Home
Previous Sutta
Pali
Sinhala English
Next Sutta
[PTS Vol D -
3] [\z D /] [\f III /]
[BJT Vol D -
3] [\z D /] [\w III /]
[BJT Page
166] [\x 166/]
[PTS Page
099] [\q 99/]
Suttantapiñake
Dãghanikàyo
Tatiya bhàgo
Pàthikavaggo1
Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa
5.
Sampasàdaniya
suttaü
Sàriputta -
sihanàdo1
1. Evaü me
sutaü: ekaü samayaü bhagavà nàëandàyaü2 viharati pàvàrikambavane. Atha kho
àyasmà sàriputto yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà
ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà sàriputto bhagavantaü etadavoca:
"evaü pasanno ahaü bhante bhagavati, na càhu na ca bhavissati na cetarahi
vijjati a¤¤o samaõovà bràhmaõo và bhagavatà bhiyyobhi¤¤ataro yadidaü
sambodhiyanti".
"Uëàrà
kho te ayaü sàriputta àsabhã vàcà bhàsità, ekaüso gahito, sãhanàdo nadito:
'evaü pasanno ahaü bhante bhagavati, na càhu na ca bhavissati na cetarahi
vijjati a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro yadidaü
samambodhiyanti', kiü te3 sàriputta ye te ahesuü atãtamaddhànaü arahanto
sammàsambuddhà, sabbe te bhagavanto cetasà ceto paricca vidità, evaüsãlà te
bhagavanto ahesuü iti pi, evaüdhammà te bhagavanto ahesuü itipi, [PTS Page 100]
[\q 100/] evaüpa¤¤à te bhagavanto ahesuü iti pi, evaüvihàrã te bhagavanto
ahesuü iti pi, evaüvimuttà te bhagavanto ahesuü itipã?Ti".
"No
hetaü bhante".
"Kiü
pana te sàriputta ye te bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà,
sabbe te bhagavanto cetasà ceto paricca vidità, ecaüsãlà te bhagavanto
bhavissanti iti pi, evaüdhammà te bhagavanto ahesuü itipi, evaüpa¤¤à.
Evaüvihàrã. Evaüvimuttà te bhagavanto bhavissanti itipã?Ti?.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Dutiyabhàge dãgha11 130 piñheña. 2. Nàlandàyaü - machasaü 3. Kiünu - [pts] kiü
nu kho te - syà.
[BJT Page
168] [\x 168/]
"No
hetaü bhante".
" Kiü
pana te sàriputta ahaü etarahi arahaü sammàsambuddho cetasà ceto paricca vidito
evaü sãlo bhagavà iti pi evaüdhammo evaüpa¤¤o evaüvihàrã evaüvimutto bhagavà
itipã"? Ti.
"No
hetaü bhante".
"Ettha
hi1 te sàriputta atãtànàgatapaccuppannesu arahantesu sammàsambuddhesu
cetopariya¤àõaü natthi. Atha ki¤carahi te ayaü sàriputta uëàrà àsabhã vàcà
bhàsità, ekaüso gahito, sãhanàdo nadito "evaü pasanno ahaü bhante
bhagavati, na càhu naca bhavissati na cetarahi vijjati a¤¤o samaõo và bràhmaõo
và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro yadidaü sambodhiyanti?".
" Na
kho meü2 bhante atãtànàgatapaccuppannesu aharantesu sammàsambuddhesu
cetopariya¤àõaü atthi. Api ca kho me bhante dhammanvayo vidito. Seyyathàpi [PTS
Page 101] [\q 101/] bhante ra¤¤o paccantimaü nagaraü daëahuddàpaü3
daëhapàkàratoraõaü ekadvàraü, tatrassadovàriko paõóito byatto4 medhàvã
a¤¤àtànaü nivàretà, ¤àtànaü pavesetà, so tassa nagarassa samantà5
anupariyàyapathaü anukkamamàno6 na passeyya pàkàrasandhiü và pàkàravivaraü và
antamaso biëàranissakkanamattampi, tassa evamassa, ye keci oëàrikà pàõà imaü
nagaraü pavisanti và nikkhamanti và, sabbe te iminà' dvàrena pavisanti và
nikkhamanti và'ti, evameva kho me bhante dhammanvayo vidito. Ye te bhante
ahesuü atãtamaddhànaü aharanto sammà sambuddhà, sabbe te bhagavanto
pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu7
satipaññhànesu suppatiññhitacittà, sattasambojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà
anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhiüsu.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Ettha ca
hi. Machasaü 2. Na kho panetaü. Sãmu. Syà. 3. Daëahuddhàpa. Machasaü,
daëahaddhàlaü. Syà. 4. Vitto. Syà, [pts 5.] Sàmantà. Sãmu. Syà. 6. Anukkamante.
