Home
Previous Sutta
Pali
Sinhala English
Next Sutta
[PTS Vol D -
2] [\z D /] [\f II /]
[BJT Vol D -
2] [\z D /] [\w II /]
[BJT Page
396] [\x 396/]
[PTS Page
263] [\q 263/]
Suttantapiñake
Dãghanikàyo
(Dutiyo bhàgo)
Mahàvaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa.
8.
Sakkapa¤ha
suttaü
Evaü me
sutaü ekaü samayaü bhagavà magadhesu viharati, pàcãnato ràjagahassa ambasaõóà nàma
bràhmaõagàmo, tassuttarato vediyake pabbate indasàlaguhàyaü. Tena kho pana
samayena sakkassa devànamindassa ussukkaü udapàdi bhagavantaü dassanàya. Atha
kho sakkassa devànamindassa etadahosi: kahaü nu kho bhagavà etarahi viharati
ahaü sammàsambuddhoti. Addasà kho sakko devànamindo bhagavantaü magadhesu
viharantaü, pàcãnato ràjagahassa ambasaõóà nàma bràhmaõagàmo, tassuttarato
vediyake pabbate indasàlaguhàyaü. Disvàna deve tàvatiüse àmantesi: ayaü màrisà
bhagavà magadhesu viharati pàcãnato ràjagahassa ambasaõóà nàma bràhmaõagàmo
tassuttarato vediyake pabbate indasàlaguhàyaü. Yadi pana màrisà mayaü taü
bhagavantaü dassanàya upasaïkameyyàma arahantaü sammàsambuddhanti. Evaü
bhaddantavàti kho devà tàvatiüsà sakkassa devànamindassa paccassosuü.
2. Atha kho
sakko devànamindo pa¤casikhaü gandhabbadevaputtaü1 àmantesi: [PTS Page 264] [\q
264/] ayaütàna pa¤casikha bhagavà magadhesu viharati, pàcãnato ràjagahassa
ambasaõóà nàma bràhmaõagàmo, tassuttarato vediyake pabbate indasàlaguhàyaü.
Yadi pana tàta pa¤casikha mayaü taü bhagavantaü dassanàya upasaïkameyyàma
arahantaü sammàsambuddhanti". "Evaü bhaddantavà'ti kho pa¤casikho
gandhabbadevaputto sakkassa devànamindassa pañissutvà beluvapaõóuü vãõaü àdàya
sakkassa devànamindassa anucariyaü upàgami. Atha kho sakko devànamindo devehi
tàvatisehi parivuto pa¤casikhena gandhabbadevaputtena purakkhato. Seyyathàpi
nàma balavà puriso sami¤jitaü và bàhaü pasàreyya pasàritaü và bàhaü sami¤jeyya,
evameva devesu tàvatiüsesu antarahito magadhesu pàcãnato ràjagahassa. Ambasaõóà
nàma bràhmaõagàmo, tassuttarato vediyake pabbate paccuññhàsi.
1.
Gandhabbaputtaü - syà.
[BJT Page
398] [\x 398/]
3. Tena kho
pana samayena vediyako pabbato atiriva obhàsajàto hoti ambasaõóà ca
bràhmaõagàmo, yathà taü devànaü devànubhàvena. Apissudaü parito gàmesu manussà
evamàhaüsu: àdittassu nàmajja vediyako pabbato jhàyatissu1 nàmajja vediyako
pabbato, jalatissu 2 nàmajja vediyako pabbato, kiüsu nàmajja vediyako pabbato
atiriva obhàsajàto ambasaõóà ca bràhmaõagàmo"ti saüviggà lomahaññhajàtà ahesuü.
Atha kho sakko devànamindo pa¤casikhaü gandhabbadevaputtaü àmantesi: [PTS Page
265] [\q 265/] durupasaïkamà kho tàta pa¤casikha tathàgatà màdisena, jhàyi
jhànaratà, tadantarapañisallãnà3. Yadi pana tvaü tàta pa¤casikha bhagavantaü
pañhamaü pasàdeyyàsi, tayà tàta pañhamaü pasàditaü pacchà mayaü taü bhagavantaü
dassanàya upasaïkameyyàma arahantaü sammàsambuddhanti. " "Evaü
bhaddantavà"ti kho pa¤casikho gandhabbadevaputto sakkassa devànamindassa
pañissutvà beluvapaõóuvãõaü4 àdàya yena indasàlaguhà tenupasaïkami.
Upasaïkamitvà ettàvatà me bhagavà neva atidåre bhavissati na accàsanena
sadda¤ca me sossatã'ti ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho pa¤casikho
gandhabbadeva putto beluvapaõóuvãõaü assàvesi. Imà ca gàthà abhàsi
buddhupasaühità dhammupasaühità saïghupasaühità arahantupasaühità
kàmåpasaühità:
4. Vande te
pitaraü bhadde timbaruü suriyavaccase,
Yena jàtà'si
kalyàõã ànandajananã mama.
Vàto'va
sedataü5 kanto pànãyaü'ca pipàsato,
Aïgãrasã
piyàme'si dhammo arahatàmiva.
[PTS Page
266] [\q 266/] àturasseva bhesajjaü bhojanaü'va jighacchato,
Parinibbàpaya
maü bhadde jalannamãva càrinà.
1. Jhàyatãså
(machasaü), jhàyatassu (syà). 2. Jalatãsu (machasaü), jalatassu (syà) jalitassu
[PTS]. 3. Tadantarà pañisallãnà(machasaü), tadantaraü (syà, kà, [PTS].
4.Veëuvapaõóuvãõà - (syà). 5. Sedanaü, [PTS.]
[BJT Page
400] [\x 400/]
Sãtodakaü1
pokkharaõiü yuttaü2 ki¤jakkhareõunà,
Nàgo
ghammàbhitatto'va ogàhe te thanådaraü.
