[BJT Page 302]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Tatiyo bhàgo
Pa¤cakanipàto
4. Catutthaü paõõàsakaü
2. âghàtavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
5. 4. 2. 1
(Pañhama àghàtapañivinayasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
11. Pa¤cime bhikkhave. âghàtapañivinayà yattha bhikkhuno uppanno àghàto sabbaso pañivinetabbo. Katame pa¤ca:
Yasmiü bhikkhave, puggale àghàto jàyetha, mettà tasmiü puggale bhàvetabbà. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
Yasmiü bhikkhave, puggale àghàto jàyetha, karuõà tasmiü puggale bhàvetabbà. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
Yasmiü bhikkhave, puggale àghàto jàyetha, upekkhà tasmiü puggale bhàvetabbà. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
[PTS Page 186]
Yasmiü bhikkhave, puggale àghàto jàyetha, asati amanisikàro tasmiü puggale àpajjitabbà. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
Yasmiü bhikkhave, puggale àghàto jàyetha, kammassakatà tasmiü puggale adhiññhàtabbà: "kammassako ayamàyasmà1 kammadàyàdo kammayonã kammabandhå kammapañisaraõo. Yaü kammaü karissati kalyàõaü và pàpakaü và, tassa dàyàdo bhavissatã"ti. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
Ime kho bhikkhave, pa¤ca àghàtapañivinayà yattha bhikkhuno uppanno àghàto sabbaso pañivinetabboti.
5.4.2.2.
(Dutiya àghàtapañivinayasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
12. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantehi àvuso bhikkhavoti. 2 âvusoti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
1. Ayaü àyasmà sãmu 2. Bhikkhaveti machasaü
[BJT Page 304]
Pa¤cime àvuso, àghàtapañivinayà yattha bhikkhuno uppanno àghàto sabbaso pañivinetabbo. Katame pa¤ca:
Idhàvuso, ekacco puggalo aparisuddhakàyasamàcàro hoti parisuddhavacãsamàcàro. Evaråpepi àvuso, puggale àghàto pañivinetabbo.
Idha pana àvuso, ekacco puggalo aparisuddhavacãsamàcàro hoti parisuddhakàyasamàcàro. Evaråpepi àvuso, puggale àghàto pañivinetabbo.
Idha pana àvuso, ekacco puggalo aparisuddhakàyasamàcàro hoti aparisuddhavacãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü, cetaso pasàdaü. Evaråpepi àvuso, puggale àghàto pañivinetabbo.
Idha pana àvuso, ekacco puggalo aparisuddhakàyasamàcàro hoti aparisuddhavacãsamàcàro, na ca labhati [PTS Page 187] kàlena kàlaü cetaso vivaraü, cetaso pasàdaü. Evaråpepi àvuso puggale àghàto pañivinetabbo.
Idha pana àvuso, ekacco puggalo parisuddhakàyasamàcàro hoti parisuddhavacãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü, cetaso pasàdaü. Evaråpepi àvuso, puggale àghàto pañivinetabbo.
Tatràvuso, yvàyaü puggalo aparisuddhakàyasamàcàro parisuddhavacãsamàcàro, kathaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo?
Seyyathàpi àvuso, bhikkhu paüsukåliko rathiyàya nantakaü disvà vàmena pàdena niggahetvà 1 dakkhiõena pàdena vitthàretvà 2 yo tattha sàro taü paripàñetvà 3 àdàya pakkameyya; evameva kho àvuso, 4 yvàyaü puggalo aparisuddhakàyasamàcàro parisuddhavacãsamàcàro, yàssa aparisuddhakàyasamàcàratà, na sàssa tasmiü samaye manasikàtabbà. Yà ca khvàssa parisuddhavacãsamàcàratà, sàssa tasmiü samaye manasikàtabbà. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
Tatràvuso, yvàyaü puggalo aparisuddhavacãsamàcàro parisuddhakàyasamàcàro, kathaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo?
