[BJT Page 106]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Catuttho bhàgo
Chakkanipàto
1. Pañhamo paõõàsako
5. Dhammika vaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
6. 1. 5. 1.
(Nàga suttaü)
43. Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà patta cãvaramàdàya sàvatthiyaü piõóàya pàvisi. Sàvatthiyaü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto àyasmantaü ànandaü àmantesi: " àyàmànanda, yena pubbàràmo migàramàtupàsàdo [PTS Page 345] tenupasaïkamissàma divàvihàràyà"ti. "Evaü bhante"ti kho àyasmà ànando bhagavato paccassosi.
Atha kho bhagavà àyasmatà ànandena saddhiü yena pubbàràmo migàramàtupàsàdo tenupasaïkami.
Atha kho bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito àyasmantaü ànandaü àmantesi:
"âyàmànanda, yena pubbakoññhako tenupasaïkamissàma gattàni parisi¤cituü"ti.
"Evaü bhante", ti kho àyasmà ànando bhagavato paccassosi".
Atha kho bhagavà àyasmatà ànandena saddhiü yena pubbakoññhako tenupasaïkami gattàni parisi¤cituü. Pubbakoññhake gattàni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacãvaro aññhàsi gattatàni pubbàpayamàno.
Tena kho pana samayena ra¤¤o pasenadissa kosalassa "seto" nàma nàgo mahàturiyatàlitavàditena pubbakoññhakà paccuttarati. Apissu taü jano disvà evamàha:
" Abhiråpo vata bho1 ra¤¤o nàgo, dassanãyo vata bho ra¤¤o nàgo, pàsàdiko vata bho ra¤¤o nàgo, kàyåpapanno vata bho ra¤¤o nàgo"ti.
Evaü vutte àyasmà udàyi bhagavantaü etadavoca: "hatthimeva nu kho bhante mahantaü bråhantaü kàyåpapannaü jano disvà evamàha: nàgo vata bho nàgoti: udàhu a¤¤ampi ka¤ci mahantaü bråhantaü kàyåpapannaü jano disvà evamàha: nàgo vata bho nàgoti?"
1 Abhiråpo vatàyaü sãmu.
[BJT Page 108]
Hatthimpi kho udàyi, mahantaü bråhantaü kàyåpapannaü jano disvà evamàha:" nàgo vata bho nàgo"ti. Assampi kho udàyi, mahantaü bråhantaü kàyupapannaü jano disvà evamàha: "nàgo vata bho nàgo"ti. Goõampi kho udàyi, mahantaü bråhantaü kàyupapannaü jano disvà evamàha: "nàgo vata bho nàgo"ti. Uragampi kho udàyi, mahantaü bråhantaü kàyupapannaü jano disvà evamàha: " nàgo vata ho nàgo"ti. Rukkhampi [PTS Page 346] kho udàyi, mahantaü bråhantaü kàyupapannaü jano disvà evamàha: "nàgo vata bho nàgo"ti. Manussampi kho udàyi, mahantaü bråhantaü1 kàyupapannaü jano disvà evamàha:"nàgo vata bho nàgo"ti. Api ca udàyi, yo sadevake loke samàrake sabrahmake, sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadeva manussàya" àguü na karoti kàyena vàcàya manasà, tamahaü nàgo"ti bråmiti.
Acchariyaü bhante, abbhåtaü bhante, yàva subhàsitamidaü bhante, bhagavatà2 "api ca udàyi, yo sadevake loke samàrake sabrahmake, sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya, àguü na karoti kàyena vàcàya manasà, tamahaü nàgoti bråmi"ti.
Ida¤ca panàhaü bhante, bhagavato subhàsitaü imàhi gàthàhi anumodàmi:
18. Manussabhåtaü sambuddhaü attadantaü samàhitaü
Irãyamànaü brahmapathe cittassupasame rataü.
19. Yaü manussà namassanti sabbadhammàna pàraguü,
Devàpi naü3 namassanti iti me arahato sutaü.
20. Sabbasa¤¤ojanàtãtaü vanà nibbànamàgataü
Kàmehi nekkhammarataü muttaü selàva ka¤canaü.
21. Sabbe accarucã nàgo himavà va¤¤e4 siluccaye
Sabbesaü nàganàmànaü saccanàmo anuttaro.
22. Nàgaü vo kittayissàmi nahã àguü karoti so
Soraccaü avihiüsà ca pàdà nàgassa te duve.
23. Tapo ca brahmacariyaü caraõà nàgassa tyàpare
Saddhàhattho mahànàgo upekkhàsetadantavà.
24. Sati gãvà siro pa¤¤à vãmaüsà dhammacittanà
Dhammakåcchisamàvàpo5 viveko tassa vàladhi.
25. So jhàyã assàsarato ajjhattaü susamàhito
Gacchaü samàhito nàgo ñhito nàgo samàhito.
1. Brahantaü machasaü 2. Bhagavatàtã sãmu 3. Taü machasaü
4. Himavतe machasaü. 5. Tapo machasaü
[BJT Page 110]
26. Seyyaü samàhito nàgo nisinnopi samàhito
[PTS Page 347]
Sabbattha saüvuto nàgo esà nàgassa sampadà
27. Bhå¤jati anavajjàni sàvajjàni na bhå¤jati
Ghàsaü acchàdanaü1 laddhà sannidhiü parivajjaye2.
28. Sa¤¤ojanaü aõuü thålaü sabbaü chetvàna bandhanaü
Yena yeneva gacchati anapekkho'va gacchati.
29. Yathàpi udake jàtaü puõóarãkaü pavaóóhati
Nåpalippati3 toyena sucigandhaü manoramaü.
30. Tatheva loke sujàto buddho loke virajjati4
Nåpalippati3 lokena toyena padumaü yathà.
31. Mahagginã pajjalito5anàhàråpasammati
Saïkhàresåpasantesu nibbutoti pavuccati.
32. Atthassàyaü vi¤¤àpanã upamà vi¤¤uhi desità
Vi¤¤assanti mahànàgà nàgaü nàgena desitaü.
33. Vãtaràgo vãtadoso vitamoho anàsavo
Sarãraü vijahaü nàgo parinibbissati anàsavoti.
6. 1. 5. 2.
(Migasàlàsuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
44. Atha kho àyasmà ànando pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya yena migasàlàya upàsikàya nivesanaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Atha kho migasàlà upàsikà yenàyasmà ànando, tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü ànandaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdã. Ekamantaü nisinnà kho migasàlà upàsikà àyasmantaü ànandaü etadavoca:
Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda, bhagavatà dhammo desito a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrã ca 6 abrahmacàrã ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyaü?
[PTS Page 348]
Pità me bhante puràõo brahmacàrã ahosi àràcàrã virato methunà gàmadhammà. So kàlakato. 7 Bhagavatà vyàkato. " Sakadàgàmi satto8 tusitaü kàyaü upapannoti. " Petteyyopi 9 me bhante isidatto abrahmacàrã ahosi sadàrasantuññho. Sopi kàlakato. 7 Bhagavatà vyàkato: " sakadàgàmi satto 8 tusitaü kàyaü upapanno"ti.
1. Ghàsamacchàdanaü machasaü 2. Parivajjayaü machasaü 3. Navupalippati sãmu.
4. Viharati machasaü 5 mahàginãvajalito machasaü mahaggini pajjalito syà
6. Brahmacàrã sãmu 7. Kàlaükato machasaü 8. Sakadàgàmi patto machasaü. 9. Pettyeyopiyo simå, [pts.] Pitupiyo syà, kaü
[BJT Page 112]
Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda, bhagavatà dhammo desito a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrã ca abrahmacàri ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyanti?
Evaü kho panetaü bhagini bhagavatà vyàkatanti.
Atha kho àyasmà ànando migasàlàya upàsikàya nivesane piõóapàtaü gahetvà uññhàyàsanà pakkàmi. Atha kho àyasmà ànando pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca:
Idhàhaü bhante pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya yena migasàlàya upàsikàya nivesanaü, tenupasaïkamiü. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdiü. Atha kho bhante migasàlà upàsikà yenàhaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà maü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnà kho bhante migasàlà upàsikà maü etadavoca:
Kathaü kathaü nàmàya bhante ànanda, bhagavatà dhammo desito a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrã ca abrahmacàrã ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyaü. Pità me bhante puràõo brahmacàrã ahosi àràcàrã virato methunà gàmadhammà. So kàlakato1. Bhagavatà vyàkato: sakadàgàmi [PTS Page 349] satto2 tusitaü kàyaü upapannoti. Petteyyopi3 me bhante isidatto abrahmacàri ahosi sadàrasantuññho. Sopi kàlakato. Bhagavatà vyàkato: sakadàgàmi satto2 tusitaü kàyaü upapannoti. Kathaü kathaü nàmàyaü bhante ànanda, bhagavatà dhammo desito a¤¤eyyo, yatra hi nàma brahmacàrãca abrahmacàrã ca ubho samasamagatikà bhavissanti abhisamparàyanti?