Accaïkusoca
nàgo'va jitamme tuttatomaraü,
Kàraõaü
nappajànàmi sammatto lakkhaõåruyà.
Tayi gedhitacitto'smi
cittaü vipariõàmitaü,
Pañigantuü
na sakkomi vaïkaghasto'va ambujo.
Vàmuru saja
maü bhadde saja maü mandalocane,
Palissaja
maü kalyàõi etamme abhipatthitaü.
Appako vata
me santo kàmo vellitakesiyà,
Anekabhàvo3
samapàdi4 arahante'va dakkhiõà.
Yamme atthi
kataü pu¤¤aü arahantesu tàdisu, tamme sabbaïgakalyàõi tayà saddhiü vipaccitaü.
[PTS Page
267] [\q 267/] yamme atthi kataü pu¤¤aü asmiü pañhavimaõóale,
Tamme
sabbaïgakalyàõi tayà saddhiü vipaccataü.
Sakyaputto'va
jhànena ekodi nipako sato,
Amataü muni
jigiüsàno tamahaü suriyavaccase.
Yathàpi muni
nandeyya patvà sambodhimuttamaü.
Evaü
nandeyyaü kalyàõi missãbhàvaïgato tayà.
Sakko ce me
varaü dajjà tàvatiüsànamissaro, [a]
Tàhaü bhadde
vareyyàhe evaü kàmo daëho mama.
Sàlaü'ca na
ciraü phullaü pitaraü te sumedhase,
Vandamàno
namassà'mi yassàsetàdisã pajà ti.
1. Sãtodakiü
- sãmu, [PTS], 2. Yutaü - sãmu, [PTS], 3. Anekabhàgo, [PTS.]
4. Samapàda,
[PTS]. [A] ÷atra÷va (÷akra÷ ca) me varaü dadyàt trayastriü÷ànamã÷varaþ
(mahàvastu)
[BJT Page
402] [\x 402/]
5. Evaü
vutte bhagavà pa¤casikhaü gandhabbadevaputtaü etadavoca: 'saüsandati kho te
pa¤casikha tantissaro gãtassarena gãtassaro ca tantissarena. Na ca pana te
pa¤casikha tantissaro gãtassaraü ativattati. Gãtassaro ca tantissaraü. Kadà
saüyåëha pana te pa¤casikha imà gàthà buddhupasaühità dhammupasaühità,
saïghupasaühità arahantupasaühità kàmåpapasaühità'ti.
Ekamidàhaü
bhante samayaü bhagavà uruvelàyaü viharati najjà nera¤jaràya tãre
ajapàlanigrodhamåle [PTS Page 268] [\q 268/] pañhamàbhisambuddho. Tena kho
panàhaü bhante samayena bhaddànàma suriyavaccasà timbaruno gandhabbara¤¤o dhãtà
tambhikaïkhàmi, sà kho pana bhante bhaginã parakàminã hoti. Sikhaõóã nàma
màtalissa saïgàhakassa putto tamabhikaïkhati. Yato kho ahaü bhante taü bhaginiü
nàlatthaü kenaci parayàyena, athàhaü beluvapaõóuvãõaü àdàya yena timbaruno
gandhabbara¤¤o nivesanaü tenupasaïkamiü. Upasaïkamitvà beluvapaõóuvãõaü
assàvesiü, imà ca gàthàyo abhàsiü buddhupasaühità dhammupasaühità
saïghupasaühità arahantupasaühità kàmåpasaühità.
Vande te
pitaraü bhadde timbaruü suriyavaccase, yena jàtàsi kalyàõi ànanda jananã mama.
Vàto'va sedataü kanto pànãyaü'ca pipàsato,
Aïgãrasã
piyàme'si dhammo arahatàmica.
âturasseva
bhesajjaü bhojanaü'va jighacchato,
Parinibbàpaya
maü bhadde jalannamãva càrinà.
Sãtodakaü
pokkharaõiü yuttaü ki¤jakkhareõunà,
Nàgo
ghammàbhitatto'va ogàhe te thanådaraü.
Accaïkusoca
nàgo'va jitamme tuttatomaraü,
Kàraõaü
nappajànàmi sammatto lakkhaõåruyà.
Tayi
gedhitacitto'smi cittaü vipariõàmitaü,
Pañigantuü
na sakkomi vaïkaghasto'va ambujo.
Vàmuru saja
maü bhadde saja maü mandalocane,
Palissaja
maü kalyàõi etamme abhipatthitaü.
Appako vata
me santo kàmo vellitakesiyà,
Anekabhàvo
samapàdi arahante'va dakkhiõà.
Yamme atthi kataü
pu¤¤aü arahantesu tàdisu, tamme sabbaïgakalyàõã tayà saddhiü vipaccataü
Yamme atthi
kataü pu¤¤aü asmiü pañhavimaõóale,
Tamme
sabbaïgakalyàõi tayà saddhiü vipaccataü.
Sakyaputto'va
jhànena ekodi nipako sato,
Amataü muni
jigiüsàno tamahaü suriyavaccase.
Yathàpi muni
nandeyya patvà sambodhimuttamaü.
Evaü
nandeyyaü kalyàõi missãbhàvaïgato tayà.
Sakko ce me
varaü dajjà tàvatiüsànamissaro, [a]
Tàhaü bhadde
vareyyàhe evaü kàmo daëho mama.
Sàlaü'ca na
ciraü phullaü pitaraü te sumedhase,
Vandamàno namassà'mi
yassàsetàdisã pajà ti.
