Katamà ca bhikkhave uttànà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå uddhatà honti unnalà capalà mukharà vikiõõavàcà muññhassatã asampajànà asamàhità vibbhantacittà pàkatindriyà. Ayaü vuccati bhikkhave uttànà parisà.

Katamà ca bhikkhave gambhãrà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå anuddhatà honti anunnalà acapalà amukharà avikiõõavàcà upaññhitasatã sampajànà samàhità ekagga città saüvutindriyà. Ayaü vuccati bhikkhave gambhãrà parisà. Imà kho bhikkhave dve parisà: etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü gambhãrà parisàti.

2. 1. 5. 2.
43. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve: vaggà ca parisà, samaggà ca parisà.

Katamà ca bhikkhave vaggà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå bhaõóanajàtà kalahajàtà vivàdàpannà a¤¤ama¤¤aü mukhasattãhi vitudantà viharanti. Ayaü vuccati bhikkhave vaggà parisà.

Katamà ca bhikkhave samaggà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå samaggà sammodamànà avivadamànà khãrodakãbhåtà a¤¤ama¤¤aü piyacakkhåhi sampassantà viharanti. Ayaü vuccati bhikkhave samaggà parisà. Imà kho bhikkhave dve parisà: etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü samaggà parisàti.
[BJT Page 138.]

2. 1. 5. 3.
44. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve: anaggavatã ca parisà, aggavatã ca parisà.

[PTS Page 071] katamà ca bhikkhave anaggavatã parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü therà bhikkhå bàhulikà⁽¹⁾ honti sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà, na viriyaü àrabhanti appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya, tesaü pacchimà janatà diññhànugatiü àpajjati. Sàpi hoti bàhulikà⁽²⁾ sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà, na viriyaü àrabhati appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Ayaü vuccati bhikkhave anaggavatã parisà.

Katamà ca bhikkhave aggavatã parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü therà bhikkhå na bàhulikà honti na sàthalikà, okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà viriyaü àrabhanti, appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Tesaü pacchimà janatà diññhànugatiü àpajjati. Sà pi hoti na bàhulikà na sàthalikà, okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà, viriyaü àrabhati appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamàya asacchikatassa sacchikiriyàya. Ayaü vuccati bhikkhave aggavatã parisà. Imà kho bhikkhave dve parisà. Etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü aggavatã parisàti.

2. 1. 5. 4.
45. Dvemà bhikkhave parisà katamà dve: anariyà ca parisà, ariyà ca parisà.

Katamà ca bhikkhave anariyà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå idaü dukkhanti yathàbhåtaü nappajànanti, ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü nappajànanti, ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü nappajànanti, ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadàti yathàbhåtaü nappajànanti, ayaü vuccati bhikkhave anariyà parisà.
[BJT Page 140.]

Katamà ca bhikkhave ariyà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå idaü dukkhanti yathàbhåtaü pajànanti, ayaü dukkhasamudayoti yathàbhåtaü [PTS Page 072] pajànanti, ayaü dukkhanirodhoti yathàbhåtaü pajànanti, ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadàti yathàbhåtaü pajànanti. Ayaü vuccati bhikkhave ariyà parisà. Imà kho bhikkhave dve parisà. Etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü ariyà parisàti.

2. 1. 5. 5.
46. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve: parisakasaño⁽³⁾ ca parisamaõóo ca.

Katamo ca bhikkhave parisakasaño: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå chandàgatiü gacchanti. Dosàgatiü gacchanti, mohàgatiü gacchanti, bhayàgatiü gacchanti, ayaü vuccati bhikkhave parisakasaño.

Katamo ca bhikkhave parisamaõóo: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå na chandàgatiü gacchanti, na dosàgatiü gacchanti, na mohàgatiü gacchanti, na bhayàgatiü gacchanti, ayaü vuccati bhikkhave parisamaõóo. Imà kho bhikkhave dve parisà: etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü parisamaõóoti.