Evaü vutte ahaü bhante migasàlaü upàsikaü etadavocaü: evaü kho panetaü bhagini bhagavatà byàkatanti.
Kà cànanda migasàlà upàsikà bàlà abyattà ambakà ambakapa¤¤à?4 Ke ca purisapuggalaparoparãya¤àõe?
Chayime ànanda puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü katame cha?
Idhànanda ekacco puggalo sorato hoti sukhasaüvàso. Abhinandanti sabrahmacàrã ekattavàsena. Tassa savaõenapi akataü hoti, bàhusaccenapi akataü hoti, diññhiyàpi appañividdhaü hoti, sàmayikampi5 vimuttiü na labhati. So kàyassa bhedà paraü maraõà hànàya pareti no visesàya, hànagàmãyeva6 hoti no visesagàmi. (1)
1. Kàlaükato machasaü 2. Patto machasaü 3. Pettyeyopiyo sãmu. 4. Ammakà, ammakasa¤¤à machasaü, ambakà ambakasa¤¤à, syà,
5Sàmàyikamapi machasaü, aññhakathà. 6. Hànagàmireva aññhakathà.
[BJT Page 114]
Idhànanda ekacco puggalo sorato hoti sukhasaüvàso. Abhinandanti sabrahmacàrã ekattavàsena. Tassa savaõenapi kataü hoti. Bàhusaccenapi kataü hoti. Diññhiyàpã suppañividdhaü1. Hoti sàmayikampi vimuttiü labhati. So kàyassa bhedà paraü maraõà visesàya pareti no hànàya. Visesagàmãyeva2 hoti no hànagàmi. (2)
Tatrànanda pamàõakà3 pamiõanti: imassapi teva dhammà, aparassapi teva dhammà. Kasmà tesaü eko hãno, eko paõãtoti. Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.
Tatrànanda yvàyaü puggalo sorato4. Hoti sukhasaüvàso. Abhinandanti sabrahmacàri ekattavàsena. Tassa savaõenapi kataü hoti. Bàhusaccenapi kataü hoti. Diññhiyàpi suppañividdhaü1 hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati. Ayampi [PTS Page 350] ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu? Imaü hànanda puggalaü dhammasoto nibbahati. Tadantaraü ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena?
Tasmàtiha ànanda mà puggalesu pamàõakà3 ahuvattha. Mà puggalesu pamàõaü gaõhittha. Kha¤¤ati hànanda puggalesu pamàõaü gaõhanto.
Ahaü và ànanda puggalesu pamàõaü gaõheyyaü yo và panassa màdiso.
Idha panànanda ekaccassa puggalassa kodhamàno adhigato hoti samayena samaya¤cassa lobhadhammà uppajjanti. Tassa savaõenapi akataü hoti. Bàhusaccenapi akataü hoti. Diññhiyàpi appañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü na labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà hànàya pareti, no visesàya, hànagàmiyeva hoti, no visesagàmã. (3)
Idha panànanda ekaccassa puggalassa kodhamàno adhigato hoti samayena. Samaya¤cassa lobhadhammà uppajjanti. Tassa savaõenapi kataü hoti. Bàhusaccenapi kataü hoti. Diññhiyàpi appañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü na labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà hànàya pareti, no visesàya, hànagàmãyeva hoti, no hànagàmi. (4)
Tatrànanda pamàõakà pamiõanti yvàyaü puggalo sorato4. Hoti sukhasaüvàso. Abhinandanti sabrahmacàrã ekattavàsena. Tassa savaõenapi kataü hoti. Bàhusaccenapi kataü hoti. Diññhiyàpi suppañividdhaü1 hoti. Sàmayikampi vimuttãü labhati. Ayampi ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu? Imaü hànanda puggalaü dhammasoto nibbahati. Tadantaraü ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena?
Tasmàtiha ànanda mà puggalesu pamàõakà3 ahuvattha. Mà puggalesu pamàõaü gaõahittha. Kha¤¤ati hànanda puggalesu pamàõaü gaõhanto.
Ahaü và ànanda puggalesu pamàõaü gaõaheyyaü yo và panassa màdiso.
Idha panànanda ekaccassa puggalassa kodhamàno adhigato hoti. Samayena samaya¤cassa vacãsaüsàrà5 uppajjanti. Tassa savaõenapi akataü hoti. Bàhusaccenapi akataü hoti. Diññhiyàpi appañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü na labhati. So kàyassabhedà parammaraõà hànàya pareti no visesàya, hànagàmãyeva hoti no visesagàmi. (5)
1. Pañividdhaü machasaü 2 visesagàmireva sãmu. 3. Pamàõikà machasaü sãmu 4. Surato sãmu. 5. Vacisaïkhàrà machasaü
[BJT Page 116]
Idha panànanda ekaccassa puggalassa kodhamàno adhigato hoti. Samayena samaya¤cassa vavãsaüsàrà1 uppajjanti. Tassa savaõenapi kataü hoti bàhusaccenapi kataü hoti. Diññhiyàpi pañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati. So kàyassa bhedà parammaraõà visesàya [PTS Page 351] pareti no hànàya. Visesagàmãyeva hoti, no hànagàmi. (6)
Tatrànanda pamànakà pamiõananti: imassapi teva dhammà, aparassapi teva dhammà. Kasmà tesaü eko hãno, eko paõãtoti? Taü hi tesaü ànanda hoti dãgharattaü ahitàya dukkhàya.
Tatrànanda yassa puggalassa kodhamàno adhigato hoti. Samayena samaya¤cassa vavãsaüsàrà uppajjantã. Tassa savaõenapi kataü hoti bàhusaccenapi kataü hoti. Diññhiyàpi suppañividdhaü hoti. Sàmayikampi vimuttiü labhati. Ayaü ànanda puggalo amunà purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hànanda puggalaü dhammasoto nibbahati. Tadantaraü ko jàneyya a¤¤atra tathàgatena?
Tasmàtiha ànanda mà puggalesu pamàõakà ahuvattha, mà puggalesu pamàõaü gaõahittha. Kha¤¤ati hànanda puggalesu pamàõaü gaõhanto.
Ahaü và ànanda puggalesu pamàõaü gaõheyyaü, yo và panassa màdiso.
Kà cànanda migasàlà upàsikà bàlà avyattà ambakà ambakapa¤¤à? Ke ca purisapuggalaparopariya¤àõe?
Yathàråpena ànanda sãlena puràõo samannàgato ahosi, tathàråpena sãlena isidatto samannàgato abhavissa, nayidha puràõo isidattassa gatimpi a¤¤assa. Yathàråpàya ca ànanda pa¤¤aya isidatto samannàgato ahosi. Tathàråpàya pa¤¤àya puràõo samannàgato abhavissa, nayidha isidatto puràõassa gatimpi a¤¤assa. Iti kho ànanda ime puggalà ubho ekaïgahãnàti.
1Vacãsaükhàrà machasaü
[BJT Page 118]
6. 1. 5. 3.
(Iõa suttaü)
(Sàvatthinidànaü)
(1) 45. Dàëiddiyaü bhikkhave dukkhaü lokasmiü kàmabhoginoti? Evaü bhante.
(2) Yampi bhikkhave daëiddo [PTS Page 352] assako anàëhiyo1 iõaü àdiyati. Itàdànampi bhikkhave dukkhaü lokasmiü kàmabhoginoti?
Evaü bhante.
(3) Yampi bhikkhave daëiddo assako anàëhiyo iõaü àdiyitvà vaóóhiü pañisuõàti. 2 Vaóóhipi bhikkhave dukkhà lokasmiü sàmabhoginoti?
Evaü bhante.