[Pts 7.] Catusuü [pts.]
[BJT Page
170] [\x 170/]
Ye pi te
bhavissanti. Anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, sabbe te bhagavanto
pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu
satipaññhànesu suppatiññhitacittà satta sambojjhaïge1 yathàbhåtaü bhàvetvà,
anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhissanni. Bhagavà pi bhante etarahi arahaü
sammàsambuddho pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe,
catusu satipaññhanesu suppatiññhitacitto satta sambojjhaïge yathàbhåtaü
bhàvetvà, anuttaraü sammàsabbodhiü abhisambuddho.
2. Idàhaü2
bhante yena [PTS Page 102] [\q 102/] bhagavà tenupasaïkamiü dhammasavaõàya. 3
Tissa me bhante bhagavà dhammaü desesi. 4 Uttaruttaraü paõãtapaõãtaü
kaõhasukkasappañibhàgaü. Yathà yathà me bhante bhagavà dhammaü desesi
uttaruttaraü5 paõãtapaõãtaü kaõhasukkasappañibhàgaü, tathà tathàhaü tasmiü
dhamme abhi¤¤à idhekaccaü dhammaü dhammesu niññhamagamaü, satthari pasãdiü,
'sammàsambuddho vata so bhagavà, svàkkhàto bhagavatà dhammo, supañipanno6
bhagavato sàvakasaïgho'ti.
Kusaladhammadesanà
3. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti kusalesu dhammesu.
Tatrime kusalà dhammà: seyyathãdaü cattàro satipaññhànà, cattàro sammappadhànà,
cattàro iddhipàdà, pa¤cindriyàni, pa¤cabalàni, satta bojjhaïgà, ariyo
aññhaïgiko maggo. Idha bhante bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü
pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
Etadànuttariyaü bhante kusalesu dhammesu taü bhagavà asesamabhijànàti taü
bhagavato asesamabhijànato uttariü abhi¤¤eyyaü natthi, yadabhijànaü a¤¤o samaõo
và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro assa yadidaü kusalesu dhammesu.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Bojjhaüpe. [Pts 2.] Idhàhaü. Machasaü 3. Dhammassavaõaya. Machasaü, dhamma
savanàya. [Pts. 4.] Deseti. Machasaü 5. Uttàruttariü syà. [Pts 6.] Suppañipanno
sàvakasaügho machasaü
[BJT Page
172] [\x 172/]
âyatanapa¤¤atti
4. Aparaü pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammà deseti
àyatanapaõõattãsu1. Chayimàni bhante ajjhattikabàhiràni àyatanàni: cakkhu¤ca2
råpàni ca sota¤ca3 saddàca, ghàõa¤ca4 gandhà ca jivhà ca5 rasà ca, kàyo ca6
phoññhabbà ca7 mano ca8 dhammà ca. Etadànuttariyaü bhante àyatanapaõõattãsu.
Taü bhagavà asesamabhijànàti taü bhagavato asesamabhijànato uttariü abhi¤¤eyyaü
natthi, [PTS Page 103] [\q 103/] yadabhijànaü a¤¤o samaõo và bràhmaõo và
bhagavatà bhiyyo' bhi¤¤ataro assa yadidaü àyatanapaõõattãsu.
Gabbhàvakkantidesanà
5. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti gabbhàvakkantisu.
Catasso imà bhante gabbhàvakkantiyo: idha bhante ekacco asampajàno màtukucchiü
okkamati, asampajàno màtukucchismiü ñhàti, asampajàno màtukucchimhà nikkhamati.
