Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Målapaõõàsako
2. Sãhanàdavaggo.
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1.2.10
20 Vitakkasaõñhànasuttaü
Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti [PTS Page 119] [\q 119/] te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
2. Adhicittamanuyuttena bhikkhave bhikkhunà pa¤ca nimittàni kàlena kàlaü manasikàtabbàni. Katamàni pa¤ca?
3. Idha bhikkhave bhikkhunà yaü nimittaü àgamma yaü nimittaü manasikaroto uppajjanti pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tamhà nimittà a¤¤aü nimittaü manasikàtabbaü kusalåpasaühitaü. Tassa tamhà nimittà a¤¤aü nimittaü manasikaroto kusalåpasaühitaü, ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti1, samàdhiyati. Seyyathàpi bhikkhave dakkho palagaõóo và palagaõóantevàsã và sukhumàya àõiyà oëàrikaü àõiü abhinãhaneyya2 abhinãhareyya abhinivajjeyya,3 evameva kho bhikkhave bhikkhuno yaü nimittaü àgamma yaü nimittaü manasikaroto uppajjanti pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tamhà nimittà a¤¤aü nimittaü manasikàtabbaü kusalåpasaühitaü. Ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati. (1.A¤¤animittapabbaü)
4. Tassa ce bhikkhave bhikkhuno tamhà nimittà a¤¤aü nimittaü manasikaroto kusalåpasaühitaü uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tesaü vitakkànaü àdãnavo upaparikkhitabbo: itipime vitakkà akusalà, itipime vitakkà sàvajjà, itipime vitakkà dukkhavipàkàti. Tassa tesaü vitakkànaü àdãnavaü upaparikkhato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti, tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati -
---------------------------
1. Hosi, machasaü, 2. Abhinihaneyya, machasaü, 3. Abhinivatteyya, machasaü,
[BJT Page 302] [\x 302/]
Seyyathàpi bhikkhave itthã và và puriso và daharo yuvà maõóanakajàtiko ahikuõapena và kukkurakuõapena và manussakuõapena [PTS Page 120] [\q 120/] và kaõñhe àsattena aññãyeyya haràyeyya jiguccheyya, evameva kho bhikkhave tassa ce bhikkhuno tamhàpi1 nimittà a¤¤aü nimittaü manasikaroto kusalåpasaühitaü uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tesaü vitakkànaü àdãnavo upaparikkhitabbo: itipime vitakkà akusalà, itipime vitakkà sàvajjà, itipime vitakkà dukkhavipàkàti. Tassa tesaü vitakkànaü àdãnavaü upaparikkhato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.
(2. âdãnavapabbaü)
5. Tassa ce bhikkhave bhikkhuno tesaü2 vitakkànaü àdãnavaü upaparikkhato uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tesaü3 vitakkànaü asati amanasikàro àpajjitabbo. Tassa tesaü vitakkànaü asati amanasikàraü àpajjato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati. Seyyathàpi bhikkhave cakkhumà puriso àpàthagatànaü råpànaü adassanakàmo assa, so nimãleyya4 và a¤¤ena và apalokeyya. Evameva kho bhikkhave tassa ce bhikkhuno tesampi vitakkànaü àdãnavaü upaparikkhato uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tesaü vitakkànaü asati amanasikàro àpajjitabbo. Tassa tesaü vitakkànaü asati amanasikàraü àpajjato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi* te pahãyanti te abbhatthaü gacchanti, tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdiyati.(3 Asatipabbaü)
6. Tassa ce bhikkhave bhikkhuno tesampi vitakkànaü asati amanasikàraü àpajjato uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tesaü vitakkànaü vitakkasaïkhàrasaõñhànaü5 manasi kàtabbaü tassa tesaü vitakkànaü vitakkasaïkhàrasaõñhànaü manasikaroto ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.
-------------------
1. Tamhà va,syà. 2. Tesampi, machasaü, 3. Tesaü yeva avi 4. Nimmileyyà syà, 5. Vitakka saïkhàra santhànaü, syà. Aññhakathà *'tena bhikkhave -pe- mohupasaühitàpi' pàñhoyaü marammachaññhasaïgãtipiñakapotthake na dissate.