6. Evaü
vutte bhante bhaddà suriyavaccasà maü etadavoca: na kho me màrisa so bhagavà
sammukhà diññho. Api ca suto yeva me so bhagavà devànaü tàvatiüsànaü
sudhammàyaü sabhàyaü upanaccantiyà, yato kho tvaü màrisa taü bhagavantaü
kittesi hotu no ajja samàgamoti. [PTS Page 269 [\q 269/] '@]sà yeva no bhante
tassà bhaginiyà saddhiü samàgamo ahosi, na ca dàni tato pacchà"ti.
Atha kho
sakkassa devànamindassa etadahosi: pañisammodati kho pa¤casikho
gandhabbadevaputto bhagavatà, bhagavà ca pa¤casikhenà"ti.
[BJT Page
404] [\x 404/]
7. Atha kho
sakko devànamindo pa¤casikhaü gandhabbadevaputtaü àmantesi: abhivàdehi metthaü
tàta pa¤casikha bhagavantaü: sakko bhante devànamindo sàmacco saparijano
bhagavato pàde sirasà vandatã'ti.
'Evaü
bhaddantavà'ti kho pa¤casikho gandhabbadevaputto sakkassa devànamindassa
pañissutvà bhagavantaü abhivàdesi: 'sakko bhante devànamindo sàmacco saparijano
bhagavato pàde sirasà vandatã'ti.
'Evaü sukhã hotu
pa¤casikha sakko devànamindo sàmacco saparijano, sukhakàmà hi devà manussà
asurà nàgà gandhabbà, ye ca¤¤e santi puthukàyà'ti.
Eva¤ca pana
tathàgatà evaråpe mahesakkhe yakkhe abhivadanti.
8.
Abhivadito sakko devànamindo bhagavatà indasàlaguhaü pavisitvà bhagavantaü
abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Devà pi tàvatiüsà indasàlaguhaü pavisitvà
bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhaüsu. Pa¤casikhopi gandhabbadevaputto
indasàlaguhaü pavisitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi.
Tena kho
pana samayena indasàlaguhà visamà santã samà samapàdi, sambàdhà santã
urundàsamapàdã. Andhakàro guhàyaü antaradhàyã, àloko udapàdi yathà taü [PTS
Page 270] [\q 270/] devànaü devànubhàvena.
Atha kho
bhagavà sakkaü devànamindaü etadavoca: 'acchariyamidaü àyasmato kosiyassa
abbhutamidaü àyasmato [C1] kosiyassa tàva bahukiccassa bahukaraõãyassa yadidaü
idhàü gamananti. '
Cirappatikàhaü
bhante bhagavantaü dassanàya upasaïkamitukàmo. Api ca devànaü tàvatiüsànaü
kehici kehici kiccakaraõãyehi byàvaño evàhaü nàsakkhiü bhagavantaü dassanàya
upasaïkamituü. Ekamidaü bhante samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati
saëalàgàrake. Atha khvàhaü bhante sàvatthiü agamàsiü bhagavantaü dassanàya.
Tena kho pana bhante samayena bhagavà a¤¤atarena samàdhinà nisinno hoti.
[BJT Page
406] [\x 406/]
Bhu¤jatã
nàma vessavaõassa mahàràjassa paricàrikà bhagavantaü paccupaññhità hoti
pa¤jalikà namassamànà athakhvàhaü bhante bhu¤jatiü etadavocaü: "abhivàdehi
me tvaü bhagini bhagavantaü, sakko bhante devànamindo sàmacco saparijano
bhagavato pàde sirasà vandatã"ti. Evaü vutte bhante sà bhu¤jatã maü
etadavoca: 'akàlo kho màrisa bhagavantaü dassanàya, pañisallãno bhagavà'ti.
[PTS Page 271] [\q 271/] "tena hi bhagini yadà bhagavà tamhà samàdhimhà
vuññhito hoti atha mama vacanena bhagavantaü abhivàdehi. Sakko bhante
devànamindo sàmacco saparijano bhagavato pàde sirasà vandatã"ti.
"Kaccã
me sà bhante bhaganã bhagavantaü abhivàdesi, sarati bhagavà tassà bhaginiyà
vacananti?" "Abhivàdesi maü sà devànaminda bhaginã, saràmahaü tassà
bhaginiyà vacanaü. Api càhaü àyasmato ca nemisaddena tamhà samàdhimhà
vuññhito"ti.
"Ye te
bhante devà amhehi pañhamataraü tàvatiüsakàyaü upapannà, tesaü me sammukhà
sutaü sammukhà pañiggahãtaü: "yadà tathàgatà loke uppajjanti arahanto
sammàsambuddhà, dibbà kàyà paripåranti hàyanti asurakàyà'ti. Taü me idaü bhante
sakkhidiññhaü yato tathàgato loke uppanno arahaü sammà sambuddho, dibbà kàyà
paripåranti, hàyanti asurakàyà ti. Idheva bhante kapilavatthusmiü gopikà nàma
sakyadhità ahosi buddhe pasannà dhamme pasannà saïghe pasannà sãlesu
paripårakàrãni. Yà itthittaü viràjetvà purisattaü bhàvetvà kàyassa bhedà
parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà devànaü tàvatiüsànaü sahabyataü
amhàkaü puttattaü ajjhupagatà. Tatrapi naü evaü jànantã 'gopako devaputto
gopako devaputto'ti.
9. A¤¤e pi
bhante tayo bhikkhu bhagavati brahmacariyaü caritvà hãnaü gandhabbakàyaü
upapannà. Te pa¤cahi kàmaguõehi samappità samaïgibhåtà paricàrayamànà amhàkaü
upaññhànamàgacchanti amhàkaü pàricariyaü. Te amhàkaü upaññhànamàgate amhàkaü
pàricàriyaü gopako nàma devaputto [PTS Page 272] [\q 272/] pañicodesi:
"kutomukhà nàma tumhe màrisà tassa bhagavato dhammaü assutthà ahaü hi nàma
itthikà samàna buddhe pasannà dhamme pasananà saïghe pasannà sãlesu
paripårakàrinã itthittaü viràjetvà purisattaü bhàvetvà kàyassa bhedà parammaraõà
sugatiü saggaü lokaü upapannà devànaü tàvatiüsànaü sahabyatà. Sakkassa
devànamindassa puttattaü ajjhupagatà.