Ayaü pañhamà gabbhàvakkanti. Puna ca paraü bhante idhekacco sampajàne
màtukucchiü okkamati, asampajàno màtukucchismiü ñhàti, asampajàno màtukucchãmhà
nikkhamati. Ayaü dutiyà gabbhàvakkanti. Puna ca paraü bhante idhekacco
sampajàno9 màtukucchiü okkamati, sampajàno màtukucchismiü ñhàti, asampajàno
màtukucchimbhà 10 nikkhamati. Ayaü tatiyà gabbhàvakkanti. Puna ca paraü bhante
idhekacco sampajàno màtukucchiü okkamati, sampajàno màtukucchismiü ñhàti,
sampajàno màtukucchimhà nikkhamati. Ayaü catutthi11 gabbhàvakkanti.
Etadànuttariyaü bhante gabbhàvakkantisu
âdesanavidhà
desanà
6. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti àdesanavidhàsu.
Catasso imà bhante àdesanavidhà. Idha bhante ekacco nimittena àdisati 'evampi
te mano, itthampi te mano, iti pi te cittanti'. So bahuü cepi àdisati tatheva
taü hoti, no a¤¤athà. Ayaü pañhamà àdesanavidhà.
- - - - - - - - - - - - - - -
1.
âyatanapa¤¤attãsu - [pts 2.] Cakkhu¤ceva - sãmu. Machasaü 3. So ta¤ceva - [pts
4.] Ghàõa¤ceva - [pts 5.] Jivhàceva - [pts 6] kàyoceva - [pts 7.] Phoññhabba
ceva. - Sãmu 8. Manoceva - [pts 9.] Samapajàno pi - [pts 10.] Màtutucchismà
[pts 11.] Catuttha - machasaü
[BJT Page
174] [\x 174/]
Puna ca paraü
bhante idhekacco na heva kho nimittena àdisati, api ca kho manussànaü và
amanussànaü và devatànaü và saddaü sutvà àdisati'. Evampi te mano, itthampã te
mano, itipi te cittanti', so bahuü cepi àdisati, tatheva taü hoti, no a¤¤athà.
Ayaü dutiyà àdasanavidhà. Puna ca paraü bhante idhekacco na heva kho nimittena
àdisati, nàpi manussànaü và amanussànaü và devatànaü và saddaü sutvà àdisati,
[PTS Page 104] [\q 104/] api ca kho vitakkayato vicàrayato
vitakkavipphàrasaddaü sutvà àdisati ' evampi te mano, itthampi te mano, itipi
te cittanti'. So bahuü ce pi àdisati tatheva taü hoti no a¤¤athà. Ayaü tatiyà
àdesanavidhà. Puna ca paraü bhante idhekacco na heva kho nimittena àdisati,
nàpi manussànaü và amanussànaü và devatànaü và saddaü sutvà àdisati, nàpi
vitakkayato vicàrayato vitakkavipphàrasaddaü sutvà àdisati, api ca kho
vitakkavicàrasamàdhisamàpannassa cetasà ceto paricca pajànàti - yathà imassa
bhoto manosaïkhàrà paõihità, tathà imassa cittassa anantarà imaü nàma vitakkaü
vitakkessatãti. So bahu¤cepi àdisati, tatheva taü hoti no a¤¤athàti. Ayaü
catutthà àdesanavidhà. Etadànuttariyaü bhante àdesanavidhàsu.
Dassanasamàpatti
- desanà
7. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti dassanasamàpattisu.
Catasso imà bhante dassanasamàpattiyo: idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và
àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya
sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte
imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü
nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà
taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü
papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo
medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti. Ayaü pañhamà dassanasamàpattã.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Nahàru.
Syà [pts 2.] Aññhã. Syà [pts 3.] Aññhãmi¤jaü machasaü
[BJT Page
176] [\x 176/]
Puna [PTS
Page 105] [\q 105/] ca paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya
padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà
råpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte ima¤ceva kàyaü uddhaü pàdatalà
adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati:
atthã imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3
vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü
karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà
muttanti. Atikkamma ca purisassa chavimaüsa lohitaü aññhiü paccavekkhati. Ayaü
dutiyàdassanasamàpatti.
Puna ca
paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya
anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü
phusati yathà samàhite citte ima¤ceva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà
tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàye
kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü
yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü
semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti.