Seyyathàpi àvuso, pokkharaõã sevàlapaõakapariyonaddhà, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito. So taü pokkharaõiü ogàhetvà ubhohi hatthehi iticitica sevàlapaõakaü apabyåhitvà 5 a¤jalinà pivitvà pakkameyya, evameva kho [PTS Page 188] àvuso yvàyaü puggalo aparisuddhavacãsamàcàro parisuddhakàyasamàcàro, yàssa aparisuddhavacãsamàcàratà, na sàssa tasmiü samaye manasikàtabbà. Yà ca khvàssa parisuddhakàyasamàcàratà, sàssa
Tasmiü samaye manasikàtabbà. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
1. Niggaõhitvà machasaü 2. Pattharitvà machasaü, syà. 3. Paripàtetvà machasaü, syà. 4. Khvàvuso machasaü
5. Apaviyåhitvà machasaü, syà. Apabbuhitvàtipi pàñho. [BJT Page 306]
Tatràvuso, yvàyaü puggalo aparisuddhakàyasamàcàro aparisuddhavacãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, kathaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo?
Seyyathàpi àvuso parittaü gopadake 1 udakaü, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito. Tassa evamassa: "idaü kho parittaü gopadake udakaü, svàhaü a¤jalinà và pivissàmi bhàjanena và, khobhessàmãpi taü, loëessàmãpi taü, apeyyampi taü karissàmi. Yannånàhaü catuguõóiko 2 nipatitvà gopãtakaü pivitvà pakkameyyanti. So catuguõóiko nipatitvà gopãtakaü pivitvà pakkameyya. Evameva kho àvuso, yvàyaü puggalo aparisuddhakàyasamàcàro, aparisuddhavacãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, yàssa aparisuddhakàyasamàcàratà, na sàssa tasmiü samaye manasikàtabbà. Yàpissa aparisuddhavacãsamàcàratà, na sàpissa tasmiü samaye manasikàtabbà. Yaü ca kho so labhati kàlena kàlaü cetaso [PTS Page 189] vivaraü cetaso pasàdaü, tadevassa 3 tasmiü samaye manasikàtabbaü. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
Tatràvuso, yvàyaü puggalo aparisuddhakàyasamàcàro aparisuddhavacãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, kathaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo?
Seyyathàpi àvuso, puriso àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno addhànamaggapañipanno, tassa purato pissa dåre gàmo, pacchato pissa dåre gàmo, so na labheyya sappàyàni bhojanàni, na labheyya sappàyàni bhesajjàni, na labheyya patiråpaü upaññhàkaü, na labheyya gàmantanàyakaü. Tamenaü a¤¤ataro puriso passeyya addhànamaggapañipanno. So tasmiü purise kàru¤¤aü yeva upaññhàpeyya, anuddayaü yeva upaññhàpeyya, anukampaüyeva upaññhàpeyya: " ahovatàyaü puriso labheyya sappàyàni bhojanàni, labheyya sappàyàni bhesajjàni, labheyya patiråpaü upaññhàkaü, labheyya gàmantanàyakaü. Taü kissa hetu? Màyaü puriso idheva anayavyasanaü àpajjati 4 evameva kho àvuso yvàyaü puggalo aparisuddhakàyasamàcàro aparisuddhavacãsamàcàro, na ca labhati kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, evaråpepi àvuso, puggale kàru¤¤aü eva upaññhàpetabbaü, anuddayàyeva upaññhàpetabbà, anukampàyeva upaññhàpetabbà. " Ahovatàyaü àyasmà 5kàyaduccaritaü pahàya kàyasucaritaü bhàveyya, vaciduccaritaü pahàya vacisucaritaü bhàveyya, manoduccaritaü pahàya manosuvaritaü bhàveyya, taü kissa hetu? Màyaü àyasmà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjã "ti. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo.
1. Gopade machasaü 2. Catukkuõóiko machasaü catukuõóiko syà
Catukuõóakaü [PTS 3.] Tamevassa machasaü 4. âpajjatãti simu
5. Ahovata ayamàyasmà machasaü 6. Upapajjatãti sãmu
[BJT Page 308]
[PTS Page 190]
Tatràvuso, yvàyaü puggalo parisuddhakàyasamàcàro parisuddhavavãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, kathaü tasmiü pugale àghàto pañivinetabbo?