2. 1. 5. 6.
47. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve: okkàcitavinãtà⁽⁴⁾ parisà no pañipucchàvinãtà, pañipucchàvinãtà parisà no okkàcitavinãtà.

Katamà ca bhikkhave okkàcitavinãtà parisà no pañipucchàvinãtà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå ye te suttantà tathàgatabhàsità gambhãrà gambhãratthà lokuttarà su¤¤atà⁽⁵⁾ pañisa¤¤uttà. Tesu bha¤¤amànesu na sussåsanti na sotaü odahanti, na a¤¤àcittaü upaññhapenti, na ca te dhamme uggahetabbaü pariyàpuõitabbaü ma¤¤anti. Ye pana te suttantà kavikatà⁽⁶⁾ kàveyyà cittakkharà cittabya¤janà bàhirakà sàvakabhàsità. Tesu bha¤¤amànesu sussåsanti, sotaü odahanti, a¤¤àcittaü upaññhapenti, te ca dhamme uggahetabbaü pariyàpuõitabbaü ma¤¤anti. Te taü dhammaü pariyàpuõitvà na ceva a¤¤ama¤¤aü pañipucchanti, pañivicaranti⁽⁷⁾ [PTS Page 073] idaü kathaü imassa kvatthoti ?. Te avivaña¤ceva na vivaranti, anuttànãkata¤ca no uttànã karonti. Anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu dhammesu kaïkhaü na pañivinodenti.⁽⁸⁾ Ayaü vuccati bhikkhave okkàcitavinãtà parisà no pañipucchàvinãtà.
[BJT Page 142]

Katamà ca bhikkhave pañipucchàvinãtà parisà no okkàcitavinãtà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå ye te suttantà, kavikatà kàveyyà cittakkharà cittabya¤janà bàhirakà sàvakabhàsità, tesu bha¤¤amànesu na sussåsanti, na sotaü odahanti. Na a¤¤à cittaü upaññhapenti, na ca te dhamme uggahetabbaü pariyàpuõitabbaü ma¤¤anti. Ye pana te suttantà tathàgatabhàsità gambhãrà gambhãratthà lokuttarà su¤¤atàpañisa¤¤uttà, tesu bha¤¤amànesu sussåsanti, sotaü odahanti, a¤¤à cittaü upaññhapenti, te ca dhamme uggahetabbaü pariyàpuõitabbaü ma¤¤anti. Te taü dhammaü pariyàpuõitvà a¤¤ama¤¤aü pañipucchanti, pañivicaranti, idaü kathaü? Imassa kvatthoti⁽⁹⁾, te avivaña¤ceva vivaranti ? Anuttànãkata¤ca uttànãkaronti, anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu dhammesu kaïkhaü pañivinodenti. Ayaü vuccati bhikkhave pañipucchàvinãtà parisà no okkàcitavinãtà, imà kho bhikkhave dve parisà etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü pañipucchàvinãtà parisà no okkàcitavinãtàti.

2. 1. 5. 7.
48. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve: àmisagaru parisà no saddhammagaru, saddhammagaru parisà no àmisagaru.

Katamà ca bhikkhave àmisagaru parisà no saddhammagaru: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå gihãnaü odàtavasanànaü sammukhà a¤¤ama¤¤assa vaõõaü bhàsanti, asuko bhikkhu ubhatobhàgavimutto, asuko pa¤¤àvimutto, [PTS Page 074] asuko kàyasakkhi, asuko diññhappatto, asuko saddhàvimutto, asuko dhammànusàrã, asuko saddhànusàrã asuko sãlavà kalyàõadhammo, asuko dussãlo pàpadhammoti. Te tena làbhaü labhanti. Te taü làbhaü labhitvà gathità mucchità ajjhopannà anàdãnavadassàvino anissaraõapa¤¤à paribhu¤janti. Ayaü vuccati bhikkhave àmisagaru parisà no saddhammagaru.
[BJT Page 144.]

