Home
Previous Sutta
Pali
Sinhala English
Next Sutta
[PTS Vol D -
3] [\z D /] [\f III /]
[BJT Vol D -
3] [\z D /] [\w III /]
[BJT Page
058] [\x 58/]
[PTS Page
036] [\q 36/]
Suttantapiņake
Dãghanikāyo
Tatiya bhāgo
Pāthikavaggo1
Namo tassa bhagavato arahato sammā sambuddhassa
2.
Udumbarikasuttaü.
1. Evaü me
sutaü: ekaü samayaü bhagavā rājagahe viharati gijjhakåņe pabbate. Tena kho pana
samayena nigrodho paribbājako udumbarikāya paribbājakārāme paņivasati mahatiyā
paribbājakaparisāya saddhiü tiüsamattehi paribbājakasatehi. Atha kho sandhāno
gahapati divā divassa1 rājagahā nikkhami bhagavantaü dassanāya. Atha kho
sandhānassa gahapatissa etadahosi: akālo kho tāva bhagavantaü dassanāya,
paņisallãno bhagavā, manobhāvaniyānampi bhikkhånaü asamayo dassanāya.
Paņisallãnā manobhāvanãyā bhikkhå. Yannånāhaü yena udumbarikāya paribbajākārāmo
yena nigrodho paribbājako tenupasaīkameyyanti.
2. Atha kho
sandhāno gahapati yena udumbarikāya paribbājakārāmo yena nigrodho paribbājako
tenupasaīkami. Tena kho pana samayena nigrodho paribbājako mahatiyā
paribbājakaparisāya saddhiü nisinno hoti unnādinãyā uccāsaddamahāsaddāya
anekavihitaü tiracchānakathaü kathentiyā - seyyathãdaü: rājakathaü corakathaü
[PTS Page 037] [\q 37/] mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü
annakathaü pānakathaü
Vatthakathaü
sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü
nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü purisakataü
Sårakathaü
visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü pubbapetakathaü nānattakataü lokakkhāyikaü
samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vā. Addasā kho nigrodho paribbājako
sandhānaü gahapatiü dårato' va āgacchantaü. Disvā sakaü parisaü saõņhapesi:
appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha. Ayaü samaõassa gotamassa
sāvako āgacchati sandhāno gahapati. Yāvatā kho pana samaõassa gotamassa sāvakā
gihã odātavasanā rājagahe paņivasanti, ayaü tesaü a¤¤ataro sandhāno gahapati.
Appasaddakāmā kho panete āyasmanto appasaddavinãtā appasaddassa vaõõavādino.
Appevanāma appasaddaü parisaü viditvā upasaīkamitabbaü ma¤¤eyyā ti. Evaü vutte
te paribbājakā tuõhã ahesuü.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Divā
divasseva. (Syā [pts]
[BJT Page
060] [\x 60/]
9. Atha kho
sandhāno gahapati yena nigrodho paribbājako tenupasaīkami, upasaīkamitvā
nigrodhena paribbājakena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārānãyaü
vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho sandhāno gahapati nigrodhaü
paribbājakaü etadavoca: a¤¤athā kho ime bhonto a¤¤atitthiyā paribbājakā
saügamma samāgamma unnādino uccāsaddamahāsaddā [PTS Page 038] [\q 38/]
anekavihitaü tiracchānakathaü iti vā anuyuttā viharanti - seyyathãdaü
rājakathaü corakathaü mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü
annakathaü pānakathaü
Vatthakathaü
sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü
nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü purisakataü
Sårakathaü
visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü pubbapetakathaü nānattakataü lokakkhāyikaü
samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü a¤¤athā kho1 pana so bhagavā ara¤¤e
vanapatthāni pannāni senāsanāni paņisevanti appasaddāni appanigghosāni
vijanavātāni manussarāhaseyyakāni paņisallānasāruppānã'ti.
Evaü vutte
nigrodho paribbājako sandhānaü gahapatiü etadavoca: yagghe gahapati jāneyyāsi,
kena samaõo gotamo saddhiü sallapati? Kena sākacchaü samāpajjati? Kena
pa¤¤āveyyattiyaü āpajjati. Su¤¤āgārahatā samaõassa gotamassa pa¤¤ā,
aparisāvacaro samaõo gotamo, nālaü sallāpāya. So antamantāneva1 sevati.
Seyyathāpi nāma go kāõā pariyantacārinã antamantāneva sevati. Evameva
su¤¤āgārahatā samaõassa gotamassa pa¤¤ā, aparisāvacaro samaõo gotamo, nālaü
sallāpāya. So antamantāneva sevati. Iīgha gahapati, samaõo gotamo imaü parisaü
āgaccheyya, ekapa¤heneva naü saüsādeyyāma2 tucchakumbhica naü ma¤¤e
orodheyyāmā'ti.
4. Assosi
kho bhagavā dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusakāya sandhānassa
gahapatissa nigrodhena paribbājakena saddhiü imaü kathāsallāpaü. Atha kho
bhagavā gijjhakuņā pabbatā orohitvā yena [PTS Page 039] [\q 39/] sumāgadhāya
tãre moranivāpo tenupasaīkami. Upasaīkamitvā sumāgadhāya tãre moranivāpe abhokāse
caīkami. Addasā kho nigrodho paribbājako bhagavantaü sumāgadhāya tãre
moranivāpe abbhokāse caīkamantaü. Disvāna sakaü parisaü saõņhapesi: appasaddā
bhonto bhontu, mā bhonto saddamakattha. Ayaü samaõo gotamo sumāgadhāya tãre
moranivāpe abbhokāse caīkamati. Appasaddakāmo kho pana so āyasmā, appasaddassa
vaõõavādã. Appevanāma appasaddaü parisaü viditvā upasaīkamitabbaü ma¤¤eyya.
Sace samaõo gotamo imaü parisaü āgaccheyya, imaü taü pa¤haü puccheyyāma 'ko
nāma so bhante, bhagavato dhammo yena bhagavā sāvake vineti yena bhagavatā
sāvakā vinãtā assāsappattā paņijānanti ajjhāsayaü ādibrahmacariyanti? Evaü
vutte te paribbājakā tuõhã ahesuü.
