Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Målapaõõàsako
4. Mahàyamakavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
1.4.9.
39 Mahàassapurasuttaü.
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà aïgesu viharati assapuraü nàma aïgànaü nigamo. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi: bhikkhavo'ti. Bhadanteti te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
2. Samaõàti vo bhikkhave jano sa¤jànàti. Tumhe ca pana ke tumheti puññhà samànà samaõamhàti pañijànàtha. Tesaü vo bhikkhave evaü sama¤¤ànaü sataü evampañi¤¤ànaü sataü " ye dhammà samaõakaraõà ca bràhmaõakaraõà ca te dhamme samàdàya vattissàma, evaü no amhàkaü sama¤¤à ca ayaü saccà bhavissati pañi¤¤à ca bhåtà. Yesa¤ca mayaü cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàraü4 paribhu¤jàma, tesaü te kàrà amhesu mahapphalà bhavissanti mahànisaüsà. Amhàka¤cevàyaü pabbajjà ava¤jhà bhavissati saphalà saudrayàti 5" evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
-----------------------
1.Ki¤ca,[PTS 2.] Sàniü bhikkhuü, sã. 3. Saïghàñi, sã 4. Parikkhàre, syà, sã.-Katthaci. 5 Saudayàti, sãmu.
[BJT Page 634] [\x 634/]
3. Katame ca bhikkhave dhammà samaõakaraõà ca bràhmaõakaraõà ca?
4. Hirottappena samannàgatà bhavissàmàti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.1
5. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà2 samannàgatà. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
6. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? 'Parisuddho no kàyasamàcàro bhavissati uttàno vivaño na ca chiddavà saüvuto ca tàya ca pana parisuddhakàyasamàcàratàya nevattànukkaüsissàma, na paraü vambhissàmà'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
7. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci3 uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
8. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? 'Parisuddho [PTS Page 272] [\q 272/] no vacãsamàcàro bhavissati uttàno vivaño na ca chiddavà saüvuto ca. Tàya ca pana parisuddhavacãsamàcàratàya nevattànukkaüsissàma na paraü vambhissàmà'ti5 evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
9. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
10. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? 'Parisuddho no manosamàcàro bhavissati uttàno vivaño na ca chiddavà saüvuto ca tàya ca pana parisuddhamanosamàcàratàya nevattànukkaüsissàma, na paraü vambhissàmà'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
11. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro, parisuddho manosamàcàro. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
-------------------------
1.Sikkhitabbanti, syà. 2.Hirottappenamha, machasaü. Syà.[PTS 3.] Natthi ki¤ci, syà. 4. Nevattànukkaüseyyàma, machasaü, 5. Vambhessàma, machasaü.
[BJT Page 636] [\x 636/]
12. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? 'Parisuddho no àjãvo bhavissati uttàno vivaño na ca chiddavà saüvuto ca. Tàya ca pana parisuddhàjãvatàya nevattànukkaüsissàma, na paraü vambhissàmà'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
13. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro, parisuddho manosamàcàro. Parisuddho àjãvo [PTS Page 273] [\q 273/] alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
14. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? 'Indriyesu guttadvàrà bhavissàma: cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjissàma, rakkhissàma cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjissàma. Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõamenaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjissàma, rakkhissàma sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjissàma. Ghànena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü ghànindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjissàma, rakkhissàma ghànindriyaü, ghànindriye saüvaraü àpajjissàma. Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjissàma, rakkhissàma jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü àpajjissàma. Kàyena phoññhabbaü phusitvà na nimittaggàhã nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü kàyindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjissàma, rakkhissàma kàyindriyaü, kàyindriye saüvaraü àpajjissàma. Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjissàma, rakkhissàma manindriyaü, manindriye saüvaraü àpajjissàmà'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
15. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro, parisuddho manosamàcàro.Parisuddho àjãvo. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
16. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? 'Bhojane matta¤¤uno bhavissàma. Pañisaïkhà yoniso àhàraü àharissàma: 'neva davàya na madàya na maõóanàya na vibhåsanàya, yàvadeva imassa kàyassa ñhitiyà yàpanàya vihiüsåparatiyà brahmacariyànuggahàya. 'Iti puràõa¤ca vedanaü pañihaïkhàmi1 nava¤ca vedanaü na uppàdessàmi.2 Yàtrà ca me bhavissati anavajjatà ca phàsuvihàrocà'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü,
----------------------
1. Pañihaïkhàma, machasaü. Syà 2 na uppàdessàma, machasaü. Syà.
[BJT Page 638] [\x 638/]
17. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà1 samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro, parisuddho manosamàcàro, parisuddho àjãvo, indriyesumhà guttadvàrà, bhojane matta¤¤uno. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
18. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? Jàgariyaü anuyuttà bhavissàma: divasaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhessàma, rattiyà pañhamaü yàmaü [PTS Page 274] [\q 274/] caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhessàma, rattiyà majjhimaü yàmaü dakkhiõena passena sãhaseyyaü kappessàma pàde pàdaü accàdhàya satà sampajànà2 uññhànasa¤¤aü manasikaritvà, rattiyà pacchimaü yàmaü paccuññhàya caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhessàmàti3 evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
19. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro parisuddho manosamàcàro, parisuddho àjãvo, indriyesumhà guttadvàrà, bhojane matta¤¤uno, jàgariyaü anuyuttà. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha.
20. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? Satisampaja¤¤ena samannàgatà bhavissàma: abhikkante pañikkante sampajànakàrã, àlokite vilokite sampajànakàrã, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã, saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrãti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
21. Siyà kho pana bhikkhave tumhàkaü evamassa: hirottappenamhà samannàgatà, parisuddho no kàyasamàcàro, parisuddho vacãsamàcàro, parisuddho manosamàcàro, parisuddho àjãvo, indriyesumhà guttadvàrà, bhojane matta¤¤uno, jàgariyaü anuyuttà, satisampaja¤¤ena samannàgatà. Alamettàvatà, katamettàvatà. Anuppatto no sàma¤¤attho. Natthi no ki¤ci uttariü karaõãyanti tàvatakeneva tuññhiü àpajjeyyàtha,
-----------------------
1. Hirottappenamha, machasaü. Syà.[PTS 2.] Sato sampajàno, machasaü, 3 parisodhissàmàti, katthaci.
[BJT Page 640] [\x 640/]
22. ârocayàmi vo bhikkhave, pañivedayàmi vo bhikkhave: mà vo sàma¤¤atthikànaü sataü sàma¤¤attho parihàyi sati uttariü karaõãye. Ki¤ca bhikkhave uttariü karaõãyaü? Idha bhikkhave bhikkhu vivittaü senàsanaü bhajati: ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati. Abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã. [PTS Page 275] [\q 275/] byàpàdapadosà cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno. Thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto, uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaïkathã kusalesu dhammesu. Vicikicchàya cittaü parisodheti.
23. Seyyathàpi bhikkhave puriso iõaü àdàya kammante payojeyya, tassa te kammantà samijjheyyuü, so yàni ca poràõàni iõamålàni tàni ca byantãkareyya, siyà cassa uttariü avasiññhaü dàràbharaõàya, tassa evamassa: " ahaü kho pubbe iõaü àdàya kammante payojesiü. Tassa me kammantà samijjhiüsu. So ahaü yàni ca poràõàni iõamålàni, tàni ca byantã akàsiü. Atthi ca me uttariü avasiññhaü dàràbhàraõàyà"ti,1 so tatonidànaü labhetha pàmujjaü,2 adhigaccheyya somanassaü -
24. Seyyathàpi bhikkhave puriso àbàdhiko assa dukkhito bàëhagilàno, bhatta¤cassa nacchàdeyya,3 na cassa kàye balamattà, so aparena samayena tamhà àbàdhà mucceyya, bhatta¤cassa chàdeyya, siyà cassa kàye balamattà, tassa evamassa: " ahaü kho pubbe àbàdhiko ahosiü dukkhito bàëhagilàno. Bhatta¤ca me nacchàdesi. Na ca me àsi kàye balamattà. Somhi etarahi tamhà àbàdhà mutto bhatta¤ca me chàdeti. Atthi ca me kàye balamattàti." So tatonidànaü labhetha pàmujjaü, adhigaccheyya4 somanassaü-
25. Seyyathàpi bhikkhave puriso bandhanàgàre baddho5 assa, so aparena samayena tamhà bandhanà mucceyya sotthinà abyayena, 6 na cassa koci bhogànaü vayo, tassa evamassa: " ahaü kho pubbe bandhanàgàre baddho ahosiü. Somhi etarahi tamhà bandhanà mutto sotthinà abyayena. Natthi ca me koci7 bhogànaü vayo"ti. So tatonidànaü labhetha pàmujjaü, adhigaccheyya somanassaü.