Seyyathàpi àvuso, pokkharaõã acchodikà sàtodikà sãtodikà setakà supatitthà ramaõãyà nànàrukkhehi sa¤channà, atha puriso àgaccheyya ghammàbhitatto ghammapareto kilanto tasito pipàsito so taü pokkharaõiü ogàhetvà nahàtvà ca pivitvà ca paccuttaritvà tattheva rukkhacchàyàya nisãdeyya và nipajjeyya và, evameva kho àvuso, yvàyaü puggalo parisuddhakàyasamàcàro parisuddhavacãsamàcàro, labhati ca kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, yàpissa parisuddhakàyasamàcàratà, sàpissa tasmiü samaye manasikàtabbà. Yàpissa parisuddhavacãsamàcàratà sàpissa tasmiü samaye manasikàtabbà. Yampi so labhati kàlena kàlaü cetaso vivaraü cetaso pasàdaü, tampissa tasmiü samaye manasikàtabbaü. Evaü tasmiü puggale àghàto pañivinetabbo. Samantapàsàdikaü àvuso puggalaü àgamma cittaü pasãdati.
Ime kho àvuso pa¤ca àghàtapañivinayà yattha bhikkhuno uppanno àghàto sabbaso pañivinetabboti.
5. 4. 2. 3
(Sàkacchàsuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
13. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi: 'àvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti. Kho te bhikkhå àyasamato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
[PTS Page 191]
Pa¤cahàvuso dhammehi samannàgato bhikkhu alaüsàkaccho sabrahmacàrãnaü. Katamehi pa¤cahi:
Idhàvuso, bhikkhu attanà ca silasampanno hoti, sãlasampadàkathàya ca àgataü pa¤haü vyàkattà hoti. Attanà ca samàdhisampanno hoti, samàdhisampadàkathàya ca àgataü pa¤haü vyàkattà hoti. Attanà ca pa¤¤àsampanno hoti, pa¤¤àsampadàkathàya ca àgataü pa¤haü vyàkattà hoti. Attanà ca vimuttisampanno hoti. Vimuttisampadàkathàya ca àgataü pa¤haü vyàkattà hoti. Attanà ca vimutti¤àõadassanasampanno hoti, vimutti¤àõadassanasampadàkathàya ca àgataü pa¤haü vyàkattà hoti.
Imehi kho àvuso pa¤cahi dhammehi samannàgato bhikkhu alaüsàkaccho sabrahmacàrãnanti.
[BJT Page 310]
5. 4. 2. 4
(Sàjãvasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
14. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi: 'àvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti. Kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Pa¤cahi àvuso dhammehi samannàgato bhikkhu alaüsàjãvo sabrahmacàrãnaü. Katamehi pa¤cahi:
Idhàvuso, bhikkhu attanà ca sãlasampanno hoti, sãlasampadàkathàya ca kataü pa¤haü1vyàkattà hoti. Attanà ca samàdhisampanno hoti, samàdhisampadàkathàya ca kataü pa¤haü vyàkattà hoti. Attanà ca pa¤¤àsampanno hoti, pa¤¤àsampadàkathàya ca kataü pa¤haü vyàkattà hoti. Attanà ca vimuttisampanno hoti. Vimuttisampadàkathàya ca kataü pa¤haü1vyàkattà hoti. Attanà ca
Vimutti¤àõadassanasampanno hoti, vimutti¤àõadassanasampadàkathàya ca kataü pa¤haü
Vyàkattà hoti.
Imehi kho àvuso pa¤cahi dhammehi samannàgato bhikkhu alaüsàkaccho sabrahmacàrãnanti.
5. 4. 2. 5.
(Pa¤hapucchàsuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
15. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi: 'àvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti. Kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Yo hi koci àvuso, paraü pa¤haü pucchati. Sabbo so pa¤cahi ñhànehi, etesaü và a¤¤atarena. Katamehi pa¤cahi:
Mandattà momuhattà paraü pa¤haü pucchati. Pàpiccho icchàpakato paraü pa¤haü pucchati. Paribhavaü [PTS Page 192] paraü pa¤haü pucchati. A¤¤àtukàmo 2 paraü pa¤haü pucchati. Athavà panevaücitto 3 paraü pa¤haü pucchati: " sace me pa¤haü puññho sammadeva vyàkarissati, iccetaü kusalaü, no ce 4 me pa¤haü puññho sammadeva vyàkarissati, ahamassa sammadeva vyàkarissàmã" ti.
Yo hi koci àvuso, paraü pa¤haü pucchati. Sabbo so imehi pa¤cahi ñhànehi, etesaü và a¤¤atarena.