- - - - - - - - - - - - - - - - - 1. A¤¤athā
ca pana [pts] antapantāneva (syā) 2. Saühareyyāma (kam)
[BJT Page
062] [\x 62/]
Tapojigucchāvādā
5. Atha kho
bhagavā yena nigrodho paribbājako tenupasaīkami. Atha kho nigrodho paribbājako
bhagavantaü etadavoca: etu kho bhante bhagavā, svāgataü bhante bhagavato.
Cirassaü kho bhante, bhagavā imaü pariyāyamakāsi yadidaü idhāgamanāya. Nisãdatu
bhante bhagavā, idamāsanaü pa¤¤attanti.
Nisãdi
bhagavā pa¤¤atte āsane. Nigrodho pi kho paribbājako a¤¤ataraü nicaü āsanaü
gahetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho nigrodhaü paribbājakaü bhagavā
etadavoca: 'kāyanuttha nigrodha etarahi kathāya sannisinnā? Kā ca pana vo
antarā kathā vippakatā? Ti. [PTS Page 040] [\q 40/] evaü vutte nigrodho
paribbājako bhagavantaü etadavoca: "idha mayaü bhante, addasāma
bhagavantaü sumāgadhāya tãre moranivāpe abbhokāse caīkamantaü. Disvāna evaü
avocumhā: sace samaõo gotamo imaü parisaü āgaccheyya, imaü taü pa¤haü
puccheyyāma: ko nāma so bhante, bhagavato dhammo yena bhagavā sāvake vineti,
yena bhagavatā sāvakā vinãtā assāsappattā paņijānanti ajjhāsayaü
ādibrahmacariyanti? "Ayaü kho no bhante, antarā kathā vippakatā, atha
bhagavā anuppatto"ti.
"Dujjānaü
kho panetaü nigrodha, tayā a¤¤adiņņhikena a¤¤akhantikena a¤¤arucikena
a¤¤atrāyogena a¤¤atrācariyakena 'yenāhaü sāvake vinemi, yena mayā sāvakā vinãtā
assāsappattā paņijānanti ajjhāsayaü ādibrahmacariyanti. Iīgha, tvaü maü
nigrodha sake ācāriyake adhijegucche pa¤haü puccha "kathaü santā nu kho
bhante, tapojigucchā paripuõõā hoti, kathaü aparipuõõā? "Ti.
6. Evaü
vutte te paribbājakā unnādino uccāsaddā mahāsaddā ahesuü, "acchariyaü vata
bho abbhåtaü vata bho samaõassa gotamassa mahiddhikatā mahānubhāvatā, yatra hi
nāma sakavādaü ņhapessati, paravādena pavāressatã "ti. Atha kho nigrodho
paribbājako te paribbājake appasadde katvā, bhagavantaü etadavoca: "mayaü
kho bhante tapo jigucchāvādā tapojigucchāsārā1 tapojigucchaü allãnā2 viharāma.
Kathaü santā nu kho bhante, tapojigucchā paripuõõā hoti, kathaü aparipuõõā?
"Ti
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Tapojigucchā sārodā (kam) 2. Tapojigucajā allinā (machasaü)
[BJT Page
064] [\x 64/]
"Idha
nigrodha tapassã acelako hoti, muttācāro hatthāpalekhano,1 naehibhadantiko,
natiņņhabhadantiko, nābhihaņaü [PTS Page 041] [\q 41/] na uddissakaņaü na
nimantanaü sādiyati. So na kumbhimukhā paņigaõhāti, na kalopimukhā paņigaõhāti.
Na eëakamantaraü, na daõķamantaraü, na musalamantaraü, na dvinnaü
bhu¤jamānānaü, na gabbhiniyā, na pāyamānāya, na purisantaragatāya, na
saükittãsu, na yattha sā uņņhito hoti, na yattha makkhikā saõķasaõķacārinã, na
macchaü, na maüsaü, na suraü, na merayaü, na thusodakaü pivati. So ekāgāriko vā
hoti ekālopiko, dvāgāriko vā hoti dvā lopiko, sattāgāriko vā hoti sattālopiko.
Ekissāpi dattiyā yāpeti, dvihi pi dattãhi yāpeti, tãhi pi dattãhi yāpeti,
catåhi pi dattãhi yāpeti, pa¤cahi pi dattãhi yāpeti, chahi pi dattãhi yāpeti,
sattahi pi dattãhi yāpeti. Ekāhikampi āhāraü āhāreti, dvāhikampi2 āhāraü
āhāreti, tãhikampi āhāraü āhāreti, catåhikampi āhāraü āhāreti, pa¤cāhikampi
āhāraü āhāreti, chāhikampi āhāraü āhāreti, sattāhikampi āhāraü āhāreti iti
evaråpaü addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati.
So
sākabhakkho vā hoti, sāmākabhakkho vā hoti, nivārabhakkho vā hoti,
daddulabhakkho vā hoti, haņabhakkho vā hoti, kaõabhakkho vā hoti, ācāmabhakkho
vā hoti, pi¤¤ākabhakkho vā hoti, tiõabhakkho vā hoti, gomayabhakkho vā hoti,
vanamålaphalāhāro yāpeti pavattaphalabhojã.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Hatthāvalekhano (kam) 2. Dvãhitampi (machasaü)
[BJT Page
066] [\x 66/]
7. So sāõāni
pi dhāreti, masāõāni pi dhāreti, chavadussāni pi dhāreti, paüsukulānipi dhāreti,
tirãņāni pi dhāreti, ajināni pi dhāreti, ajinakkhipampi dhāreti, kusacãrampi
dhāreti,
Vākacãrampi
dhāreti, phalakacãrampi dhāreti, kesakambalampi dhāreti, vāëakambalampi
dhāreti, ulåkapakkhampi dhāreti.
