Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Målapaõõàsako
1.Målapariyàyavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1.1.9.
9 Sammàdiññhisuttaü.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi: àvuso bhikkhavoti. âvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
2. Sammàdiññhi sammàdiññhãti àvuso vuccati, kittàvatà nu kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi1 hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti ? 2.
3. Dåratopi kho mayaü àvuso àgaccheyyàma àyasmato sàriputtassa santike etassa bhàsitassa atthama¤¤àtuü, sàdhu vatàyasmantaü yeva sàriputtaü pañibhàtu etassa bhàsitassa attho, àyasmato sàriputtassa sutvà bhikkhå dhàressantãti. Tenahàvuso3 suõàtha sàdhukaü manasi karotha bhàsissàmãti. Evamàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
4. Yato kho àvuso ariyasàvako akusala¤ca pajànàti, akusalamåla¤ca pajànàti. Kusala¤ca pajànàti, kusalamåla¤ca [PTS Page 047] [\q 47/] pajànàti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
5. Katamaü panàvuso akusalaü? Katamaü akusalamålaü? Katamaü kusalaü 4 ? Katamaü kusalamålanti 6 ?
6. Pàõàtipàto kho àvuso akusalaü, adinnàdànaü akusalaü, kàmesumicchàcàro akusalaü, musàvàdo akusalaü, pisuõàvàcà akusalaü, pharusàvàcà akusalaü, samphappalàpo akusalaü, abhijjhà akusalaü, byàpàdo akusalaü, micchàdiññhi akusalaü, idaü vuccatàvuso akusalaü.
7. Katama¤càvuso akusalamålaü ? Lobho akusalamålaü, doso akusalamålaü, moho akusalamålaü. Idaü vuccatàvuso akusalamålaü.
---------------------
1. Sammàdiññhi, syà. 2. Saddhammaü, machasaü 3. Tena hi àvuso, machasaü. Syà 4. Katamaü panàvuso kusalaü, syà. 5. Kusalamålaü, machasaü. [T.]
[BJT Page 112 [\x 112/] ]
8. Katama¤càvuso kusalaü ? Pàõàtipàtà veramaõã kusalaü, adinnàdànà veramaõã kusalaü, kàmesu micchàcàrà veramaõã kusalaü, musàvàdà veramaõã kusalaü, pisuõàvàcà veramaõã kusalaü, pharusàvàcà veramaõã kusalaü, samphappalàpà veramaõã kusalaü, anabhijjhà kusalaü, abyàpàdo kusalaü, sammàdiññhi kusalaü, idaü vuccatàvuso kusalaü.
9. Katama¤càvuso kusalamålaü ? Alobho kusalamålaü, adoso kusalamålaü, amoho kusalamålaü, idaü vuccatàvuso kusalamålaü.
10. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü akusalaü pajànàti, evaü akusalamålaü pajànàti, evaü kusalaü pajànàti, evaü kusalamålaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro 1 hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato, àgato imaü saddhammanti.
11. Sàdhàvusoti 2 kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü 3: siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti, ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato 'àgato imaü saddhammanti?.
12. Siyà àvuso 4 yato kho àvuso ariyasàvako àhàra¤ca pajànàti, àhàrasamudaya¤ca pajànàti, àhàranirodha¤ca pajànàti, àhàranirodhagàminiü 5 pañipada¤ca pajànàti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti, ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato [PTS Page 048] [\q 48/] àgato imaü saddhammanti.
13. Katamo panàvuso àhàro ? Katamo àhàrasamudayo ? Katamo àhàranirodho ? Katamo àhàra nirodhagàminã pañipadàti 6 ?.
14. Cattàro me àvuso àhàrà bhåtànaü và sattànaü ñhitiyà sambhavesãnaü và anuggahàya. Katame cattàro ? Kabaliïkàro 7 àhàro oëàriko và sukhumo và, phasso dutiyo, manosa¤cetanà tatiyà 3, vi¤¤àõaü catutthaü 9. Taõhàsamudayà àhàrasamudayo, taõhànirodhà àhàranirodho, ayameva ariyo aññhaïgiko maggo àhàra nirodhagàminã pañipadà. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi.