(4) Yampi bhikkhave daëiddo assako anàëhiyo vaóóhiü pañisuõitvà kàlàbhataü vaóóhiü na deti. Codentipi naü codanàpi bhikkhave dukkhà lokasmiü kàmabhoginoti? Evaü bhante.
(5) Yampi bhikkhave daëiddo assako anàëhiyo codiyamàno na deti. Anucarantipi naü. Anucariyàpi bhikkhave dukkhà lokasmiü kàmabhoginoti?
Evaü bhante.
(6) Yampi bhikkhave daëiddo assako anàëhiyo anucariyamàno na deti. Bandhantipi naü. Bandhanampi bhikkhave dukkhaü lokasmiü kàmabhoginoti?
Evaü bhante.
Iti kho bhikkhave dàëiddiyampi dukkhaü lokasmiü kàmabhogino. Iõàdànampi dukkhaü lokasmiü kàmabhogino. Vaóóhãpi dukkhà lokasmiü kàmabhogino, codanàpi dukkhà lokasmiü kàmabhogino. Anucariyàpi dukkhà lokasmiü kàmabhogino. Bandhanampi dukkhaü lokasmiü kàmabhogino.
Evameva kho bhikkhave yassa kassaci saddhà natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi kusalesu dhammesu, ottappaü natthi kusalesu dhammesu, viriyaü natthi kusalesu dhammesu, pa¤¤à natthi kusalesu dhammesu, 1 ayaü vuccati bhikkhave ariyassa vinaye daëiddo assako anàëhiyo. Sa kho so bhikkhave dasiddo assako anàëhiyo, saddhàya asati kusalesu dhammesu, hiriyà asati kusalesu dhammesu, ottappe asati kusalesu dhammesu, viriye asati kusalesu dhammesu, pa¤¤àya asati kusalesu dhammesu, kàyena duccaritaü carati. Vàcàya duccaritaü carati. Manasà duccaritaü carati. Idamassa iõàdànasmiü vadàmi.
1. Anàëhiko machasaü, anaddhiko syà anàëiko sãmu passuõàti machasaü
[BJT Page 120]
So tassa kàyaduccaritassa pañicchàdanahetu pàpikaü icchaü paõidahati: mà maü ja¤¤àti icchati, mà maü ja¤¤àti [PTS Page 353] saïkappeti, mà maü ja¤¤àti vàcaü bhàsati, mà maü ja¤¤àti kàyena parakkamati. So tassa vacãduccaritassa pañicchàdanahetu pàpikaü icchaü paõidahati: mà maü cha¤¤àti icchati, mà maü ja¤¤àti saïkappeti, mà maü ja¤¤àti vàcaü bhàsati, mà maü ja¤¤àti kàyena parakkamati. So tassa manoduccaritassa pañicchàdanahetu pàpikaü icchaü paõidahati: mà maü ja¤¤àti icchati, mà maü ja¤¤àti saïkappeti, mà maü ja¤¤àti vàcaü bhàsati. Mà maü ja¤¤àti kàyena parakkamati. Idamassa vaóóhiyà vadàmi.
Tamenaü pesalà sabrahmavàrã evamàhaüsu: " aya¤ca so àyasmà evaükàrã evaü samàcàro"ti. Idamassa codanàya vadàmi.
Tamenaü ara¤¤agataü và rukkhamålagataü và s夤àgàragataü và vippañisàrasahagatà pàpakà akusalavitakkà samudàcaranti. Idamassa anucariyàya vadàmi.
Sa kho so bhikkhave daëiddo assako anàëhiyo kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà nirayabandhane và bajjhati, tiracchànayonibandhane và. *
Nàhaü bhikkhave a¤¤aü ekadhammampi samanupassàmi evaüdàruõaü emaü kañukaü evaü antaràyakaraü anuttarassa yogakkhemassa adhigamàya yathayidaü bhikkhave nirayabandhanaü và tiracchànayonibandhanaü và, ti.
34. Dàëiddiyaü dukkhaü loke iõàdànaü ca vuccati,
Daëiddo iõamàdàya bhu¤jamàno viha¤¤ati.
35. Tato anucarantã naü bandhanampi nigacchati.
Etaü hi bandhanaü dukkhaü kàmalàbhàbhijappinaü.
36. Tatheva ariyavinaye saddhà yassa na vijjati, [PTS Page 354]
Ahiriko anottappi pàpakammàvinicchayo1
37. Kàyaduccaritaü katvà vacãduccaritàni ca,
Manoduccataü katvà mà maü ja¤¤àti2 icchati.
38. So saüsappati kàyena vàcàya udacetasà,
Pàpakammà pavaóóhento tattha tattha punappunaü
39. So pàpakammo dummedho jànaü dukkañamattano,
Daëiddo iõamàdàya bhu¤jamàno viha¤¤ati,
40. Tato anucarantã naü saïkappà mànasà dukhà,
Gàme và yadi và ra¤¤e yassa vippañisàrajà.
1. Pàpakammavinibbayo machasaü, pàpakammavinicchayo sãmu, pàpakammaü vinibbayo syà. 2. Cha¤¤utã machasaü
*Ettha"idamassa bandhanasamiü vadàmi" iti bhavitabbanti khàyati tathàpi taü potthakesu nadissate.
[BJT Page 122]
41. So pàpakammo dummedho jànaü dukkañamattano,
Yonima¤¤ataraü gantvà niraye càpi bajjhati.
Etaü hi bandhanaü dukkhaü yamhà dhãro pamuccati.
42. Dhammaladdhehi bhogehi dadaü cittaü pasàdayaü
Ubhayattha kañaggàho saddhassa gharamesino.
43. Diññhadhammahitatthàya samparàya sukhàya ca
Evametaü gahaññhànaü càgo pu¤¤aü pavaóóhati.
44. Tatheva ariyavinaye saddhà yassa patiññhità
Hirimano ca ottappã pa¤¤avà sãlasaüvuto.
45. Eso kho ariyavinaye sukhaüjãvãti1 vuccati
Niràmisaü sukhaü laddhà upekhaü adhitiññhati.
46. Pa¤canãvaraõe hitvà niccaü àraddhavãriyo
Jhànàni upasampajja ekodinipako sato.
47. Evaü ¤atvà yathàbhåtaü sabbasa¤¤ojanakkhaye
Sabbaso anupàdàya sammàcittaü vimuccati.
48. Tassa sammà vimuttassa ¤àõaü ca hoti tàdino
Akuppà me vimuttãti bhavasa¤¤ojanakkhaye.
49. Etaü kho paramaü ¤àõaü etaü sukhamanuttaraü
Asokaü virajaü khemaü etamànaõyamuttamanti. [PTS Page 355]
6. 1. 5. 4.
(Mahàcunda suttaü)
46. Evaü me sutaü ekaü samayaü àyasmà mahàcundo cetãsu viharati sahajàtiyaü. 2 Tatra kho àyasmà mahàcundo bhikkhå àmantesi: "àvuso bhikkhavo"ti. 3 "âvuso"ti kho te bhikkhå àyasmato mahà cundassa paccassosuü. âyasmà mahàcundo etadavoca:
(1) Idhàvuso dhammayogà bhikkhå jhàyãbhikkhå apasàdenti: ime pana"jhàyinomhà jhàyinombhà, ti jhàyanti, pajjhàyanti, 4 kiü hime jhàyanti, 5 kintime jhàyanti, kathaü hime6 jhàyantã"ti. Tattha dhammayogà ca bhikkhå nappasãdanti, jhàyã ca bhikkhå nappasãdanti, na ca bahujanahitàya pañipannà honti bahujanasukhàya, bahuno janassa atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü.
1. Sukhajãviti machasaü 2. Sayaüjàtiyaü machasaü, sa¤jàtiyaü syà 3. Bhikkhaveti machasaü 4. Nijjhàyanti avajjhàyanti machasaü 5. Kimimejhàyanti machasaü. 6. Kathaü ime machasaü.
[BJT Page 124]
(2) Idha panàvuso jhàyã bhikkhu dhammayoge bhikkhu apasàdenti: ime pana " dhammayogamhà dhammayogamhà"ti uddhatà unnalà capalà mukharà vikiõõavàcà muññhassatã asampajànà asamàhità vibbhantacittà pàkatindriyà. Kiü hime dhammayogà, kintime dhammeyogà, kathaü hime1 dhammayogàti? Tattha jhàyã ca bhikkhå nappasãdanti, dhammayogà ca bhikkhå nappasãdanti, na ca bahujanahitàya pañipannà honti bahujanasukhàya, bahuno janassa atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü.