[BJT Page
408] [\x 408/]
Idhàpi maü
evaü jànanti gopako devaputto gopako devaputtoti. Tumhe pana màrisà bhagavatã
brahmacariyaü caritvà hãnaü gandhabbakàyaü upapannà duddiññharåpaü vata bho
addasàma ye mayaü addasàma sahadhammike hãnaü gandhabbakàyaü upapanne'ti".
Tesaü bhante gopakena devaputtena pañicoditànaü dve devà diññheva dhamme satiü
pañilabhiüsu kàyaü brahmapurohitaü, eko pana devo kàme ajjhàvasi.
10.
"Upàsikà cakkhumato ahosiü nàmampi mayhaü ahu gopikà ti,
Buddhe ca
dhamme abhippasannà saïgha¤cupaññhàsiü pasannacittà.
Tasseva
buddhassa sudhammatàya sakkassa puttomhi mahànubhàvo,
Mahàjutãko tidivåpapanto
jànanti maü idhàpi gopako ti.
Athaddasaü
bhikkhavo diññhapubbe gandhabbakàyåpagate' vahãne. Imehi te gotamasàvakà se ye
ca mayaü pubbe manussabhåtà.
Annena
pànena upaññhahimhà pàdåpasaügayha sake nivesane,
[PTS Page
273] [\q 273/] kutomukhà nàma ime bhavanto buddhassa dhammàni pañiggahesuü.
Paccattaü
veditabbo hi dhammo sudesito cakkhumatànubuddho,
Ahaü hi
tumheva upàsamàno sutvà ariyànaü subhàsitàni.
Sakkassa
putto'mhi mahànubhàvo mahàjutãko tidivåpapanno,
Tumhe pana
seññhamupàsamànà anuttaraü brahmacariyaü caritvà.
Hãnaü kàyaü
upapannà bhavanto anànulomà bhavatopapatti,
Duddiññharåpaü
vata addasàma sahadhammike hãnakàyåpapanne.
Gandhabbakàyupagatà
bhavanto devànamàgacchatha pàricariyaü,
Agàre vasako
mayhaü imaü passa visesataü.
[BJT Page
410] [\x 410/]
Iti hutvà
svajja påmà'mhi devo dibbehi kàmehi samaïgibhåto,
Te codità
gotamasàvakena saüvegamàpàduü samecca gopakaü,
"Handa
byàyamàma viyàyamàma mà no mayaü parapessà ahumha, "
[PTS Page 274]
[\q 274/] tesaü duve viriyaü àrabhiüsu anussaraü gotamasàsanàni,
Idhe va
cittàni viràjayitvà kàmesu àdãnavamaddasaüsu,
Te
kàmasaüyojanabandhanàni pàpimayogàni duraccayàni
Nàgoca
sandànaguõàni chetvà deve tàvatiüse atikkamiüsu, saindà devà sapajàpatikà sabbe
sudhammàya sabhàyupaviññhà -
Te
saünisinnànaü atikkamiüsu vãrà viràgà virajaü karontà,
Te disvà
saüvegamakàsi vàsavo devàbhibhå devagaõassa majjhe.
Ime hi te
hãnakàyåpapannà devetàvatiüse atikkamanti,
Saüvegajàtassa
vaco nisamma so gopako vàsavamajjhabhàsi.
"Buddho
janindatthi manussaloke kàmàbhibhå sakyamunãti ¤àyati,
Tassete
puttà satiyà vihãnà codità mayà te satimajjhalatthuü.
[PTS Page
275] [\q 275/] tiõõaü tesaü vasãnettha eko gandhabbakàyåpagato 'vahãno
Dve ceva
sambodhipathànusàrino devepi hãëenti samàhitattà.
Etàdisã
dhammappakàsanettha na tathe kiü kaïkhati koci sàvako,
Nitthiõõaoghaü
vicikicchàjinnaü buddhaü namassàma jinaü janindaü.
Yante
dhammaü idha¤¤àya visesaü ajjhagaüsu te,
Kàyaü
brahmapurohitaü duve tesaü visesagå.
Tassa
dhammassa pattiyà àgatamhàsi màrisa,
Katàvakàsà
bhagavatà pa¤haü pucchemu màrisàti.
[BJT Page
412] [\x 412/]
11. Atha kho
bhagavato etadahosi: dãgharattaü visuddho kho ayaü sakko yaü ki¤ci maü pa¤haü pucchissati.
Sabbaü taü atthasaühitaü yeva pucchissati, no anatthasaühitaü. Yaü cassàhaü
puññho byàkarissàmi. Taü khippameva àjànissatã"ti. Atha kho bhagavà sakkaü
devànamindaü gàthàya ajjhabhàsi:
"Puccha
vàsava maü pa¤haü yaü ki¤ci manasicchasi,
Tassa tasseva
pa¤hassa ahaü antaü karomi te" ti.
Pañhamabhàõavàraü
niññhitaü.
[BJT Page
414] [\x 414/]
12. [PTS
Page 276] [\q 276/] katàvakàso sakko devànamindo bhagavatà imaü bhagavantaü
pañhamaü pa¤haü apucchi: kiüsa¤¤ojanà nu kho màrisa devà manussà asurà nàgà
gandhabbà ye ca¤¤e santi puthukàyà te 'averà adaõóà asapattà abyàpajjà1
viharemu averino'ti iti ce nesaü hoti. Atha ca pana saverà sadaõóà sasapattà
sabyàpajjà viharanti saverino"ti itthaü sakko devànamindo bhagavantaü
pa¤haü apucchi.