Katamà ca bhikkhave saddhammagaru parisà no àmisagaru: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå gihãnaü odàtavasanànaü sammukhà⁽¹⁰⁾ na a¤¤ama¤¤assa vaõõaü bhàsanti, asuko bhikkhu ubhatobhàgavimutto, asuko pa¤¤àvimutto, asuko kàyasakkhi, asuko diññhappatto, asuko saddhàvimutto, asuko dhammànusàrã, asuko saddhànusàrã, asuko sãlavà kalyàõadhammo, asuko dussãlo pàpadhammoti. Te tena làbhaü labhanti. Taü làbhampi labhitvà agathità amucchità anajjhopannà àdãnavadassàvino nissaraõapa¤¤à paribhu¤janti. Ayaü vuccati bhikkhave saddhammagaru parisà no àmisagaru. Imà kho bhikkhave dve parisà. Etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü saddhammagaru parisà no àmisagaråti.

2. 1. 5. 8.
29. Dvemà bhikkhave parisà katamà dve: visamà ca parisà, samà ca parisà.

Katamà ca bhikkhave visamà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü adhammakammàni pavattanti, dhammakammàni nappavattanti. Avinayakammàni pavattanti, vinayakammàni nappavattanti. Adhammakammàni dippanti, dhammakammàni na dippanti. Avinayakammàni dippanti, vinayakammàni na dippanti. Ayaü vuccati bhikkhave visamà parisà.⁽¹¹⁾ Visamattà bhikkhave parisàya adhammakammàni pavattanti, dhammakammàni nappavattanti. [PTS Page 075] avinayakammàni pavattanti, vinayakammàni nappavattanti. Adhammakammàni dippanti, dhammakammàni na dippanti. Avinayakammàni dippanti, vinayakammàni na dippanti.

Katamà ca bhikkhave samà parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü dhammakammàni pavattanti, adhammakammàni nappavattanti. Vinayakammàni pavattanti, avinayakammàni nappavattanti. Dhammakammàni dippanti, adhammakammàni na dippanti. Vinayakammàni dippanti, avinayakammàni na dippanti ayaü vuccati bhikkhave samà parisà⁽¹²⁾. Samattà bhikkhave parisàya dhammakammàni pavattanti, adhammakammàni nappavattanti. Vinayakammàni pavattanti, avinayakammàni nappavattanti. Dhammakammàni dippanti, adhammakammàni na dippanti. Vinayakammàni dippanti, avinayakammàni na dippanti. Imà kho bhikkhave dve parisà. Etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü samà parisàti.

2. 1. 5. 9.
50. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve, adhammikà ca parisà, dhammikà ca parisà.

Katamà ca bhikkhave adhammikà parisà. Idha bhikkhave yassaü parisàyaü adhammakammàni pavattanti. Dhammakammàni nappavattanti, avinayakammàni pavattanti, vinayakammàni nappavattanti, adhammakammàni dippanti, dhammakammàni na dippanti, avinayakammàni dippanti, vinayakammàni na dippanti. Ayaü vuccati bhikkhave adhammikà parisà. Adhammikattà bhikkhave parisàya adhammakammàni pavattanti, dhammakammàni nappavattanti. Avinayakammàni pavattanti, vinayakammàni nappavattanti. Adhammakammàni dippanti, dhammakammàni na dippanti. Avinayakammàni dippanti, vinayakammàni na dippanti.

Katamà ca bhikkhave dhammikà ca parisà. Idha bhikkhave yassaü parisàyaü dhammakammàni pavattanti, adhammakammàni nappavattanti. Vinayakammàni pavattanti, avinayakammàni nappavattanti. Dhammakammàni dippanti, adhammakammàni na dippanti. Vinayakammàni dippanti, avinayakammàni na dippanti. Ayaü vuccati bhikkhave dhammikà parisà. Dhammikattà bhikkhave parisàya dhammakammàni pavattanti, adhammakammàni nappavattanti. Vinayakammàni pavattanti, avinayakammàni nappavattanti. Dhammakammàni dippanti, adhammakammàni na dippanti. Vinayakammàni dippanti, avinayakammàni na dippanti. Imà kho bhikkhave dve parisà. Etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü dhammikà parisàti.
[BJT Page 146.]

