Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Målapaõõàsako
3. Opammavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1.3.10
30 Cåëasàropamasuttaü
1. Evaü me sutaü: ekaü samasaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho piïgalakoccho, bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammàdanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho piïgalakoccho bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
2. Yeme bho gotama samaõabràhmaõà saïghino gaõino gaõàcariyà ¤àtà yasassino titthakarà2 sàdhusammatà bahujanassa, seyyathãdaü: påraõo kassapo, makkhalã gosàlo, ajito kesakambalo,3 pakudho4 kacchàyano, sa¤jayo belaññhiputto, nigaõñho nàtaputto, sabbe te sakàya pañi¤¤àya abbha¤¤aüsu: sabbeva nàbbha¤¤aüsu, udàhu ekacce abbha¤¤aüsu, ekacce nàbbha¤¤aüsåti.
3. Alaü bràhmaõa, tiññhatetaü: sabbe te sakàya pañi¤¤àya abbha¤¤aüsu, sabbeva nàbbha¤¤aüsu, udàhu ekacce abbha¤¤aüsu, ekacce nàbbha¤¤aüsåti.7 Dhammaü te bràhmaõa desissàmi, taü suõàhi, sàdhukaü manasi karohi, bhàsissàmãti. Evaü bhoti kho piïgalakoccho bràhmaõo bhagavato paccassosi bhagavà etadavoca:
4. Seyyathàpi bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü atikkamma tacaü atikkamma papañikaü sàkhàpalàsaü chetvà àdàya pakkameyya sàranti ma¤¤amàno, tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: na vatàyaü bhavaü puriso a¤¤àsi sàraü, na a¤¤àsi phegguü, na a¤¤àsi tacaü, na a¤¤àsi papañikaü, na a¤¤àsi sàkhàpalàsaü, tathà hayaü bhavaü puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü atikkamma tacaü atikkamma papañikaü sàkhàpalàsaü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissatãti.
-----------------------
1. Piïgali-katthaci. 2. Titthaïkarà - syà. 3. Kesakambalã - katthaci. 4. Kakudho - aññhakathà sãmu. 5. Belaññha - katthaci. 6. Nàthaputto - sãmu 7.Nabbha¤¤aüsu-[PTS.]
[BJT Page 480] [\x 480/]
5. Seyyathàpi và pana bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü atikkamma [PTS Page 199] [\q 199/] tacaü papañikaü chetvà àdàya pakkameyya sàranti ma¤¤amàno, tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: na vatàyaü bhavaü puriso a¤¤àsi sàraü, na a¤¤àsi phegguü, na a¤¤àsi tacaü, na a¤¤àsi papañikaü, na a¤¤àsi sàkhàpalàsaü, tathà hayaü bhavaü puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü atikkamma tacaü papañikaü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissatãti.
6. Seyyathàpi và pana bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü tacaü chetvà àdàya pakkameyya sàranti ma¤¤amàno, tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: na vatàyaü bhavaü puriso a¤¤àsi sàraü, na a¤¤àsi phegguü, na a¤¤àsi tacaü, na a¤¤àsi papañikaü, na a¤¤àsi sàkhàpalàsaü, tathà hayaü bhavaü puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü tacaü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissatãti.
7. Seyyathàpi và pana bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü phegguü chetvà àdàya pakkameyya sàranti ma¤¤amàno, tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: na vatàyaü bhavaü puriso a¤¤àsi sàraü, na a¤¤àsi phegguü, na a¤¤àsi tacaü, na a¤¤àsi papañikaü, na a¤¤àsi sàkhàpalàsaü, tathà hayaü bhavaü puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü phegguü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissatãti.
[BJT Page 482] [\x 482/]
8. Seyyathàpi và pana bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato sàra¤¤eva chetvà [PTS Page 200] [\q 200/] àdàya pakkameyya sàranti jànamàno, tamenaü cakkhumà puriso disvà evaü vadeyya: 'a¤¤àsi vatàyaü bhavaü puriso sàraü, a¤¤àsi phegguü, a¤¤àsi tacaü, a¤¤àsi papañikaü, a¤¤àsi sàkhàpalàsaü, tathà hayaü bhavaü puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato sàra¤¤eva chetvà àdàya pakkanto sàranti jànamàno. Ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissatãti.