Kesamassulocako
pi hoti kesamassulocanānuyogamanuyutto, [PTS Page 042] [\q 42/] ubbhaņņhako pi1
hoti āsanapaņikkhitto, ukkuņiko pi hoti ukkuņikappadhānamanuyutto,
kaõņakāpassayiko pi hoti kaõņakāpasse seyyaü kappeti, phalakaseyyampi kappeti,
thaõķilaseyyampi kappeti, ekapassayiko pi hoti rajojalladharo, abbhokāsiko[C1]
pi hoti yathāsatthatiko, vekaņiko pi hoti vikaņabhojanānuyogamanuyutto, āpānako
pi hoti āpānakattamanuyutto, sāyaütatiyakampi udakorohanānuyogamanuyutto
viharati.
Taü
kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchā paripuõõā vā hoti aparipuõõā
vā? Ti.
Addhā kho
bhante, evaü sante tapojigucchā paripuõõā hoti no aparipuõaõā" ti.
Tapo
upakkilesā
8.
"Evaü paripuõõāya pi kho ahaü nigrodha, tapojigucchāya anekavihite
upakkilese vadāmã"ti.
"Yathākathaü
pana bhante, bhagavā evaü paripuõõāya tapojigucchāya anekavihite upakkilese
vadatã? Ti.
"Idha
nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā attamano hoti
paripuõõasaükappo. Yampi kho nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā
attamano hoti paripuõõasaükappo, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso'
hoti.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Ubhaņņhakopi (syā) ubbhaņako pi (kam)
[BJT Page
068] [\x 68/]
Puna ca
paraü nigrodha, tapassi tapaü samādiyati. So tena tapasā attānukkaüseti paraü
vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā
attānukkaüseti paraü vambheti, ayampi nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā majjati mucchati pamādamāpajjati1
yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā [PTS Page 043] [\q
43/] majjati mucchati pamādamāpajjati, ayampi ko nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuõõasaükappo.
Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuõõasaükappo.
Ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena attānukkaüseti paraü vambheti.
Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena attānukkaüseti, paraü vambheti.
Ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena majjati mucchati pamādamāpajjati.
Yampi kho nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā
lābhasakkārasãlokaü abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena majjati
mucchati pamāda māpajjati. Ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, bhojanesu vodāsaü āpajjati 'idaü me
khamati, idaü me nakkhamatã'ti. So ya¤ca2 khvassa nakkhamati taü sāpekkho
pajahati, yaü panassa khamati taü gathito3 mucchito ajjhopanno anādãnavadassāvi
anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati yampi kho nigrodha, tapassã tapaü samādiyati,
bhojanesu vodāsaü āpajjati 'idaü me khamati, idaü me nakkhamatã'ti. So ya¤ca2
khvassanakkhamati taü sāpekkho pajahati, yaüpanassa khamati taü gathito3
mucchito ajjhopanno anādãnavadassāvi anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati. Ayampi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Madamāpajjati - syā 2. Yaühi [pts 3.] Gathito (sãmu)
[BJT Page
070] [\x 70/]
[PTS Page
044] [\q 44/] puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati
lābhasakkārasilokanikantihetu 'sakkarissanti maü rājāno rājamahāmattakhattiyā
brāhmaõā gahapatikā titthiyā'ti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati
lābhasakkārasilokanikantihetu 'sakkarissanti maü rājāno rājamahāmattiyā
brāhmaõā gahapatikā titthiyā'ti. Ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã a¤¤ataraü samaõaü vā brāhmaõaü vā apasādetā1 hoti:
kimpanāyaü sambahulājivo2 sabbaü sambhakkheti seyyathãdaü målabãjaü
khandhabãjaü phalubãjaü aggabãjaü bãjabãjameva pa¤camaü asanivicakkaü
dantākuņaü samaõappavādenāti yampi nigrodha, tapassã a¤¤ataraü samaõaü vā
brāhmaõaü vā apasādetā1 hoti: kimpanāyaü sambahulājivo2 sabbaü sambhakkheti
seyyathãdaü målabãjaü khandhabãjaü phalubãjaü aggabãjaü bãjabãjameva pa¤camaü
asanivicakkaü dantākåņaü samaõappavādenāti ayampi kho nigrodha, tapassino
upakkileso hoti.
9. Puna ca
paraü nigrodha, tapassã passati a¤¤ataraü samaõaü vā brāhmaõaü vā kulesu
sakkarãyamānaü garukarãyamānaü mānãyamānaü påjãyamānaü disvā tassa evaü hoti'
'ima¤hi nāma sambahulājãvaü kulesu sakkaronti garukaronti mānenti påjenti, maü
pana tapassiü låkhājãviü kulesu na sakkaronti na garukaronti na mānenti na
påjentã'ti. Iti so issāmacchariyaü kulesu uppādetā hoti. Yampi kho nigrodha,
tapassã passati a¤¤ataraü samaõaü vā brāhmaõaü vā kulesu sakkarãyamānaü
garukarãyamānaü mānãyamānaü påjãyamānaü disvā tassa evaü hoti 'ima¤hi nāma
sambahulājãvaü kulesu sakkaronti garukaronti mānenti påjenti, maü pana tapassiü
låkhājãviü kulesu na sakkaronti na garu karonti na mānenti na påjentã'ti. Iti
so issāmacchariyaü kulesu uppādenā hoti. Ayamapi kho nigrodha, tapassino
upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha tapassã āpātakanisādã3 hoti. Yampi kho nigrodha, tapassã
āpātakanisādã hoti. Ayampã kho nigrodha, tapassino no upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã attānaü ādassayamāno kulesu carati idampi me tapasmiü
idampi me tapasminti. Yampi kho nigrodha, tapassã attānaü ādassayamāno kulesu
carati idampi me tapasmiü idampi me tapasminti ayampi kho nigrodha, tapassino
upakkileso hoti.