2. 1. 5. 10.
51. Dvemà bhikkhave parisà. Katamà dve: adhammavàdinã ca parisà, dhammavàdinã ca parisà.

Katamà ca bhikkhave adhammavàdinã parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå adhikaraõaü àdiyanti dhammikaü và adhammikaü và. Te taü adhikaraõaü àdiyitvà na ceva a¤¤ama¤¤aü sa¤¤àpentã, na ca sa¤¤attiü upagacchanti, na ca nijjhàpenti, na ca nijjhattiü upagacchanti. Te asa¤¤attibalà anijjhattibalà appañinissaggamantino [PTS Page 076] tameva adhikaraõaü thàmasà paràmassa⁽¹³⁾ abhinivissa voharanti, idameva saccaü moghama¤¤anti. Ayaü vuccati bhikkhave adhammavàdinã parisà.

Katamà ca bhikkhave dhammavàdinã parisà: idha bhikkhave yassaü parisàyaü bhikkhå adhikaraõaü àdiyanti, dhammikaü và adhammikaü và. Te taü adhikaraõaü àdiyitvà a¤¤ama¤¤aü sa¤¤àpenti ceva sa¤¤atti¤ca upagacchanti, nijjhàpenti ceva nijjhatti¤ca upagacchanti. Te sa¤¤attibalà nijjhattibalà pañinissaggamantino na tameva adhikaraõaü thàmasà paràmassa⁽¹⁴⁾ abhinivissa voharanti, idameva saccaü moghama¤¤anti. Ayaü vuccati bhikkhave dhammavàdinã parisà. Imà kho bhikkhave dve parisà. Etadaggaü bhikkhave imàsaü dvinnaü parisànaü yadidaü dhammavàdinã parisàti.

Tatruddànaü:

Uttànà vaggà aggavatã ariyà kasaño ca pa¤camo,

Okkàcitàmisa¤ceva visamà adhammà dhammiyena càti.

1.
[BJTS] = bàhulikà + 1. Bàhullikà-syà. Kaü.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

2.
[BJTS] = bàhulikà + 1. Bàhullikà-syà. Kaü.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

3.
[BJTS] = parisakasaño + 1. Parisàkasaño ca, parisàmaõóo ca -machasaü.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

4.
[BJTS] = okkàcitavinãtà + 2. Ukkàcikavinãtà-sãmu. Sã1, [PTS,] syà
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

5.
[BJTS] = su¤¤atà + 3. Su¤¤àtapañisaüyuttà-syà.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

6.
[BJTS] = kavikatà + 4. Kavità-machasaü.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

7.
[BJTS] = pañivicaranti + 5. pavivaranti-katthaci
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

8.
[BJTS] = na pañivinodenti. + 6. Nappañivinodenti-machasaü, syà
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

9.
[BJTS] = kvatthoti + 1. Ko atthoti-machasaü
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

10
[BJTS] = sammukhà + 1.A¤¤ama¤¤assa vaõõaü na bhàsanti-machasaü, na gihãnaü Odàtavasanànaü sammukhà a¤¤ama¤¤assa vaõõaü bhàsanti -syà. Machasaü.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

11.
[BJTS] = visamà parisà + 1. A¤¤ama¤¤assa vaõõaü na bhàsanti-machasaü, na gihãnaü Odàtavasanànaü sammukhà a¤¤ama¤¤assa vaõõaü bhàsanti -syà. Machasaü.
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

12.
[BJTS] =samà parisà + 2. Marammapotthake ayaü pàñho na dissate [footnote marker in BJTS mixedup]
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

13.
[BJTS] = paràmassa + 1. Paràmàsà-machasaü
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =

14.
[BJTS] = paràmassa + 1. Paràmàsà-machasaü
[ChS]=
[PTS] =
[Thai] =
[Kambodian] =