagavà etasmiü nidàne etasmiü pakaraõe bhikkhusaïghaü sannipàtàpetvà bhikkhå pañipucchi: "atthi bhikkhave, amukasmiü vihàre bhikkhu gilàno" ti. "Atthi bhagavà"ti. "Kiü tassa bhikkhave, bhikkhuno àbàdho" ti. Tassa bhante àyasmato kucchivikàràbàdho" ti. "Atthi pana bhikkhave, tassa bhikkhuno upaññhàko"ti. "Natthi bhagavà" ti. "Kissaü taü bhikkhå na upaññhentã" ti. "Eso bhante, bhikkhå bhikkhånaü akàrako. Tena taü bhikkhå na upaññhentã" ti.
42. "Natthi vo bhikkhave, màtà, natthi pità, ye vo upañañhaheyyuü. Tumhe ce bhikkhave, a¤¤ama¤¤aü na upaññhahissatha, atha ko carahi upaññhahissati. Yo bhikkhave, maü upaññhaheyya, so gilànaü upaññhaheyya. Sace upajjhàyo hoti, upajjhàyena yàvajãvaü upaññhàtabbo. Vuññhànamassa àgametabbaü. Sace àcariyo hoti, àcariyena yàvajãvaü upaññhàtabbo. Vuññhànamassa àgametabbaü. Sace saddhivihàriko hoti, saddhivihàrikena yàvajãvaü upaññhàtabbo. Vuññhànamassa àgametabbaü. Sace antevàsiko hoti, antevàsikena yàvajãvaü upaññhàtabbo. Vuññhànamassa
âgametabbaü. Sace samànupajjhàyako hoti, samànupajjhàyakena yàvajãvaü upaññhàtabbo. Vuññhànamassa àgametabbaü. Sace samànàcariyako hoti, samànàcariyakena yàvajãvaü upaññhàtabbo. Vuññhànamassa àgametabbaü. Sace na hoti upajjhàyo và àcariyo và saddhivihàriko và antevàsiko và samànupajjhàyako và samànàcariyako và, saïghena upaññhàtabbo. No ce upaññhaheyya, àpatti dukkañassa.
1. "Sayamànaü" machasaü [P T S 2.] "Upaññhahanti" machasaü.
[BJT Page 736] [\x 736/]
43. "Pa¤cahi bhikkhave, aïgehi samannàgato gilàno dåpaññho hoti: asappàyakàrã hoti, sappàye mattaü na jànàti, bhesajjaü na pañisevitaü hoti, atthakàmassa gilànupaññhàkassa yathàbhåtaü àbàdhaü nàvãkattà hoti abhikkamantaü và abhikkamatã ti pañikkamantaü và pañikkamatã ti ñhitaü và ñhitoti, uppannànaü sàrãrikànaü vedanànaü dukkhànaü tippànaü1 kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü anadhivàsakajàtiko hoti, imehi kho bhikkhave, pa¤cahaïgehi samannàgato gilàno dåpaññho hoti.
44. "Pa¤cahi [PTS Page 303] [\q 303/] bhikkhave, aïgehi samannàgato gilàno såpaññho hoti: sappàyakàrã hoti, sappàye mattaü jànàti, bhesajjaü pañisevità hoti, atthakàmassa gilànupaññhàkassa yathàbhåtaü àbàdhaü àcãkattà hoti abhikkamantaü và abhikkamatãti pañikkamantaü và pañikkamatãti ñhitaü và ñhito' ti, uppannànaü sàrãrikànaü vedanànaü dukkhànaü tippànaü kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü adhivàsakajàtiko hoti, imehi kho bhikkhave, pa¤cahaïgehi samannàgato gilàno såpaññho hoti.