--------------------
1. Dukkhassantakaro, machasaü syà.[Pps.] 2. Sàdhu àvusoti, katthaci. 3. Apucchuü, machasaü. Apucchiüsu, syà. 4. Siyàvuso'ti àyasmà sàriputto avoca, syà.
5. Nirodhagàmini, [PTS]
6. Pañipadà, machasaü [PTS]
7. Kabaëãkàro, machasaü kavaëiükàro, syà. 8. Tativo, [PTS] 9. Catuttho. [PTS.]
[BJT Page 114 [\x 114/] ]
15. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü àhàraü pajànàti, evaü àhàrasamudayaü pajànàti, evaü àhàranirodhaü pajànàti, evaü àhàranirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sababaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(2. âhàravàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü :1 " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato 'àgato imaü saddhammanti ?
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako dukkha¤ca pajànàti, dukkhasamudaya¤ca pajànàti, dukkhanirodha¤ca pajànàti, dukkhanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamaü panàvuso dukkhaü 5 katamo dukkhasamudayo ? Katamo dukkhanirodho ? Katamà dukkhanirodhagàminã pañipadà'ti.
Jàtipi dukkhà, jaràpi dukkhà, vyàdhipi dukkho, maraõampi dukkhaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsàpi dukkhà, yampicchaü na labhati tampi dukkhaü, saïkhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà. Idaü vuccatàvuso dukkhaü.*
Katamo càvuso dukkhasamudayo ? Yàyaü taõhà ponobhavikà nandiràgasahagatà tatra tatràbhinandinã - seyyathãdaü: kàmataõhà [PTS Page 049] [\q 49/] bhavataõhà vibhavataõhà - ayaü vuccatàvuso dukkhasamudayo.
Katamo càvuso dukkhanirodho ? Yo tassàyeva taõhàya asesaviràganirodho càgo pañinissaggo mutti anàlayo - ayaü vuccatàvuso dukkhanirodho.
Katamà càvuso dukkhanirodhagàminã pañipadà ? Ayameva ariyo aññhaïgi komaggo dukkhanirodhagàminã pañipadà - seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo, sammàvàyàmo, sammàsati, sammàsamàdhi.
-------------------
1. âpucchiüsu, aññhakathà
* Asmiü dukkhasaccaniddese pariyàya dukkhadhammàva vuttà. Tathàpi" appiyehi sampayogo dukkho - piyehi vippayogo dukkho"ti a¤¤atra niddiññhàni pariyàya dukkhàni idha aniddiññhàni. Tànipi syàma - maramma potthakesu dissanti. Tesu pana " vyàdhipi dukkho" ti na dissati.
[BJT Page 116] [\x 116/]
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü dukkhaü pajànàti, evaü dukkhasamudayaü pajànàti, evaü dukkhanirodhaü pajànàti, evaü dukkhanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(3 Saccavàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako jaràmaraõa¤ca pajànàti, jaràmaraõasamudaya¤ca pajànàti, jaràmaraõanirodha¤ca pajànàti, jaràmaraõanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamaü panàvuso jaràmaraõaü? Katamo jaràmaraõasamudayo? Katamo jaràmaraõanirodho? Katamà jaràmaraõanirodhagàminã pañipadà?Ti. Yà tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye jarà, jãraõatà, khaõóiccaü, pàliccaü, valittacatà, àyuno saühàni, indriyànaü paripàko ayaü vuccatàvuso jarà. Katama¤càvuso maraõaü? Yà tesaü tesaü sattànaü tamhà tamhà sattanikàyà cuti, cavanatà, bhedo, antaradhànaü, maccumaraõaü, kàlakiriyà, khandhànaü bhedo, kalebarassa nikkhepo idaü vuccatàvuso maraõaü. Iti aya¤ca jarà, ida¤ca maraõaü - idaü vuccatàvuso jaràmaraõaü. Jàti samudayà jaràmaraõasamudayo. Jàtinirodhà jaràmaraõanirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo jaràmaraõa -nirodhagàminã pañipadà - seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo, sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü jaràmaraõaü pajànàti, evaü jaràmaraõasamudayaü pajànàti, evaü jaràmaraõanirodhaü pajànàti, evaü jaràmaraõanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(4 Jaràmaraõavàro.)
