[BJT Page. 152]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Catuttho bhàgo
Chakkanipàto
2. Dåtiyo paõõàsako.
1. Mahàvaggo.
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
6. 2. 1. 1.
(Soõa suttaü)
1. Evamme sutaü ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Tena kho pana samayena àyasmà soõo ràjagahe viharati sãtavanasmiü.
Atha kho àyasmato soõassa rahogatassa patisallãnassa evaü cetaso parivitakko udapàdi: " ye kho keci bhagavato sàvakà àraddhaviriyà viharanti, ahaü tesaü a¤¤ataro. Atha ca pana me na anupàdàya àsavehi cittaü vimuccati. Saüvijjanti kho pana me kule bhogà. Sakkà bhoge ca bhu¤jituü pu¤¤àni ca kàtuü. Yannånàhaü sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattitvà bhoge ca bhu¤jeyyaü, pu¤¤àni ca kareyyanti.
Atha kho bhagavà àyasmato soõassa cetasà ceto paricitakkama¤¤àya seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, eva mevaü1 gijjhakåñe pabbate antarahito sãtavane àyasmato soõassa pamukhe pàturahosi. Nisãdi bhagavà pa¤¤atte àsane. âyasmàpi kho soõo bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü soõaü bhagavà etadavoca:
[PTS Page 375]
Nanå te soõa, rahogatassa patisallãnassa evaü cetaso parivitakko udapàdi: "ye kho keci bhagavato sàvakà àraddhaviriyà viharanti, ahaü tesaü a¤¤ataro, atha ca pana me na anupàdàya àsavehi cittaü vimuccati. Saüvijjanti kho pana me kule bhogà. Sakkà bhoge ca bhu¤jituü pu¤¤àni ca kàtuü. Yannånàhaü sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattitvà bhoge ca bhu¤jeyyaü, pu¤¤àni ca kareyyanti. "
Evaü bhante.
Taü kiü ma¤¤asi, soõa kusalo tvaü pubbe agàrikabhåto vãõàya tantissareti.
Evaü bhante.
Taü kiü ma¤¤esi soõa yadà te vãõàya tantiyo accàyatà honti, api nu te vãõà tasmiü samaye saravatã và hoti, kamma¤¤à vàti.
No hetaü bhante.
Taü kiü ma¤¤asi soõa yadà te vãõàya tantiyo atisithilà honti, api nu te vãõà tasmiü samaye saravati và hoti kamma¤¤àvàti no hetaü bhante,
1. Evameva kho machasaü,
[BJT Page. 154]
Yadà pana te soõa vãõàya tantiyo na accàyatà honti na atisithilà, same guõe patiññhità, api nu te vãõà tasmiü samaye saravatã và hoti kamma¤¤à vàti.
Evambhante.
Evameva kho soõa accàraddhaü viriyaü uddhaccàya saüvattati. Atilãnaü viriyaü1 kosajjàya saüvattati. Tasmàtiha tvaü soõa, viriyasamataü adhiññhaha, indriyànaü ca samataü pañivijjha, tattha ca nimittaü gaõhàhãti.
"Evambhantetã kho àyasmà soõo bhagavato paccassosi.
Atha kho bhagavà àyasmantaü soõaü iminà ovàdena ovaditvà soyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya. Pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evameva kho sãtavane antarahito gijjhakåñe pabbate pàturahosi. [PTS Page 376]
Atha kho àyasmà soõo aparena samayena viriyasamataü adhiññhàsi indriyàna¤ca samataü pañivijjhi. Tattha ca nimittaü aggahesi. Atha kho àyasmà soõo eko våpakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi " khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyà"ti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro ca panàyasmà soõo arahataü ahosi.
Atha kho àyasmato soõassa arahattappattassa etadahosi: "yannånàhaü yena bhagavà tenupasaïkameyyaü, upasaïkamitvà bhagavato santike a¤¤aü vyàkareyyanti". Atha kho àyasmà soõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïgamitvà bhagavantaü abhivàdevà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà soõo bhagavantaü etadavoca:
Yo so bhante bhikkhå arahaü khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho parikkhãõabhavasaüyojano sammada¤¤àvimutto, so cha ñhànàni adhimutto hoti: nekkhammàdhimutto hoti. Pavivekàdhimutto hoti. Abyàpajjhàdhimutto hoti. Taõhakkhayàdhimutto hoti. Upàdànakkhayàdhimutto hoti. Asammohàdhimutto hoti.
(1) Siyà kho pana bhante, idhekaccassa àyasmato evamassa: "kevalaü saddhàmattakaü nåna ayamàyasmà nissàya nekkhammàdhimutto"ti. Na kho panetaü bhante evaü daññhabbaü. Khãõàsavo bhante bhikkhå vusitavà. Katakaraõãyo, karaõãyaü attano asamanupassanto katassavà pativayaü, khayà ràgassa vitaràgattà nekkhammàdhimutto hoti. Khayà dosassa vãtadosattà nekkhammàdhimutto hoti, khayà mohassa vãtamohattà nekkhammàdhimutto hoti. [PTS Page 377]
1. Atisithilaü viriya, machasaü,
[BJT Page 156]
(2) Siyà kho pana bhante, idhekaccassa àyasmato evamassa: "làbhasakkàrasilokaü nåna ayamàyasmà nikàmayamàno pavivekàdhi mutto"ti. Na kho panetaü bhante. Evaü daññhabbaü. Khãõàsavo bhante, bhikkhu vusitavà katakaraõãyo, karaõãyaü attano asamanupassanto katassa và paticayaü, khayà ràgassa vãtaràgattà pavivekàdhimutto hoti, khayà dosassa vãtadosattà pavivekàdhimutto hoti, khayà mohassa vãtamohattà pavivekàdhimutto hoti.
(3) Siyà kho pana bhante, idhekaccassa àyasmato evamassa: sãlabbataparàmàsaü nåna ayamàyasmà sàrato paccàgacchanto abyàpajjhàdhimutto hoti. Na kho panetaü bhante, evaü daññhabbaü. Khãõàsavo bhante, bhikkhå vusitavà katakaraõãyo, karaõãyaü attano asamanupassanto katassa và paticayaü, khayà ràgassa vãtaràgattà abyàpajjhàdhimutto hoti, khayà dosassa vãtadosattà, abyàpajjhàdhimutto hoti, khayà mohassa vãtamohattà abyàpajjhàdhimutto hoti.