Ahaü kho panàvuso, evaü citto paraü pa¤haü pucchàmi: " sace me pa¤haü puññho sammadeva vyàkarissati, iccetaü kusalaü. No ce me pa¤haü puññho sammadeva vyàkarissati, ahamassa sammadeva vyàkarissàmã" ti.
1. âgataü pa¤haü machasaü 2. ¥àtukàmo syà 3. Athavà pakuppanto sãmu [PTS 4.] No ca syà
[BJT Page 312]
5. 4. 2. 6
(Nirodhasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
14. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi: 'àvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti. Kho te bhikkhå àyasamato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Idhàvuso, bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyya 2 pi vuññhaheyya' pi atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü 1devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyya'pi vuññhaheyya'pi atthetaü ñhànanti.
Evaü vutte àyasmà udàyã àyasmantaü sàriputtaü etadavoca: " aññhànaü kho etaü àvuso, sàriputta, anavakàso yaü so bhikkhu atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi 2 natthetaü ñhànanti. "
Dutiyampi kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi: " idhàvuso, bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànanti. ".
Tatiyampi kho [PTS Page 193] àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi: "idhàvuso, bhikkhå sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànanti".
(Dutiyampi kho àyasmà udàyã àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:"aññhànaü kho etaü àvuso, sàriputta, anavakàso yaü so bhikkhu atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi natthetaü ñhànanti". Tatiyampi kho àyasmà udàyã àyasmantaü sàriputtaü etadavoca: "aññhànaü kho etaü àvuso, sàriputta, anavakàso yaü so bhikkhu atikkammeva
Kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi natthetaü ñhànanti. ".
Atha kho àyasmato sàriputtassa etadahosi: yàva tatiyampi kho me àyasmà udàyã pañikkosati, na ca me koci bhikkhu anumodati. Yannånàhaü yena bhagavà tenupasaïkameyyanti. Atha kho àyasmà sàriputto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdã . Ekamantaü nisinno kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi:
1. Kabalãkàràhàrabhakkhànaü machasaü
2. Samàpajjeyyàpi vuññhaheyyàpi machasaü
[BJT Page 314]
"Idhàvuso, bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi1 atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü 2devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhabheyyapi1 atthetaü ñhànanti.
Evaü vutte àyasmà udàyã àyasmantaü sàriputtaü etadavoca: " aññhànaü kho etaü àvuso, sàriputta, anavakàso yaü so bhikkhu atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi natthetaü ñhànanti. "
Dutiyampi kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi: " idhàvuso, bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi
Vuññhaheyyapi atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànanti. ".
Tatiyampi kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi: "idhàvuso, bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno [PTS Page 194] sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànanti. "
Dutiyampi kho àyasmà udàyã àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:"aññhànaü kho etaü àvuso, sàriputta, anavakàso yaü so bhikkhu atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi natthetaü ñhànanti".
Tatiyampi kho àyasmà udàyã àyasmantaü sàriputtaü etadavoca: "aññhànaü kho etaü àvuso, sàriputta, anavakàso yaü so bhikkhu atikkammeva
Kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü uppanno
Sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi natthetaü ñhànanti. "
Atha kho ayasmato sàriputtassa etadahosi: bhagavatopi kho me sammukhà àyasmà udàyã yàvatatiyakaü pañikkosati, na ca me koci bhikkhu anumodati. Yannånàhaü tuõhi assanni. Atha kho
âyasmà sàriputto tuõhã ahosi:
Atha kho bhagavà ayasmantaü udàyiü àmantesi: kaü pana tvaü udàyã, manomayaü kàyaü paccesã?Ti. Ye te bhante devà aråpino sa¤¤àmayàti. Kinnu kho kuyhaü udàyã bàlassa avyattassa bhaõitena? Tvaü pi nàma bhaõitabbaü ma¤¤asã?Ti.
Atha kho bhagavà àyasmantaü ànandaü àmantesi: atthi nàma ànanda, theraü bhikkhuü vihesiyamànaü ajjhupekkhissatha. Na hi nàma ànanda, kàru¤¤ampi bhavissati theramhi3 bhikkhumhi vihesiyamànamhã? Ti.