45. "Pa¤cahi bhikkhave, aïgehi samannàgato gilànupaññhàkenà nàlaü gilànaü upaññhàtuü: na pañibalo hoti bhesajjaü saüvidhàtuü, sappàyasappàyaü na jànàti asappàyaü upanàmeti sappàyaü apanàmeti, àmisantaro gilànaü upaññhàti no mettacitto, jegucchi hoti uccàraü và passàvaü và kheëaü và vantaü và nãhàtuü, na pañibalo hoti gilànaü kàlena kàlaü dhammiyà kathàya sandassetuü samàdapetuü samuttejetuü sampahaüsetuü, imehi kho bhikkhave, pa¤cahaïgehi samannàgato gilànupaññhàko nàlaü gilànaü upaññhàtuü.
46. "Pa¤cahi bhikkhave, aïgehi samannàgato gilànupaññhàko alaü gilànaü upaññhàtuü: pañibalo hoti bhesajjaü saüvidhàtuü, sappàyàsappàyaü jànàti asappàyaü apanàmeti sappàyaü apanàmeti sappàyaü upanàmeti, mettacitto gilànaü upaññhàti no àmisantaro, ajegucchi hoti uccàraü và passàvaü và kheëaü và vantaü và nãhàtuü, pañibalo hoti gilànaü kàlena kàlaü dhammiyà kathàya sandassetuü samàdapetu samuttejetuü sampahaüsetu, imehi kho bhikkhave, pa¤cahaïgegahi samannàgato gilànupaññhako alaü gilànaü upaññhàtu" nti.
47. Tena kho pana samayena dve bhikkhå kosalesu janapadesu addhànamaggapañipannà honti. Te a¤¤ataraü àvàsaü upagacchiüsu. Tattha a¤¤ataro bhikkhu gilàno hoti. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: "bhagavatà kho àvuso gilànupaññhànaü vaõõitaü. Handa mayaü àvuso imaü bhikkhuü upaññhemà" ti 2 te taü upaññhahiüsu. So tehi upaññhiyamàno3 kàlamakàsi.
1. "Tibbànaü" machasaü. [P T S.] To vi. Ma nu pa.
2. "Upaññhahemàti" machasaü. 3. "Upaññhahiyamàno" ma cha saü. [P T S.]
[BJT Page 738] [\x 738/]
48. Atha kho te bhikkhå tassa bhikkhuno pattacãvaraü àdàya sàvatthiü gantvà bhagavato etamatthaü àrocesuü. Bhikkhussa bhikkhave, kàlakate saïgho sàmi pattacãvare. Api ca gilànupaññhàkà bahukàrà. Anujànàmi bhikkhave saïghena ticãvaraü [PTS Page 304] [\q 304/] ca pattaü ca gilànupaññhakànaü dàtuü.
49. "Eva¤ca pana bhikkhave, dàtabbaü: tena gilànupaññhàkena bhikkhunà saïghaü upasaïkamitvà evamassa vacanãyo: 'itthannàmo bhante bhikkhu kàlakato. Idaü tassa ticãvaraü ca patto cà' ti. Vyattena bhikkhunà pañibalena saïgho ¤àpetabbo: "suõàtu me bhante saïgho. Itthannàmo bhikkhu kàlakato. Idaü tassa ticãvara¤ca patto ca. Yadi saïghassa pattakallaü, saïgho imaü ticãvara¤ca patta¤ca gilànupaññhàkànaü dadeyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante saïgho. Itthannàmo bhikkhu kàlakato. Idaü tassa ticãvara¤ca patto ca. Saïgho imaü ticãvara¤ca patta¤ca gilànupaññhàkànaü deti. Yassàyasmato khamati imassa ticãvarassa ca pattassa ca gilànupaññhàkànaü dànaü, so tuõhassa. Yassa nakkhamati, so bhàseyya. Dinnaü idaü saïghena ticãvara¤ca patto ca gilànupaññhàkànaü. Khamati saïghassa. Tasmà tuõhã. Evametaü dhàrayàmã" ti.