Atikkamma ca purisassa chavimaüsa lohitaü aññhiü paccavekkhati. Purisassa ca
vi¤¤àõasotaü pajànàti ubhayato abbocchinnaü idha loke patiññhitaü ca paraloke
patiññhitaü ca. Ayaü tatiyà dassanasamàpatti.
Puna ca
paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya
anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü
phusati yathà samàhite citte imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthako
tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: atthã imasmiü kàya
kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàra1 aññhi2 aññhimi¤jà3 vakkaü hadayaü
yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü
semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghànikà lasikà muttanti.
Atikkamma ca purisassa chavimaüsa lohitaü aññhiü paccavekkhati. Purisassa ca
vi¤¤àõasotaü pajànàti ubhayato abbocchinnaü idha loke appatiññhita¤ca paraloke
appatiññhita¤ca. Ayaü catutthà dassanasamàpatti. Etadànuttariyaü bhante
dassanasamàpattisu.
Puggalapaõõatatidesanà
8. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti puggalapaõõattãsu.1
Sattime bhante puggalà: ubhatobhàgavimutto, pa¤¤àvimutto, kàyasakkhi,
diññhippatto, saddhàvimutto, dhammànusàrã, saddhànusàrã. Etadànuttariyaü bhante
puggalapa¤¤attãsu.
Padhànadesanà.
9. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà [PTS Page 106] [\q 106/] dhammaü
deseti padhànesu. Sattime bhante sambojjhaïgà: satisambojjhaïgo,
dhammavicayasambojjhaïgo, viriya2 sambojjhaïgo, pãtisambojjhaïgo
passaddhisambojjhaïgo samàdhisambojjhaïgo, upekkhàsambojjhaïgo. Etadànuttariyaü
bhante padhànesu.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1..
Puggalapa¤¤attisu - sãmu. 2. Viriyaü. - Machasaü
[BJT Page
178] [\x 178/]
Pañipadàdesanà
10. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti pañipadàsu. Catasso
imà bhante pañipadà: dukkhà pañipadà dandhàbhi¤¤à, dukkhà pañipadà
khippàbhi¤¤à, sukhà pañipadà dandhàbhi¤¤à, sukhà pañipadà khippàbhi¤¤à'ti.
Tatra bhante yàyaü pañipadà dukkhà dandhàbhi¤¤à, ayaü bhante pañipadà
ubhayeneva hãnà akkhàyati dukkhattà ca dandhattà ca. Tatra bhante yàyaü
pañipadà dukkhà khippàbhi¤¤à, ayaü pana bhante pañipadà dukkhattà hãnà
akkhàyati. Tatra bhante yàyaü pañipadà sukhà dandhàbhi¤¤à, ayaü pana bhante
pañipadà dandhattà hãnà akkhàyati. Tatra bhante yàyaü pañipadà sukhà
khippàbhi¤¤à, ayaü pana bhante pañipadà ubhayeneva paõãtà akkhàyati sukhattà ca
khãppattà ca. Etadànuttariyaü bhante pañipadàsu.
Bhassasamàcàràdi
- desanà
11. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti bhassasasamàcàre. Idha
bhante ekacco na ceva musàvàdåpasaühitaü vàcaü bhàsati, na ca vebhåtiyaü na ca
pesuõiyaü1 na ca sàrambhajaü jayàpekkho, mantà mantà vàcaü bhàsati nidhànavatiü
kàlena, etadànuntariyaü bhante bhassasamàcàre.
12. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti purisasãlasamàcàre.
Idha bhante ekacco cassa saddho ca. Na ca kuhako, na ca lapako, na ca
nemittiko, na ca nippesiko, na ca [PTS Page 107] [\q 107/] làbhena làbhaü
nijihisanako2 indriyesu guttadvàro, bhojane matta¤¤u, samakàrã,
jàgariyànuyogamanuyutto, atandito, àraddhaviriyo, jhàyã, satimà,
kalyàõapañibhàno, gatimà, dhitimà, matimà na ca kàmesu giddho, sato ca nipako
ca.
Etadànuttariyaü
bhante purisasãlasamàcàre.
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Pesuniyaü
- machasaü 2. Nicigãüsanako, syà, nijigãnako machasaü.
[BJT Page
180] [\x 180/]
Anusàsanavidhàdesanà
13. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti anusàsanavidhàsu.