9. Evameva kho bràhmaõa idhekacco puggalo saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti: otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkho tiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa¤¤àyethàti. So evaü pabbajito samàno làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena attamano hoti paripuõõasaïkappo. So tena làbhasakkàrasilokena attànukkaüseti paraü vamheti: ' ahamasmi làbhã silokavà1. Ime pana¤¤e bhikkhå appa¤¤àtà appesakkhà'ti. Làbhasakkàrasilokena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya na chandaü janeti na vàyamati. Olãnavuttiko ca hoti sàthaliko. Seyyathàpi so bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü atikkamma tacaü atikkamma papañikaü sàkhàpalàsaü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissati'2 tathåpamàhaü bràhmaõa imaü puggalaü vadàmi.
10. Idha pana bràhmaõa ekacco puggalo saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti: otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa¤¤àyethàti. So evaü pabbajito samàno làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na attamano hoti na paripuõõasaïkappo. So tena làbhasakkàrasilokena na attànukkaüseti na paraü vambheti. Làbhasakkàrasilokena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati.-
-------------------------
1. Làbhasakkàrasilokavà, machasaü. Làbhã sakkàrasilokavà, syà 2. Nànubhavissatãti, syà.
[BJT Page 484] [\x 484/]
Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So sãlasampadaü àràdheti. So tàya sãlasampadàya attamano hoti paripuõõasaïkappo. So tàya sãlasampadàya attànukkaüseti paraü vamheti: 'ahamasmi sãlavà kalyàõadhammo, ime pana¤¤e bhikkhå dussãlà pàpadhammàti. Sãlasampadàya ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya na chandaü janeti na vàyamati. Olãnavuttiko ca hoti sàthaliko. Seyyathàpi so bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü atikkamma tacaü papañikaü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissati. Tathåpamàhaü bràhmaõa imaü puggalaü vadàmi.
11. Idha pana bràhmaõa ekacco1 puggalo saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti: otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa¤¤àyethàti. So evaü pabbajito samàno làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na attamano hoti na paripuõõasaïkappo. So tena làbhasakkàrasilokena na attànukkaüseti na paraü vambheti. Làbhasakkàrasilokena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So sãlasampadaü àràdheti. So tàya sãlasampadàya attamano hoti no ca kho paripuõõasaïkappo. So tàya sãlasampadàya attànukkaüseti na paraü vamheti: sãlasampadàya ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So samàdhisampadaü àràdheti. So tàya samàdhisampadàya attamano hoti paripuõõasaïkappo. So tàya samàdhisampadàya attànukkaüseti paraü vamheti: ahamasmi samàhito ekaggacitto, ime pana¤¤e bhikkhå asamàhità vibbhantacittàti. Samàdhisampadàya ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya na chandaü janeti na vàyamati. Olãnavuttiko ca hoti sàthaliko. -
-----------------------
1.Ekacco - pe - antakiriyà, syà.
[BJT Page 486] [\x 486/]
Seyyathàpi so bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü atikkamma phegguü tacaü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissati. Tathåpamàhaü bràhmaõa imaü puggalaü vadàmi.
12. Idha pana bràhmaõa ekacco puggalo saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti: otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa¤¤àyethàti. So evaü pabbajito samàno làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na attamano hoti na paripuõõasaïkappo. So tena làbhasakkàrasilokena na attànukkaüseti na paraü vamheti. Làbhasakkàrasilokena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So sãlasampadaü àràdheti. So tàya sãlasampadàya attamano hoti no ca kho paripuõõasaïkappo.So tàya sãlasampadàya na attànukkaüseti na paraü vambheti. Sãlasampadàya ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So ¤àõadassanaü àràdheti so tena ¤àõadassanena attamano hoti paripuõõasaïkappo. So tena ¤àõadassanena attànukkaüseti paraü vamheti: ahamasmi jànaü passaü viharàmi. Ime pana¤¤e bhikkhå ajànaü apassaü viharantãti. ¥àõadassanena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü [PTS Page 201] [\q 201/] dhammànaü sacchikiriyàya na chandaü janeti na vàyamati. Olãnavuttiko ca hoti sàthaliko. Seyyathàpi so bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva sàraü phegguü chetvà àdàya pakkanto sàranti ma¤¤amàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü nànubhavissati. Tathåpamàhaü bràhmaõa imaü puggalaü vadàmi.