1. Samàpajjeyyàpi vuññhaheyyàpi machasaü 2. Kabalãkàràhàrabhakkhànaü machasaü
3. Byattamhi syà
[BJT Page 316]
Atha kho bhagavà bhikkhu àmantesi: idha bhikkhave, bhikkhu sãlasampanno samàdhisampanno pa¤¤àsampanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànaü. No ce diññheva dhamme a¤¤aü àràdheyya, atikkammeva kabaliïkàràhàrabhakkhànaü devànaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kàyaü upapanno sa¤¤àvedayitanirodhaü samàpajjeyyapi vuññhaheyyapi atthetaü ñhànanti. Idamavoca bhagavà, idaü vatvà sugato uññhàyàsanà vihàraü pàvisi.
[PTS Page 195]
Atha kho àyasmà ànando avirapakkantassa bhagavato yenàyasmà upavàno tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü upavànaü etadavoca: " idhàvuso upavàna, a¤¤e there bhikkhu vihesenti. Mayaü te na pucchàma. * Anacchariyaü kho panetaü àvuso upavàna yaü bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito etadeva àrabbha udàhareyya. Yathà àyasmantaü yevettha upavànaü pañibhàseyya. Idàneva amhàkaü sàrajjaü okkantanti. "
Atha kho bhagavà sàyanhasamayaü patisallanà vuññhito yena upaññhànasàlà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho bhagavà àyasmantaü upavànaü etadavoca:
Katãhi nu kho upavàna, dhammehi samannàgato thero bhikkhu sabrahmacàrãnaü piyo ca hoti manàpo ca garu ca bhàvanãyocà?Ti.
Pa¤cahi bhante, dhammehi samannàgato thero bhikkhu sabrahmacàrãnaü piyo ca hoti manàpo ca garu ca bhàvanãyo ca. Katamehi pa¤cahi:
Idha bhante, thero bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkha saüvara saüvuto viharati àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo ye te dhammà àdikalyàõà majjhe kalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà savya¤janà kevalaparipuõõà parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti. Tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdho. Kalyàõavàco hoti kalyàõavàkkaraõo poriyà vàcàya samannàgato vissaññhàya aneëagalàya1atthassa vi¤¤àpaniyà. Catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã. âsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
Imehi kho bhante pa¤cahi dhammehi samannàgato thero bhikkhu sabrahmacàrãnaü piyo ca hoti manàpo ca garu ca bhàvanãyo càti.
[PTS Page 196]
Sàdhu! Sàdhu! Upavàna, imehi kho upavàna, pa¤cahi dhammehi samannàgato thero bhikkhu sabrahmacàrãnaü piyo ca hoti manàpo ca garu ca bhàvanãyo ca. Ime ce upavàna, pa¤ca dhammà therassa bhikkhuno na saüvijjeyyuü, kena naü sabrahmacàrã sakkareyyuü garu kareyyuü màneyyuü påjeyyuü 2 khaõóiccena pàliccena valittacatàya? 3 Yasmà ca kho upavàna, ime pa¤ca dhammà therassa bhikkhuno saüvijjanti, tasmà naü sabrahmacàrã sakkaronti garukaronti4 mànenti pujentãti.
*Tena na pucchàma machasaü
1. Anelagaëàya syà. , Anelagalàya sãmu machasaü.
2. Taü sabrahmacàrã na sakkareyyuü na garuükareyuü na màneyyuü na pujeyyuü machasaü 3. Valittacatàya syà.
4. Garuükaronti machasaü,
[BJT Page 318]
5. 4. 2. 7
(Codanàsuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
17. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi: 'àvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti kho te bhikkhå àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Codakena àvuso, bhikkhunà paraü codetukàmena pa¤ca dhamme ajjhattaü upaññhapetvà paro codetabbo. Katame pa¤ca:
Kàlena vakkhàmi no akàlena, bhåtena vakkhàmi no abhåtena, saõhena vakkhàmi no pharusena, atthasaühitena vakkhàmi no anatthasaühitena, mettacittena vakkhàmi no dosantarena. 1
Codakena àvuso, bhikkhunà paraü codetukàmena pa¤ca dhamme ajjhattaü upaññhapetvà paro codetabbo.
Idhàhaü àvuso, ekaccaü puggalaü passàmi akàlena codiyamànaü no kàlena kupitaü, abhåtena codiyamànaü no bhåtena kupitaü, pharusena codiyamànaü no saõhena kupitaü, anatthasaühitena codiyamànaü no atthasaühitena kupitaü, dosantarena codiyamànaü no mettacittena kupitaü.