Catasso imà bhante anusàsanavidhà. Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü
paccattaü yoniso manasikàrà, 'ayaü puggalo yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno,
tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà sotàpanto bhavissati avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo'ti.
Jànàti bhante bhagavà paraü1 puggalaü paccattaü yonisomanasikàrà, - ayaü
puggalo yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà
ràgadosamohànaü tanuttà sakadàgàmã bhavissati, sakideva imaü lokaü àgantvà
dukkhassantaü karissatãti.
Jànàti
bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, ayaü puggalo
yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno, pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü
parikkhayà opapàtiko bhavissati, tattha parinibbàyã anàvattidhammà tasmà
lokàti.
Jànàti bhante
bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, - ayaü
puggaloyathànusiññhaü tathà pañipajjamàno àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü
pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja
viharissatãti.
Etadànuttariyaü
bhante anusàsanavidhàsu.
Parapuggalavimutti¤àõadesanà
14. [PTS
Page 108] [\q 108/] aparaü pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü
deseti parapuggalavimutti¤àõe. Jànàti bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü
yonisomanasikàrà, ayaü puggalo tiõõaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà sotàpanno
bhavissati avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo'ti. Jànàti bhante bhagavà
paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, ayaü puggalo tiõõaü sa¤¤ojanànaü
parikkhayà ràgadosamohànaü tanuttà sakàdàgimã bhavissati sakideva imaü lokaü àgantvà
dukkhassantaü karissatã'ti.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Aparà
'(majasaü) parapuggalaü - [pts.]
[BJT Page
182] [\x 182/]
Jànàti
bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà, 'ayaü puggalo
pa¤cannaü orambhàgiyànaü sa¤¤ojanànaü parikkhayà opapàtiko bhavissati tattha
parinibbàyã anàvattidhammà tasmà lokà'ti.
Jànàti
bhante bhagavà paraü puggalaü paccattaü yoniso manasikàrà 'ayaü puggalo
àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à
sacchikatvà upasampajja viharissatã'ti. Etadànuttariyaü bhante
parapuggalavimutti¤àõe.
Sassatavàdadesanà
15. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammàü deseti sassatavàdesu. Tayo me
bhante sassatavàdà. Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya
padhànamatvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammà manasikàramanvàya
tathàråpaü cetosamàdhiü phusati, yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü
anussarati seyyathãdaü: ekampi jàtiü dve pi jàtiyo tisso pi jàtiyo catasso pi jàtiyo
pa¤ca pi jàtiyo dasa pi jàtiyo vãsampi1 jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàëãsampi2
jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi,
anekànipi jàtisatàni anekàni pi jàtisahassàni anekàni pi jàtisatasahassàni,
amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã
[PTS Page 109] [\q 109/] evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü3.
Tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã
evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno"ti. Iti sàkàraü sauddesaü
anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. So evamàha. Atãtampàhaü4 addhànaü jànàmi
'saüvaññã5 pi loke vivaññi pi ' ti, anàgatampàhaü addhànaü jànàmi
'saüvaññissati và loko vivaññissati và'ti. Sassato attà ca loko ca va¤jho
kuñaññho6 esikaññhàyã ñhito te' va sattà sandhàvanti saüsaranti vacanti
upapajjanti, atthitveva sassatisamanti. Ayaü pañhamo sassatavàdo.
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Vãsatimpi
- [pts 2.] Cattàlisampi. Syà cattàrisaü - [pts 3.] Uppàdi - [pts 4.] Atãtaü
vàhaü, syà atãtampihaü - [pts 5.] Saüvaññi và, . . . . Vivaññi và - sãmu 6.
Kuñañño - syà
[BJT Page
184] [\x 184/]
Punaca paraü
bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappavanvàya padhànamanvàya
anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü
phusati yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü1
ekampi saüvaññavivaññaü dve pi saüvaññavivaññàni tãni pi saüvaññavivaññàni
cattàrã pi saüvaññavivaññàni pa¤ca pi saüvaññavivaññàni dasa pi
saüvaññavivaññàni amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro
evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü,
tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã
evamàyupariyanto so tato cuto idhuppanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü
pubbenivàsaü anussarati. So evamàha: atãtampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññi và
loko vivaññã và loko, anàgata¤ca khvàhaü addhànaü [PTS Page 110] [\q 110/]
jànàmi saüvaññissati và loko vivaññissati vàti. Sassato attà ca loko ca va¤jho
kuñaññho esikaññhàyã ñhito te'va sattà sandhàvanti saüsaranti cavanti
upapajjanti. Atthitveva sassatisamanti. Ayaü bhante dutiyo sassatavàdo.