[PTS Page
045] [\q 45/] puna ca paraü nigrodha, tapassã ki¤cideva paņicchannaü sevati so
'khamati te idanti?' Puņņho samano akkhamamānaü āha 'khamatã'ti khamamānaü āha
'nakkhamatã'ti. Iti so sampajānamusā bhāsitā hoti. Yampi kho nigrodha, tapassã
ki¤cideva paņicchannaü sevati so 'khamati te idanti?' Puņņho samano
akkhamamānaü āha 'khamatã'ti khamamānaü āha 'nakkhamatã'ti. Iti so
sampajānamusā bhāsitā hoti ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tathāgatassa santa¤¤eva pariyāyaü anu¤¤eyyaü
nānujānāti. Yampi kho nigrodha tapassã tathāgatassa santa¤¤eva pariyāyaü
anu¤¤eyyaü nānujānāti. Ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
- - - - - - - - - - - - - - -
1. Apasāretā
(kam) 2. Bahulājivo [pts] 3. âpāthakanisādi (sãmu)
[BJT Page
072] [\x 72/]
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã kodhano hoti upanāhã. Yampi nigrodha, tapassã kodhano
hoti upanāhã, ayampã kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã makkhi hoti paëāsã1. Yampi nigrodha, tapassã makkhã
hoti paëāsi, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã ussukã hoti maccharã. Yampi nigrodha, tapassã ussukã
hoti maccharã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã saņho hoti māyāvã. Yampi nigrodha, tapassã saņho hoti
māyāvã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã thaddho hoti atimānã. Yampi nigrodha, tapassã thaddho
hoti atimānã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã pāpiccho hoti pāpikānaü icchānaü vasaü gato. Yampi
nigrodha, tapassã pāpiccho hoti pāpikānaü icchānaü vasaü gato, ayampi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã micchādiņņhiko hoti antaggāhikāya diņņhiyā samannāgato.
Yampi nigrodha, tapassã micchādiņņhiko hoti antaggāhikāya diņņhiyā samannāgato,
ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã sandiņņhiparāmāsi hoti ādhānaggāhã duppaņinissaggã.
Yampi nigrodha, tapassã sandiņņhiparāmāsi hoti ādhānaggāhã duppaņinissaggã,
ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Taü
kimma¤¤asi nigrodha, yadi me tapojigucchā upakkilesā vā anupakkilesā vā? Ti.
"Addhā
kho ime bhante, tapojigucchā upakkilesā no anupakkilesā. ōhānaü kho panetaü
bhante vijjati, yaü idhekacco tapassã sabbeheva imehi upakkilesehi samannāgato
assa, ko pana vādo a¤¤atara¤¤atarenā? "Ti.
Parisuddhapapaņikappattikathā
10. Idha
nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā na attamano hoti na
paripuõõasaükappo. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā na
attamano [PTS Page 046] [\q 46/] hoti na paripuõõasaükappo. Evaü so tasmiü
ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā na attānukkaüseti, na
paraü vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati, so tena tapasā na
attānukkaüseti, na paraü vambheti. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
11. Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati so tena tapasā na majjati na mucchati
na pamādamāpajjati. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā na
majjati na mucchati na pamādamāpajjati, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Palāsi (syā,
[pts] 2. Upakkilesā hoti (kam)
[BJT Page
074] [\x 74/]
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na
paripuõõasaükappo. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati so tena tapasā
lābhasakkārasilokaü abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena na attamano
hoti na paripuõõasaükappo. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaüseti na paraü
vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati so tena tapasā
lābhasakkārasilokaü abhinibbatteti so tena lābhasakkārasilokena na
attānukkaüseti na paraü vambheti. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati. So tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati na mucchati na
pamādamāpajjati. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samādiyati so tena tapasā lābhasakkārasilokaü
abhinibbatteti so tena lābhasakkārasalokena na majjati na mucchati na
pamādamāpajjati. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tapaü samādiyati bhojanesu na vodāsaü āpajjati 'idaü me
khamati, idaü me nakkhamatã'ti. So ya¤ca khvassa nakkhamati taü anapekkho
pajahati, yaü panassa khamati taü agathito amucchito anajjhāpanno
ādãnavadassāvã nissaraõapa¤¤o paribhu¤jati, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho
hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na tapaü samādiyati, lābhasakkārasilokanikantihetu
'sakkarissanti maü rājāno rājamahāmattā khattiyā brāhmaõā gahapatikā titthiyā
'ti. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
[BJT Page
076] [\x 76/]
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã a¤¤ataraü samaõaü vā brāhmaõaü vā nāpasāretā hoti:
kimpanāyaü [PTS Page 047] [\q 47/] sambahulājivo sabbaü sambhakkheti
seyyathãdaü, målabãjaü khandhabãjaü phalubãjaü aggabãjaü bãjabãjameva pa¤camaü,
asanivicakkaü dantakåņaü samaõappavādenāti, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho
hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã passati a¤¤ataraü samaõaü vā brāhmaõaü vā kulesu
sakkarãyamānaü garukarãyamānaü mānãyamānaü påjãyamānaü. Disvā tassa na evaü
hoti: ima¤hi nāma sambahulājãviü kulesu sakkaronti garukaronti mānenti påjenti,
maü pana tapassiü lukhājiviü kulesu na sakkaronti na garukaronti na mānenti na
påjentã ti, iti so issāmacchariyaü kulesu anuppādetā hoti, evaü so tasmiü ņhāne
parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na āpātakanisādã hoti evaü so tasmiü ņhāne parisuddho
hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na attānaü ādassayamāno kulesu carati ' idampi me
tapasmiü, idampi me tapasminti', evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hotã.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na ki¤cideva paņicchannaü sevati, so 'khamati te
idanti?' Puņņho samāno akkhamamānaü āha nakkhamatã ti, khamamānaü āha khamatã
ti, iti so sampajānamusā na bhāsitā hoti. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā dhammaü
desentassa santaü yeva pariyāyaü anu¤¤eyyaü anujānāti. Evaü so tasmiü ņhāne
parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã akkodhano hoti anupanāhã. Yampi nigrodha, tapassã
akkodhano hoti anupanāhã. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
[BJT Page
078] [\x 78/]
Puna ca paraü
nigrodha, tapassã amakkhã hoti apalāsã. Yampi nigrodha, tapassã amakkhã hoti
apalāsã, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã anussukã hoti amaccharã. Yampi nigrodha, tapassã
anussukã hoti amaccharã. Evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã asaņho hoti amāyāvã. Yampi nigrodha, tapassã asaņho
hoti amāyāvã, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã atthaddho hoti [PTS Page 048] [\q 48/] anatimānã. Yampi
nigrodha, tapassã atthaddho hoti anatimānã, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho
hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na pāpiccho hoti na pāpikānaü icchānaü vasaü gato,
yampi nigrodha, tapassã na pāpiccho hoti na pāpikānaü icchānaü vasaü gato, evaü
so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na micchādiņņhiko hoti na antaggāhikāya diņņhiyā
samannāgato. Yampi nigrodha, tapassã na micchādiņņhiko hoti na antaggāhikāya
diņņhiyā samannāgato, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
Puna ca
paraü nigrodha, tapassã na sandiņņhiparāmāsi hoti na ādhānaggāhã
suppaņinissaggã, yampi nigrodha, tapassã na sandiņņhiparāmāsi hoti na
ādhānaggāhã suppaņinissaggã, evaü so tasmiü ņhāne parisuddho hoti.