50. Tena kho pana samayena a¤¤ataro sàmaõero kàlakato hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Sàmaõerassa bhikkhave, kàlakate saïgho sàmi pattacãvare. Api ca gilànupaññhàkà bahukàrà. Anujànàmi bhikkhave, saïghena cãvara¤ca pattaü ca gilànupaññhàkànaü dàtuü. "
51. "Eva¤ca pana bhikkhave, dàtabbaü: tena gilànupaññhàkena bhikkhunà saïghaü upasaïkamitvà evamassa vacanãyo: 'itthannàmo bhante, sàmaõero kàlakato. Idaü tassa cãvara¤ca patto cà' ti. Byattena bhikkhunà pañibalena saïgho ¤àpetabbo: 'suõàtu me bhante saïgho. Itthannàmo sàmaõero kàlakato. Idaü tassa cãvara¤ca patto ca. Yadi saïghassa pattakallaü, saïgho imaü cãvara¤ca patta¤ca gilànupaññhakànaü dadeyya. Esà ¤atti. Suõàtu me bhante saïgho. Itthannàmo sàmaõero kàlakato. Idaü tassa cãvara¤ca patto ca. Saïgho imaü cãvara¤ca patta¤ca gilànupaññhàkànaü deti. Yassàyasmato khamati imassa cãvarassa ca pattassa ca gilànupaññhàkànaü dànaü, so tuõhassa. Yassa nakkhamati, so bhàseyya. Dinnaü idaü saïghena cãvara¤ca patto ca gilànupaññhàkànaü. Khamati saïghassa. Tasmà tuõhã. Evametaü dhàrayàmã" ti.
52. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu ca sàmaõero ca gilànaü upaññhahiüsu. So tehi upaññhiyamàno kàlamakàsi. Atha kho tassa gilànupaññhàkassa bhikkhuno etadahosi: [PTS Page 305] [\q 305/] "kathannu kho gilànupaññhàkassa sàmaõerassa cãvarapañiviüso dàtabbo" ti: bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Anujànàmi bhikkhave, gilànupaññhàkassa sàmaõerassa samakaü pañiviüsaü dàtu" nti.
[BJT Page 740] [\x 740/]
53. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu bahubhaõóo bahuparikkhàro kàlakato hoti. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Bhikkhussa bhikkhave, kàlakate saïgho sàmi pattacãvare. Api ca gilànupaññhàkà bahukàrà. Anujànàmi bhikkhave, saïghena ticãvara¤ca patta¤ca gilànupaññhàkànaü dàtuü. Yaü tattha lahubhaõóaü lahuparikkhàraü, taü sammukhãbhåtena saïghena bhàjetuü. Yaü tattha garubhaõóaü garuparikkhàraü, taü àgatànàgatassa càtuddisassa saïghassa avissajjikaü avebhaïgika" nti.
54. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu naggo hutvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante naggiyaü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà1 sallekhàya dhutattàya 2 pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü naggiyaü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü. Akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, naggiyaü titthiyasamàdànaü samàdiyissasi?. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, naggiyaü titthiyasamàdànaü samàdiyitabbaü. Yo samàdiyeyya, àpatti thullaccayassà"ti.
55. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu kusacãraü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, kusacãraü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu [PTS Page 306] [\q 306/] bhante, bhagavà bhikkhånaü kusacãraü anujànàtå" ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, kusacãraü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, kusacãraü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà" ti.
Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu vàkacãraü nivàsetvà yena bhagava tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, vàkavãraü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü vàkacãraü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, vàkacãraü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, vàkacãraü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà"ti. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu valakacãraü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, phalakavãraü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü phalakacãraü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, phalakacãraü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, phalakacãraü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà"ti.
Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu kesakambalaü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, kesakambalaü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü kesakakambalaü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, kesakambalaü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, kesakambalaü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà"ti.
Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu vàlakambalaü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, vàlakambalaü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü vàlakambalaü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, vàlakambalaü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, vàlakambalaü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà"ti.
Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu ulåkapakkhaü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, ulåkapakkhaü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü ulåkapakkhaü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, ulåkapakkhaü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, ulåkapakkhaü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà"ti.
Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu ajinakkhipaü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Idaü bhante, ajinakkhipaü anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü jinakkhipaü anujànàtå"ti. Vigarahi buddho bhagavà: "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa, ajinakkhipaü titthiyadhajaü dhàressasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, ajinakkhipaü titthiyadhajaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti thullaccayassà"ti. 1. "Santuññhitàya" ma cha saü. 2. "Dhutatàya" machasaü.
[BJT Page 742] [\x 742/]
56. Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu akkanàëaü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante, anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Ayaü bhante akkanàëo anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü akkanàëaü anujànàtå" ti. Vigarahi buddho bhagavà "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü. Akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa akkanàëaü nivàsessasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, akkanàëo nivàsetabbo. Yo nivàseyya, àpatti dukkañassà" ti.
Tena kho pana samayena a¤¤ataro bhikkhu potthakaü nivàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: "bhagavà bhante, anekapariyàyena appicchassa santuññhassa sallekhassa dhutassa pàsàdikassa apacayassa viriyàrambhassa vaõõavàdã. Ayaü bhante potthako anekapariyàyena appicchatàya santuññhiyà sallekhàya dhutattàya pàsàdikatàya apacayàya viriyàrambhàya saüvattati. Sàdhu bhante, bhagavà bhikkhånaü potthakaü anujànàtå" ti. Vigarahi buddho bhagavà "ananucchaviyaü moghapurisa, ananulomikaü. Appatiråpaü. Assàmaõakaü. Akappiyaü. Akaraõãyaü. Kathaü hi nàma tvaü moghapurisa potthakaü nivàsessasi. Netaü moghapurisa, appasannànaü và pasàdàya pasannànaü và bhiyyobhàvàya vigarahitvà dhammiü kathaü katvà bhikkhå àmantesi: "na bhikkhave, potthako nivàsetabbo. Yo nivàseyya, àpatti dukkañassà" ti.
57. Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå sabbanãlakàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà sabbanãlakàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå sabbapãtakàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà sabba pãtakàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino"ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå sabbalohitakàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà sabba lohitakàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå sabbama¤jeññhikàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi samaõà sakyaputtiyà sabbama¤jeññhikàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå sabbakaõhàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà sabbakaõahàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå sabbamahàraïgarattàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi samaõà sakyaputtiyà sabbamahàraïgarattàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhu sabbamahànàmarattàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà sabbamahànàmarattàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå acchinnadasàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi samaõà sakyaputtiyà acchinnadasàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhu dãghadasàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà dãghadasàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå pupphadasàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi samaõà sakyaputtiyà pupphadasàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhu phaõadasàni cãvaràni dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyàvaõadasàni cãvaràni dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå ka¤cukaü dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi samaõà sakyaputtiyà ka¤cukaü dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhu tirãñakaü dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi nàma samaõà sakyaputtiyà tirãñakaü dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
Tena kho pana samayena chabbaggiyà bhikkhå veñhanaü dhàrenti. Manussà ujjhàyanti. Khãyanti. Vipàcenti: "kathaü hi samaõà sakyaputtiyà veñhanaü dhàressanti, seyyathàpi gihã kàmabhogino" ti.
58. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Na bhikkhave sabbanãlakàni cãvaràni dhàretabbàni. Na sabba pãtakàni cãvaràni dhàretabbàni. Na sabbalohitakàni cãvaràni dhàretabbàni. Na sabbama¤jeññhakàni cãvaràni dhàretabbàni. Na sabbakaõhàni cãvaràni dhàretabbàni. Na sabbamahàraïgarattani cãvaràni dhàretabbàni. Na sabbamahànàmarattàni cãvaràni dhàretabbàni. Na acchinnadasàni cãvaràni dhàretabbàni. Na dãghadasàni cãvaràni dhàretabbàni. Na pupphadasàni cãvaràni dhàretabbàni. Na phaõadasàni cãvaràni dhàretabbàni. Na ka¤cukaü dhàretabbaü. Na tirãñakaü dhàretabbaü. Na veñhanaü dhàretabbaü. Yo dhàreyya, àpatti dukkañassà" ti.