(3) Idha panàvuso dhammayogà bhikkhå dhammayogànaüyeva bhikkhånaü vaõõaü bhàsanti, no jhàyãnaü bhikkhånaü vaõõaü bhàsanti. Tattha dhammayogà ca [PTS Page 356] bhikkhå nappasãdanti, jhàyi ca bhikkhå nappasãdanti, na ca bahujanahitàya pañipannà honti bahujanasukhàya, bahuno janassa atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü.
(4) Idha panàvuso jhàyã bhikkhå jhàyãnaü yeva bhikkhånaü vaõõaü bhàsanti no dhammayogànaü bhikkhånaü vaõõaü bhàsanti. Tattha jhàyã ca bhikkhå nappasãdanti, dhammayogà ca bhikkhå nappasãdanti, na ca bahujanahitàya pañipañipannà honti bahujanasukhàya, sukhàya, bahuno janassa atthàya hitàya sukhàya devamanussànaü.
(5) Tasmàtihàvuso evaü sikkhitabbaü: dhammayogà samànà jhàyãnaü bhikkhånaü vaõõaü bhàsissàmàti. Evaü hi vo àvuso sikkhitabbaü. Taü kissa hetu. Acchariyà hete àvuso puggalà dullabhà lokasmiü, ye amataü dhàtuü kàyena phåsitvà2 viharanti.
(6) Tasmàtihàvuso evaü sikkhitabbaü: jhàyã samànà dhammayogànaü bhikkhånaü vaõõaü bhàsissàmàti. Evaü hi vo àvuso sikkhitabbaü. Taü kissa hetu: acchariyà hete àvuso puggalà dullabhà lokasmiü, ye gambhãraü atthapadaü pa¤¤àya ativijjha passantãti.
6. 1. 5. 5
(Pañhamasandiññhika suttaü)
(Sàvatthinidànaü)
47. Atha kho moliyasãvako paribbàjako yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vitãsàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho moliyasãvako paribbàjako bhagavantaü etadavoca:
"Sandiññhiko dhammo, sandiññhiko dhammo, ti bhante vuccati. Kittàvatà nu kho bhante sandiññhiko dhammo hoti, akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤uhitã?. [PTS Page 357]
1. Kathaüime machasaü
2. Passitvà katthami.
[BJT Page. 126]
Tena hi sivaka ta¤¤evettha pañipucchissàmi. 1 Yathà te khameyya tathà naü vyàkareyyàsi. Taü kiü ma¤¤asi sãvaka santaü và ajjhattaü lobhaü " atthi me ajjhattaü lobhoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü lobhaü " natthi me ajjhattaü lobhoti" pajànàsãti.
Evaü bhante.
Yaü kho tvaü sãvaka santaü và ajjhattaü lobhaü " atthi me ajjhattaü lobhoti" pajànàsi.
Asantaü và ajjhattaü lobhaü "natthi me ajjhattaü lobhoti"pajànàsi. Evaü kho2 sãvaka sandiññhiko dhammo hoti akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhãti.
Taü kiü ma¤¤asi sãvaka santaü và ajjhattaü dosaü ajjhattaü mohadhammaü "atthi me ajjhattaü dosoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohadhammaü, "natthi me ajjhattaü mohadosoti" pajànàsiti. Taü kiü ma¤¤asi sãvaka santaü và ajjhattaü mohaü sattaü và ajjhattaü mohadhammaü "atthi me ajjhattaü mohadhammoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohadhammaü, "natthi me ajjhattaü mohadhammoti" pajànàsiti. Taükiü ma¤¤asi sãvaka santaü và ajjhattaü lobhadammaü santaü và ajjhattaü mohadhammaü "atthi me ajjhattaü mohadhammoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohadhammaü, " natthi me ajjhattaü mohadhammoti" pajànàsiti. Taü kiü ma¤¤asi sãvaka santaü và ajjhattaü lobhadhameü sattaü và ajjhattaü lobhadhammaü "atthi me ajjhattaü mohadhammoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohadhammaü, " natthi me ajjhattaü lobhadhammoti " pajànàsiti.
Taü kiü ma¤¤asi sãvaka santaü và ajjhattaü dosadhammaü sattaü và ajjhattaü dosadhammaü santaü và ajjhattaü dosadhammaü "atthi me ajjhattaü dosadhammoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohadhammaü, " natthi me ajjhattaü mohadhammo'ti dhammoti" pajànàsiti.
Evaü bhante.
Yaü kho tvaü sivaka santaü và ajjhattaü mohadhammaü " atthi me ajjhattaü mohadhammoti pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohadhammaü "natthi me ajjhattaü mohadhammoti" pajànàsi.
Evaü kho sivaka sandiññhiko dhammo hoti akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤uhãti.
Abhikkantaü hogotama abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkajjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, " cakkhumanto råpàni dakkhinti, 2ti, evamevahotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaüsaraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhu saïgha¤ca. Upàsakaü maü bhante bhagavà dhàretu ajjatagge
Pàõupetaü saraõaü gatanti.
6. 1. 5. 6.
(Dutiyasandiññika suttaü)
(Sàvatthinidànaü)
48. Atha kho a¤¤ataro bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõiyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
'Sandiññhiko dhammo sandiññhiko dhammo'ti bho gotama vuccati. Kittàvatà nu kho bho gotama [PTS Page 358] sandiññhiko dhammo hoti, akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü vetitabbo vi¤¤uhãti?
Tena hi bràhmaõa ta¤¤evettha pañipucchissàmi. Yathà te khameyya tathà naü vyàkarosi3. Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa, santaü và ajjhattaü ràgaü "atthi me ajjhattaü ràgoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü ràgaü "nanthi me ajjhattaü ràgoti" pajànàsiti.
Evaü bho.
1Pañipucchàmi machasaü, 2evampi kho machasaü 3. Byàkareyyàsi machasaü
[BJT Page 128]
Yaü kho tvaü bràhmaõa santaü và ajjhattaü ràgaü "atthi me ajjhattaü ràgoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü ràgaü "natthi me ajjhattaü ràgoti" pajànàsi.
Evaü pi kho bràhmaõa sandiññhiko dhammo hoti àkàliko ehi passiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤uhãti.
Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa santaü và ajjhattaü dosaü "atthi me ajjhattaü dosoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü dosaü "natthi me ajjhattaü dosoti pajànàsi. Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa santaü và ajjhattaü mohaü "atthi me ajjhattaü mohoti pajànàsi, asantaü và ajjhattaü mohaü " natthi me ajjhattaü mohoti" pajànàsi.
Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa santaü và ajjhattaü kàyasandosaü "atthi me ajjhattaü kàyasandosoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü kàyasandosaü " natthi me ajjhattaü kàyasandosoti" pajànàsiti.
Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa santaü và ajjhattaü vacãsandosaü "atthi me ajjhattaü vacãsandosoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü vacãsandosaü "natthi me ajjhattaü vacãsandosoti" pajànàsãti.
Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa santaü và ajjhattaü manosandosaü "atthi me ajjhattaü manosandosoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü manosandosaü " natthi me ajjhattaü manosandosoti" pajànàsiti.
Evaü bho.
Yaü kho tvaü bràhmaõa santaü và ajjhattaü manosaüdosaü " atthi me ajjhattaü manosandosoti" pajànàsi, asantaü và ajjhattaü manosandosaü " natthi me ajjhattaü manosandosoti" pajànàsi.
Evaü kho bràhmaõa sandiññhiko dhammo hoti akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤uhãti.
Abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchantaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya" andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, " cakkhumanto råpànidakkhintã"ti, evameva bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
(6. 1. 5. 7)
Khema suttaü
49. Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà ca khemo àyasmà ca sumano sàvattiyaü viharanti [PTS Page 359] andhavanasmiü. Atha kho àyasmà ca khemo àyasmà ca sumano yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinno kho àyasmà khemo bhagavantaü etadavoca:
Yo so bhante bhikkhu arahaü khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho parikkhãõabhavasa¤¤ojano sammada¤¤à vimutto, tassa na evaü hoti " atthi me seyyoti và atthi me sadisoti và atthi me hãnoti và"ti.