Adhammacuditassa àvuso, bhikkhuno pa¤cahàkàrehi avippañisàro upadahitabbo. 2
Akàlenàyasmà cudito no [PTS Page 197] kàlena, alaü te avippañisàràya. Abhutenàyasmà cudito no bhåtena, alaü te avippañisàràya. Pharusenàyasmà cudito no saõhena, alaü te avippañisàràya. Anatthasaühitenàyasmà cudito no atthasaühitena, alaü te avippañisàràya. Dosantarenàyasmà cudito no mettacittena, alaü te avippañisàràyàti.
Adhammacuditassa àvuso, bhikkhuno imehi pa¤cahàkàrehi avippañisàro upadahitabbo2
Adhammacodakassa àvuso, bhikkhuno pa¤cahàkàrehi vippañisàro upadahitabbo:
Akàlena te àvuso cudito no kàlena, alaü te vippañisàràya. Abhåtena te àvuso cudito no bhåtena, alaü te vippañisàràya. Pharusena te àvuso cudito no saõhena, alaü te vippañisàràya. Anatthasaühitena te àvuso, cudito no atthasaühitena, alaü te vippañisàràya. Dosantarena te àvuso, cudito no
Mettacittena, alaü te vippañisàràyàti.
Adhammacodakassa àvuso, bhikkhuno imehi pa¤cahàkàrehi vippañisàro upadahitabbo. Taü kissa hetu? Yathà na a¤¤opi bhikkhu abhåtena codetabbaü ma¤¤eyyàti.
1. Mettacitto vakkhàmi no dosantaro machasaü
2. Upadahàtabbo machasaü.
[BJT Page 320]
Idha panàhaü àvuso, ekaccaü puggalaü passàmi kàlena codiyamànaü no akàlena kupitaü, bhåtena codiyamànaü no abhåtena kupitaü, saõhena codiyamànaü no pharusena kupitaü, atthasaühitena codiyamànaü no anatthasaühitena kupitaü, mettacittena codiyamànaü no dosantarena kupitaü.
Dhammacuditassa àvuso, bhikkhuno pa¤cahàkàrehi vippañisàro upadahitabbo:
Kàlenàyasmà cudiko no akàlena, alaü te vippañisàràya. Bhutenàyasamà cudito no abhåtena, alaü te vippañisàràya. Saõhenàyasmà cudito no pharusena, alaü te vippañisàràya. Atthasaühitenàyasmà cudito, no anatthasaühitena, alaü te vippañisàràya. Mettacittenàyasmà cudito no dosantarena, alaü te vippañisàràyàti.
[PTS Page 198]
Dhammacuditassa àvuso, bhikkhuno imehi pa¤cahàkàrehi vippañisàro upadahitabbo:
Dhammacodakassa àvuso, bhikkhuno pa¤cahàkàrehi avippañisàro upadahitabbo:
Kàlena te àvuso, cudito1 no akàlena, alaü te avippañisàràya. Bhåtena te àvuso, cudito no abhåtena, alaü te avippañisàràya. Saõhena te àvuso, cudito no
Pharusena, alaü te avippañisàràya. Atthasaühitena te àvuso, cudito, no
Anatthasaühitena alaü te avippañisàràya. Mettacittena te àvuso, cudito no dosantarena, alaü te avippañisàràyàti.
Dhammacodakassa àvuso, bhikkhuno imehi pa¤cahàkàrehi avippañisàro upadahitabbo. Taü kissa hetu? Yathà a¤¤opi bhikkhu bhåtena codetabbaü ma¤¤eyyàti.
Cuditena àvuso, puggalena dvãsu dhammesu patiññhàtabbaü sacce ca akuppe ca. Maü cepi àvuso, pare codeyyuü kàlena và akàlena và, bhåtena và abhuttena và, saõhena và pharusena và, atthasaühitena và anatthasaühitena và, mettacittena và dosantarena và, ahampi dvãsu yeva dhammesu patiññhaheyyaü sacce ca akuppe ca.
Sace jàneyyaü attheso mayi dhammoti, atthãti naü vadeyyaü saüvijjateso mayi dhammoti. Sace jàneyyaü nattheso mayi dhammoti, natthiti naü vadeyyaü neso dhammo mayi saüvijjatãti.