----------------------
1. Dàrabharaõayàti, machasaü. 2. Pàmojjaü, machasaü. 3. Na chàdeyya, syà. 4. Adhigacche, sã katthaci [PTS 5.] Bandho, machasaü.Syà 6. Abbhayena, machasaü. Abhayena, syà. 7 Ki¤ci, machasaü.Syà .[PTS]
[BJT Page 642] [\x 642/]
16. Seyyathàpi bhikkhave puriso dàso assa anattàdhãno paràdhãno na yenakàmaïgamo, so aparena samayena tamhà dàsavyà mucceyya attàdhãno aparàdhãno bhujisso yena kàmaïgamo. Tassa evamassa: ahaü kho pubbe dàso àhosiü anattàdhãno paràdhãno na yena kàmaïgamo, somhi etarahi tamhà dàsavyà mutto attàdhãno [PTS Page 276] [\q 276/] aparàdhãno bhujisso yenakàmaïgamoti. So tatonidànaü labhetha pàmujjaü, adhigaccheyya somanassaü,
17. Seyyathàpi bhikkhave puriso sadhano sabhogo kantàraddhànamaggaü pañipajjeyya, so aparena samayena tamhà kantàrà nitthareyya sotthinà abyayena1 na cassa ki¤ci bhogànaü vayo. Tassa evamassa: ahaü kho pubbe sadhano sabhogo kantàraddhànamaggaü pañipajjiü somhi etarahi tamhà kantàrà nitthiõõo sotthinà abyayena,1 natthi ca me ki¤ci bhogànaü vayoti so tatonidànaü labhetha pàmujjaü, adhigaccheyya somanassaü,
18. Evameva kho2 bhikkhave bhikkhu yathà iõaü, yathà rogaü, yathà bandhanàgàraü, yathà dàsavyaü, yathà kantàraddhànamaggaü, ime pa¤canãvaraõe appahãne attani samanupassati. Seyyathàpi bhikkhave, yathà ànaõayaü3 yathà àrogyaü, yathà bandhanà mokkhaü, yathà bhujissaü, yathà khemantabhåmiü, evameva4 bhikkhu ime pa¤canãvaraõe pahãne attani samanupassati.
19. So ime pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphuñaü5 hoti. Seyyathàpi bhikkhave dakkho nahàpako6 và nàhàpakantevàsã và kaüsathàle nahànãyacuõõàni7 àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü sanneyya8, sàssa9 nahànãyapiõói snehànugatà snehaparetà santarabàhirà phuñà10 snehena na ca paggharaõã. Evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphuñaü hoti.
----------------------
1. Abbhayena, machasaü, abhayena, syà 2. Evaü kho, syà 3. Yathà anaõayà, syà. 4. Evameva kho, syà. 5. Apphutaü, sãmu. 6. Nahàpako, machasaü syà. 7Nhàniyacuõõàni, machasaü 8.Sandeyya, machasaü 9. Sàyaü, machasaü 109. Phuññhà, syà.
[BJT Page 644] [\x 644/]
20. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti1 paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samàdhijena pãtisukhena apphuñaü2 hoti. Seyyathàpi bhikkhave udakarahado3 [PTS Page 277] [\q 277/] ubbhidodako, tassa nevassa puratthimàya disàya udakassàyamukhaü,4 na pacchimàya disàya udakassàyamukhaü, na uttaràya disàya udakassàyamukhaü. Na dakkhiõàya disàya udakassàyamukhaü. Devo ca kàlena kàlaü sammà dhàraü nànuppaveccheyya. Atha kho tamhàva5 udakarahadà sãtà vàridhàrà ubbhijjitvà tameva udakarahadaü sãtena càrinà abhisandeyya parisandeyya paripåreyya paripphareyya, nàssa ki¤ci sabbàvato udakarahadassa sãtena càrinà apphuñaü assa. Evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samàdhijena pãtisukhena apphuñaü hoti.
21. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno, sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti. Yantaü ariyà àcikkhanti: 'upekkhako satimà sukhavihàrã'ti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü nippãtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphuñaü hoti. Seyyathàpi bhikkhave uppaliniyaü và paduminiyaü và puõóarãkiniyaü và appekaccàni uppalàni và padumàni và puõóarãkàni và udake jàtàni udake saüvaddhàni6 udakànuggatàni antonimuggaposãni, tàni yàva caggà7 yàva ca målà sãtena vàrinà abhisannàni parisannàni paripåràni paripphuñàni. Na nesaü8 ki¤ci sabbàvataü uppalànaü và padumànaü và puõóarãkànaü và sãtena vàrinà apphuñaü assa. Evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü nippãtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphuñaü hoti.
22. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhamasukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So imameva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti. Nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphuñaü hoti.
-------------------------
1.Abhisanneti parisanneti, syà, 2.Apphutaü, sãmu. 3. Udakarahado gambhãro, syà 4. Udakassa àyamukhaü, machasaü. Syà, 5. Tamhà ca, syà. 6.Saüvaóóhàni, syà
7. Yàva ca aggà, syà. 8.Nàssa, syà.
[BJT Page 646] [\x 646/]
Seyyathàpi bhikkhave puriso odàtena vatthena sasãsaü1 pàrupitvà2 nisinno assa, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa odàtena vattena apphuñaü assa, evameva kho bhikkhave bhikkhu imameva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti. Nàssa ki¤ci sabbàvato [PTS Page 278] [\q 278/] kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphuñaü hoti.
23. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte pubbenivàsànussati¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi, anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe 'amutràsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra upapàdiü. Tatràpàsiü evannàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathàpi bhikkhave puriso sakamhà gàmà a¤¤aü gàmaü gaccheyya,3 tamhàpi gàmà a¤¤aü gàmaü gaccheyya, so tamhà4 gàmà sakaüyeva gàmaü paccàgaccheyya, tassa evamassa: 'ahaü kho sakamhà gàmà amuü gàmaü aga¤chiü.5 Tatra evaü aññhàsiü, evaü nisãdiü, evaü abhàsiü, evaü tuõhã ahosiü, tamhàpi gàmà amuü gàmaü aga¤chiü. Tatràpi evaü aññhàsiü, evaü nisãdiü, evaü abhàsiü, evaü tuõhã ahosiü. Somhi tamhà gàmà sakaüyeva gàmaü paccàgato'ti. Evameva kho bhikkhave bhikkhu anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo vãsatimpi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi, anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe 'amutràsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra upapàdiü. Tatràpàsiü evannàmo evaü gotto evaü vaõõo evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno'ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati.
24. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte sattànaü cutåpapàta¤àõàya cittaü abhininnàmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati: cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate. Yathàkammåpage satte pajànàti:-
-------------------------
1. Sãsaü, syà. 2. Pàrupetvà, machasaü. 3. âgaccheyya, sãmu. 4. Tamhàpi, syà. 5. âga¤chiü, sãmu. âgacchiü, machasaü.
[BJT Page 648] [\x 648/]
"Ime vata [PTS Page 279] [\q 279/] bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà"ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõaõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. Seyyathàpassu bhikkhave dve agàrà sadvàrà, tattha cakkhumà puriso majjhe ñhito passeyya manusse gehaü pavisantepi nikkhamantepi anucaïkamantepi anuvicarantepi, evameva kho bhikkhave bhikkhu dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate. Yathàkammåpage satte pajànàti.
"Ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà"ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne uppajjamàne hãne paõãte suvaõaõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti.
25. So evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àne¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmeti: so idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavàti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavanirodhagàminã pañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsàvàpi cittaü vimuccati, bhavàsavàpi cittaü vimuccati, avijjàsavàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. 'Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyà'ti pajànàti. Seyyathàpi bhikkhave pabbatasaïkhepe udakarahado accho vippasanno anàvilo, tattha cakkhumà puriso tãre ñhito passeyya sippisambukampi sakkharakañhalampi macchagumbampi carantampi tiññhantampi, tassa evamassa: ayaü kho udakarahado accho vippasanno anàvilo. Tatrime sippisambukàpi [PTS Page 280] [\q 280/] sakkharakañhalàpi macchagumbàpi carantipi tiññhantipã'ti.1 Evameva kho bhikkhave bhikkhu idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü dukkhanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti. Ime àsavàti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavasamudayoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavanirodhoti yathàbhåtaü pajànàti, ayaü àsavanirodhagàminãpañipadàti yathàbhåtaü pajànàti.
-----------------------
1.Tiññhantampi-syà.
[BJT Page 650] [\x 650/]
Tassa evaü jànato evaü passato kàmàsavàpi cittaü vimuccati bhavàsavàpi cittaü vimuccati. Avijjàsavàpi cittaü vimuccati. Vimuttasmiü vimuttamiti ¤àõaü hoti. 'Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyà'ti pajànàti.
26. Ayaü vuccati bhikkhave bhikkhu samaõo itipi, bràhmaõo itipi, nahàtako itipi, vedagå itipi, sottiyo itipi, ariyo itipi, arahaü1 itipi.
27. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu samaõo hoti? Samitàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà2 ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu samaõo hoti.
28. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu bràhmaõo hoti? Bàhitàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu bràhmaõo hoti.
29. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu nahàtako hoti? Nahàtàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu nahàtako hoti.
30. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu vedagå hoti? Viditàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu vedagå hoti.
31. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sottiyo hoti? Nissutàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu sottiyo hoti.
32. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ariyo hoti? ârakàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ariyo hoti.
33. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu arahaü hoti? ârakàssa honti pàpakà akusalà dhammà saïkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõãyà. Evaü kho bhikkhave bhikkhu arahaü hoti.
Idamavoca bhagavà. Attamanà te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinandunti.
[PTS Page 281] [\q 281/]
Mahàassapurasuttaü navamaü.
-----------------------
1. Arahà - syà. 2. Ponobbhavikà - machasaü, syà.