Idamavocàyasmà1 khemo samanu¤¤o satthà ahosi. Atha kho àyasmà khemo samanu¤¤o me satthàti uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
1Idhamavoca àyasamà sãmu.
[BJT Page 130]
Atha kho àyasmà sumano acirapakkante àyasmante kheme bhagavantaü etadavoca:
"Yo so bhante bhikkhu arahaü khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho parikkhãõabhavasa¤¤ojano sammada¤¤à vimutto, tassa na evaü hoti "natthi me seyyoti và, natthi me sadisoti và, natthi me hãnoti và"ti.
Idamavocàyasmà sumano samanu¤¤o satthà ahosi. Atha kho àyasmà sumano samanu¤¤o me satthàti uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
Atha kho bhagavà acirapakkante àyasmante ca kheme àyasmante ca sumane bhikkhå àmentasi: evaü kho bhikkhave kulaputtà a¤¤aü vyàkaronti, attho ca vutto, attà ca anupanãto. Atha ca pana idhekacce moghapurisà hasamànakà ma¤¤e a¤¤aü vyàkaronti. Te pacchà vighàtaü àpajjantãti.
49. Na ussesu na omesu samatte nopanãyare
Khãõà sa¤jàti vusitaü brahmacariyaü caranti sa¤¤ojanavippamuttàti. [PTS Page 360]
6. 1. 5. 8.
(Indriyasaüvarasuttaü)
(Sàvatthi nidànaü)
50. Indriyasaüvare bhikkhave asati indriyasaüvaravipannassa hatåpanisaü hoti sãlaü. Sãle asati sãlavipannassa hatåpaniso hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi asati sammàsamàdhivipannassa hatåpanisaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane asati yathàbhåta¤àõadassanavipannassa hatåpaniso hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge asati nibbidàviràgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤àõadassanaü.
Seyyathàpi bhikkhave rukkho sàkhàpalàsavipanno, tassa papañikàpi na pàripåriü gacchati, tacopi na pàripåriü gacchati, pheggupã na pàripåriü gacchati, sàropi na pàripåriü gacchati, evameva kho bhikkhave indriyasaüvare asati indriyasaüvaravipannassa hatåpanisaü hoti sãlaü, sãle asati sãlavipannassa hatåpaniso hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi asati sammàsamàdhivipannassa hatåpanisaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane asati yathàbhåta¤àõadassanavipannassa hatåpaniso hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge asati nibbidàviràgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤àõadassanaü.
[BJT Page 132]
Indriyasaüvare bhikkhave sati indriyasaüvarasampannassa upanisasampannaü hoti sãlaü. Sãle sati sãlasampannassa upanisasampanno hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi sati sammàsamàdhisampannassa upanisasampannaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane sati yathàbhåta¤àõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge sati nibbidàviràgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤àõadassanaü.
Seyyathàpi bhikkhave rukkho sàkhàpalàsasampanno, tassa papañikàpi pàripuriü gacchati, tacopi pàripåriü gacchati, pheggupi pàripåriü gacchati, sàropi pàripåriü gacchati, evameva kho bhikkhave indriyasaüvare sati indriyasaüvarasampannassa upanisasampannaü hoti sãlaü
Sãle sati sãlasampannassa upanisasampanno hoti sammàsamàdhi. Sammàsamàdhimhi sati sammàsamàdhisampannassa upanisasampannaü hoti yathàbhåta¤àõadassanaü. Yathàbhåta¤àõadassane sati yathàbhåta¤àõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidàviràgo. Nibbidàviràge sati nibbidàviràgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤àõadassananti. [PTS Page 361]
6. 1. 5. 9. (ânanda suttaü)
(Sàvatthi nidànaü)
51. Atha kho àyasmà ànando yenàyasmà sàriputto tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmatà sàriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vitisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando àyasmantaü sàriputtaü etadavoca.
Kittàvatànu kho àvuso sàriputta bhikkhu assuta¤ceva dhammaü suõàti, sutà cassa dhammà na sammosaü gacchanti, ye cassa dhammà pubbe cetasà samphuññhapubbà, te ca samudàcaranti, avi¤¤àta¤ca vijànàtãti.
âyasmà kho ànando bahåssuto, pañibhàtu àyasmanta¤¤eva ànandanti.
Idhàvuso sàriputta bhikkhu dhammaü pariyàpuõàti: suttaü geyyaü veyyàkaraõaü gàthaü udànaü itivuttakaü jàtakaü abbhutadhammaü vedallaü. Yathàsutaü1 yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena paresaü deseti. Yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena paresaü vàceti. Yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena sajjhàyaü karoti. Yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakkoti, anuvicàreti, manasànupekkhati. Yasmiü àvàse therà bhikkhu viharanti bahussutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà, tasmiü àvàse vassaü upeti. Te kàlena kàlaü upasaïkamitvà paripåcchati paripa¤hati: idaü bhante kathaü? Imassa kvattho, ti? Tassa te àyasmanto avivaña¤ceva vivaranti, anuttànãkata¤ca uttànãkarenti. Anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu2 dhammesu kaïkhaü pañivinodenti.
Ettàvatà nu kho [PTS Page 362] àvuso sàriputta bhikkhu assuta¤ceva dhammaü suõàti. Sutà cassa dhammà na sammosaü gacchanti. Ye cassa dhammà pubbe cetasà samphuññhapubbà te ca samudàcaranti, avi¤¤àta¤ca vijànàtãti.
1. So yathà sutaü machasaü: 2. Kaïkhaññhànãyesu katthaci
[BJT Page 134]
Acchariyaü àvuso, abbhutaü àvuso, yàva subhàsitamidaü àyasmatà ànandena. Imehi ca mayaü chahi dhammehi samannàgataü àyasmantaü ànandaü dhàrema. (1) âyasmà hi ànando dhammaü pariyàpuõàti: suttaü geyyaü veyyàkaraõaü gàthaü udànaü itivuttakaü jàtakaü abbhutadhammaü vedallaü. (2) âyasmà ànando yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena paresaü deseti. (3) âyasmà ànando yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena paresaü vàceti. (4) âyasmà ànando yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü vitthàrena sajjhàyaü karoti. (5) âyasmà ànando yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakketi, anuvicàreti, manasànupekkhati. (6) âyasmà ànando yasmiü àvàse therà bhikkhå viharanti bahåssutà àgatàgamà dhammadharà vinayadharà màtikàdharà, tasmiü àvàse vassaü upeti. Te àyasmà ànando, kàlena kàlaü upasaïkamitvà paripåcchati. Paripa¤hati " idaü bhante kathaü, imassa kvattho"ti. Te àyasmato ànandassa avivaña¤ceva vivaranti, anuttànãkata¤ca uttànãkaronti, anekavihitesu ca kaïkhàñhànãyesu dhammesu kaïkhaü pañivinodentã'ti.
6. 1. 5. 10
(Khattiyasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
52. Atha kho jàõussoõã bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõiyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho jàõussoõã bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
[PTS Page 363] (1) khattiyà bho gotama kimadippàyà, 1 kiü upavicàrà, kiü adhiññhànà, kiü abhinivesà, kiü pariyosànàti?
Khattiyà kho bràhmaõa bhogàdhippàyà, pa¤¤åpavicàrà, balàdhiññhànà, pañhavibhinivesà, issariyapariyosànàti.
(2) Bràhmaõà pana bho gotama kimadhippàyà, 1 kiü upavicàrà, kiü adhiññhànà, kiü abhinivesà, kiü pariyosànàti?
Bràhmaõà kho bràhmaõa bhogàdhippàyà, pa¤¤åpavicàrà, mantàdhiññhànà, ya¤¤àbhinivesà, brahmalokapariyosànàti.
(3) Gahapatikà pana bho gotama kimadhippàyà1 kiü upavicàrà, kiü adhiññhànà, kiü abhinivesà, kiü pariyosànàti?
1 Kiü adhippàyà machasaü
[BJT Page 136]
Gahapatikà kho bràhmana bhogàdhippàyà, pa¤¤åpavicàrà, sippàdhiññhànà, kammantàbhinivesà, niññhitakammantapariyosànàti.
(4) Itthi pana bho gotama kimadhippàyà1 kiü upavicàrà, kiü adhiññhànà kiü abhinivesà, kiü pariyosànàti.
Itthi kho bràhmaõa purisàdhippàyà, alaïkàråpavicàrà, puttàdhiññhànà, asapattãbhinivesà, 2 issariyapariyosànàti.