Puna ca
paraü bhante idhekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya
anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü cetosamàdhiü
phusati yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü1
ekampi saüvaññavivaññaü dve pi saüvaññavivaññàni tãni pi saüvaññavivaññàni
cattàrã pi saüvaññavivaññàni pa¤ca pi saüvaññavivaññàni dasa pi saüvaññavivaññàni
amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã
evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdiü, tatràpàsiü evaünàmo evaügotto
evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedi evamàyupariyanto. So tato cuto
idhuppanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. So
evamàha: atãtampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññã pi loko vivaññã pã'ti.
Anàgatampàhaü addhànaü jànàmi 'saüvaññissati pi loko vivaññissati pã'ti.
'Sassato attà ca loko ca va¤jho kuñaññho esikaññhàyã ñhito, te'va sattà
sandhàvanti saüsaranti cavanti upapajjanti. Atthitveva sassatisamanti'. Ayaü
bhante tatiyo sassatavàdo, etadànuttariyaü bhante sassatavàdesu.
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1.
Seyyathãdaü - machasaü
[BJT Page
186] [\x 186/]
Pubbenivàsànussati¤àõadesanà
13. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü, yathà bhagavà dhammaü deseti
pubbenivàsànussati¤àõe. Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya
padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathà råpaü
cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati,
seyyathãdaü ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi
jàtiyo dasapi jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàëãsampi jàtiyo
pa¤¤àsampi jàtiyo satampi jàtiyo sahassampi jàtiyo satasahassampi jàtiyo aneke
pi saüvaññakappe aneke pi vivaññakappe aneke pi saüvaññavivaññakappe,
'amutràsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã
evamàyupariyanto. So tato cuto amutra udapàdi. Tatràpàsiü evaünàmo evaügotto
evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto
idhåpapanno'ti. [PTS Page 111] [\q 111/] iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü
pubbenivàsaü anussarati. Santi bhante devà1 yesaü na sakkà gaõanàya và saïkhànena2
và àyuü saïkhàtuü, api ca yasmiü yasmiü attabhàve abhinivutthapubbo3 hoti yadi
và råpãsu yadi và aråpãsu yadi và sa¤¤ãsu yadi và asa¤¤isu yadi và
nevasa¤¤inàsa¤¤isu. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.
Etadànuttariyaü bhante pubbenivàsànussati ¤àõe.
Cutupapàta¤àõadesanà
14. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti sattànaü
cåtupapàta¤àõe. Idha bhante ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappamanvàya
padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya sammàmanasikàramanvàya tathàråpaü
cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte dibbena cakkhunà visuddhena
atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe
dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti; ime vata bhonto sattà
kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena
samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te
kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và
pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà
manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà
sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà [PTS Page 112] [\q 112/] parammaraõà
sugatiü saggaü lokaü upapannà'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena
atikkantamànusakena satte passati vacamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe
dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. Etadànuttariyaü bhante
sattànaü cutupapàta¤àõe.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Sattà - syà.