"Taü
kimma¤¤asi nigrodha? Yadi evaü sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti
aparisuddhāvā? "Ti
Addhā kho
bhante, evaü sante tapojigucchā parisuddhā hoti no aparisuddhā, aggappattā ca
sārappattā cā "ti.
"Na kho
nigrodha, ettāvatā tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca. Api ca kho
papaņikappattā va1 hotã "ti.
Parisuddhatacappattakatā
- kathā
12.
"Kittāvatā pana bhante, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca.
Sādhu me bhante, bhagavā tapojigucchāya agga¤¤eva pāpetu sāra¤¤eva pāpetå
"ti.
"Idha
nigrodha, tapassã cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti. Katha¤ca nigrodha, tapassã
cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti?
- - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Papaņikapattāva (kam)
[BJT Page
080] [\x 80/]
Idha
nigrodha, tapassã na pāõamatipāteti, na pāõamatipātāpayati, na pāõamatipātayato
samanu¤¤o [PTS Page 049] [\q 49/] hoti, na adinnaü ādiyati, na adinnaü
ādiyāpeti, na adinnaü ādiyato samanu¤¤o hoti, na musā bhaõati, na musā
bhaõāpeti, na musā bhaõato samanu¤¤o hoti, na bhāvitamāsiüsati, na
bhāvitamāsiüsāpeti, na bhāvitamāsiüsato samanu¤¤o hoti. Evaü kho nigrodha,
tapassã cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti. Yato kho nigrodha, tapassã
cātuyāsamasaüvarasaüvuto hoti, aduü cassa hoti tapassitāya. So abhiharati no
hãnāyāvattati.
So vivittaü
senāsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susānaü
vanapatthaü abbhokāsaü palālapu¤jaü. So pacchābhattaü piõķapātapaņikkanto
nisãdati pallaīkaü ābhujitvā, ujuü kāyaü paõidhāya, parimukhaü satiü
upaņņhapetvā. So abhijjhaü loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati,
abhijjhāya cittaü parisodheti. Byāpādapadosaü pahāya abyāpannacitto viharati,
sabbapāõabhåtahitānukampã byāpādapadosā cittaü parisodheti, thãnamiddhaü pahāya
vigatathãnamiddho viharati, ālokasa¤¤i sato sampajāno thãnamiddhā cittaü
parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahāya anuddhato viharati. Ajjhattaü
våpasantacitto uddhaccakukkuccā cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahāya
tiõõavicikiccho viharati, akathaīkathi kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaü
parisodheti. So ime pa¤canãvaraõe pahāya cetaso upakkilese pa¤¤āya
dubbalãkaraõe, mettāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā
dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatāya sabbāvantaü lokaü mettāsahagatena cetasā vipulena [PTS Page 050]
[\q 50/] mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
Karuõāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā
tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya
sabbāvantaü lokaü karuõāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena
averena abyāpajjena pharitvā viharati. Muditāsahagatena cetasā ekaü disaü
pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü muditāsahagatena
cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
Upekkhāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā
tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya
sabbāvantaü lokaü upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena
averena abyāpajjena pharitvā viharati.
[BJT Page
082] [\x 82/]
Taü
kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti. No
aparisuddhā,
"Addhā
kho bhante, evaü sante tapojigucchā parisuddhā hoti no aparisuddhā, aggappattā
ca sārappattā' cā "ti.
"Na kho
nigrodha, ettāvatā tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca, api ca kho
tacappattā hotã "ti.
Parisuddhapheggupattakatā
- kathā.
13.
"Kittāvatā ca kho pana bhante, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā
ca? Sādhu me bhante, bhagavā tapojigucchāya agga¤¤eva pāpetu sāra¤¤eva pāpetå
"ti.
"Idha
nigrodha, tapassã cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti. Katha¤ca pana nigrodha, tapassã
cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti?
Idha
nigrodha, tapassã na pāõamatipāteti, na pāõamatipātāpayati, na pāõamatipātayato
samanu¤¤o hoti, na adinnaü ādiyati, na adinnaü ādiyāpeti, na adinnaü ādiyato
samanu¤¤o hoti, na musā bhaõati, na musā bhaõāpeti, na musā bhaõato samanu¤¤o
hoti, na bhāvitamāsiüsati, na bhāvitamāsiüsāpeti, na bhāvitamāsiüsato samanu¤¤o
hoti. Evaü kho nigrodha, tapassã evaü cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti. Yato kho
nigrodha, tapassã cātuyāsamasaüvarasaüvuto hoti, aduü cassa hoti tapassitāya.
So abhiharati no hãnāyāvattati.