(4) Na kho panetaü bhante, evaü daññhabbaü. Bhãõàsavo bhante, bhikkhå vusitavà katakaraõãyo, karaõãyaü attano asamanupassanto katassa và paticayaü, khayà ràgassa vitaràgattà taõhakkhayàdhimutto hoti, khayà dosassa vãtadosattà taõhakkhayàdhimutto hoti, khayà mohassa vãtamohattà taõhakkhayàdhimutto hoti.
(5) Na kho panetaü bhante, evaü daññhabbaü. Khãõàsavo bhante, bhikkhå vusitavà katakaraõãyo, karaõãyaü attano asamanupassanto katassa và paticayaü, khayà ràgassa vitaràgattà upàdànakkhayàdhimutto hoti, khayà dosassa vãtadosattà upàdànakkhayàdhimutto hoti, khayà mohassa vãtamohattà upàdànakkhayàdhimutto hoti.
(6) Na kho panetaü bhante, evaü daññhabbaü. Khãõàsavo bhante, bhikkhu vusitavà katakaraõãyo, karaõãyaü attano asamanupassanto katassa và paticayaü, khayà ràgassa vãtaràgattà asammohàdhimutto hoti, khayà dosassa vãtadosattà asammohàdhimutto hoti, khayà mohassa vãtamohattà asammohàdhimutto hoti.
Evaü sammàvimuttacittassa, bhante, bhikkhuno bhåsà cepi cakkhuvi¤¤eyyà råpà cakkhussa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü. Vaya¤cassànupassati. [PTS Page 378] bhåsà cepi sotavi¤¤eyyà saddà sotassa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü, vaya¤cassànupassati.
Evaü sammàvimuttacittassa, bhante, bhikkhano bhåsà cepi chakkhåvi¤¤eyyà råpà cakkhussa àpàthamàgacchantati, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa citaütaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü. Vaya¤cassànupassati. Ghànavi¤¤eyyà gandhà ghànassa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü, vaya¤cassànupassati.
Evaü sammàvimuttacittassa, bhante, bhikkhuno bhåsà cepi cakkhuvi¤¤eyyà råpà cakkhussa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü. Vaya¤cassànupassati. Jivhàvi¤¤eyyà rasà jãvhàya àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü, vaya¤cassànupassati.
Evaü sammàvimuttacittassa, bhante, bhikkhuno bhåsà cepi cakkhuvi¤¤eyyà råpà cakkhussa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü. Vaya¤cassànupassati. Kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà kàyassa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü, vaya¤cassànupassati.
Evaü sammàvimuttacittassa, bhante, bhikkhuno bhåsà cepi cakkhuvi¤¤eyya råpà cakkhussa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü. Vaya¤cassànupassati. Manovi¤¤eyyà dhammà manassa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti, ñhitaü àne¤jappattaü, vaya¤cassànupassati.
Seyyathàpi bhante selo pabbato acchiddo asusiro ekaghano. Atha puratthimàya cepi disàya àgaccheyya bhåsà vàtavuññhi neva taü saïkampeyya, na sampakampeyya, na sampavedheyya, atha pacchimàya cepi disàya àgaccheyya bhåsà vàtavuññhi neva taü saïkampeyya, na sampakampeyya, na sampavedheyya. Atha uttaràya cepi disàya àgaccheyya bhåsà vàtavuññha neva taü saïkampeyya na sampakampeyya, na sampavedheyya, atha dakkhiõàya cepi disàya àgacchayya bhåsà vàtavuññhi neva taü saïkampeyya, na sampakampeyya, na sampavedheyya.
[BJT Page. 158]
Evameva kho bhante, evaü sammàvimuttacittassa bhikkhuno bhåsà cepi cakkhuvi¤¤eyyà råpà cakkhussa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti. Amissãkatamevassa cittaü hoti ñhitaü àne¤jappattaü, vayaü vayaücassànupassati. Bhåsà cepi sotavi¤¤eyyà saddà sotassa apàthamàgacchanti, nevassa citataü pariyàdiyanti. Amissãkatamevassa cittaü hoti ñhitaü àne¤jappattaü, vayaücassànupassati.
Bhusà cepi ghàna vi¤¤eyyà gandhà ghànassa apàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti. Amissãkatamevassa cittaü hoti ñhitaü àne¤jappattaü, vayaücassànupassati.
Bhåsà cepi jivhàvi¤¤eyyà rasà jivhassa apàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti. Amissãkatamevassa cittaü hoti ñhitaü ane¤jappattaü, vayaücassànupassati.
Bhåsà cepi kàyavi¤¤eyyà poññhabbà kàyassa apàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti. Amissãkatamevassa cittaü hoti ñhitaü àne¤jappattaü, vayaücassànupassati.
Bhåsà cepi manovi¤¤eyyà dhammà manassa àpàthamàgacchanti, nevassa cittaü pariyàdiyanti, amissãkatamevassa cittaü hoti ñhitaü àne¤ajappattaü, vayaü cassànupassatã, ti.
61. Nekkhammaü adhimuttassa paviveka¤ca cetaso
Abyàpajjhàdhimuttassa upàdànakkhayassa ca.
62. Taõhakkhayàdhimuttassa asammoha¤ca cetaso
Disvà àyatanuppàdaü sammàcittaü vimuccati.
63. Tassa sammàvimuttassa santacittassa bhikkhuno
Katassa paticayo natthi karaõãyaü na vijjati. [PTS Page 379]
64. Selo yathà ekaghano vàtena na samãrati
Evaü råpà rasà saddà gandhà phassà ca kevalà.
65. Iññhà dhammà aniññhà ca nappavedhenti tàdino.
òhitaü cittaü vippamuttaü vayaücassànupassatã, ti.
6. 2. 1. 2.
(Phagaguõasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
2. Tena kho pana samayena àyasmà egagaõo àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. Atha kho àyasmà ànando yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà
ânando bhagavantaü etadavoca:
"âyasmà bhante phagguõo àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno, sàdhå bhante bhagavà yenàyasmà phagguõo tenupasaïkamatu anukampaü upàdàyà"ti. Adhivàsesi bhagavà tuõhãbhàvena.