----------------------
1. Jaràya maraõena, machasaü.- Pe - antakiriyà, syà.
[BJT Page 488] [\x 488/]
13. Idha pana bràhmaõa ekacco puggalo saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajito hoti: otiõõomhi jàtiyà jaràmaraõena [PTS Page 202] [\q 202/] sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upàyàsehi, dukkhotiõõo dukkhapareto, appevanàma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyà pa¤¤àyethàti. So evaü pabbajito [PTS Page 203] [\q 203/] samàno làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na attamano hoti na paripuõõasaïkappo. So tena làbhasakkàrasilokena na attànukkaüseti na paraü vambheti. Làbhasakkàrasilokena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So sãlasampadaü àràdheti. So tàya sãlasampadàya attamano hoti no ca kho paripuõõasaïkappo.So tàya sãlasampadàya na attànukkaüseti na paraü vambheti: sãlasampadàya ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So samàdhisampadaü àràdheti.So tàya samàdhisampadàya attamano hoti no ca kho paripuõõasaïkappo. So tàya samàdhisampadàya na attànukkaüseti na paraü vamheti: samàdhisampadàya ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko. So ¤àõadassanaü àràdheti. So tena ¤àõadassanena attamano hoti no ca kho paripuõõasaïkappo. So tena ¤àõadassanena na attànukkaüseti na paraü vamheti. ¥àõadassanena ca ye a¤¤e dhammà uttaritarà ca paõãtatarà ca tesaü dhammànaü sacchikiriyàya chandaü janeti vàyamati. Anolãnavuttiko ca hoti asàthaliko.
14. Katame ca bràhmaõa dhammà ¤àõadassanena uttaritarà ca paõãtatarà ca?
Idha bràhmaõa bhikkhu vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtatarà ca.
[BJT Page 490] [\x 490/]
15. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
16. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno. Sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti: 'upekkhako satimà sukhavihàrã'ti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. Ayampi [PTS Page 204] [\q 204/] kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
17. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthagamà1 adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
18. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu sabbaso råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthagamà nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà 'ananto àkàso'ti àkàsàna¤càyatanaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
19. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu sabbaso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamma 'anantaü vi¤¤àõanti' vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
20. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamma 'natthi ki¤cã'ti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
21. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu sabbaso àki¤ca¤¤àyatanaü samatikkamma nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasampajja viharati. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
-------------------------
1. Atthaïgamà, machasaü - syà.
[BJT Page 492] [\x 492/]
22. Puna ca paraü bràhmaõa bhikkhu sabbaso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü samatikkamma sa¤¤àvedayitanirodhaü upasampajja viharati. Pa¤¤àya cassa disvà àsavà parikkhãõà honti. Ayampi kho bràhmaõa dhammo ¤àõadassanena uttaritaro ca paõãtataro ca.
Ime kho bràhmaõa dhammà ¤àõadassanena uttaritarà ca paõãtatarà ca.
Seyyathàpi so bràhmaõa puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato sàra¤¤eva chetvà àdàya pakkanto sàranti jànamàno, ya¤cassa sàrena sàrakaraõãyaü ta¤cassa atthaü anubhavissati. Tathåpamàhaü bràhmaõa imaü puggalaü vadàmi.
23. Iti kho bràhmaõa nayidaü brahmacariyaü làbhasakkàrasilokànisaüsaü, na sãlasampadànisaüsaü, na samàdhisampadànisaüsaü, na ¤àõadassanànisaüsaü. Yà [PTS Page 205] [\q 205/] ca kho ayaü bràhmaõa akuppà cetovimutti, etadatthamidaü bràhmaõa brahmacariyaü, etaü sàraü, etaü pariyosànanti.
24. Evaü vutte piïgalakoccho bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama1 seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và magga àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya: cakkhumanto råpàni dakkhintãti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
Cåëasàropamasuttaü dasamaü.
Opammavaggo tatiyo.
Tassa vaggassa uddànaü:
Moliyaphaggunariññha ca nàmo andhavane kathi puõõanivàpà
Ràsi kaõeru mahàgajanàmà sàrupamo2 puna piïgalakoccho,
Esa varo ñhapito asamoyaü càrutaro tatiyo varavaggoti.*
-----------------------
1. Gotama-pe - upàsakaü, machasaü. Syà. 2. Sàravaro, sãmu.Syà. *Pàdoyaü machasaü potthake nadissati.