Tassa bhagavà
pa¤haü puññho byàkàsi:
"Issàmacchariyasa¤¤ojanà
kho devànaminda devà manussà asurà nàgà gandhabbà, ye ca¤¤e santi puthukàyà, te
'averà adaõóà asapattà abyàpajjà viharemu averino'ti iti ce nesaü hoti. Atha ca
pana saverà sadaõóà sasapattà sabyapajjà viharanti saverino ti. Itthaü bhagavà
sakkassa devànamindassa pa¤haü puññho byàkàsi. Attamano sakko devànamindo
bhagavato bhàsitaü abhinandi anumodi: evametaü bhagavà, evametaü sugata, tiõõà
me'ttha kaïkhà vigatà kathaükathà bhagavato pa¤hassa veyyàkaraõaü
sutvà"ti.
13. Itiha
sakko devànamindo bhagavato bhàsitaü [PTS Page 277] [\q 277/] abhinanditvà
anumoditvà bhagavantaü uttariü pa¤hamapucchi:
"Issàmacchariyaü
pana màrisa kiünidànaü kiüsamudayaü kiüjàtikaü kiüpabhavaü, kismiü sati
issàmacchariyaü hoti, kismiü asati issàmacchariyaü na hotã?"Ti.
1.
Avyàpajjha, [PTS.]
[BJT Page
416] [\x 416/]
Issàmacchariyaü
kho devànaminda piyàppiyasidànaü piyàppiyasamudayaü piyàppiyajàtikaü
piyàppiyapabhayaü, piyàppiye sati issàmacchariyaü hoti. Piyàppiye asati issàmacchariyaü
na hotã"ti.
14.
"Piyàppiyaü kho pana màrisa kiünidànaü kiüsamudayaü kiüjàtikaü
kiüpabhavaü. Kismiü sati piyàppiyaü hoti, kismã asati piyàppiyaü na
hotã"ti.
"Piyàppiyaü
kho devànaminda chandanidànaü chandasamudayaü chandajàtikaü chandappabhavaü
chande sati piyàppiyaü hoti, chande' asati piyàppiyaü na hotã"ti.
15.
"Chando kho pana màrisa kiünidàno kiüsamudayo kiüjàtiko kiüpabhavo, kismiü
sati chando hoti kismiü asati chando na hotã'ti.
Chando kho
devànaminda vitakkanidàno vitakkasamudayo vitakkajàtiko vitakkapabhavo. Vitakke
sati chande hoti, vitakke asati chando na hotã"ti.
16. Vitakko
kho pana màrisa kiünidàno kiüsamudayo kiüjàtiko kiüpabhavo kismiü sati vitakko
hoti, kismiü asati vitakko na hotã'ti.
Vitakko kho
devànaminda papa¤casa¤¤àsaïkhànidàno papa¤casa¤¤àsaïkhàsamudayo
papa¤casa¤¤àsaïkhàjàtiko papa¤casa¤¤àsaïkhàpabhavo, papa¤casa¤¤àsaïkhàya sati
vitakko hoti, papa¤casa¤¤àsaïkhàya asati vitakko na hotã"ti,
[BJT Page
418] [\x 418/]
17. Kathaü
pañipanno pana màrisa bhikkhu papa¤casa¤¤àsaïkhànirodhasàruppagàminãpañipadaü
pañipanno hotã'ti.
[PTS Page
278] [\q 278/] somanassampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi
asevitabbampi. Domanassampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi. Sevitabbampi
asevitabbampi, upekkhampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi
asevitabbampi.
Somanassampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi. Sevitabbampi asevitabbampi iti kho panetaü vuttaü
ki¤cetaü pañicca vuttaü. Tattha yaü ja¤¤à somanassaü 'imaü kho me somanassaü
sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantã'ti. Evaråpaü
somanassaü na sevitabbaü. Tattha yaü ja¤¤à somanassaü 'imaü kho me somanassaü
sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti evaråpaü
somanassaü sevitabbaü. Tattha ya¤ce savitakkaü savicàraü ya¤ce avitakkaü
avicàraü ye avitakkaavicàre te paõãtatare. Somanassampàhaü devànaminda
duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampãti. Iti yantaü vuttaü idametaü
pañicca vuttaü. Domanassampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi
asevitabbampã ti iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü pañiccavuttaü. Tattha yaü
ja¤¤à domanassaü 'imaü kho me domanassaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti
kusalà dhammà parihàyantã'ti, evaråpaü domanassaü na sevitabbaü. Tattha yaü
ja¤¤à domanasasaü 'imaü kho me domanassaü sevato akusalà dhammà parihàyanni
kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti, evaråpaü domanassaü sevitabbaü. Tattha ya¤ce
savitakkaü savicàraü ya¤ce avitakkaü avicàraü ye avitakkaavicàre te paõãtatare.
Domanassampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi [PTS Page 279] [\q 279/]
sevitabbampi asevitabbampã ti. Iti yantaü vuttaü idametaü pañiccavuttaü.
[BJT Page
420] [\x 420/]
Upekkhampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampã ti iti kho panetaü
vuttaü. Ti¤cetaü pañicca vuttaü tattha yaü ja¤¤àupekkhaü imaü kho me upekkhaü
sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti. Kusalà dhammà parihàyanti ti evaråpà
upekkhà na sevitabbà. Tattha yaü ja¤¤à upekkhà imaü kho me upekkhaü sevato
akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantãti evaråpà upekkhà
sevitabbà. Tattha ya¤ce savitakkaü savicàraü ya¤ce avitakkaü avicàraü ye
avitakkaavicàre te paõãtatare. Upekkhampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi.