Atha kho bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito yenàyasmà phagguõo tenupasaïkami. Addasà kho àyasmà phagguõo bhagantaü dåratova àgacchantaü. Disvàna ma¤cake sama¤cosi1 atha kho bhagavà àyasmanaü phagguõaü etadavoca: alaü phagguõa, mà tvaü ma¤cake sama¤cosi. Santimàni àsanàni pure 2 pa¤¤attàni, tatthàhaü nisãdissàmiti. Nisãdi bhagavà pa¤¤atte àsane. Nisajja kho bhagavà àyasmantaü phagguõaü etadavoca:
"Kacci te phagguõa khamanãyaü, kacci yàpanãyaü kacci dukkhà3 vedanà pañikkamanti no abhikkamanti, pañikkamosànaü pa¤¤àyati no abhikkamoti.
1. Samadhosi machasaü: sama¤copi. Sãmu syà 2. Parehi machasaü. 3. Kacci te dukkhà machasaü.
[BJT Page. 160]
Na me bhante khamanãyaü, na yàpanãyaü, bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no pañikkamantã, abhikkamosànaü pa¤¤àyati no pañikkamoti.
Seyyathàpi bhante, balavà puriso tiõhena sikharena muddhànaü1 abhimantheyya2 evameva kho me bhante adhimattà vàtà [PTS Page 380] muddhànaü hananti. Na me bhante khamanãyaü, na yàpanãyaü, bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti, no pañikkamanti, abhikkamosànaü pa¤¤àyati no pañikkamoti.
Seyyathàpi bhante balavà puriso daëhena varattabandhena3 sãse sãsaveñhanaü dadeyya, evameva kho me bhante, adhimattà sãse sãsa vedanà, na me bhante khamaõãyaü, na yàpanãyaü, bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti, no pañikkamanti, abhikkamosànaü pa¤¤àyati no pañikkamoti.
Seyyathàpi bhante, dakkho goghàtako và goghàtakantevàsi và tiõhena govikantanena kucchiü parikanteyya, evameva kho me bhante, adhimattà vàtà kucchiü parikantanti. Na me bhante khamanãyaü, na yàpanãyaü, bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti, no pañikkamanti, abhikkamosànaü pa¤¤àyati, no pañikkamoti.
Seyyathàpi bhante, balavanto purisà dubbalataraü purisaü nànà bàhàsu gahetvà aïgàrakàsuyà santàpeyyuü paritàpeyyuü. 4 Evameva kho me bhante adhimatto kàyasmiü óàho. Na me bhante, khamanãyaü, na yàpanãyaü, bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti, no pañikkamanti, abhikkamosànaü pa¤¤àyati, no pañikkamoti.
Atha kho bhagavà àyasmantaü phagguõaü dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà uññhàyàsanà pakkàmi.
Atha kho àyasmà phagguõo acirapakkantassa bhagavato kàlamakàsi. Tamhi cassa samaye maraõakàle indriyàni vippasãdiüsu.
Atha kho àyasmà ànando yena [PTS Page 381] bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca: " àyasmà bhante phagguõo acirapakkantassa bhagavato kàlamakàsi. Tamhi cassa samaye maraõakàle indriyàni vippasidiüsåti.
Kiü hànanda phagguõassa bhikkhuno indriyàni nappasãdissanti, phagguõassa ànanda bhikkhuno pa¤cahi oramhàgiyehi sa¤¤ojanehi cittaü avimuttaü ahosi. Tassa taü dhammadesanaü sutvà pa¤cahi oramhàgiyehi sa¤¤ojanehi cittaü vimuttaü.
1. Muddhanã machasaü: 2. Abhimatteyya machasaü, sãmu. 3. Varantakkhaõaóena machasaü 4. Saüparitàpeyyuü machasaü.
[BJT Page. 162]
Chayime ànanda ànisaüsà kàlena dhammasavaõe, kàlena atthåpaparikkhàya. Katame cha: (1) idhànanda bhikkhuno pa¤cahi oramhàgiyehi sa¤¤ojanehi cittaü avimuttaü hoti. So tamhi samaye maraõakàle labhati tathàgataü dassanàya. Tassa tathàgato dhammaü deseti: àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü savya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü, brahmacariyaü pakàseti. Tassa taü dhammadesanaü sutvà pa¤cahi oramhàgiyehi sa¤¤àjanehi cittaü vimuccati. Ayaü ànanda pañhamo ànisaüso kàlena dhammasavaõe.
(2) Puna ca paraü ànanda bhikkhuno pa¤cahi oramhàgiyehi sa¤¤ojanehi cittaü avimuttaü hoti. So tamhi saye maraõakàlena heva kho labhati tathàgataü dassanàya, api ca kho tathàgatasàvakaü labhati dassanàya. Tassa tathàgatasàvako dhammaü deseti: àdikalyàõaü majjhekalyàõaüpariyosànakalyàõaü sàtthaü savya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü, brahmacariyaü pakàseti. Tassa taü dhammadenaü sutvà pa¤cahi oramhàgiyehi saüyojanehi cittaü vimuccati. Ayaü ànanda dutiyo ànisaüso kàlena dhammasavaõe. (3) Puna ca paraü ànanda bhikkhuno pa¤cahi [PTS Page 382] oramhàgiyehi saüyojanehi cittaü avimuttaü hoti. So tamhi samaye maraõakàle na heva kho labhati tathàgataü dassanàya, napi tathàgatasàvakaü labhati dassanàya. Api ca kho yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakketi, anuvicàreti, manasànupekkhati. Tassa yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakkayato anuvicàrayato manasànupekkhato pa¤cahi oramhàgiyehi saüyojanehi cittaü vimuccati. Ayaü ànanda tatiyo ànisaüso kàlena dhammasavaõe kàlena atthåpaparikkhàya.
(4) Idhànanda bhikkhuno pa¤cahi oramhàgiyehi saüyojanehi cittaü vimuttaü hoti, anuttare ca kho upadhisaïkaye cittaü avimuttaü hoti. So tamhi samaye maraõakàle labhati tathàgataü dassanàya, tassa tathàgato dhamma1 deseti: àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü savya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü, brahmacariyaü pakàseti. Tassa taü dhammadesanaü sutvà anuttare kho upadhisaïkaye cittaü vimuccati. Ayaü ànanda catuttho ànisaüso kàlena dhammasavaõe.