59. Tena kho pana samayena vassaü vutthà bhikkhu anuppanne [PTS Page 307] [\q 307/] cãvare pakkamantipi. Vibbhamantipi. Kàlampi karonti. Sàmaõeràpi pañijànànti. Sikkhaü paccakkhàtakàpi pañijànanti. Antimavatthuü ajjhàpannakàpi pañijànanti. Ummattakàpi pañijànanti. Khittacittàpi pañijànanti. Vedanaññàpi pañijànanti. âpattiyà adassane ukkhittakàpi pañijànanti. âpattiyà appañikamme ukkhittakàpi pañijànanti. Pàpikàya diññhiyà appañinissagge ukkhittakàpi pañijànanti. Paõóakàpi pañijànanti. Theyyasaüvàsakàpi pañijànanti. Titthiyapakkantakàpi pañijànanti. Tiracchànagatàpi pañijànanti. Màtughàtakàpi pañijànanti. Pitughàtakàpi pañijànanti. Arahantaghàtakàpi pañijànanti. Bhikkhunãdåsakàpi pañijànanti. Saïghabhedakàpi pañijànanti. Lohituppàdakàpi pañijànanti. Ubhatobya¤janakàpi pañijànanti.
60. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu anuppanne cãvare pakkamati, sante patiråpe gàhake dàtabbaü.
61. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu anuppanne cãvare vibbhamati, kàlaü karoti, sàmaõero pañijànàti, sikkhaü paccakkhàtako pañijànàti, antimavatthuü ajjhàpannako pañijànàti, saïgho sàmi. 62. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu anuppanne cãvare ummattako pañijànàti, khittacitto pañijànàti, vedanañño pañijànàti, àpattiyà adassane ukkhittako pañijànàti, àpattiyà appañikamme ukkhittako pañijànàti, pàpikàya diññhiyà appañinissagge ukkhittako pañijànàti, sante patiråpe gàhake dàtabbaü.
63. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu anuppanne cãvare paõóako pañijànàti, theyyasaüvàsako pañijànàti, titthiyapakkantako pañijànàti, tiracchànagato pañijànàti, màtughàtako pañijànàti, pitughàtako pañijànàti, arahantaghàtako pañijànàti, bhikkhunãdåsako pañijànàti, saïghabhedako pañijànàti, lohituppàdako pañijànàti, ubhatobya¤janako pañijànàti, saïgho sàmi.
64. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu uppanne cãvare abhàjite pakkamati, sante patiråpe gàhake dàtabbaü.
65. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu uppanne cãvare abhàjite vibbhamati, kàlaü karoti, sàmaõero pañijànàti, sikkhaü paccakkhàtako pañijànàti, antimavatthuü ajjhàpannako pañijànàti, saïgho sàmi.
66. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu uppanne cãvare abhàjite ummattako pañijànàti, khittacitto pañijànàti, vedanañño pañijànàti, àpattiyà adassane ukkhittako pañijànàti, àpattiyà appañikamme ukkhittako pañijànàti, pàpikàya diññhiyà appañinissagge ukkhittako pañijànàti, sante patiråpe gàhake dàtabbaü.