Sevitabbampi asevitabbampã ti. Iti yantaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
Evaü
pañipanno kho devànaminda bhikkhu papa¤casa¤¤àsaïkhànirodhasàruppagàminãpañipadaü
pañipanno hotã ti. Itthaü bhagavà sakkassa devànamindassa pa¤haü puññho
byàkàsi. Attamano sakko devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinandi anumodi.
Evametaü"bhagavà evametaü sugata tiõõà me'ttha kaïkhà vigatà kathaükathà
bhagavato pa¤haveyyàkaraõaü sutvà"ti.
18. Itiha
sakko devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà bhagavantaü
uttariü pa¤haü apucchi: "kathaü pañipanno pana màrisa bhikkhu
pàtimokkhasaüvaràya pañipanno hotã? Ti".
Kàyasamàcàrampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampãti. Vacãsamàcàrampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampãti. Pariyesanampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampã ti. [PTS Page 280] [\q
280/] kàyasamàcàrampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi. Sevitabbampi
asevitabbampã ti. Iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü pañicca vuttaü. Tattha yaü
ja¤¤à kàyasamàcàraü imaü kho me kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà
abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantã ti, evaråpo kàyasamàcàro na sevitabbo.
Tattha yaü ja¤¤à kàyasamàcàraü imaü kho me kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà
parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti, evaråpo kàyasamàcàro sevitabbo.
Kàyasamàcàrampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi. Sevitabbampi asevitabbampã ti.
Iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü,
[BJT Page
422] [\x 422/]
Vacãsamàcàrampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampãti. Iti kho panetaü
vuttaü. Ki¤cetaü pañicca vuttaü. Tattha yaü ja¤¤à vacãsamàcàraü imaü kho me
vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantã ti,
evaråpo vacãsamàcàro na sevitabbo. Tattha yaü ja¤¤à vacãsamàcàraü imaü kho me
vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti,
evaråpo vacãsamàcàro sevitabbo. Vacãsamàcàrampàhaü devànaminda duvidhena
vadàmi. Sevitabbampi asevitabbampãti iti yantaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
Pariyesanampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampã ti. Iti kho panetaü
vuttaü. Ki¤cetaü pañicca vuttaü. Tattha yaü ja¤¤à pariyesanaü imaü kho me
pariyesanaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantã ti,
evaråpà pariyesanà na sevitabbà. Tattha yaü ja¤¤à pariyesanaü imaü kho me
pariyesanaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti,
evaråpà pariyesanà sevitabbà. Pariyesanampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi
sevitabbampi asevitabbampã ti iti yantaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü. [PTS
Page 281] [\q 281/] evaü pañipanno kho devànaminda bhikkhu pàtimokkhasaüvaràya
pañipanno hotã ti.
Itthaü
bhagavà sakkassa devànamindassa pa¤haü puññho byàkàsi attamano sakko
devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinandi anumodi: "evametaü bhagavà
evametaü sugata. Tiõõà me'ttha kaïkhà vigatà kathaükathà bhagavato
pa¤haveyyàkaraõaü sutvà"ti.
19. Itiha
sakko devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà bhagavantaü
uttariü pa¤haü apucchi: "kathaü pañipanno pana màrisa bhikkhu
indriyasaüvaràya pañipanno hotã?"Ti.
"Cakkhuvi¤¤eyyaü
råpampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampãti.
Sotavi¤¤eyyaü saddampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi
asevitabbampãti. Ghànavi¤¤eyyaü gandhampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi
sevitabbampã asevitabbampã ti. Jivhàvi¤¤eyyaü rasampàhaü devànaminda duvidhena
vadàmi sevitabbampi asevitabbampã ti. Kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbampàhaü
devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampi ti. Manovi¤¤eyyaü
dhammampàhaü devànaminda duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampã'ti.
[BJT Page
424] [\x 424/]
Evaü vutte
sakko devànamindo bhagavantaü etadavoca: imassa kho ahaü bhante bhagavatà
saïkhittena bhàsitassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi. Yathàråpaü bhante
cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà
parihàyantã ti, evaråpaü cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü na sevitabbaü, yathàråpa¤ca kho
bhante cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà
abhivaóóhantã'ti, evaråpaü cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü [PTS Page 282] [\q 282/]
sevitabbaü. Yathàråpa¤ca kho bhante sotavi¤¤eyyaü saddaü sevato akusalà dhammà
abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantã ti, evaråpaü sotavi¤¤eyyaü saddaü na
sevitabbaü, yathàråpa¤ca kho bhante sotavi¤¤eyyaü saddaü sevato akusalà dhammà
parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti, evaråpaü sotavi¤¤eyyaü saddaü
sevitabbaü. Yathàråpa¤ca kho bhante ghànavi¤¤eyyaü gandhaü sevato akusalà
dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantã ti, evaråpaü ghànavi¤¤eyyaü
gandhaü na sevitabbaü, yathàråpa¤ca kho bhante ghànavi¤¤eyyaü gandhaü sevato
akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti, evaråpaü ghànavi¤¤eyyaü
gandhaü sevitabbaü. Yathàråpa¤ca kho bhante jivhàvi¤¤eyyaü rasaü sevato akusalà
dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti ti, evaråpaü jivhàvi¤¤eyyaü
rasaü na sevitabbaü, yathàråpa¤ca kho bhante jivhàvi¤¤eyyaü rasaü sevato
akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã'ti evaråpaü
jivhàvi¤¤eyyaü rasaü sevitabbaü. Yathàråpa¤ca kho bhante kàyavi¤¤eyyaü
phoññhabbaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti ti,
evaråpaü kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü na sevitabbaü, yathàråpa¤ca kho bhante
kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà
abhivaóóhantã'ti evaråpaü kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü sevitabbaü. Yathàråpa¤ca
kho bhante manovi¤¤eyyaü dhammà sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà
dhammà parihàyanti ti evaråpo manovi¤¤eyyo dhammo na sevitabbo. Yathàråpa¤ca
kho bhante manovi¤¤eyyaü dhammaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà
dhammà abhivaóóhantã'ti evaråpo manovi¤¤eyyo dhammo sevitabbo. Imassa kho me
bhante bhagavatà saïkhittena bhàsitassa evaü vitthàrena atthaü àjànato tiõõaü
me'ttha kaïkhà vigatà kathaükathà bhagavato pa¤haveyyàkaraõaü sutvà"ti.