(5) Puna ca paraü ànanda bhikkhuno pa¤cahi oramhàgiyehi saüyojanehi cittaü vimuttaü hoti. Anuttare ca kho upadhisaïkaye cittaü avimuttaü hoti so tamhi samayehi maraõakàle na heva kho labhati tathàgataü dassanàya, api ca kho tathàgatasàvakaü labhati dassanàya. Tassa tathàgata sàvako dhammaü deseti: àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü savya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàseti tassa taü dhammadesanaü sutvà anuttare upadhisaïkaye cittaü vimuccati. Ayaü ànanda pa¤camo ànisaüso kàlena dhammasavaõe.
[BJT Page 164]
(6) Puna ca paraü ànanda bhikkhuno pa¤cahi oramhàgiyehi sayojanehi [PTS Page 383] cittaü vimuttaü hoti. Anuttare ca kho upadhisaïkaye cittaü avimuttaü hoti. So tamhi samaye maraõakàle na heva kho labhati tathàgataü dassanàya, napi tathàgatasàvakaü labhati dassanàya. Api ca kho yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakketi anuvicàreti manasànupekkhati. Tassa yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü cetasà anuvitakkayato anuvicàrayato manasànupekkhato anuttare upadhisaïkhaye cittaü vimuccatã. Ayaü ànanda chañño ànisaüso kàlena dhammasavaõe kàlena atthåpaparikkhàya.
Ime kho ànanda cha ànisaüsà kàlena dhammasavaõe kàlena atthåpaparikkhàyàti.
6. 2. 1. 3.
(Chaëàbhijàti suttaü)
3. Ekaü samayaü bhagavà rajagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Atha kho àyasmà ànando yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca:
Påraõena bhante kassapena chaëàbhijàtiyo1 pa¤¤attà:kaõhàbhijàti pa¤¤attà, nãlàbhijàti pa¤¤attà, lohitàbhijàti pa¤¤attà, haliddàhijàti pa¤¤atatà, sukkàbhijàti pa¤¤attà, paramasukkàbhijàti pa¤¤attà.
(1) Tatiradaü bhante puraõena kassapena kaõhàbhijàti pa¤¤attà:orabhikà såkarikà sàkuõikà màgavikà luddà macchaghàtakà corà coraghàtakà bandhanàgàrikà, ye và pana¤¤epi keci kurårakammantà.
(2) Tatiradaü bhante påraõena kassapena nãlàbhijàti pa¤¤attà: bhikkhå kaõñakavuttikà, ye và pana¤¤epi keci cammavàdà kiriyavàdà.
(3) Tatiradaü bhante påraõena kassapena lohitàbhijàti pa¤¤attà: nigaõñhà 384 ekasàñakà. (4) Tatiradaü bhante påraõena kassapena haëiddàbhijàti pa¤¤attà: gihã odàtavasanà acelakasàvakà.
(5) Tatiradaü bhante påraõena kassapena såkkàbhijàti pa¤¤attà: àjivakà àjivikiniyo. 2
(6) Tatiradaü bhante påraõena kassapena paramasukkàbhijàti pa¤¤attà: nando vaccho kiso saïkicco makkhaligosàlo.
Påraõena bhante kassapena imà chaëàbhijàtiyo pa¤¤attàtã.
Kimpana ànanda påraõassa kassapassa sabbo loko etadabhanujànàti imà chaëàbhijàtiyo pa¤¤àpetuntã?
No hetaü bhante.
1. Chalabhijàtiyo machasaü, 2. âjivakiniyo machasaü,
[BJT Page. 166]
Seyyathàpi ànanda puriso daëiddo assako anàëhiyo, 1 tassa akàmakassa bilaü olaggeyyuü " idaü te ambho purisa maüsaü ca khàditabbaü mula¤ca anuppadàtabbanti".
Evameva kho ànanda påraõena kassapena appañi¤¤àya etesaü samaõabràhmaõànaü imà chaëàbhijàtiyo pa¤¤attà yathà taü bàlena avyattena akhetta¤¤unà akusalena.
Ahaü kho panànanda chaëàbhijàtiyo pa¤¤àpemi. Taü suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmiti.
"Evaü bhante, ti kho àyasmà ànando bhagavato paccassosi. " Bhagavà etadavoca: katamà cànanda chaëàbhijàtiyo:
Idhànanda ekacco kaõhàbhijàtiyo sàno kaõhaü dhammà abhijàyati. Idha panànanda ekacco kaõhàbhijàtiyo samàno sukkaü dhammaü abhijàyati. Idha panànanda ekacco kaõhàbhijàtiyo samàno akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati. Idha panànanda ekacco [PTS Page 385] sukkàbhijàtiyo sàmàno kaõhaü dhammaü abhijàyati. Idha panànanda ekacco sukkàbhijàtiyo samàno sukkaü dhammaü abhijàyati. Idha panànanda ekacco sukkàbhijàtiyo samàno akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati.
(1) Kadhaü cànanda kaõhàbhijàtiyo samàno kaõhaü dhammaü abhijàyati: idha panànanda ekacco nãce kule paccàjàto hoti caõóàla kule và nesàdakule và veõakule và rathakàrakale và pukkusa kule và, daëidde appannapànabhojane kasiravuttike yattha kasirena ghàsacchàdo labbhati. So ca hoti dubbaõõo duddasiko okoñimako, bavhàbàdho kàõo và kuõã và kha¤jo và pakkhahato và, na làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadipeyyassa. So kàyena duccaritaü carati. Vàcàya duccaritaü carati. Manasà duccaritaü carati. So kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Evaü kho ànanda kaõhàbhijàtiyo samàno kaõhaü dhammaü abhijàyati.