So vivittaü
senāsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susānaü
vanapatthaü abbhokāsaü palālapu¤jaü. So pacchābhattaü piõķapātapaņikkanto
nisãdati pallaīkaü ābhujitvā, ujuü kāyaü paõidhāya, parimukhaü satiü
upaņņhapetvā. So abhijjhaü loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati,
abhijjhāya cittaü parisodheti. Byāpādapadosaü pahāya abyāpannacitto viharati,
sabbapāõabhåtahitānukampã byāpādapadosā cittaü parisodheti, thãnamiddhaü pahāya
vigatathãnamiddho viharati, ālokasa¤¤ã sato sampajāno thãnamiddhā cittaü
parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahāya anuddhato viharati, ajjhattaü våpasantacitto
uddhaccakukkuccā cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahāya tiõõavicikiccho
viharati, akathaīkathi kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaü parisodheti. So
ime pa¤canãvaraõe pahāya cetaso upakkilese pa¤¤āya dubbalãkaraõe,
mettāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā
tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya
sabbāvantaü lokaü mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena
averena abyāpajjena pharitvā viharati. Karuõāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā
viharati, tathā dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü
sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü karuõāsahagatena cetasā vipulena
mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati. Muditāsahagatena
cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā
catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü
muditāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena
pharitvā viharati. Upekkhāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā
dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatāya sabbāvantaü lokaü upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena
appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
So
anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jātiü dve pi jātiyo
tisso pi jātiyo catasso pi jātiyo pa¤ca pi jātiyo dasa pi jātiyo vãsampi jātiyo
tiüsampi jātiyo cattāëãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi
jātisahassampi [PTS Page 051] [\q 51/] jātisatasahassampi, anekānipi jātisatāni
anekāni pi jātisahassāni anekāni pi jātisatasahassāni, aneke pi saüvaņņakappe
aneke pi vivaņņakappe aneke pi saüvaņņavivaņņakappe: amutrāsiü evannāmo
evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato
cuto amutra udapādiü. Tatrāpāsiü evaünāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro
evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno "ti.
Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati.
Taü kimma¤¤asi
nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti aparisuddhā vā?
"Ti.
[BJT Page
084] [\x 84/]
"Addhā
kho bhante, evaü sante tapojigucchā parisuddhā hoti no aparisuddhā, aggappattā
ca sārappattā cā "ti.
"Na kho
nigrodha, ettāvatā tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca. Api ca kho
phegaguppattā hotã "ti.
Parisuddha
agagappattasārappattakatā - kathā
14.
"Kittāvatā pana bhante, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca?
Sādhu me bhante, bhagavā tapojigucchāya agga¤¤eva pāpetu sāra¤¤eva pāpetå
"ti.
"Idha
nigrodha, tapassã cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti. Katha¤ca nigrodha, tapassã
cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti?
Idha
nigrodha, tapassã na pāõamatipāteti, na pāõamatipātāpayati, na pāõamatipātayato
samanu¤¤o hoti, na adinnaü ādiyati, na adinnaü ādiyāpeti, na adinnaü ādiyato
samanu¤¤o hoti, na musā bhaõati, na musā bhaõāpeti, na musā bhaõato samanu¤¤o
hoti, na bhāvitamāsiüsati, na bhāvitamāsiüsāpeti, na bhāvitamāsiüsato samanu¤¤o
hoti. Evaü kho nigrodha, tapassã cātuyāmasaüvarasaüvuto hoti. Yato kho
nigrodha, tapassã cātuyāsamasaüvarasaüvuto hoti, aduü cassa hoti tapassitāya.
So abhiharati no hãnāyāvattati.
So vivittaü
sonāsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susānaü
vanapatthaü abbhokāsaü palālapu¤jaü. So pacchābhattaü piõķapātapaņikkanto
nisãdati pallaīkaü ābhujitvā, ujuü kāyaü paõidhāya, parimukhaü satiü
upaņņhapetvā. So abhijjhaü loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati,
abhijjhāya cittaü parisodheti. Byāpādapadosaü pahāya abyāpannacitto viharati,
sabbapāõabhåtahitānukampã byāpādapadosā cittaü parisodheti, thãnamiddhaü pahāya
vigatathãnamiddho viharati, ālokasa¤¤i sato sampajāno thãnamiddhā cittaü
parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahāya anuddhato viharati ajjhattaü
våpasantacitto uddhaccakukkuccā cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahāya
tiõõavicikiccho viharati, akathaīkathã kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaü
parisodheti. So ime pa¤canãvaraõe pahāya cetaso upakkilese pa¤¤āya
dubbalãkaraõe, mettāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā
dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatāya sabbāvantaü lokaü mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena
appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati. Karuõāsahagatena cetasā ekaü
disaü pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü karuõāsahagatena
cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
Muditāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā
tatiyaü, tathā catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya
sabbāvantaü lokaü muditāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena
averena abyāpajjena pharitvā viharati. Upekkhāsahagatena cetasā ekaü disaü
pharitvā viharati, tathā dutiyaü, tathā tatiyaü, tathā catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü upekkhāsahagatena
cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
So
anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jātiü dve pi jātiyo
tisso pi jātiyo catasso pi jātiyo pa¤ca pi jātiyo dasa pi jātiyo vãsampi jātiyo
tiüsampi jātiyo cattāëãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi
jātisahassampi jātisatasahassampi, anekāni pi jātisatāni anekāni pi
jātisahassāni anekāni pi jātisatasahassāni, aneke pi saüvaņņakappe aneke pi
vivaņņakappe aneke pi saüvaņņavivaņņakappe: amutrāsiü evannāmo evaügotto
evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto
amutra udapādiü. Tatrāpāsiü evaünāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro
evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno "ti.
Iti sākāraü sauddesaü [PTS Page 052] [\q 52/] anekavihitaü pubbenivāsaü
anussarati.
So dibbena
cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne
hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti
"ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena
samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā
micchādiņņhikammasamādānā, te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü
vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā
vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā
sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü
saggaü lokaü upapannā "ti.
Taü
kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti
aparisuddhā vā? "Ti.
[BJT Page
086] [\x 86/]
"Addhā
kho bhante, evaü sante tapojigucchā parisuddhā hoti, no aparisuddhā, aggappattā
ca sārappattā cā "ti.
"Ettavatā
kho nigrodha, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca. Iti kho nigrodha1,
yaü maü tvaü avacāsi; ko nāma so bhante, bhagavato dhammo yena bhagavā sāvake
vineti, yena bhagavatā sāvakā vinãtā assāsappattā paņijānanti ajjhāsayaü
ādibrahmacariyanti, iti ko taü nigrodha, ņhānaü uttaritara¤ca paõãtatara¤ca
yenāhaü sāvake vinemi, yena mayā sāvakā vinãtā assāsappattā paņijānanti
ajjhāsayaü ādibrahmacariyanti".