20. Itiha
sakkà devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà bhagavantaü
uttariü pa¤haü apucchi: "sabbeva nu kho màrisa samaõabràhmaõà ekantavàdà
ekantasãlà ekantachandà ekantaajjhosànà"ti.
"Na kho
devànaminda sabbe samaõabràhmaõà ekantavàdà ekantasãlà ekantachandà
ekantaajjhosànà"ti.
"Kasmà
pana màrisa na sabbe samaõabràhmaõà ekantavàdà ekantasãlà ekantachandà
ekantaajjhosànà?"Ti.
[BJT Page
426] [\x 426/]
"Anekadhàtunànàdhàtu
kho devànaminda loko. Tasmiü anekadhàtunànàdhàtusmiü loke yaü yadeva sattà
dhàtuü abhinivisanti taü tadeva thàmasà paràmassa abhinivissa voharanti
'idameva saccaü moghama¤¤anti. ' Tasmà na sabbe samaõabràhmaõà ekantavàdà
ekantasãlà ekantachandà ekantaajjhosànà"ti.
"Sabbeva
nu kho màrisa samaõabràhmaõà [PTS Page 283] [\q 283/] accantaniññhà
accantayogakkhemã accantabrahmacàrã accantapariyosànà?"Ti.
"Na kho
devànaminda sabbe samaõabràhmaõà accantaniññhà accantayogakkhemã
accantabrahmacàrã accantapariyosànà"ti.
"Kasmà
pana màrisa na sabbe samaõabràhmaõà accantaniññhà accantayogakkhemã
accantabrahmacàrã accantapariyosànà"ti.
"Ye kho
devànaminda bhikkhu taõhàsaïkhayavimuttà te accantaniññhà accantayogakkhemã
accantabrahmacàrã accantapariyosànà. Tasmà na sabbe samaõabràhmaõà
accantaniññhà accantayogakkhemã accantabrahmacàrã accantapariyosànà"ti.
Itthaü
bhagavà sakkassa devànamindassa pa¤haü puññho byàkàsi. Attamano sakko
devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinandi anumodi. Eva metaü bhagavà evametaü
sugata tiõõà me'ttha kaïkhà vigatà kathaü kathà bhagavato pa¤haveyyàkaraõaü
sutvà"ti.
[BJT Page
428] [\x 428/]
21. Itiha
sakko devànamindo bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà bhagavantaü
etadavoca: ejà bhante rogo ejà gaõóo ejà sallaü ejà imaü purisaü parikaóóhati
tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Tasmà ayaü puriso uccàvacamàpajjati.
Yesvàhaü bhante pa¤hànaü ito bahiddhà a¤¤esu samaõabràhmaõesu okàsakammampi
nàlatthaü. Te me bhagavatà byàkatà dãgharattànusayita¤ca pana me vicikicchà -
kathaükathàsallaü, ta¤ca bhagavatà abbåëhanti.
22. [PTS
Page 284] [\q 284/] abhijànàsi. No tvaü devànaminda ime pa¤he a¤¤e
samaõabràhmaõe pucchità"ti.
"Abhijànàmahaü
bhante ime pa¤he a¤¤e samaõabràhmaõe pucchità"ti.
"Yathàkathaü
pana te devànaminda byàkaüsu, sace te agaru bhàsasså"ti.
"Na kho
me bhante garu yatthassa bhagavà nisinno bhagavantaråpo và"ti.
"Tena
hi devànaminda bhàsasså"ti.
"Ye svàhaü
bhante ma¤¤àmi samaõabràhmaõà àra¤¤akà panta senàsanà'ti. Tyàhaü upasaïkamitvà.
Ime pa¤he pucchàmi. Te mayà puññhà na sampàyanti, asampàyantà mamaü yeva
pañipucchanti' ko nàmo àyasmà?'Ti. Tesàhaü puññho byàkaromi: "ahaü kho
màrisa, sakko devànamindo'ti. Te mamaü yeva uttariü pañipucchanti 'kiü
panàyasmà devànaminda kammaü katvà imaü ñhànaü patto'ti. Tesàhaü yathàsutaü
yathàpariyattaü dhammaü desemi. Te tàvatakeneva attamanà honti 'sakko ca no
devànamindo diññho ya¤ca no apucchimha ta¤ca no byàkàsã'ti. Te a¤¤adatthu mama
yeva sàvakà sampajjanti, na càhaü tesaü. Ahaü kho pana bhante bhagavato sàvako
sotàpanno avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo"ti.
1. Yesvàhaü
(sãmu)
[BJT Page
430] [\x 430/]
23.
"Abhijànàsi no tvaja devànaminda ito pubbe evaråpaü veda pañilàbhaü
somanassapañilàbhanti?"
[PTS Page
285] [\q 285/] "abhijànàmahaü bhante ito pubbe evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhanti. "
"Yathàkathaü
pana tvaü devànaminda abhijànàsi ito pubbe evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhanti?"