[BJT Page 118] [\x 118/]
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso [PTS Page 050] [\q 50/] a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako jàti¤ca pajànàti, jàtisamudaya¤ca pajànàti, jàtinirodha¤ca pajànàti, jàtinirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamà panàvuso jàti? Katamo jàtisamudayo? Katamo jàtinirodho? Katamà jàtinirodhagàminã pañipadà?Ti. Yà tesaü tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye jàti, sa¤jàti, okkanti, abhinibbatti, khandhànaü, pàtubhàvo, àyatanànaü pañilàbho - ayaü vuccatàvuso jàti. Bhavasamudayà jàti samudayo. Bhavanirodhà jàtinirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo jàtinirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammà vàyàmo, sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü jàtiü pajànàti, evaü jàtisamudayaü pajànàti, evaü jàtinirodhaü pajànàti, evaü jàtinirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(5. Jàtivàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako bhava¤ca pajànàti, bhavasamudaya¤ca pajànàti, bhavanirodha¤ca pajànàti, bhavanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
[BJT Page 120] [\x 120/]
3. Katamo panàvuso bhavo? Katamo bhavasamudayo? Katamo bhavanirodho? Katamà bhavanirodhagàminã pañipadà?Ti. Tayo me àvuso bhavà: kàmabhavo råpabhavo aråpabhavo. Upàdànasamudayà bhavasamudayo. Upàdàna nirodhà bhavanirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo bhavanirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü bhavaü pajànàti, evaü bhavasamudayaü pajànàti, evaü bhavanirodhaü pajànàti, evaü bhavanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(6. Bhava vàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako upàdàna¤ca pajànàti, upàdànasamudaya¤ca pajànàti, upàdànanirodha¤ca pajànàti, upàdànanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamaü panàvuso upàdànaü? Katamo upàdànasamudayo? Katamo upàdànanirodho? Katamà upàdànanirodhagàminã pañipadà?Ti. Cattàrimàni [PTS Page 051] [\q 51/] àvuso upàdànàni: kàmåpàdànaü diññhåpàdànaü sãlabbatåpàdànaü attavàdåpàdànaü. Taõhàsamudayà upàdànasamudayo. Taõhà nirodhà upàdàna nirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo upàdànanirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü:
Sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü upàdànaü pajànàti, evaü upàdànasamudayaü pajànàti, evaü upàdànanirodhaü pajànàti, evaü upàdànanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(7.Upàdànavàro.)
[BJT Page 122] [\x 122/]
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako taõha¤ca pajànàti, taõhàsamudaya¤ca pajànàti, taõhànirodha¤ca pajànàti, taõhànirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamà panàvuso taõhà? Katamo taõhàsamudayo? Katamo taõhànirodho? Katamà taõhànirodhagàminã pañipadà? Chayime àvuso taõhàkàyà: råpataõhà saddataõhà gandhataõhà rasataõhà poññhabbataõhà dhammataõhà. Vedanàsamudayà taõhàsamudayo. Vedanànirodhà taõhànirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo taõhàrodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü taõhaü pajànàti, evaü taõhàsamudayaü pajànàti, evaü taõhànirodhaü pajànàti, evaü taõhànirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(8.Taõhàvàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako vedana¤ca pajànàti, vedanàsamudaya¤ca pajànàti, vedanànirodha¤ca pajànàti, vedanànirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamà panàvuso vedanà? Katamo vedanàsamudayo? Katamo vedanànirodho? Katamà vedanànirodhagàminã pañipadà?Ti. Chayime àvuso vedanàkàyà: cakkhusamphassajà vedanà, sotasamphassajà vedanà, ghànasampassajà vedanà, jivhàsamphassajà vedanà, kàyasamphassajà vedanà, manosamphassajà vedanà. Phassasamudayà vedanàsamudayo. Phassa nirodhà vedanànirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo vedanànirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi [PTS Page 052] [\q 52/]
[BJT Page 124] [\x 124/]