(2) Kathaü cànanda kaõhàbhijàtiyo samàno sukkaü dhammaü abhijàyati. Idhànanda ekacco nãce kule paccàjàto hoti. Caõóàla kule và nesàdakule và veõakule và rathakàrakule và pukkusa kule và daëidde appannapànabhojane kasiravuttike yattha kasirena ghàsacchàdo labbhati, so ca hoti dubbaõõo dubbaõõo duddasiko okoñimako, bavhàbàdho kàõo và kuõã và kha¤jo và pakkhahato và, na làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena sucaritaü carati vàcàya sucaritaü carati. Manasà sucaritaü carati. So kàyena sucaritaü caritvà vàcàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Evaü kho ànanda kaõhàbhijàtiyo samàno sukkaü dhammaü abhijàyati.
1. Anàëhiko sãmu,
[BJT Page. 168]
(3) Kathaü cànanda kaõhàbhijàtiyo samàno akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati. Idhànanda ekacco nãce kule paccàjàto hoti caõóàlakule và nesàdakule và veõakule và rathakàrakule và pukkusa kule và, daëiddo appannapànabhojane kasiravuttike yattha kasirena ghàsacchàdo labbhati. So ca hoti dubbaõõo duddasiko [PTS Page 386] okoñimako bavhàbàdho kàõo và kuõã và kha¤jo và pakkhabhato và. Na làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadipeyyassa. So kesamassaü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati. So evaü pabbajito samàno pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu satipaññhànesu suppatiññhitacitto sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati. Evaü kho ànanda kaõhàbhijàtiyo samàno akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati.
(4) Katha¤cànanda sukkàbhijàtiyo samàno kaõhaü dhammaü abhijàyati: idhànanda ekacco ucce kule paccàjàto hoti: khattiyamahà sàrakule và bràhmaõamahàsàrakule và gahapatimahàsàrakule và aóóhe mahaddhane mahàbhoge pahåtajàtaråparajate pahåtavittåpakaraõe pahåtadhanadha¤¤e. So ca hoti abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato, làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena duccaritaü carati, vàcàya duccaritaü carati, manasà duccaritaü carati. So kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinãpàtaü nirayaü upapajjati. Evaü kho ànanda sukkàbhijàtiyo samàno kaõhaü dhammaü abhijàyati.
(5) Katha¤cànanda sukkàbhijàtiyo samàno sukkaü dhammaü abhijàyati: idhànanda ekacco puggalo ucce kule paccàjàto hoti. Khattiyamahàsàrakule và bràhmaõamahàsàrakule và gahapatimahàsàrakule và aóóhe mahaddhane mahàhoge pahutajàtaråparajate pahutavittupakaraõe pahutadhanadha¤¤e. So ca hoti abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato, làbhã annassa pànassavatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa yyovasathapadãpeyyassa. So kàyena sucaritaü carati, vàcàya sucaritaü carati, manasà sucaritaü carati. So kàyena sucaritaü caritvà vacàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Evaü kho ànanda såkkàbhijàtiyo samàno sukkaü dhammaü abhijàyati.
(6) Kathaü cànanda sukkàbhijàtiyo samàno akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati: [PTS Page 387] idhànanda ekacco puggalo ucce kule paccàjàto hoti: khattãya mahàsàrakule và bràhmaõamahàsàra kule và gahapatimahàsàrakule và aóóhe mahaddhane mahàbhoge pahåtajàtaråparajate pahåtavittupakaraõe pahåtadhanadha¤¤e. So ca hoti abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato, làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà àgàrasmà anagàriyaü pabbajati. So evaü pabbajito samàno pa¤canivarane pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, catusu satipaññànesu supatiññhitacitto sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati. Evaü kho ànanda sukkàbhijàtiyo samàno akaõhaü asukkaü nibbànaü abhijàyati.
Imà kho ànanda chalàbhijàtiyoti.
[BJT Page 170]
6. 2. 1. 4
(âsavasuttaü)
(Sàvatthinidànaü)
4. Chahi bhikkhave dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa. Katamehi chahã?
Idha bhikkhave bhikkhåno ye àsavà saüvarà pahàtabbà, te àsavà saüvarena pahãnà honti. Ye àsavà pañisevanà pahàtabbà, te àsavà pañisevanàya pahãnà honti. Ye àsavà adhivàsanà pahàtabbà, te àsavà adhivàsanàya pahãnà honti. Ye àsavà parivajjanà pahàtabbà, te àsavà parivajjanàya pahãnà honti. Ye àsavà vinodanà pahàtabbà, te àsavà vinodanàya pahãnà honti. Ye àsavà bhàvanà pahàtabbà, te àsavà bhàvanàya pahãnà honti.
(1) Katame ca bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà ye saüvarena pahãnà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso cakkhåndriyasaüvarasaüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave cakkhåndriyasaüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü [PTS Page 388] àsavà vighàtapariëàbhà, cakkhåndriyasaüvarasaüvutassa1 viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso sotindriya saüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave sotindriya saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà sotindriya saüvara1 saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso sotindriya saüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave sotindriya asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, sotindriya saüvara1 saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkà yonisoghànindriya saüvara saüvuto viharati, yaü hissa bhikkhave ghànindriya saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, ghànindriyasaüvara1 saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkà yoniso jivahindriya saüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave jivahindriya saüvaraü asaüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso kàyindriyasaüvara saüvuto viharati. Yaü bhissa bhikkhave kàyindriyasaüvara asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, kàyindriyasaüvara saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniyomaninadriyasaüvara saüvuto viharati. Yaü bhissa bhikkhave manindriyasaüvaraasaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, manindriyasaüvara saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Yaü hissa bhikkhave saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, saüvaraü saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti.
Ime vuccanti bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà yesaüvarena pahãnà honti.
Katame ca bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà ye saüvarena pahãnà honti: idha
Bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso cakkhåndriyasaüvarasaüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave cakkhåndriyasaüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàbhà, cakkhåndriyasaüvarasaüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso ghànindriya saüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave ghànindri saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà ghàninadriya saüvara1 saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti.
(2) Katame ca bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà ye saüvarena pahãnà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso cakkhåndriyasaüvarasaüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave cakkhåndriyasaüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàbhà, cakkhåndriyasaüvarasaüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso jivhindriya saüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave jivhindriya saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà jivhindriya saüvara1 saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti.