(5) Corà pana bho gotama kimadhippàyà1 kiü upavicàrà, kiü adhiññhànà kiü abhinivesà kiü pariyosànàti?
Corà kho bràhmaõa àdànàdhippàyà, gahanåpavicàrà, sañhàdhiññhànà3 andhakàràbhinivesà, 4 adassanapariyosànàti.
(6) Samaõà pana ho gotama kimadhippàyà, kiü upavicàrà, kiü adhiññhànà, kiü abhinivesà kiü pariyosànàti.
Samaõà kho bràhmaõa khantisoraccàdhippàyà, pa¤¤åpavicàrà, sãlàdhiññhànà, àki¤ca¤¤àbhinivesà, 5 nibbànapariyosànàti.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü bho gotama. Khattiyànampi bhavaü gotamo jànàti adhippàya¤ca, upavicàra¤ca, adhiññhàna¤ca, abhinivesa¤ca, pariyosàna¤ca.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü ho gotama bràhmaõànampi bhavaü gotamo jànàni adhippàya¤ca, upavicàra¤ca, adhiññhàna¤ca, abhinivesa¤ca, pariyosàna¤ca.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü ho gotama. Gahapatikànampi bhavaü gotamo jànàti adhippàya¤ca, upavicàra¤ca, adhiññhàna¤ca, abhinivesa¤ca, pariyosàna¤ca.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü bho gotama. Itthãnampi bhavaü gotamo jànàti adhippàya¤ca, upavicàra¤ca, adhiññhàna¤ca, abhinivesa¤ca, pariyosàna¤ca.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü bho gotama. Corànampi bhavaü gotamo [PTS Page 364] jànàti adhippàya¤ca, upavicàra¤ca, adhiññhàna¤ca, abhinivesa¤ca, pariyosàna¤ca.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü bho gotama. Samaõànampi bhavaü gotamo jànàti adhippàya¤ca, upavicàra¤ca, adhiññhàna¤ca, abhinivesa¤ca, pariyosàna¤ca.
Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, "cakkhumanto råpànidakkhinti"ti, evameva bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhu saïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
6. 1. 5. 11
(Appamàda suttaü)
(Sàvatthinidànaü)
53. Atha kho a¤¤ataro brahmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõiyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
1. Kiü adhippàyà machasaü 2. Asapatatãvinivesà aññhakathà, patãabhinivesà syà. 3. Satthàdhiññhànà machasaü 4. Andhakàravinivesà aññhakathà. 5. âki¤ca¤¤avinivesà aññhakathà, aki¤canàbhinivesà syà.
[BJT Page 138]
Atthi nu kho bho gotama eko dhammo bhàvito bahulikato yo ubho atthe samadhigayha1 tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyikoti.
Atthi kho bràhmaõa, eko dhammo bhàvito bahulãkato yo ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammaka¤ceva atthaü. Yo ca attho samparàyikoti.
Katamo pana bho gotama eko dhammo bhàvito bahålãkato yo ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyikoti.
Appamàdo kho bràhmaõa, eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha diññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyiko.
(1) Seyyathàpi bràhmaõa, yàni kànici jaïgamànaü2 pàõànaü padajàtàni, sabbàni tàni hatthipade samodhànaü gacchanti. Hatthipadaü tesaü aggamakkhàyati yadidaü mahattena. 3 Evameva kho bràhmaõa appamàdo eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyiko.
(2) Seyyathàpi bràhmaõa, kåñàgàrassa yà kàci gopànasiyo sabbà tà kåñaïgamà kåñaninnà kåñasamosaraõà, kåñaü tàsaü aggamakkhàyati. Evameva kho [PTS Page 365] bràhmaõa, appamàdo eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyiko.
(3) Seyyathàpi bràhmaõa, babbajalàyako4babbajaü làyitvà agge gahetvà odhunàti, nidadhunàti, 5nicchàdeti. Evameva kho bràhmaõa appamàdo eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammaka¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyiko.
(4) Seyyathàpi bràhmaõa, ambapiõóiyà vaõñacchinnàya yàni kànici ambàni vaõñåpanibandhanàni, sabbàni tàni tadanvayàni bhavanti. Evameva kho bràhmaõa appamàdo eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyiko.
(5) Seyyathàpi bràhmaõa, ye keci kuóóaràjàno6 sabbe te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà7 bhavanti, ràjà tesaü cakkavatti aggamakkhàyati. Evameva kho bràhmaõa appamàdo eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo ca attho samparàyiko.
(6) Seyyathàpi bràhmaõa, yà kàci tàrakaråpànaü pabhà, sabbà tà candappabhàya kalaü nàgghanti soëasiü, candappabhà tàsaü aggamakkhàyati. Evameva kho bràhmaõa, appamàdo eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha diññhadhammika¤ceva atthaü, yo cattho samparàyiko.
Ayaü kho bràhamaõa, eko dhammo bhàvito bahulãkato ubho atthe samadhigayha tiññhati diññhadhammika¤ceva atthaü, yo cattho samparàyikoti
Abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkajjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, "cakkhåmanto råpànidakkhãnti"ti evameva bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti. [PTS Page 366]
1 Samadhiggayaha machasaü 2. Jaïgalànaü katthaci 3. Yadidaü mahantattena machasaü 4. Pabbajalàyako machasaü: 5. Nidhunàtimachasaü: 6. Kuddaràjànomachasaü
7. Anuyantà machasaü
[BJT Page 140]
6. 1. 5. 12
(Dhammika suttaü)
54. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Tena kho pana samayena àyasmà dhammiko jàtibhåmiyaü àvàsiko hoti sabbaso jàtibhåmiyaü sattasu àvàsesu.
Tatra sudaü àyasmà dhammiko àgantuke bhikkhå akkosati, paribhàsati, vihiüsati, vitudati, roseti vàcàya. Te ca àgantukà bhikkhu àyasmatà dhammikena akkosiyamànà paribhàsiyamànà vihesiyamànà vitudiyamànà rosiyamànà vàcàya, pakkamanti, na saõñhahanti1 ri¤canti àvàsaü.
Atha kho jàtibhumakànaü2 upàsakànaü etadahosi: mayaü kho bhikkhu saïghaü paccupaññhità cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena. Atha ca pana àgantukà bhikkhu pakkamanti na saõñhahanti, ri¤canti àvàsaü. Konu kho hetu, ko paccayo yena àgantukà bhikkhå pakkamanti, na saõñhahanti, ri¤canti àvàsanti?
Atha kho jàtibhåmakànaü upàsakànaü etadahosi: "ayaü kho àyasmà dhammiko àgantuke bhikkhu akkosati, paribhàsati, vihiüsati, vitudati, roseti vàcàya. Te ca àgantukà bhikkhå àyasmatà dhammikena akkosiyamànà paribhàsiyamànà vihesiyamànà vitudiyamànà rosiyamànà vàcàya, pakkamanti, na saõñhahanti, ri¤canti àvàsaü. Yannåna mayaü àyasmantaü dhammikaü pabbàjeyyàmà"ti.
Atha kho jàtibhåmakà upàsakà yenàyasmà dhammiko tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà àyasmantaü dhammikaü etadavocuü: "pakkamatu bhante àyasmà dhammiko imamhà àvàsà, alaü te idha vàsenà"ti.
Atha kho àyasmà dhammiko tamhà àvàsaü a¤¤aü avàsaü agamàsi. Tatrapi sudaü àyasmà dhammiko àgantuke bhikkhu akkosati, paribhàsati, vihiüsati, vitudati, roseti vàcàya. Te ca àgantukà bhikkhå àyasmatà dhammikena akkosiyamànà parihàsiyamànà vihesiyamànà vitudiyamànà rosiyamànà vàcàya, pakkamanti, na saõñhahanti, ri¤canti àvàsaü.