2. Saükhàto - [pts 3.] Abhinivuññhapubebà - machasaü
[BJT Page
188] [\x 188/]
Iddhividhadesanà
15. Aparaü
pana bhante etadànuttariyaü yathà bhagavà dhammaü deseti iddhividhàsu. Dve'mà
bhante iddhividhàyo.1 Atthi bhante iddhi yà sàsavà saupadhikà no ariyà'ti
vuccati. Atthi bhante iddhi yà anàsavà anupadhikà ariyà'ti. Katamà ca bhante
iddhi yà sàsavà2 saupadhikà no ariyà'ti vuccati? Idha bhante ekacco samaõo và
bràhmaõo và àtappamanvàya padhànamanvàya anuyogamanvàya appamàdamanvàya
sammàmanasikàramanvàya tathàråpaü cetosamàdhiü phusati yathà samàhite citte
anekavihitaü iddhividhaü paccanuhoti: eko pi hutvà bahudhà hoti, bahudhà pi
hutvà eko hoti, àvibhàvaü tirobhavaü tirokuóóaü3 tiropàkàraü tiropabbataü
asajjamàno4 gacchati seyyathàpi àkàse. Pañhaviyà pi ummujjanimujjaü karoti
seyyathàpi udake, udake pi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü, àkàse pi
pallaïkena kamati seyyathàpi pakkhi sakuõo. Ime pi candima suriye5 evaü
mahiddhike evaü mahànubhàve pàõinà parimasati6 parimajjati. Yàva brahmalokà pi
kàyena vasaü vatteti. Ayaü bhante iddhi yà sàsavà saupadhikà no ariyà ti
vuccati.
Katamà pana
bhante iddhi yà anàsavà anupadhikà ariyà ti vuccati? Idha bhante bhikkhu sace
àkaïkhati pañikule appañikålasa¤¤i vihareyyanti, appañikålasa¤¤i tattha
viharati. Sace àkaïkhati appañikåle [PTS Page 113] [\q 113/] pañikålasa¤¤i
vihareyyanti, pañikålasa¤¤i tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikåle ca
appañikåle ca appañikålasa¤¤i vihareyyanti appañikålasa¤¤i tattha viharati.
Sace àkaïkhati pañikåle ca appañikåle ca pañikålasa¤¤i vihareyyanti,
pañikålasa¤¤i tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikåla¤ca appañikåla¤ca
tadubhayaü abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaü sato sampajàno'ti, upekkhako
tattha viharati sato sampajàno. Ayaü pana bhante iddhi anàsavà anupadhikà ariyà
ti vuccati. Etadànuttariyaü bhante iddhividhàsu. Taü bhagavà asesamabhijànàti.
Taü bhagavato asesamabhijànato uttariü abhi¤¤eyyaü natthi, yadabhijànaü a¤¤o
samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro assa yadidaü iddhividhàsu.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Iddhiye -
[pts 2.] Iddhisàsavà - machasaü 3. Tirokaññaü - machasaü 4. Abhijjamàno - [pts
5.] Måriye - machasaü 6. Paràmasati - (sãmu)
[BJT Page
190] [\x 190/]
16. Yantaü
bhante saddhena kulaputtena pattabbaü àraddhaviriyena thàmavatà purisathàmena
purisaviriyena purisaparakkamena purisadhorayhena, anuppattaü taü bhagavatà. Na
ca bhante bhagavà kàmesu kàmasukhallikànuyogamanuyutto hãnaü gammaü
pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, na ca attakilamathànuyogamanuyutto
dukkhaü anariyaü anatthasaühitaü, catunnaü ca bhagavà jhànànaü àbhicetasikànaü
diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã akicchalàbhã akasiralàbhã.
Anuyogadànappakàro
Sace maü
bhante evaü puccheyya 'kinnu kho àvuso sàriputta, ahesuü atãtamaddhànaü a¤¤e
samaõo và bràhmaõà và bhagavatà bhiyyo' bhi¤¤atarà sambodhiyanti? Evaü puññho
ahaü bhante no'ti vadeyyaü. 'Kiü panàvuso sàriputta bhavissanti
anàgatamaddhànaü a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤atarà
sabbodhiyanti?' Evaü puññho ahaü bhante 'no'ti [PTS Page 114] [\q 114/] vadeyyaü.
'Kiü panàvuso sàriputta atthetarahi a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà
bhiyyo'bhi¤¤ataro sambodhiyanti?" Evaü puññho ahaü bhante 'no'ti vadeyyaü.
Sace pana maü bhante evaü puccheyya "kinnu kho àvuso sàriputta ahesuü
atãtamaddhànaü a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà samasamà sambodhiyanti?'
Evaü puññho ahaü bhante 'evanti' vadeyyaü. 'Kiü panàvuso sàriputta, bhavissanti
anàgatamaddhànaü a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà samasamà sambodhiyanti?'