Katame ca bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà ye saüvarena pahãnà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso cakkhåndriyasaüvarasaüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave cakkhåndriyasaüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàbhà, cakkhåndriyasaüvarasaüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso kàyindriyasaüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave kàyindriyasaüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà kàyindriyasaüvara1 saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti.
Katame ca bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà ye saüvarena pahãnà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso cakkhåndriyasaüvarasaüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave cakkhåndriyasaüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàbhà, cakkhåndriyasaüvarasaüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Pañisaïkhà yoniso manindriya saüvara saüvuto viharati. Yaü hissa bhikkhave manãndriya
Saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà manindriya saüvara saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Yaü bhikkhave saüvaraü asaüvutassa viharato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, taüvaraü saüvutassa viharato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Ime vuccanti bhikkhave àsavà saüvarà pahàtabbà ye saüvarena pahinà honti.
(2) Katame ca bhikkhave àsavà pañisevanà pahàtabbà ye pañisevanàya pahãnà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso cãvaraü pañisevati: yàvadeva sãtassa pañighàtàya, uõhassa pañighàtàya, óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànaü2 pañighàtàya, yàvadeva hirikopina pañicchàdanatthaü
1Cakkhundriya saüvaraü machasaü 2. Sarisapasamphassànaü machasaü.
[BJT Page 172]
Pañisaïkhà yoniso piõóapàtaü pañisevati: neva davàya, na madàya, na maõóanàya, na vibhåsanàya, yàvadeva imassa kàyassa ñhitiyà yàpanàya vihiüsåparatiyà, brahmacariyànuggahàya. Iti påràõa¤ca vedanaü pañihaïkhàmi, naca¤ca vedanaü na uppàdessàmi. Yàtràva me bhavissati anavajjatà ca phàsuvihàro càti.
Pañisaïkà yoniso senàsanaü pañisevati: yàvadeva sãtassa pañighàtàya, uõhassa pañighàtàya, óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànaü pañighàtàya, yàvadeva utuparissaya vinodanaü pañisallànàràmatthaü
Pañisaïkhà yoniso gilànapaccayabhesajjaparikkhàraü pañisevati: yàvadeva uppannànaü veyyàbàdhikànaü vedanànaü pañighàtàya, abyàpajjhaparamatàyàti. [PTS Page 389]
Yaü hissa bhikkhave appañisevato1 uppajjeyyuü àsavà vighàta pariëàhà, pañisevato2evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti.
Ime vuccanti bhikkhave àsavà pañisevanà pahàtabbà ye pañisevanàya pahãnà honti,
(3) Katameca bhikkhave àsavà adhivàsanà pahàtabbà ye adhivàsanà pavinà honti: idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso khamo hoti sãtassa uõhassa jighacchàya pipàsàya óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànaü, duruttànaü duràgatànaü vacanapathànaü, uppannànaü sàrãrikànaü vedanà naü dukkhànaü tippànaü3kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü, pàõaharànaü adhivàsakajàtiko hoti. Yaü hissa bhikkhave anadhivàsayato. Uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, adhivàsayato4 evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Ime vuccanti bhikkhave àsavà adhivàsanà pahàtabbà ye adhivàsanàya5pahãnà vontã.
(4) Katame ca bhikkhave àsavà parivajjanà pahàtabbà ye parivajjanàya pahãnà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso caõóaü hatthiü parivajjeti. Caõóaü assaü parivajjeti. Caõóaü goõaü parivajjeti. Caõóaü kukkuraü parivajjeti ahiü khàõuü kaõñakàdhànaü6 sobbhaü papàtaü candanikaü oligallaü. Yathàråpe anàsane nisinnaü, yathàråpe agocare carantaü, yathàråpe pàpake mitte bhajantaü, vi¤¤å sabrahmacàrã pàpakesu ñhànesu okappeyyuü, so taü ceva anàsanaü taü ca7 agocaraü te ca pàpake mitte pañisaïkhà yoniso parivajjeti. Yaü hissa bhikkhave aparivajjayato uppajjayato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà, parivajjayato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. [PTS Page 390] ime vuccanti bhikkhave àsavà parivajjanà pahàtabba, ye parivajjanàya pahãnà honti.
1. Appañisevayato sãmu 2. Pañisevayato sãmu. 3. Tibbànaümachasaü
4. Adhivàsato machasaü 5. Adhivàsanà sabbantha. 6. Naõñakaññhànaü majasaü syà kaõñakañhànaü. 7. Sotaüca anàsanaü machasaü
[BJT Page. 174]
(5) Katame ca bhikkhave àsavà vinodanà pahàtabbà ye vinodanàya pahãõà honti. Idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso uppannaü kàmavitakkaü, nàdhivàseti, pajahati vinodeti byantikaroti anabhàvaü gameti. Pañisaïkhà yoniso uppannaü byàpàdavitakkaü idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso uppannaü vihiüsàvikkaü, nàdhivàseti, pajahati vinodeti byàntikaroti anabhàvaü gameti pañisaïkhà yoniso uppannaü byàpàdavitakkaü idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso uppannuppanne pàpake akusale dhamme nàdhivàseti pajahati vinodeti, byantikaroti, anabhàvaü gameti. Yaü hissa bhikkhave avinodayato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà vinodayato evaüsa te àsavà vighàtapariëàhà na honti. Ime vuccanti bhikkhave àsavà vinodanà pahàtabbà ye vinodanàya pahãnà vonti.
(6) Katame ca bhikkhave àsavà bhàvanàya pahàtabrabà ye bàvanàya pahãõà honti: idha bhikkhave bhikkhå pañisaïkhà yoniso satisambojjhaïghaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggaparinàmiü. Idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso sammavicayasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggaparinàmi. Idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso vãriyasambojjhàïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggaparinàmi. Idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso pãtisambojjhaïgaü hàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggaparinàmi. Idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso passaddhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggaparinàmiü. Idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso samàdhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissita1 nirodhanissitaü vossaggaparinàmi. Idha bhikkhave bhikkhu pañisaïkhà yoniso upekkhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggaparinàmiü. Yaü hissa bhikkhave abhàvayato uppajjeyyuü àsavà vighàtapariëàhà bhàvayato evaüsa te àsavà vighàtaparisàhà na honti. Ime vuccanti bhikkhave àsavà bhàvanà pahàtabbà ye bhàvanàya pahãnà honti.