Atha kho jàtibhåmakànaü upàsakànaü etadahosi. "Mayaü kho bhikkhåsaïghaü paccupaññhità cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena, atha ca pana àgantukà bhikkhå pakkamanti, na saõñhahanti, ri¤canti àvàsaü, ko nu kho hetu, ko paccayo yena àganatukà bhikkhå pakkamanti na saõñhahanti, [PTS Page 367] ri¤canti àvàsanti. "
1. Ghaõñhanti machasaü 2. Chaütabhåmikanaü syà
[BJT Page 142]
Atha kho jàtibhåmakànaü upàsakànaü etadahosi: ayaü kho àyasmà dhammiko àgantuke bhikkhu akkosati, paribhàsati, vihiüsati, vitudati, roseti vàcàya. Te va àgantukà bhikkhå àyasmatà dhammikena akkosiyamànà, paribhàsiyamànà, vihesiyamànà, vitudiyamànà, rosiyamànà vàcàya, pakkamanti, na saõñhahanti, ri¤canti àvàsaü. Yannåna mayaü àyasmantaü dhammikaü pabbàjeyyàmàti.
Atha kho jàtibhåmakà upàsakà yenàyasmà dhammiko tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà àyasmantaü dhammikaü etadavocuü: "pakkamatu bhante àyasmà dhammiko imamhàpi àvàsà, alante idha vàsenàti. "
Atha kho àyasmà dhammiko tamhàpi àvàsà a¤¤aü àvàsaü agamàsi. Tatrapi sudaü àyasmà dhammiko àgantuke bhikkhå akkosati paribhàsati, vihiüsati, vitudati, roseti vàcàya. Te ca àgantukà bhikkhå àyasmatà dhammikena akkosiyamànà paribhàsiyamànà vihesiyamànà vitudiyamànà rosiyamànà vàcàya, pakkamanti, na saõñhahanti, ri¤canti àvàsaü.
Atha kho jàtibhåmakànaü upàsakànaü etadavosi: mayaü kho bhikkhu saïghaü paccupaññhità cãvarapiõaóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena. Atha kho pana àgantukà bhikkhu pakkamanti na saõñhahanti ri¤canti àvàsaü. Ko nu kho hetu, ko paccayo yena àgantukà bhikkhå pakkamanti na saõñhahanti ri¤canti àvàsanti?
Atha kho jàtibhåmakànaü upàsakànaü etadahosi: ayaü kho àyasmà dhammiko àgantuke bhikkhu akkosati, paribhàsati, vihaüsati, vitudati, roseti vàcàya. Roseti vàcàya. Te ca àgantukà bhikkhå àyasmatà dhammikena akkosiyamànà paribhàsiyamànà vihesiyamànà vitudiyamànà rosiyamànà vàcàya, pakkamanti na saõñhahanti [PTS Page 368] ri¤canti àvàsaü. Yannåna mayaü àyasmantaü dhammikaü pabbàjeyyàma sabbaso jàtibhåmiyaü sattahi àvàsehã"ti.
Atha kho jàtibhåmakà upàsakà yenàyasmà dhammiko tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà àyasmantaü dhammikaü etadavocuü: "pakkamatu bhante àyasmà dhammiko sabbaso jàtibhåmiyaü sattahi àvàsehã"ti.
Atha kho àyasmato dhammikassa etadahosi: "pabbàjito khomhi. Jàtibhåmakehi upàsakehi sabbaso jàtibhåmiyaü sattahi àvàsehi, kahannåkhodàni gacchàmãtã. " Atha kho àyasmato dhammikassa etadahosi: yannånàhaü yena bhagavà tenupasaïkameyyanti.
[BJT Page. 144]
Atha kho àyasmà dhammiko pattacãvaramàdàya yena ràjagahaü tena pakkàmi. Anupubbena yena ràjagahaü yena gijjhakåño pabbato yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü dhammikaü bhagavà etadavoca:" handa kuto nu tvaü bràhmaõa dhammika, àgacchasãti. Pabbàjito ahaü hante jàtibhåmakehi upàsakehi sabbaso jàtibhåmiyaü sattahi àvàsehãti. " Alaü bràhmaõa dhammika, kiü te iminà, yaü tvaü tato tato pabbàjenti, so tvaü tato tato pabbàjito mameva santikaü1 àgacchasi.
Bhåtapubbaü, bràhmaõa dhammika, sàmuddikà vàõijà tãradassiü sakuõaü gahetvà nàvàya samuddaü ajjhogàhanti. Te atãradakkhiõiyà nàvàya tãradassiü sakuõaü mu¤canti. So gacchateva puratthimaü disaü, gacchati pacchimaü disaü, gacchati uttaraü disaü, gacchati dakkhiõaü disaü, gacchati uddhaü gacchati anudisaü. Sace so samantà tãraü passati, tathà gatakova hoti. Sace pana so samantà tãraü na passati, tameva nàvaü paccàgacchati. Evameva kho bràhmaõa dhammika, yaü tvaü tato tato pabbàjenti, so tvaü tato tato pabbàjito mameva santikaü1 àgacchasi. [PTS Page 369]
Bhåtapubbaü, bràhmaõa dhammika, ra¤¤o korabyassa suppatiññho nàma nãgrodharàjà ahosi pa¤casàkho sãtacchàyo manoramo. Suppatiññho kho pana bràhmaõa dhammika, nigrodharàjassa dvàdasayojanàni abhiniveso ahosi, pa¤cayojanàni mulakasantànakànaü. Suppatiññhassa kho pana bràhmaõa dhammika, nigodharàjassa tàva mahantàni phalàni ahesuü seyyathàpi nàma àëhakathàlikà, evamassa sàduni phalàni ahesuü seyyathàpi nàma khuddamadhuü anelakaü. 2 Suppatiññhassa kho pana bràhmaõa dhammika, nigrodharàjassa ekaü khandhaü ràjà paribhu¤jati saddhiü itthàgàrena. Ekaü khandhaü balakàyo paribhu¤jati. Ekaü khandhaü negamajànapadà paribhu¤janti. Ekaü khandhaü samaõabràhmaõà paribhu¤janti. Ekaü khandhaü migapakkino3 paribhu¤janti. Suppatiññhassa kho pana bràhmaõa dhammika nigrodharàjassa na koci phalàni rakkhati. Na ca sudaü a¤¤ama¤¤assa phalàni hiüsanti.
Atha kho bràhmaõa dhammika, a¤¤ataro påriso suppatiññhassa nigrodharàjassa yàvadatthaü phalàni bhakkhitvà sàkhaü bha¤jitvà pakkàmi. Atha kho bràhmaõa dhammika, suppatiññhe nigrodharàje adhivatthàya devatàya etadahosi: " acchariyaü vata bho, abbhåtaü vata bho, yàva pàpo manusso yatra hi nàma suppatiññhassa nigrodharàjassa yàvadatthaü phalàni bhakkhitvà sàkhaü bha¤jitvà pakkamissati, yannåna suppatiññho nigrodharàjà àyatiü phalaü na dadeyyà"ti. Atha kho bràhmaõa dhammika, suppatiññho nãgrodharàjà àyatiü phalaü nàdàsi.
1. Santike machasaü 2. Sãlakaü sãmu, 3. Migà pakkhiõo machasaü,
[BJT Page 146]
Atha kho bràhmana dhammika, [PTS Page 370] ràjà korabyo yena sakko dvonamindo tenupasaïkami. Upasakamitvà sakkaü devànamindaü etadavoca: "yagghe màrisa, jàneyyàsi, suppatiññho nigrodharàjà phalaü na detã"ti.
Atha kho bràhmaõa dhammika, sakko devànamindo tathàråpaü iddhàbhisaïkhàraü abhisaïkhàsi yathàbhusà vàtavuññhi àgantvà suppatiññhaü nigrodharàjaü pavattesi1 ummålamakàsi.
Atha kho bràhmaõa dhammika, suppatiññhe nigrodharàje adhivatthà devatà dukkhã dummanà assumukhã rudamànà ekamantaü aññhàsi.
Atha kho bràhmaõa dhammika, sakko devànamindo yena suppatiññhe nigrodharàje adhivatthà devatà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà suppatiññhe nigrodharàje adhivatthaü devataü etadavoca: "kinnu tvaü devate dukkhã dummanà assumukhã rudamànà ekamantaü ñhità"ti.
Tathà hi pana me màrisa, bhåsà vàtavuññhi àgantvà bhavanaü pavattesi1 ummulamakàsãti.
Api nu tvaü devate, rukkhadhamme ñhitàya bhåsà vàtavuññhi àgantvà bhavanaü pavattesi1 ummålamakàsãti. Kathaü pana màrisa rukkho rukkhadhamme ñhito hotãti.