Evaü vutte
te paribbājakā unnādino uccāsaddamahāsaddā ahesuü "ettha mayaü anassāma
sācariyakā, ettha mayaü panassāma sācariyakā na mayaü ito bhãyyo uttaritaraü
pajānāmā "ti.
Nigrodhassa
pajjhāyanaü.
15. [PTS
Page 053] [\q 53/] yadā a¤¤āsi sandhāno gahapati 'a¤¤adatthu kho' dānime
a¤¤atitthiyā paribbājakā bhagavato bhāsitaü sussåsanti, sotaü odahanti,
a¤¤ācittaü upaņņhapentã 'ti. Atha nigrodhaü paribbājakaü etadavoca: iti kho
bhante nigrodha, yaü maü tvaü avacāsi, 'yagghe gahapati, jāneyyāsi kena samaõo
gotamo saddhiü sallapati? Kena sākacchaü samāpajjati? Kena pa¤¤āveyyattiyaü
samāpajjati? Su¤¤āgārahatā samaõassagotamassa pa¤¤ā, aparisāvacaro samaõo
gotamo, nālaü sallāpāya, so antamantāneva sevati, seyyathāpi nāma go kāõā
pariyantacārinã antamantāneva sevati, evameva su¤¤āgārahataü samaõassa
gotamassa pa¤¤ā, aparisāvacaro samaõo gotamo, nālaü sallāpāya, so antamantāneva
sevati. Iügha ca gahapati, samaõo gotamo imaü parisaü āgaccheyya, ekapa¤heneva
naü saüsādeyyāma, tucchakumbhã 'va naü ma¤¤e orodheyyāmā "ti. Ayaü kho so
bhante, bhagavā arahaü sammāsambuddho idhānuppatto. Aparisāvacaraü pana naü
karotha, gokāõaü pariyantacāriniü karotha, ekapa¤heneva naü saüsādetha,
tucchakumbhã 'va naü ma¤¤e orodhethā "ti.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Atha naü
nigrodhaü (kam)
[BJT Page
088] [\x 88/]
16,
"Evaü vutte nigrodho paribbājako tunhãbhåto maīkubhåto pattakkhandho
adhomuko pajjhāyanto appaņibhāno nisãdi.
Atha kho
bhagavā nigrodhaü paribbājakaü tunhãbhåtaü maīkubhåtaü pattakkhavandhaü
adhomukhaü pajjhāyantaü appaņibhānaü viditvā nigrodhaü paribbājakaü etadavoca:
"saccaü kira nigrodha, bhāsitā te esā vācā "ti.
[PTS Page
054] [\q 54/] "saccaü bhante, bhāsitā me esā vācā yathā bālena yathā
måëhena yathā akusalenā "ti.
"Taü
kimma¤¤asi nigrodha, kinti te sutaü paribbājakānaü vuddhānaü mahallakānaü
ācariyapācariyānaü bhāsamānānaü ye te ahesuü atãtamaddhānaü arahanto
sammāsambuddhā, evaü su te bhagavanto saügamma unnādino uccāsaddamahāsaddā
anekavihitaü tiracchānakathaü anuyuttā vihariüsu, seyyathãdaü rājakathaü
corakathaü mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü
Annakathaü
pānakathaü vatthakathaü sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü
yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü
Itthikathaü
purisakathaü sårakathaü visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü
Pubbapetakathaü
nānattakathaü lokakkhāyikaü samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vā,
seyyathāpi tvaü etarahi sācariyako? Udāhu evaü su te bhagavanto
ara¤¤evanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti appasaddāni appanigghosāni
vijanavātāni manussarāhaseyyakāni paņisallānasāruppāni seyyathāpāhaü etarahã?
"Ti.
"Sutaü
metaü bhante, paribbājakānaü vuddhānaü mahallakānaü ācariyapācariyānaü
bhāsamānānaü: 'ye te ahesuü atãtamaddhānaü arahanto sammāsambuddhā, na evaü su
te bhagavanto saügamma samāgamma unnādino uccāsaddamahāsaddā anekavihitaü
tiracchānakathaü anuyuttā viharanti, seyyathãdaü rājakathaü corakathaü
mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pānakathaü
vatthakathaü sayanakathaü
Mālākathaü
gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü nagarakathaü
janapadakathaü itthikathaü purisakathaü sårakathaü visikhākathaü
kumbhaņņhānakathaü
Pubbapetakathaü
nānattakathaü lokakkhāyikaü samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vā,
seyyathāpāhaü etarahi sācariyako, evaü su te bhagavanto ara¤¤evanapatthāni
pantāni senāsanāni paņisevanti appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni
manussarāhaseyyakāni paņisallānasāruppāni seyyathāpi bhagavā etarahã "ti.
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Nāssu
[pts]
[BJT Page
090] [\x 90/]
"Tassa te
nigrodha, vi¤¤ussa sato mahallakassa na etadahosi: buddho so bhagavā bodhāya
dhammaü deseti, danto so bhagavā damathāya dhammaü deseti, santo so bhagavā
samathāya dhammaü deseti, tiõõo so bhagavā [PTS Page 055] [\q 55/] taraõāya
dhammaü deseti, parinibbuto so bhagavā parinibbānāya dhammaü deseti? "Ti.
Brahmacariyapariyosāna
- sacchikiriyā
17.
"Evaü vutte nigrodho paribbājako bhagavantaü etadavoca: "accayo me
bhante, accagamā yathā bālaü yathā måëhaü yathā akusalaü, svāhaü evaü
bhagavantaü avacāsiü. Tassa me bhante, bhagavā accayaü accayato paņigaõhātu
āyatiü saüvarāyā "ti.