67. "Idha pana bhikkhave, vassaü vuttho bhikkhu uppanne cãvare abhàjite paõóako pañijànàti, theyyasaüvàsako pañijànàti, titthiyapakkantako pañijànàti, tiracchànagato pañijànàti, màtughàtako pañijànàti, pitughàtako pañijànàti, arahantaghàtako pañijànàti, bhikkhunãdåsako pañijànàti, saïghabhedako pañijànàti, lohituppàdako pañijànàti, ubhatobya¤janako pañijànàti, saïgho sàmi. "
[BJT Page 746] [\x 746/]
68. "Idha pana bhikkhave, vassaü vutthànaü bhikkhånaü anuppanne cãvare saïgho bhijjati, tattha manussà ekasmiü pakkhe udakaü denti, ekasmiü pakkhe cãvaraü denti 'saïghassa demà' ti, saïghessevetaü.
69. "Idha pana bhikkhave, vassaü vutthànaü bhikkhånaü anuppanne cãvare saïgho bhijjati, tattha manussà ekasmiü pakkhe udakaü denti, tasmiü yeva pakkhe cãvaraü denti [PTS Page 308 [\q 308/] ']saïghassa demà' ti, saïghassecetaü.
70. "Idha pana bhikkhakeva, vassaü vutthànaü bhikkhånaü anuppanne cãvare saïgho bhijjati, tattha manussà ekasmiü pakkhe udakaü denti, ekasmiü pakkhe cãvaraü denti 'pakkhassa demà'ti, pakkhassevetaü.
71. "Idha pana bhikkhave, vassaü vutthànaü bhikkhånaü anuppanne cãvare saïgho bhijjati, tattha manussà ekasmiü pakkhe udakaü denti, tasmiü yeva pakkhe cãvaraü denti 'pakkhassa demà' ti, pakkhassevetaü.
72. "Idha pana bhikkhave, vassaü vutthànaü bhikkhånaü uppanne cãvare abhàjite saïgho bhijjati, sabbesaü samakaü bhàjetabba" nti.
73. Tena kho pana samayena àyasmà revato a¤¤atarassa bhikkhuno hatthe àyasmato sàriputtassa cãvaraü pàhesi: "imaü cãvaraü therassa dehã"ti. Atha kho so bhikkhu antaràmagge àyasmato revatassa vissàsà taü cãvaraü aggahesi. Atha kho àyasmà revato àyasmatà sàriputtena samàgantvà pucchi: "ahaü bhante, therassa cãvara pàhesiü. Sampattaü taü cãvaraü"nti. "Nàhantaü àvuso cãvaraü passàmã"ti. Atha kho àyasmà revato taü bhikkhuü etadavoca: "ahaü àvuso àyasmato hatthe therassa cãvaraü pàhesiü. Kahantaü cãvara" nti. "Ahambhante, àyasmato vissàsà taü cãvaraü aggahesi" nti.
74. Bhagavato etamatthaü àrocesuü. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dehã'ti. So antaràmagge yo pahiõàti, tassa vissàsà gaõhàti, suggahãtaü. Yassa pahãyati, tassa vissàsà gaõhàti, duggahãtaü.
75. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahãõàti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dehã"ti. So antaràmagge yassa pahãyati, tassa vissàsà gaõhàti, duggahãtaü. Yo pahiõàti, tassa vissàsà gaõhàti, suggahãtaü.
[BJT Page 748] [\x 748/]
76. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahãõàti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dehã'ti. So antaràmagge suõàti: 'yo pahiõàti, so kàlakato'ti, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, svàdhiññhitaü. Yassa pahãyati, tassa vissàsà gaõhàti, duggahãtaü.
77. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: imaü cãvaraü itthannàmassa dehã'ti. So antaràmagge suõàti: 'yassa pahãyati, so kàlakato'ti, tassa matakacãvaraü adhiññhàti dvàdhiññhitaü. Yo pahiõàti, tassa vissàsà gaõhàti, suggahãtaü.
78. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõati: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dehã'ti. [PTS Page 309] [\q 309/] so antaràmagge suõàti: 'ubho kàlakatà'ti, yo pahiõàti, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, svàdhiññhitaü. Yassa pahãyati, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, dvàdhiññhitaü.
79. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dammã" ti. So antaràmagge yo pahiõàti, tassa vissàsà gaõhàti, duggahãtaü. Yassa pahãyati, tassa vissàsà gaõhàti, suggahãtaü.
80. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dammã'ti. So antaràmagge yassa pahãyati, tassa vissàsà gaõhàti, suggahãtaü. Yo pahiõàti, tassa vissàsà gaõhàti, duggahãtaü.
81. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: "imaü cãvaraü itthannàmassa dammã'ti. So antaràmagge suõàti: 'yo pahiõàti, so kàlakato'ti, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, dvàdhiññhitaü. Yassa pahãyati, tassa vissàsà gaõhàti, suggahãtaü.
82. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dammã'ti. So antaràmagge suõàti: "yassa pahãyati, so kàlakato'ti, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, svàdhiññhitaü. Yo pahiõàti, tassa vissàsà gaõhàti, duggahãtaü.
83. "Idha pana bhikkhave, bhikkhu bhikkhussa hatthe cãvaraü pahiõàti: "imaü cãvaraü itthannàmassa dammã'ti. So antaràmagge suõàti: 'ubho kàlakatà'ti, yo pahiõàti, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, dvàdhiññhitaü. Yassa pahiyati, tassa matakacãvaraü adhiññhàti, svàdhiññhitaü. "
84. "Aññhimà bhikkhave, màtikà cãvarassa uppàdàya: sãmàya deti. Katikàya deti. Bhikkhàpa¤¤attiyà deti. Saïghassa deti. Ubhato saïghassa deti. Vassaü vutthasaïghassa deti. âdissa deti. Puggalassa deti. "
[BJT Page 750] [\x 750/]
85. "Sãmàya deti, yàvatikà bhikkhå antosãmagatà, tehi bhàjetabbaü.
86. "Katikàya deti, sambahulà àvàsà samànalàbhà honti, ekasmiü àvàse dinne sabbattha dinnaü hoti.
87. "Bhikkhàpa¤¤attiyà deti, yattha saïghassa dhuvakàrà karãyanti, tattha deti.
88. "Saïghassa deti, sammukhãbhåtena saïghena bhàjetabbaü.
89. "Ubhato saïghassa deti, bahukàpi bhikkhå honti, ekà bhikkhunã hoti, upaóóhaü dàtabbaü. Bahukàpi bhikkhuniyo honti, eko bhikkhu hoti, upaóóhaü dàtabbaü.
90. "Vassaü vutthasaïghassa deti, yàvatikà bhikkhå tasmiü àvàse vassaü vutthà, tehi bhàjetabbaü.
91. "âdissa deti, yàguyà và bhatte và khàdanãye và cãvare và senàsane và bhesajje và.
92. [PTS Page 310] [\q 310/] "puggalassa deti: 'imaü cãvaraü itthannàmassa dammã'ti".
Cãvarakkhandhako niññhito aññhamo.
[BJT Page 752] [\x 752/]
Imamhi khandhake vatthå channavuti.
Tassa uddànaü:
1. Ràjagahako negamo disvà vesàliyaü gaõiü,
Puna ràjagahaü gantvà ra¤¤o taü pañivedayi.
2. Putto sàlavatikàya abhayassa hi atrajo,
Jãvatãti kumàrena saïkhàto jãvako iti.
3. So hi takkasãlaü1 gantvà uggahetvà mahàbhiso,
Sattavassikaàbàdhaü natthukammena nàsayi.
4. Ra¤¤o bhagandalàbàdhaü àlepena apàkari 2,
Mama¤ca itthàgàra¤ca buddhasaïgha¤cupaññhaha 3.
5. Ràjagahiko ca seññhi antagaõñhiü tikicchitaü4,
Pajjotassa maha rogaü ghatapànena nàsayi.