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü vedanaü pajànàti, evaü vedanàsamudayaü pajànàti, evaü vedanànirodhaü pajànàti, evaü vedanànirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(9. Vedanàvàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako phassa¤ca pajànàti, phassasamudaya¤ca pajànàti, phassanirodha¤ca pajànàti, phassanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamo panàvuso phasso? Katamo phassasamudayo? Katamo phassanirodho? Katamà phassanirodhagàminã pañipadà'ti?. Chayime àvuso phassakàyà: cakkhusamphasso sotasamphasso ghànasamphasso jivhàsamphasso kàyasamphasso manosamphasso. Saëàyatanasamudayà phassasamudayo. Saëàyatananirodhà phassanirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo phassanirodhagàminã - pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü phassaü pajànàti, evaü phassasamudayaü pajànàti, evaü phassanirodhaü pajànàti, evaü phassanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(10.Phassavàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako saëàyatana¤ca pajànàti, saëàyatanasamudaya¤ca pajànàti, saëàyatananirodha¤ca pajànàti, saëàyatananirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
[BJT Page 126] [\x 126/]
3. Katamaü panàvuso saëàyatanaü? Katamo saëàyatanasamudayo? Katamo saëàyatananirodho? Katamà saëàyatananirodhagàminã pañipadà?Ti. Chayimàni àvuso àyatanàni: cakkhàyatanaü, sotàyatanaü, ghànàyatanaü, jivhàyatanaü, kàyàyatanaü, manàyatanaü. Nàmaråpasamudayà saëàyatanasamudayo. Nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo saëàyatananirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammà vàyàmo, sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü saëàyatanaü pajànàti, evaü saëàyatanasamudayaü pajànàti, evaü saëàyatananirodhaü [PTS Page 053] [\q 53/] pajànàti, evaü saëàyatananirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(11. Saëàyatanavàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako nàmaråpa¤ca pajànàti, nàmaråpasamudaya¤ca pajànàti, nàmaråpanirodha¤ca pajànàti, nàmaråpanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamaü panàvuso nàmaråpaü? Katamo nàmaråpasamudayo? Katamo nàmaråpanirodho? Katamà nàmaråpanirodhagàminã pañipadà?Ti. Vedanà, sa¤¤à, cetanà, phasso, manasikàro - idaü vuccatàvuso nàmaü. Cattàri ca mahàbhåtàni catunna¤ca mahàbhåtànaü upàdàya råpaü. Idaü vuccatàvuso råpaü. Iti ida¤ca nàmaü ida¤ca råpaü - idaü vuccatàvuso nàmaråpaü. Vi¤¤àõasamudayà nàmaråpasamudayo. Vi¤¤àõanirodhà nàmaråpanirodho ayameva ariyo aññhaïgiko maggo nàmaråpanirodhagàminã pañipadà -seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü nàmaråpaü pajànàti, evaü nàmaråpasamudayaü pajànàti, evaü nàmaråpanirodhaü pajànàti, evaü nàmaråpanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(12. Nàmaråpavàro.)
[BJT Page 128] [\x 128/]
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako vi¤¤àõa¤ca pajànàti, vi¤¤àõasamudaya¤ca pajànàti, vi¤¤àõanirodha¤ca pajànàti, vi¤¤àõanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamaü panàvuso vi¤¤àõaü? Katamo vi¤¤àõasamudayo? Katamo vi¤¤àõanirodho? Katamà vi¤¤àõanirodhagàminã pañipadà?Ti. Chayime àvuso vi¤¤àõakàyà: cakkhuvi¤¤àõaü, sotavi¤¤àõaü, ghànavi¤¤àõaü, jivhàvi¤¤àõaü, kàyavi¤¤àõaü, manovi¤¤àõaü, saïkhàrasamudayà vi¤¤àõasamudayo saïkhàranirodhà vi¤¤àõanirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo vi¤¤àõanirodhagàminã pañipadà - seyyathãdaü :sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü vi¤¤àõaü pajànàti, evaü vi¤¤àõasamudayaü pajànàti, evaü vi¤¤àõanirodhaü pajànàti, evaü vi¤¤àõanirodhagàminiü pañipadaü [PTS Page 054] [\q 54/] pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantaïkaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(13. Vi¤¤àõavàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako saïkhàre ca pajànàti, saïkhàrasamudaya¤ca pajànàti, saïkhàranirodha¤ca pajànàti, saïkhàranirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katame panàvuso saïkhàrà? Katamo saïkhàrasamudayo? Katamo saïkhàranirodho? Katamà saïkhàranirodhagàminã pañipadà?Ti. Tayome àvuso saïkhàrà: kàyasaïkhàro vacãsaïkhàro cittasaïkhàro. Avijjàsamudayà saïkhàrasamudayo. Avijjànirodhà saïkhàranirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo saïkhàranirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
[BJT Page 130] [\x 130/]
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü saïkhàre pajànàti, evaü saïkhàrasamudayaü pajànàti, evaü saïkhàranirodhaü pajànàti, evaü saïkhàranirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(14.Saïkhàravàro.)
