Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Uparipaõõàsako
4.Vibhaïgavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
3.4.5
135 Cåëakammavibhaïga
suttaü
Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme, atha kho subho màõavo todeyyaputto yena bhagavà,tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi ekamantaü nisinno kho subho màõavo todeyyaputto bhagavantaü etadavoca:
Ko nu kho bho gotama, hetu ko paccayo, yena manussànaü yeva sataü manussabhåtànaü dissanti hãnappaõãtatà. Dissanti hi bho gotama, manussà appàyukà, dissanti dãghàyukà. Dissanti bavhàbàdhà, dissanti appàbàdhà. Dissanti dubbaõõà, dissanti vaõõavanto. Dissanti appesakkhà, dissanti mahesakkhà. Dissanti appabhogà, dissanti mahàbhogà, dissanti nãcakulãnà, dissanti uccàkulinà. Dissanti duppa¤¤à, dissanti [PTS Page 203] [\q 203/] pa¤¤avanto. Ko nu kho gotama hetu ko paccayo, yena manussànaü yeva sataü manussabhåtànaü dissanti hinappaõãtatàni.
Kammasakkà màõava, sattà kammadàyàdà kammayoni kammabandhu kammapañisaraõà. Kammaü satte vibhajati yadidaü hãnappaõãtatàyàti.
Na kho ahaü imassa bhoto gotamassa saïkhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü àjànàmi, sàdhu me bhavaü gotamo tathà dhammaü desetu, yathàhaü imassa bhoto gotamassa saïkhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü àjàneyyanti.
Tena hi màõava, suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti.
Evaü hoti kho subho màõavo todeyyaputto bhagavato paccassosi bhagavà etadavoca:
Idha màõava, ekacco itthi và puriso và pàõàtipàtã hoti luddo lohitapàõi hatapahate niviññho adayàpanno sabbapàõabhutesu1 so tena kammena evaü samantena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, appàyuko hoti. Appàyukasaüvattanikà esà mànava pañipadà, yadidaü pàõàtipàtã hoti luddo lohitapàõã hatapahate niviññho adayàpanno sabbapàõabhutesu.
--------------------------
1.Pàõabhutesu-majasaü,[PTS.]
[BJT Page 434] [\x 434/]
Idha pana màõava, ekacco itthi và puriso và pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha paccàjàyati, dãghàyuko hoti. Dãghàyukasaüvattanikà esà màõava pañipadà yadidaü pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato [PTS Page 204] [\q 204/] hoti nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati.
Idha màõava, ekacco itthã và puriso và sattànaü viheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, bavhàbàdho hoti. Bavhàbàdhasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü sattànaü viheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và.
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và sattànaü aviheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, appàbàdho hoti. Appàbàdhasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü sattànaü aviheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và.
Idha pana màõava, ekacco itthi và puriso và kodhano hoti upàyàsabahulo, appampi vutto samàno abhisajjati kuppati vyàpajjati patitthãyati kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukaroti. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati dubbaõõo hoti. Dubbaõõasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü kodhano hoti upàyàsabahulo, appampi vutto samàno abhisajjati kuppati vyàpajjati patitthãyati kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukareti.
[BJT Page 436] [\x 436/]
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và akkodhano hoti anupàyàsabahulo, bahumpi vutto samàno nàbhisajjati, na kuppati na vyàpajjati na patitthãyati na kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukaroti. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa
Bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati pàsàdiko hoti. Pàsàdikasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü akkodhano hoti anupàyàsabahulo, bahumpi vutto samàno nàbhisajjati na vyàpajjati na patitthãyati na kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukareti.
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và issàmanako hoti, paralàbhasakkàragarukàramànanavandanapåjanàsu issati, upadussati issaü bandhati. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati appesakkho hoti. Appesakkhasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü issàmanako hoti, paralàbhasakkàragarukàramànanavandanapåjanàsu issati upadussati issaü bandhati.
[PTS Page 205] [\q 205/]
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và anissàmanako hoti,
Paralàbhasakkàragarukàramànanavandanapåjanàsu na issati, na upadussati issaü bandhati. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati mahesakkho hoti. Mahesakkhasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü anissàmanako hoti,
Paralàbhasakkàragarukàramànanavandanapåjanàsu na issati na upadussati na issaü bandhati.
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và na dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, sace manussataü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati appabhogo hoti. Appabhogasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü na dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü.
[BJT Page 438] [\x 438/]
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, mahàbhogo hoti. Mahàbhogasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü.