Imehi pakhà bhikkhave chahi dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassàti. [PTS Page 391]
6. 2. 1. 5
(Dàrukammika suttaü)
5. Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà nàdike viharati gi¤jakàvasathe. Atha kho dàrukammiko gavapati yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho dàrukammikaü gahapati bhagavà etadavoca: api nu te gahapati kule dànaü dãyatãti. Dãyati me bhante kule dànaü. Taü ca kho ye te bhikkhå àra¤¤akà piõóapàtikà paüsukulikà arahanto và arahatta maggaü và samàpannà. Tathàråpesu me bhante bhikkhåsu dànaü dãyatãti
[BJT Page. 176]
Dujjànaü ko etaü gahapati tayà gihinà kàmabhoginà puttasambodhasayanà ajjhàvasantena kàsikacandanaü paccanubhontena màlàgandhavilepanaü dhàrayantena jàtaråparajataü sàdiyantena " ime và arahanto, ime và arahantamaggaü samàpannà"ti.
(1) âra¤¤ako cepi gahapati bhikkhu hoti uddhato unnalo capalo mukharo vikiõõavàco muññhassati asampajàno asamàhito vibbhantacitto pàkatinadriyo, evaü so tenaïgena gàrayho. âra¤¤ako1 cepi gahapati bhikkhu hoti anuddhato anunnalo acapalo amukharo avikiõõavàco upaññhitasati sampajàno, samàhito ekaggacitto saüvutindriyo, evaü so tenaïgena pàsaüso.
2) Gàmantavihàrã cepi gahapati bhikkhu hoti uddhato unnalo capalo mukharo vikiõõavàco muññhassati asampajàno asamàhito vibhantacitto pàkatindriyo, evaü so tenaïgena gàrayho. Gàmantavihàriko1 cepi gahapati bhikkhu hoti anuddhato anunnalo acapalo amukharo avikiõõavàco upaññhitasati sampajàno, samàhito ekaggacitto saüvutindriyo, evaü so tenaïgena pàsaüso.
(3) Piõóapàtiko cepi gahapati bhikkhu hoti uddhato unnalo capalo mukharo vikiõõavàco muññhassati asampajàno asamàhito vibhantacitto pàkatindriyo, evaü so tenaïgena gàrayho. Piõóapàtiko1 cepi gahapati bhikkhu hoti anuddhato [PTS P 392] anunnalo acapalo amukharo avikiõõavàco upaññhitasati sampajàno, samàhito ekaggacitto saüvutindriyo, evaü so tenaïgena pàsaüso.
(4) Nemantaniko cepi gahapati bhikkhu hoti uddhato unnalo capalo mukharo vikiõõavàco muññhassati asampajàno asamàhito vibhantacitto pàkatindriyo, evaü so tenaïgena gàrayho. Nemantaniko1 cepi gahapati bhikkhu hoti anuddhato anunnalo acapalo amukharo avikiõõavàco upaññhitasati sampajàno, samàhito ekaggacitto saüvutindriyo, evaü so tenaïgena pàsaüso.
(5) Paüsåkåliko cepi gahapati bhikkhu hoti uddhato unnalo capalo mukharo vikiõõavàco muññhassati asampajàno asamàhito vibhantacitto pàkatindriyo, evaü so tenaïgena gàrayho. Paüsukuliko1 cepi gahapati bhikkhu hoti anuddhato anunnalo acapalo amukharo avikiõõavàco upaññhitasati sampajàno, samàhito ekaggacitto saüvutindriyo, evaü so tenaïgena pàsaüso.
(6) Gahapati cãvaradharo cepi gahapati bhikkhu hoti uddhato unnalo capalo mukharo vikiõõavàco muññhassati asampajàno asamàhito vibhantacitto pàkatindriyo, evaü so tenaïgena gàrayho. Gahapati cãvaradharo1 cepi gahapati bhikkhu hoti anuddhato anunnalo acapalo amukharo avikiõõavàco upaññhitasati2 sampajàno, samàhito ekaggacitto saüvutindriyo, evaü so tenaïgena pàsaüso.
Iïgha tvaü gahapati saïghe dànaü dehi. Saïghe te dànaü dadato cittaü pasãdissati. So tvaü pasannacitto kàyassa hedà parammaraõàsugati. Saggaü lokaü upapajjissasãti.
Esàhaü bhante ajjatagge saïghe dànaü dassàmiti.
1. âra¤¤iko machasaü 2. Upañhitassati machasaü
[BJT Page. 178]
6. 2. 1. 6
(Hatthisàriputta suttaü)
6. Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà bàràõasiyaü viharati isipatane migadàye. Tena kho pana samayena sambahulà therà bhikkhu pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantà maõóalamàle sannisinnà sannipatità abhidhammakathaü kathenti.
Tatrasudaü àyasmà citto hatthisàriputto therànaü bhikkhånaü abhidhammakathaü kathentànaü antarantarà kathaü opàteti. Atha khe àyasmà mahàkoññhito àyasmantaü cittaü hatthisàriputtaü etadavoca: "mà àyasmà citto hatthisàriputto therànaü bhikkhånaü abhidhammakathaü kathentànaü antarantarà [PTS Page 393] kathaü opàtesi. Kathàpariyosànaü1 àyasmà citto àgametåti.
Evaü vutte àyasmato cittassa hatthisàriputtassa sahàyakà bhikkhå àyasmantaü mahàkoññhitaü etadavocuü: " mà àyasmà mahàkoññhito àyasmantaü cittaü hatthisàriputtaü apasàdesi. Paõóito àyasmà citto hatthisàriputto. Pahoti càyasmà citto hatthisàriputto therànaü bhikkhånaü abhidhammakathaü kathetuü"ti.
Dujjànaü kho etaü àvuso parassa cetopariyàyaü ajànantehi.
(1) Idhàvuso ekacco puggalo tàvadeva soratasorato2 hoti, nivàtanivàto, hoti, upantupasanto hoti yàva satthàraü upanissàya viharati a¤¤ataraü và garuññhànãyaü sabrahmacàriü. Yato ca kho so capakassateva satthàrà, vapakassati garuññhànãyehi sabrahmacàrihi. So saüsaññho viharati bhikkhåhã bhikkhånãhi upàsakehi upàsikàhã ràjuhi3 ràpamahàmattehi titthiyehi tittiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànudaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattatã.