Evampi kho te sàriputta, vuccamànà atha ca pana idhekacce moghapurisà na padakkhiõaü gaõhantãti.
1. Codito machasaü
[BJT Page 322]
Ye te bhante, puggalà assaddhà jãvikatthà na [PTS Page 199] saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajità, sañhà màyàvino keñubhino 1 uddhatà unnaëà capalà mukharà vikiõõavàcà indriyesu aguttadvàrà bhojane amatta¤¤uno jàgariyaü ananuyuttà sàma¤¤e anapekkhavanto sikkhàya na tibbagàravà, bàhulikà sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà kusãtà hãnaviriyà muññhassatino asampajànà asamàhità vibhantacittà duppa¤¤à eëamågà, te mayà evaü vuccamànà na padakkhiõaü gaõhanti.
Ye pana te bhante, kulaputtà saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajità, asañhà amàyàvino akeñubhino 2 anuddhatà anunnalà acapalà amukharà avikiõõavàcà indriyesu guttadvàrà bhojane matta¤¤uno jàgariyaü anuyuttà sàma¤¤e apekkhavanto sikkhàya tibbagàravà, na bàhulikà na sàthalikà okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà àraddhaviriyà pahitattà upaññhitasatino sampajànà samàhità ekaggacittà pa¤¤avanto aneëamågà, te mayà evaü vuccamànà padakkhiõaü gaõhantãti.
Ye te sàriputta, puggalà assaddhà jãvikatthà na saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajità, sañhà màyàvino keñubhino uddhatà unnaëà capalà mukharà vikiõõavàcà indriyesu aguttadvàrà bhojane amatta¤¤uno jàgariyaü ananuyuttà sàma¤¤e anapekkhavanto sikkhàya na tibbagàravà, bàhulikà sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà kusãtà hãnaviriyà muññhassatino asampajànà asamàhità vibbhantacittà duppa¤¤à eëamågà, tiññhantu te.
Ye pana te sàriputta, kulaputtà saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajità, asañhà amàyàvino akeñubhino anuddhatà anunnalà acapalà amukharà avikiõõavàcà indriyesu guttadvàrà bhojane matta¤¤uno jàgariyaü anuyuttà sàma¤¤e apekkhavanto sikkhàya tibbagàravà, na bàhulikà na sàthalikà okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà àraddhaviriyà pahitattà upaññhitasatino sampajànà samàhità ekaggacittà pa¤¤avanto aneëamågà, te tvaü sàriputta, vadeyyàsi. [PTS Page 200] ovada sàriputta, sabrahmacàrã, anusàsa sàriputta, sabrahmacàrã, "asaddhammà vuññhàpetvà saddhamme patiññhàpessàmi sabrahmacàri"ti. Eva¤hi te sàriputta, sikkhitabbanti.
1. Ketabino machasaü 2. Aketabino machasaü
[BJT Page 324]
5. 4. 2. 8
(Sãlasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
18. Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhå àmantesi: 'àvuso bhikkhavo'ti 'àvuso' ti kho te bhikkhu àyasmato sàriputtassa paccassosuü. Ayasmà sàriputto etadavoca: dussãlassa àvuso, sãlavipannassa hatåpaniso hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi asati sammàsamàdhivipannassa hatåpanisaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane asati yathàbhåta¤àõadassanavipannassa hatåpaniso hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge asati nibbidàviràgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤àõadassanaü.
Seyyathàpi àvuso, rukkho sàkhàpalàsavipanno, tassa papañikàpi na pàripåriü gacchati, tacopi pheggupi sàropi na pàripåriü gacchati. Evameva kho àvuso, dussãlassa sãlavipannassa hatåpaniso hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi asati sammàsamàdhivipannassa hatåpanisaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane asati yathàbhåta¤àõadassana vipannassa hatåpaniso hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge asati nibbidàviràgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤àõadassanaü.
Sãlavato àvuso sãlasampannassa upanisasampanno hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi sati sammàsamàdhisampannassa upanisasampannaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane sati yathàbhåta¤àõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge sati nibbidàviràgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤àõadassanaü.
Seyyathàpi àvuso, rukkho sàkhàpalàsasampanno, tassa papañikàpi pàripåriü gacchati, tacopi pheggupi sàropi [PTS Page 201] pàripåriü gacchati. Evameva kho àvuso, sãlavato silasampannassa upanisasampanno hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi sati sammàsamàdhisampannassa upanisasampannaü hoti
Yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane sati yathàbhåta¤àõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge sati nibbidàviràgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤àõadassananti.
5. 4. 2. 9
(Khippanisantisuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
19. Atha kho àyasmà ànando yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando àyasmantaü sàriputtaü etadavoca:
[BJT Page 326]
Kittàvatà nu kho àvuso sàriputta, bhikkhu khippanisantã ca hoti kusalesu dhammesu, suggahitagàhã ca, bahuü ca gaõhàti, gahitaü cassa nappamussatã?Ti.
âyasmà kho ànando bahussuto, pañibhàtu àyasmanta¤¤eva ànandanti. Tenahàvuso sàriputta, suõàhi, sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti.
Evamàvusoti kho àyasmà sàriputto àyasmato ànandassa paccassosi. âyasmà ànando etadavoca:
Idhàvuso, sàriputta, bhikkhu atthakusalo ca hoti dhammakusalo ca niruttikusalo ca vya¤janakusalo ca pubbàparakusalo ca.
Ettàvatà kho àvuso, sàriputta, bhikkhu khippanisantã ca hoti kusalesu dhammesu, suggahitagàhã ca, bahuü ca gaõhàti, gahitaü cassa nappamussatãti.
Acchariyaü àvuso, abbhutaü àvuso, yàva subhàsitaü cidaü àyasmatà ànandena. Imehi ca mayaü pa¤cahi dhammehi samannàgataü àyasmantaü ànandaü dhàrema: àyasmà ànando atthakusalo dhammakusalo niruttikusalo vya¤janakusalo pubbàparakusalo'ti.
[PTS Page 202]
5. 4. 2. 10
(Bhaddajisuttaü)
20. Ekaü samayaü àyasmà ànando kosambiyaü viharati ghositàràme. Atha kho àyasmà bhaddaji yenàyasmà ànando tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà ànandena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõiyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü bhaddajiü àyasmà ànando etadavoca:
Kinnu kho àvuso bhaddaji, dassanànaü aggaü? Kiü savaõànaü aggaü? Kiü sukhànaü aggaü? Kiü sa¤¤ànaü aggaü? Kiü bhavànaü agganti?
Atthàvuso, brahmà abhibhå anabhibhåto a¤¤adatthu daso vasavattã, yo taü brahmànaü passati, idaü dassanànaü aggaü.
Atthàvuso àbhassarà nàma devà sukhena abhisannà parisannà. Te kadàci karahaci udànaü udànenti: " aho sukhaü, aho sukhanti. " Yo taü saddaü suõàti, idaü savaõànaü aggaü.
[BJT Page 328]
Atthàvuso subhakiõhakà nàma devà. Te santa¤¤eva sukhità sukhaü pañisaüvedenti. Idaü sukhànaü aggaü.
Atthàvuso, àki¤ca¤¤àyatanåpagà devà. Idaü sa¤¤ànaü aggaü.
Atthàvuso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanåpagà devà. Idaü bhavànaü agganti.
Sameti kho idaü àyasmato bhaddajissa yadidaü bahujanenàti. 1
âyasmà kho ànando bahussuto. Pañibhàtu àyasmanta¤¤eva ànandanti.
Tena hi àvuso, bhaddaji, suõàhi sàdhukaü manasi karohi, bhàsissàmiti. Evamàvusoti kho àyasmà bhaddaji àyasmato ànandassa paccassosi.âyasmà ànando etadavoca:
Yathà passato kho àvuso, anantarà àsavànaü khayo hoti, idaü dassanànaü aggaü. Yathà suõato anantarà àsavànaü khayo hoti, idaü savaõànaü aggaü. Yathà sukhitassa anantarà àsavànaü khayo hoti. Idaü sukhànaü aggaü. Yathà sa¤¤issa anantarà àsavànaü khayo hoti, idaü sa¤¤ànaü aggaü. Yathàbhåtassa anantarà àsavànaü khayo hoti, idaü bhavànaü agganti.
[PTS Page 203]
âghàtavaggo dutiyo
Tassuddànaü:
Dve àghàtavinayà sàkacchà sàjivato pa¤haü
Pucchà nirodho codanà sãlaü nisanti bhaddajãti.
1. Bahunà janenàti machasaü