"Bhåtapubbaü
bhante devàsurasaïgàmo samupabyuëho ahosi, tasmiü kho pana bhante saïgàme devà
jiniüsu, asurà paràjiyiüsu. Tassa mayhaü bhante taü saïgàmaü abhivijinitvà
vijitasaïgàmassa etadahosi: 'yà ceva dàni dibbà ojà yà ca asurà ojà
ubhayamettha devà paribhu¤jissantantã ti. So kho me bhante vedapañilàbho
somanassapañilàbho sadaõóàvacaro sasatthàvacaro na nibbidàya na viràgàya na
nirodhàya na upasamàya na abhi¤¤àya na sambodhàya na nibbànàya saüvattati. Yo
kho pana me ayaü bhante bhagavato dhammaü sutvà vedapañilàbho
somanassapañilàbho, so adaõóàvacaro asatthàvacaro ekantanibbidàya viràgàya
nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattatã"ti.
24.
"Kiü pana tvaü devànaminda atthavasaü sampassamàno evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassa pañilàbhaü pavedesã?" Ti.
"Cha
kho ahaü bhante atthavase sampassamàno evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhaü pavedemã"ti.
"Idheva
tiññhamànassa devabhåtassa me sato,
Punaràyu ca
me laddho evaü jànàhi màrisà"ti.
Imaü kho
ahaü bhante pañhamaü atthavasaü [PTS Page 286] [\q 286/] sampassamàno evaråpaü
vedapañilàbhaü somanassapañilàbhaü pavedemi.
Cuto'haü
diviyà kàyà àyuü hitvà amànusaü,
Amåëho
gabbhamessàmi yattha me ramatã mano.
[BJT Page
432] [\x 432/]
Imaü kho ahaü
bhante dutiyaü atthavasaü sampassamàno evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhaü pavedemi.
Svàhaü
amåëhapa¤¤assa viharaü sàsane rato,
¥àyena
viharissàmi sampajàno patissato.
Imaü kho
ahaü bhanne tatiyaü atthavasaü sampassamàno evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhaü pavedemi.
¥àyena me
carato ca sambodhi ce bhavissati,
A¤¤àtà
viharissàmi sveva manto bhavissati.
Imaü kho
ahaü bhante catutthaü atthavasaü sampassamàno eva råpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhaü pavedemi.
Cuto'haü
mànusà kàyà àyuü hitvàna mànusaü,
Puna deva
bhavissàmi devalokamhi uttamo.
Imaü kho
ahaü bhante pa¤camaü atthavasaü sampassamàno evaråpaü vedapañilàbhaü
somanassapañilàbhaü pavedemi.
Te
paõãtatarà devà akaniññhà yasassino,
Antime
vattamànamhi so nivàso bhavissati.
[PTS Page
287] [\q 287/] imaü kho ahaü bhante chaññhaü atthavasaü sampassamàno evaråpaü
vedapañilàbhaü somanassapañilàbhaü pavedemi.
Ime kho ahaü
bhante cha atthavase sampassamàno evaråpaü vedapañilàbhaü somanassapañilàbhaü
pavedemi.
25.
"Apariyositasaïkappo vicikicchi kathaükathi,
Vicariü1
dãghamaddhànaü anvesanto tathàgataü.
Yyàssu
ma¤¤àmi samaõe pavivittavihàrino,
Samabuddhà2
iti ma¤¤àno gacchàmi te upàsituü.
Kathaü
àràdhanà hoti kathaü hoti viràdhanà,
Iti puññhà na
sambhonti 3 magge pañipadàsu ca.
1. Vivarã
[PTS. 2.] Sambuddho [PTS. 3.] Sampàyanti sã mu. [BJT Page 434] [\x 434/]
Tyàssu yadà
maü jànanti sakko devànamàgato.
Tyàssu
mameva pucchanti kiü katvà pàpuõã idaü.
Tesaü yathà
sutaü dhammaü desayàmi janesuta,
Tena
attamanà honti1 diññho no vàsavo'ti ca.
Yadà ca
buddhamaddakkhiü vicikicchàvitàraõaü,
So'mbhi
vãtabhayo ajja sambuddhaü payirupàsiya. 2
Taõhàsallassa
hantàraü buddhamappañipuggalaü, ahaü vande mahàvãraü buddhamàdiccabandhunaü3
[PTS Page 288]
[\q 288/] yaü karomasi 4 brahmuno samaü devehi màrisa,
Tadajja
tuyhaü kassàma handa sàmaü karoma te.
Tvameva asi
sambuddho tuvaü satthà anuttaro,
Sadevakasmiü
lokasmiü natthi te pañipuggalo"ti.
26. Atha kho
sakko devànamindo pa¤casikhaü gandhabbaputtaü àmantesi. Bahåpakàro kho me'si
tvaü tàta pa¤casikhaü yaü tvaü bhagavantaü pañhamaü pasàdesi tayà tàta pañhamaü
pasàditaü pacchà mayaü taü bhagavantaü dassanàya upasaïkamimha arahantaü
sammàsambuddhaü. Pettike ca ñhàne ñhapayissàmi, gandhabbaràjà bhavissasi,
bhadda¤ca te suriyavaccasaü dammi, sà hi te abhipatthità"ti. Atha kho
sakko devànamindo pàõinà pañhaviü paràmasitvà tikkhattuü udànaü udànesi:
"namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa, namo tassa bhagavato
arahato sammàsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato
sammàsambuddhassà"ti.
Imasmi¤ca
pana veyyàkaraõasmiü bha¤¤amàne sakkassa devànamindassa virajaü vãtamalaü
dhammacakkhuü udapàdi "yaü ki¤ci samudayadhammaü sabbantaü
nirodhadhammanti, " a¤¤esa¤ca asãtiyà [PTS Page 289] [\q 289/] devatàsahassànaü.
Iti ye sakkena devànamindena ajjhiññhapa¤hà puññhà, te bhagavatà byàkatà. Tasmà
imassa veyyàkaraõassa sakkapa¤ho'tveva adhivacananti.
Sakkapa¤hasuttaü niññhitaü aññhamaü.
Home
Next Sutta