Evaü puññho ahaü bhante 'evanti' vadeyyaü. 'Kaü panàvuso sàriputta atthetarahi
a¤¤e samaõà và bràhmaõà và bhagavatà samasamà sambodhiyanti?' Evaü puññho ahaü
bhante'no'ti vadeyyaü. Sace pana maü bhante evaü puccheyya, 'kiü panàyasmà
sàriputto ekaccaü abbhanujànàti ekaccaü nàbbhanujànàtã?'Ti evaü puññho ahaü
bhante evaü byàkareyyaü 'sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü, sammukhà
pañiggahitaü.' Ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà mayà samasamà
sambodhiyanti. Sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü, sammukhà pañiggahitaü:
bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà mayà samasamà
sambodhiyanti. Sammukhà metaü àvuso bhagavato sutaü sammukhà pañiggahitaü:
[BJT Page
192] [\x 192/]
"Aññhànametaü
anavakàso yaü ekissà lokadhàtuyà dve arahanto sammàsambuddhà apubbaü acarimaü
uppajeyyuü. Netaü ñhànaü vijjatã"ti. Ekaccàhaü bhante [PTS Page 115] [\q
115/] evaü puññho evaü byàkaramàno vuttavàdã ceva bhagavato homi. Na ca
bhagavantaü abhutena abbhàcikkhàmi, dhammassa cànudhammaü byàkaromi, na ca koci
sahadhammiko. Vàdànupàto1 gàrayhaü ñhànaü àgacchatã?Ti".
17.
"Tagagha tvaü sàriputta evaü puññho evaü byàkaramàno vuttavàdi ceva me
hoti na ca maü abhutena abbhàcikkhasi, dhammassa cànudhammaü byàkarosi, na ca
koci sahadhammiko vàdànupàto gàrayhaü ñhànaü àgacchati"ti.
Acchariyabbhåtàni
18. Evaü vutte
àyasmà udàyã bhagavantaü etadavoca: "acchariyaü bhante abbhåtaü bhante
tathàgatassa apapicchatà santuññhità sallekhatà yatra hã nàma tathàgato
evaümahiddhiko evaümahànubhàvo, atha ca pana nevattànaü pàtukarissati. Ekamekaü
cepi ito bhante dhammaü a¤¤atitthiyà paribbàjakà attani samanupasseyyuü, te
tàvatakeneva pañàkaü parihareyyuü. Acchariyaü bhante abbhåtaü bhante
tathàgatassa appicchatà santuññhità sallekhatà, yatra hi nàma tathàgato
evaümahiddhiko evaümahànubhavo, atha ca pana nevattànaü pàtukarissatã"ti.
19.
"Passa kho tvaü udàyi: tathàgatassa appicchatà santuññhità sallekhatà,
yatra hi nàma tathàgato evaü mahiddhiko evaümahànubhàvo, atha ca pana
nevattànaü pàtukarissati. Ekamekaü cepi ito udàyi dhammaü a¤¤atitthiyà
paribbàjakà attani samanupasseyyuü, te tàvatakeneva pañàkaü parihareyyuü. Passa
kho tvaü udàyi: tathàgatassa apapicchatà santuññhità sallekhatà, yatra hi nàma
tathàgato evaümahiddhiko evaümahànubhàvo, atha ca pana nevattànaü
pàtukarissatã"ti.
20, [PTS
Page 116] [\q 116/] atha kho bhagavà àyasmantaü, sàriputtaü àmantesi:
"tasmàtiha2 tvaü sàriputta imaü dhammapariyàyaü abhikkhaõaü bhàseyyàsi
bhikkhunaü bhikkhunãnaü upàsakànaü upàsikànaü. Yesampi hi sàriputta
moghapurisànaü bhavissati tathàgate kaïkhà và vimati và tesamimaü3 dhammapariyàyaü
sutvà yà tathàgate kaïkhà và vimati và sà pahãyissatã"ti. Itihidaü àyasmà
sàriputto bhagavato sammukhà sampasàdaü pavedesi. Tasmà imassa veyyàkaraõassa
sampasàdaniyantveva adhivacananti.
Sampasàdaniyasuttaü nãññhitaü pa¤camaü.
1.
Vàdànuvàde - machasaü 2. Yasmà - syà. 3. Tesampi imaü - [pts] tesampi maü -
syà.
Home
Next Sutta