[BJT Page 304] [\x 304/]
Seyyathàpi bhikkhave puriso sãghaü gaccheyya, tassa evamassa: kinnu kho ahaü sãghaü gacchàmi, yannånàhaü saõikaü gaccheyyanti. So saõikaü gaccheyya. Tassa evamassa: kinnu kho ahaü saõikaü gacchàmi, yannånàhaü tiññheyyanti. So tiññheyya. Tassa evamassa: kinnu kho ahaü ñhito yannånàhaü nisãdeyyanti.,So nisãdeyya. Tassa evamassa: kinnu kho ahaü nisinno, yannånàhaü nipajjeyyanti. So nipajjeyya. Evaü hi so bhikkhave puriso oëàrikaü oëàrikaü iriyàpathaü abhinivajjetvà1 sukhumaü sukhumaü iriyàpathaü kappeyya. Evameva kho bhikkhave tassa ce bhikkhuno tesampi vitakkànaü asati amanasikàraü àpajjato uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà tesaü vitakkànaü vitakkasaïkhàrasaõñhànaü manasikàtabbaü. Tassa tesaü vitakkànaü vitakkasaïkhàrasaõñhànaü manasikaroto ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.(4. Vitakkamålabhedapabbaü)
7. Tassa ce bhikkhave bhikkhuno tesampi vitakkànaü vitakkasaïkhàrasaõñhànaü manasikaroto uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà dante'bhidantamàdhàya2 jivhàya tàluü àhacca cetasà cittaü abhiniggaõhitabbaü [PTS Page 121] [\q 121/] abhinippãëetabbaü abhisantàpetabbaü. Tassa dante'bhidantamàdhàya jivhàya tàluü àhacca cetasà cittaü abhiniggaõhato abhinippãëayato abhisantàpayato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchantã. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati. Seyyathàpi bhikkhave balavà puriso dubbalataraü purisaü sãsevà gahetvà khandhe và gahetvà abhiniggaõheyya abhinippãëeyya abhisantàpeyya, evameva kho bhikkhave tassa ce bhikkhuno tesampi vitakkànaü vitakkasaïkhàrasaõñhànaü manasikaroto uppajjanteva pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tena bhikkhave bhikkhunà dante'bhidantamàdhàya jivhàya tàluü àhacca cetasà cittaü abhiniggaõhato abhinippãëayato abhisantàpayato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati. (5.Abhiniggaõhanapabbaü)
--------------------
1. Abhinissajjetvà,syà, 2. Dantehi dantamàdhàya, bahusu. " Dante+abhidantaü+àdhàyàti ñãkàyaü padacchedo. Dantehãti panettha karaõattho vutto viya dissati" - machasaü. " Dante'bhidantamàdhàyàti heññhà dante uparidantaü ñhapetvà" aññhakathà -siridhammàràma suddhi.
[BJT Page 306] [\x 306/]
7. Yato kho bhikkhave bhikkhuno yaü nimittaü àgamma yaü nimittaü manasikaroto uppajjanti pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi, tassa tamhà nimittà a¤¤aü nimittaü manasikaroto kusalåpasaühitaü ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti. Tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.
Tesampi vitakkànaü àdãnavaü upaparikkhato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.
Tesampi vitakkànaü asati amanasikàraü àpajjato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi te pahãyanti.Te abbhatthaü gacchanti tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.
Tesampi vitakkànaü vitakkasaïkhàrasanthànaü manasikaroto ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati ekodi hoti samàdhiyati.
Dante'bhidantamàdhàya1 jivahàya tàluü àhacca cetasà cittaü abhiniggaõhato abhinippãëayato abhisantàpayato ye pàpakà akusalà vitakkà chandåpasaühitàpi dosåpasaühitàpi mohåpasaühitàpi te pahãyanti. Te abbhatthaü gacchanti tesaü pahànà ajjhattameva cittaü santiññhati sannisãdati [PTS Page 122] [\q 122/] ekodi hoti samàdhiyati.
Ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu vasã vitakkapariyàyapathesu: yaü vitakkaü àkaïkhissati taü vitakkaü vitakkessati, yaü vitakkaü nàkaïkhissati na taü vitakkaü vitakkessati, acchecchi taõhaü, vàvattayi2 saüyojanaü, sammà mànàbhisamayà antamakàsi dukkhassàti.
Idamavoca bhagavà. Attamanà te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinandunti.
Vitakkasaõñhànasuttaü dasamaü.
Sãhanàdavaggo dutiyo.
--------------------
1. Dantehi dantamàdhàya, syà, machasaü[PTS 2.] Vivantayi. Machasaü.
[BJT Page 308] [\x 308/]
Tassa vaggassa uddànaü.
Cåëamahàmigapopamanàdà dukkha duve'pi sahattanumànà
Khãlapathà madhudvedhavitakkà pa¤canimittakathesa dutiyo:*