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi [PTS Page 55] [\q 55/] pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako avijja¤ca pajànàti, avijjàsamudaya¤ca pajànàti, avijjànirodha¤ca pajànàti, avijjànirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamà panàvuso avijjà? Katamo avijjàsamudayo? Katamo avijjànirodho? Katamà avijjànirodhagàminã pañipadàti? Yaü kho àvuso dukkhe a¤¤àõaü, dukkhasamudaye a¤¤àõaü, dukkhanirodhe a¤¤àõaü, dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya a¤¤àõaü - ayaü vuccatàvuso avijjà. âsavasamudayà avijjàsamudayo. âsavanirodhà avijjànirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo avijjà nirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto sammààjãvo sammàvàyàmo, sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü avijjaü pajànàti, evaü avijjàsamudayaü pajànàti, evaü avijjànirodhaü pajànàti, evaü avijjànirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(15Avijjàvàro.)
[BJT Page 132] [\x 132/]
1. Sàdhàvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà àyasmantaü sàriputtaü uttariü pa¤haü àpucchuü: " siyà panàvuso a¤¤opi pariyàyo yathà ariyasàvako sammàdiññhi hoti ujugatàssa diññhi, dhamme aveccappasàdena samannàgato' àgato imaü saddhammanti?"
2. Siyà àvuso. Yato kho àvuso ariyasàvako àsava¤ca pajànàti, àsavasamudaya¤ca pajànàti, àsavanirodha¤ca pajànàti, àsavanirodhagàminiü pañipada¤ca pajànàti, ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
3. Katamo panàvuso àsavo? Katamo àsavasamudayo? Katamo àsavanirodho? Katamà àsavanirodhagàminã pañipadàti.? Tayo'me àvuso àsavà: kàmàsavo bhavàsavo avijjàsavo. Avijjàsamudayà àsavasamudayo. Avijjànirodhà àsavanirodho. Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo àsavanirodhagàminã pañipadà -seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo, sammàvàcà, sammàkammanto, sammààjãvo, sammàvàyàmo sammàsati, sammàsamàdhi.
4. Yato kho àvuso ariyasàvako evaü àsavaü pajànàti, evaü àsavasamudayaü pajànàti, evaü àsavanirodhaü pajànàti, evaü àsavanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so sabbaso ràgànusayaü pahàya pañighànusayaü pañivinodetvà asmãti diññhimànànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Ettàvatàpi kho àvuso ariyasàvako sammàdiññhi hoti. Ujugatàssa diññhi. Dhamme aveccappasàdena samannàgato àgato imaü saddhammanti.
(16 âsavavàro.)
Idamavoca àyasmà sàriputto. Attamanà te bhikkhå àyasmato sàriputtassa bhàsitaü abhinandunti,
Sammàdiññhisuttaü navamaü.
(Bhàõakatherànaü uddànagàthà:)
Dukkhaü jaràmaraõaü upàdànaü saëàyatanaü nàmaråpaü
Vi¤¤àõaü chapade 'katamaü panàvuso' vadànake.
Jàti taõhà ca vedanà avijjàto catukkamo
Yà cattàripade 'katamà panàvuso' vadànake.
âhàro ca bhavo phasso saïkhàro àsavapa¤camo
Yo pa¤capade 'katamo panàvuso' vadànake.
Katamanti chabbidhaü vuttaü katamàti catubbidhà
Katamo pa¤cavidho vutto sabbasaïkhànaü1 pa¤cadasa padàni càti.
----------------------
1. Saïkhàrànaü, sãmu.