6. Adhikàra¤ca sãveyyaü5 abhisannaü sinehayi, 6
Tãhi 7 uppalahatthehi samatiüsavirecanaü.
7. Pakatattaü varaü yàci sãveyya¤ca pañiggahi,
Cãvara¤ca gihãdànaü anu¤¤àsi tathàgato.
8. Ràjagahe janapade bahuü uppajji cãvaraü,
Pàvàro kosika¤ceva kojavo aóóhakàsiyaü.
9. Uccàvacà ca santuññhi nàgame sàgamesu ca 8
Pañhamaü pacchà sadisà katikà ca pañãharuü.
10 Bhaõóàgàraü agutta¤ca vuññhàpenti tatheva ca,
Ussannaü kolàhala¤ca kathaü bhàje kathaü dade.
11. Sakàtirekabhàgena pañiviüso kathaü dade,
Chakaõena sãtundã ca 9 uttarituü10 na jànare.
12. Oropentà bhàjana¤ca pàtiyà ca chamàya ca,
Upacikà majjhe jãranti ekato patthinnena ca.
13. Pharusàcchinnaccibaddhà addasàsi ubbhaõóite,
Vãmaüsitvà sakyamunã anu¤¤àsi ticãvaraü.
1. "Takkasilàyaü" ma nu pa. 2. "Apàkaóhã" machasaü "apàkaóóhã" [P T S.]
3. "Upaññhahã" machasaü 4. "Antagaõñhi tikicchitaü" machasaü.
"Antaragaõñhi tikicchitaü" to vi. Ma nu pa [P T S.]
5. "Siveyyaü" machasaü [P T S 6.] "Sinehati" machasaü. [P T S.]
7. "Tãni" [P T S.] To vi. Ma nu pa. 8. "Nàgame sàgamesuü ca" machasaü.
9. "Sitådakà" machasaü. "Sãtåühiva" [P T S 10.] "Uttaritu" ma ja saü.
[BJT Page 754] [\x 754/]
14. A¤¤ena atirekena uppajji chiddameva ca,
Càtuddãpo varaü yàci dàtuü vassikasàñikaü.
15. âgantugamigilànaü upaññhàka¤ca bhesajaü1
Dhåvaü udakasàñi¤ca paõãtaü atikhuddakaü.
16. Thullakacchu mukhaü khomaü paripuõõaü adhiññhanaü2,
Pacchimaü3 kato garuko vikaõõo suttamokiri 4.
17. [PTS Page 311] [\q 311/] lujjanti nappahonti ca anvàdhikaü bahåni ca,
Andhavane asatiyà eko vassaü utumhi ca.
18. Dve bhàtukà ràjagahe upanando puna dvãsu,
Kucchivikàro gilàno ubho ceva gilànakà5.
19. Naggà kusà vàkacãraü phalako kesakambalaü,
Vàlaulåkapakkha¤ca ajinaü akkanàëa ca 6.
20. Potthakaü nãlapãta¤ca lohitaü ma¤jeññhena ca 7,
Kaõhà mahàraïganàmà8 acchinnadasikaü tathà.
21. Dãghapupphaphaõadasà ka¤cutirãñaveñhanaü,
Anuppanne pakkamati saïgho bhijjati tàvade.
22. Pakkhe dadanti saïghassa àyasmà revato pahi,
Vissàsagàhàdhiññhàti aññha cãvaramàtikàti.
1. "Bhesajjaü" machasaü [P T S.] Ma nu pa. A vi.
2. "Adhiññhànaü" machasaü. [P T S.] A vi. To vi. 3. "Pacchime" to vi. Ma nu pa. 4. "Suttamokari" to vi. Ja vi. Ma nu pa. 5. Gilàyanà [P T S] to vi. 6 "Akkanàlakaü" machasaü. 7. 'Ma¤jiññhena ca" machasaü.
8. "Mahàraïganàma" machasaü. [P T S.] To vi. Ma nu pa.