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và thaddho hoti atimànã. Abhivàdetabbaü na abhivàdeti. Paccuññhàtabbaü na paccuññheti, àsanàrahassa àsanaü na deti, maggàrahassa maggaü na deti, sakkàtabbaü na sakkaroti, garukàtabbaü na garukaroti. Mànetabbaü na màneti, påjetabbaü na påjeti. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, nãcakulãno hoti. Nãcakulãnasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü thaddho hoti atimànã, abhivàdetabbaü na abhivàdeti, paccuññhàtabbaü na paccuññheti, àsanàrahassa na àsanaü deti, maggàrahassa na maggaü deti, sakkàtabbaü na sakkaroti, garukàtabbaü na garukaroti, mànetabbaü na màneti, påjetabbaü na påjeti.
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và atthaddho hoti anatimànã. Abhivàdetabbaü abhivàdeti, paccuññhàtabbaü paccuññheti, àsanàrahassa àsanaü deti, maggàrahassa maggaü deti, sakkàtabbaü sakkaroti, garukàtabbaü garukàti.
Mànetabbaü màneti, påjetabbaü påjeti. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, uccàkulãno hoti. Uccàkulãnasaüvattanikà esà màõava, pañipadà yadidaü atthaddho hoti anatimànã, abhivàdetabbaü abhivàdeti, paccuññhàtabbaü paccuññheti, àsanàrahassa àsanaü deti, maggàrahassa maggaü deti, sakkàtabbaü sakkaroti, garukàtabbaü garukaroti, mànetabbaü màneti, påjetabbaü påjeti.
[BJT Page 440] [\x 440/]
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và samaõaü và bràhmaõaü và upasaïkamitvà na paripucchità hoti: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü sàvajjaü, kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü, kiü na sevitabbaü, kiü me karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya hoti, kiü và pana me karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukhàya hotãti. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü nirayaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü nirayaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, duppa¤¤o hoti. Duppa¤¤asaüvattatikà esà màõava, pañipadà yadidaü samaõaü và bràhmaõaü và upasaïkamitvà na paripucchità hoti: kiü bhante, kusalaü, kiü akusalaü, kiü sàvajjaü, kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü, kiü na sevitabbaü, kiü me karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya hoti, kiü và pana me karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukhàya hotãti.
[PTS Page 206] [\q 206/]
Idha pana màõava, ekacco itthã và puriso và samaõaü và bràhmaõaü và upasaïkamitvà paripucchità hoti: kiü bhante, kusalaü kiü akusalaü kiü sàvajjaü kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü kiü me karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya hoti, kiü và pana me karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukhàya hotãti. So tena kammena evaü samattena evaü samàdinnena kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. No ce kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati, mahàpa¤¤o hoti. Mahàpa¤¤asaüvattatikà esà màõava, pañipadà yadidaü samaõaü và bràhmaõaü và upasaïkamitvà paripucchità hoti: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü sàvajjaü, kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü, kiü na sevitabbaü, kiü me karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya hoti, kiü và pana me karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukhàya hotãti.
Iti kho màõava, appàyukasaüvattanikà pañipadà appàyukattaü upaneti. Dãghàyukasaüvattanikà pañipadà dãghàyukattaü upaneti. Bavhàbàdhasaüvattanikà pañipadà bavhàbàdhattaü upaneti. Appàbàdhasaüvattanikà pañipadà appàbàdhattaü upaneti. Dubbaõõasaüvattanikà pañipadà dubbaõõattaü upaneti. Pàsàdikasaüvattanikà pañipadà pàsàdikattaü upaneti. Appesakkhasaüvattanikà pañipadà appesakkhattaü upaneti. Mahesakkhasaüvattanikà pañipadà mahesakkhattaü upaneti. Appabhogasaüvattanikà pañipadà appabhogattaü upaneti. Mahàbhogasaüvattanikà pañipadà mahàbhogattaü upaneti. Nãcakulãnasaüvattanikà pañipadànãcakulãnattaü upaneti. Uccàkulãnasaüvattanikà pañipadà uccàkulãnattaü upaneti. Duppa¤¤asaüvattanikà pañipadà duppa¤¤attaü upaneti. Mahàpa¤¤asaüvattanikà pañipadà mahàpa¤¤attaü upaneti.
Kammassakà màõava, sattà kammadàyàdà kammayoni kammabandhu kammapañisaraõà, kammaü satte vibhajati yadidaü hinappaõãtatàyàti.
[BJT Page 442] [\x 442/]
Evaü vutte subho màõavo todeyyaputto bhagavantaü etadavoca. Abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama, nikkujjiü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
Cåëakammavibhaïga suttaü pa¤camaü.