"Taggha
tvaü nigrodha, accayo accagamā yathā bālaü yathā måëhaü yathā akusalaü, yo maü
tvaü evaü avacāsi. Yato ca kho tvaü nigrodha, accayaü accayato disvā
yathādhammaü paņikarosi, tante mayaü paņigaõhāma, vuddhi hesā nigrodha,
ariyassa vinaye, yo accayaü accayato disvā yathādhammaü paņikaroti, āyatiü
saüvaraü āpajjati. Ahaü kho pana nãgrodha, evaü vadāmi: "etu vi¤¤å puriso
asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü
tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā
sacchikatvā upasampajja viharissati satta vassāni.
Tiņņhantu
nigrodha, satta vassāni. Etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko,
ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati cha vassāni.
Tiņņhantu
nigrodha cha vassāni. Etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko, ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā
sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü
diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati pa¤ca
vassāni.
Tiņņhantu
nigrodha pa¤ca vassāni. Etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko,
ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati cattāri vassāni.
Tiņņhantu
nigrodha cattāri vassāni. Etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko,
ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati tãõi vassāni.
Tiņņhantu
nigrodha, tãõi vassāni. Etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko,
ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati dve vassāni.
Tiņņhantu
nigrodha, dve vassāni. Etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko,
ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati ekaü vassaü.
[BJT Page
092] [\x 92/]
Tiņņhatu
nigrodha, ekaü vassaü etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā
sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü
diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati satta māsāni.
Tiņņhantu
nigrodha, satta māsāni etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko.
Ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati cha māsāni.
Tiņņhantu
nigrodha, cha māsāni etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā sammadeva
agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü diņņheva
dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati pa¤ca māsāni.
Tiņņhantu
nigrodha, pa¤ca māsāni etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko.
Ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati [PTS Page 056] [\q 56/] cattāri māsāni.
Tiņņhantu
nigrodha, cattāri māsāni etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko.
Ahamanusāsāmi, ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno
yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosānaü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja
viharissati tãõi māsāni.
Tiņņhantu
nigrodha, tãõi māsāni etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā
sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü
diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati dve māsāni.
Tiņņhantu
nigrodha, dve māsāni etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā
sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü
diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati ekamāsaü.
Tiņņhatu
nigrodha, ekamāsaü etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā
sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü
diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati aķķhamāsaü.
Tiņņhatu
nigrodha, aķķhamāso etu vi¤¤å puriso asaņho amāyāvã ujujātiko. Ahamanusāsāmi,
ahaü dhammaü desemi. Yathānusiņņhaü tathā paņipajjamāno yassatthāya kulaputtā
sammadeva agārasmā anagāriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosānaü
diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissati sattāhaü.
Paribbājakānaü
pajjhāyanaü
18. Siyā kho
pana te nigrodha, evamassa: antevāsikamyatā no samaõo gotamo evamāhā' ti. Na
kho panetaü nigrodha, evaü daņņhabbaü, yo eva te ācariyo so eva te ācariyo
hotu.
Siyā kho
pana te nigrodha, evamassa: uddesā no vācetukāmo samaõo gotamo evamāhā' ti. Na
kho panetaü nigrodha, evaü daņņhabbaü. Yo eva te uddeso, so eva te uddeso hotu.
Siyā kho
pana te nigrodha, evamassa: ājãvā no vācetukāmo samaõo gotamo evamāhā' ti. Na
kho panetaü nigrodha, evaü daņņhabbaü. So eva te ājãvo so eva te ājãvo hotu.
[BJT Page
094] [\x 94/]
Siyā kho
pana te nigrodha, evamassa: ye no dhammā akusalā akusalasaīkhātā sācariyakānaü,
tesu patiņņhāpetukāmo samaõo gotamo evamāhā' ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü
daņņhabbaü akusalā ceva vo dhammā1 hontu akusalasaīkhātā ca sācariyakānaü.
Siyā kho
pana te nigrodha, evamassa; ye no dhammā kusalā kusalasaīkhātā sācariyakānaü,
tehi vivecetukāmo samaõo gotamo evamāhā' ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü
daņņhabbaü, kusalā ceva vo dhammā hontu kusalasaīkhātā ca sācariyakānaü.
Iti khvāhaü
nigrodha, neva antevāsikamyatā evaü vadāmi, napi uddesā cāvetukāmo [PTS Page
057] [\q 57/] evaü vadāmi. Napi ājãvā cāvetukāmo evaü vadāmi, napi ye ca vo
dhammā2 akusalā akusalasaīkhātā sācariyakānaü tesu patiņņhāpetukāmo evaü
vadāmi. Napi ye ca vo dhammā kusalā kusalasaīkhātā sācariyakānaü tehi
vivecetukāmo evaü vadāmi. Santi ca kho nigrodha, akusalā dhammā appahãõā
saükilesikā ponobhavikā3 sadarā4 dukkhavipākā āyatiü jātijarāmaraõiyā, yesāhaü
pahānāya dhammaü desemi yathā paņipannānaü vo saükilesikā dhammā pahãyissanti,
vodāniyā dhammā abhivaķķhassanti, pa¤¤āpāripåriü vepullatta¤ca diņņhevadhamme
sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharissathā "ti.
19. "
Evaü vutte te paribbājakā tuõhãbhåtā maīkubhåtā pattakkhandhā adhomukhā
pajjhāyantā appaņibhāõā nisidiüsu, yathā taü mārena pariyuņņhitacittā. Atha kho
bhagavato etadahosi: sabbe pi me moghapurisā phuņņhā pāpimatā, yatra hi nāma ekassapi
na evaü bhavissati "handa mayaü a¤¤āõatthampi samaõe gotame brahmacariyaü
carāma, kiü karissati sattāho "ti.
Atha kho
bhagavā udumbarikāya paribbājakārāme sãhanādaü naditvā, vehāsaü ababhuggantvā,
gijjhakåņe pabbate paccuņņhāsi5. Sandhāno pana gahapati tāvadeva rājagahaü
pāvisã ti.
Udumbarikasuttaü niņņhitaü dutiyaü (25)
1. Co ne
dhammā [pts] 2. Na pi ye ne dhammā (syā) 3. Ponobabhavikā (majasaü) 4. Sadadarā
[pts] kam), sadarathā, (syā) 5. Paccupaņņhāsi, (machasaü)
Home
Next Sutta