Idha devate, rukkhassa målaü målatthikà haranti, tacaü tacatthikà haranti, pattaü pattatthikà haranti, pupphaü pupphatthikà haranti, phalaü phalatthikà haranti. Na ca tena devatàya anattamanatà và anabhiraddhi và2 karaõãyà. Evaü kho devate rukkho rukkhadhamme ñhito hotãti.
Aññhitàyeva kho me màrisa rukkhadhamme bhåsà vàtavuññhi àgantvà bhavanaü pavattesi3 ummulamakàsiti. Sace kho tvaü devate rukkhadhamme tiññheyyàsi, siyà te bhavanaü yathàpureti. òhassàmahaü [PTS Page 371] màrisa rukkhadhamme, hotu me bhavanaü yathàpåreti.
Atha kho bràhmaõa dhammika, sakko devànamando tathàråpaü iddhàbhisaïkhàraü abhisaïkhàsi, yathà bhåsà vàtavuññhi àgantvà suppatiññhaü nigrodharàjaü ussàpesi. Sacchavãni målàni ahesuü.
Evameva kho bràhmaõa dhammika, api nå taü samaõadhamme ñhitaü jàtabhåmakà upàsakà pabbàjesuü sabbaso jàtabhåmiyaü sattahi àvàsehãti. Kathaü pana bhante samaõo samaõadhamme ñhito hotitã. Idha bràhmaõa dhammika, samaõo akkosantaü na paccakkosati. Rosentaü4 na pañiroseti. Bhaõóantaü na pañibhaõóati. Evaü kho bràhmaõa dhammika, samaõo samaõadhamme ñhito hotãti.
Aññhita¤a¤eva kho maü bhante samaõadhamme jàtibhåmakà upàsakà pabbàjesuü sabbaso jàtibhåmiyaü sattahã àvàsehãti.
1Pàtesi simu. 2. Anabhinandi machasaü 3. Pàtesi sãmu. 4. Rosattaümachasaü
[BJT Page. 148]
(1) Bhåtapubbaü bràhmaõa dhammika, sunetto nàma satthà ahosi titthakaro kàmesu vãtaràgo. Sunettassa kho pana bràhmaõa dhammika, satthuno anekàni sàvakasatàni ahesuü. Sunetto satthà sàvakànaü brahmalokasahavyatàya dhammaü deseti. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, sunettassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni na pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjiüsu. Yo kho pana bràhmaõa dhammika, sunettassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjiüsu.
(2) Bhåtapubbaü bràhmaõa dhammika, mågapakkho nàma satthà ahosi titthakaro kàmesu vãtaràgo. Mågapakkhassa kho pana bràhmaõa dhammika, satthuno anekàni sàvakasatàni ahesuü. Mågapakkho satthà sàvakànaü brahmalokasahavyatàya dhammaü deseti. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, mågapakkhassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni na pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjiüsu. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, mågapakkhassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjiüsu.
(3) Bhåtapubbaü bràhmaõa dhammika, araõemi nàma satthà ahosi titthakaro kàmesu vãtaràgo. Araõemino kho pana bràhmaõa dhammika, satthuno anekàni sàvakasatàni ahesuü. Araõemi satthà sàvakànaü brahmalokasahavyatàya dhammaü deseti. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, araõemissa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammà dentessa cittàni na pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjiüsu. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, araõemissa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjiüsu.
(4) Bhåtapubbaü bràhmaõa dhammika, kuddàlako nàma satthà ahosi titthakaro kàmesu vãtaràgo. Kuddàlakassa kho pana bràhmaõa dhammika, satthuno anekàni sàvakasatàni ahesuü. Kuddàlako satthà sàvakànaü brahmalokasahavyatàya dhammaü deseti. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, kuddàlakassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü dentessa cittàni na pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjiüsu. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, kuddàlakassa satthuno brahmalokasahavyatà dhammaü desentassa cittàni pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjiüsu.
(5) Bhåtapubbaü bràhmaõa dhammika, hatthipàlo nàma satthà ahosi [PTS Page 372] titthakaro kàmesu vãtaràgo. Hatthipàlassa kho pana bràhmaõa dhammika, satthuno anekàni sàvakasatàni ahesuü. Hatthipàlo satthà sàvakànaü brahmalokasahavyatàya dhammaü deseti. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, hatthipàlassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü dentessa cittàni na pasàdesuü, te kàyassa hedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjiüsu. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, hatthipàlassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjiüsu.
(6) Bhåtapubbaü bràhmaõa dhammika, jotipàlo nàma satthà ahosi titthakaro kàmesu vãtaràgo. Jotipàlassa kho pana bràhmaõa dhammika, satthuno anekàni sàvakasatàni ahesuü. Jotipàlo satthà sàvakànaü brahmalokasahavyatàya dhammaü deseti. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, jotipàlassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü dentessa cittàni na pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjiüsu. Ye kho pana bràhmaõa dhammika, jotipàlassa satthuno brahmalokasahavyatàya dhammaü desentassa cittàni pasàdesuü, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjiüsu.
Taü kiü ma¤¤asi bràhmaõa dhammika, yo ime pi satthàre titthakare kàmeså vãtaràge anekasataparivàre sasàvakasaïghe paduññhacitto akkàseyya, paribhàseyya, bahuü so apu¤¤aü pasaveyyàti. Evaü bhante, yo kho bràhmaõa dhammika, ime cha satthàre titthakare kàmesu vãtaràge anekasataparivàre sasàvakasaïghe duññhacitto akkoseyya, paribhàseyya, bahuü so apu¤¤aü pasaveyya, yo ekaü1 diññhisampanna puggalaü paduññhacitto akkosati paribhàsati, ayaü tato bahutaraü apu¤¤aü pasavati. Taü kissa hetu?
Nàhaü bràhmaõa dhammika, ito bahiddhà evaråpiü khantiü vadàmi yathà maü sabrahmacàrãsu. Tasmàtiha bràhmaõa dhammika, evaü sikkhitabbaü " na no àmasabrahmacàrisu2 cittàni paduññhàni bhavissantãti. Evaü hi te bràhmaõa dhammika, sikkhitabbanti. [PTS Page 373]
50. Sunetto mågapakkho ca araõemi ca bràhmaõo
Kuddàlako ahu satthà hatthipàlo ca màõavo.
51. Jotipàlo ca govindo ahu satta purohito
Ahiüsete3 atãtaüse cha satthàro yasassino,
52. Niràmagandhà karuõe vimuttà kàmasa¤¤ojanàtigà
Kàmaràgaü viràjetvà brahmalokåpagà ahu. 4
1 Ekaü simu. 2. Samasabrahamacàrãsu machasaü. Nato sabrahmacàrãsu sãmu, [pts]
3. Ahiüsakà machasaü, sãmu, ahiüsekà syà 4. Ahuü machasaü
[BJT Page. 150]
53. Ahesuü sàvakà tesaü anekàni satànipi
Niràmagandhà karuõe vimuttà kàmasa¤¤ojanàtigà
Kàmaràgaü viràjetvà brahmalokupagà ahu. 1
54. Ye te isã bàhirake vãtaràge samàhite
Paduññhamanasaïkappo yo naro paribhàsati,
55. Bahu¤ca so pasavati apu¤¤aü tàdiso naro
Yo cekaü diññhisampannaü bhikkhuü buddhassa sàvakaü,
56. Paduññhamanasaïkappo yo naro paribhàsati.
Ayaü tato bahutaraü apu¤¤aü pasave naro.
57. Na sàdhuråpaü àsãde diññhiññhànappahàyinaü
Sattamo puggalo eso ariyasaïghassa vuccati.
58. Avãtaràgo kàmesu yassa pa¤cindriyà mudu
Saddhà satã ca viriyaü samatho ca vipassanà.
59. Tàdisaü bhikkhumàsajja2 pubbeca upaha¤¤ati.
Attànaü upahantvàna pacchà a¤¤aü vihiüsati.
60. Yo ca rakkhati attànaü rakkhito tassa bàhiro
Tasmà rakkheyya attànaü akkhato paõóito sadàti. [PTS Page 374]
Dhammikavaggo pa¤camo.
Tassuddànaü:
Nàga migasàlà iõaü cundaü dveva sandiññhikaü3
Khema indriyà ànanda khattiyà appamàdena dhammikoti.
Pañhamo paõõàsako.
1. Ahuü machasaü 4. Bhikkhuü àsajja sãmu 3. Cundaüdve sandiñhiñañhikà duve machasaü.