Seyyathàpi àvuso goõo kiññhàdo dàmena và baddho vajevà oruddho, yo nu kho àvuso evaü vadeyya: " na dànàya goõo kiññhàdo punadeva kiññhaü otarissatã"ti sammà nu kho so àvuso vadamàno vadeyyàtã? No hidaü àvuso, ñhànaü hetaü àvuso vijjati yaü so goõo kiññhàdo dàmaü và chetvà vajaü và bhinditvà punadeva kiññhaü otareyyàti. Evameva kho àvuso idhekacco [PTS Page 394] puggalo tàvadeva soratasorato honi tivàtanivàto hoti upasantupasanto hoti yàva satthàraü upanissàya viharati a¤¤ataraü và garuññhàniyaü sabrahmacàriü. Yato ca kho so capakassateva satthàrà, capakassati garuññhanãyehi sabrahmacàrãhã. So saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhã ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi tittiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
1. Yàva kathàpariyosànaü machasaü 2. Suratasårato katthaci. 3. Ra¤¤o machasaü
[BJT Page. 180]
(2) Idha panàvuso ekaccà puggalo vivicceva kàmehi vivicceva akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü pãtisukhaü pañhamà jhànaü upasampajja viharati. Solàbhimhi pañhamassàti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhã ràjuhã ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati
Seyyathàpi àvuso càtummahàpathe1 phullapåsitako devo vassanto rajaü antaradhàpeyya, cikkhallaü pàtukareyya, yo nu kho àvuso evaü vadeyya: "nadànàmusmiü càtummahàpathe punadeva rajo pàtu bhavissatã"ti. Sammà nu kho so àvuso vadamàno vadeyyàti. No hidaü àvuso. òhànaü hetaü àvuso vijjati yaü amusmiü càtummahàpathe manussà và atikkameyyuü, gopasu và atikkameyyuü, vàtàtapo và snehagataü pariyàdiyeyya. Atha punadeva rajo pàtubhaveyyàti. Evameva kho àvuso idhekacco puggalo vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati. So dhammehi savitakkaü savicàraü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasamapajja viharati. So làbhãmhi pañhamassa jhànassàti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. Puggalo tàvadeva soratasorato hoti nivàtanivàto hoti upasantupasanto hoti yàva satthàraü upanissàya viharati a¤¤ataraü và garuññhànãyaü sabrahmacàriü. Yato ca kho so vapakassateva satthàrà, vapakassati garuññhanãyehi sabrahmacàrãhi. So saüsaññho viharati bhikkhåhibhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjuhã ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati. [PTS Page 395]
(3) Idha panàvuso ekacco puggalo vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü vivekajaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So làbhãmhi dutiyassa jhànassàti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi tittiyàsàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
Seyyathàpi àvuso gàmassa và nigamassa và avidåre mahantaü taëàkaü, tattha phullaphusitako devo vassanto sippisambukampi sakkharakañhalampi antaradhàpeyya, yo nu kho àvuso evaü vadeyya: nadànàmusmiü taëàke punadeva sippisambukà và sakkharakañhalà và pàtubhavissantãti. Sammà nu kho so àvuso vadamàno vadeyyàti. No hidaü àvuso. òhànaü hetaü àvuso vijjati yaü amusmiü taëàke manussà và piveyyuü, gopasu và piveyyuü, vàtàtapo và snehagataü pariyàdiyeyya, atha punadeva sippisambukàpi sakkharakañhalàpi pàtubhaveyyunti. Evameva kho àvuso idekacco puggalo vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. So làbhimhi dutiyassa jhànassàti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhã ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttasasa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
(4) Idha panàvuso ekacco puggalo pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno, sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti, yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti tatiyaü jhànaü upasampajja viharati, so làbhãmhi tatiyassa jhànassàti saüsaññho viharati bhikkhåhã bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhã ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttasasa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
Seyyathàpi àvuso purisaü paõãtabhojanaü bhuttàviü [PTS Page 396] àbhidosiyaü3 bhojanaü nacchàdeyya, yo nu ko àvuso evaü vadeyya "nadànàmuü purisaü punadeva bhojanaü chàdessati"ti. Sammà nu kho so àvuso vadamàno vadeyyàti. No hidaü àvuso, "ñhànaü hetaü àvuso vijjati amuü hàvuso purisaü paõãtabhojanaü bhuttàviü yàvassa sà ojà kàye ñhassati tàva na a¤¤aü bhojanaü chàdessati. Yato ca khvassa sà ojà antaradhàyissati. Atha punadeva taü bhojanaü chàdeyyàti. Evameva kho àvuso idhekacco puggalo pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno, sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti, yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti, tatiyaü jhànaü upasampajja viharati. So " làbhãmhi tatiyassa jhànassà"ti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
[BJT Page 182]
(5) Idha panàvuso ekacco puggalo sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So " làbhãmhi catutthassa jhànassà"ti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjåhi3 ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
Seyyatàpi àvuso pabbatasaïkhepe udakarahado nivàto vigataåmako, yo nu kho àvuso evaü vadeyya, nadànamusmiü udakarahade punadeva åmã pàtubhavissatãti. Sammà nu kho so àvuso vadamàno vadeyyàti. No hidaü àvuso. òhànaü hetaü àvuso vijjati yà puratthimàya disàya àgaccheyya bhusà vàtavuññhi sà tasmiü udakarahade åmiü janeyya, yà pacchimàya disàya àgaccheyya bhusà vàtavuññhi sà tasmiü udakarahade åmiü janeyya, yà uttràya disàya àgaccheyya bhusà vàtavuññhi sà tasmiü udakarahade åmiü janeyya, yà dakkhiõàya disàya àgaccheyya bhusà vàtavuññhi sà tasmiü udakarahade åmiü janeyyàti. Evameva kho àvuso idhekacco puggalo sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà so pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhaü asukhaü upekkhàsatipàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati. So " làbhãmhi catutthassa jhànassà"ti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjåhi3 ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi. Tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
(6) Idha panàvuso ekacco puggalo sabbanimittànaü amanasikàrà animittaü ceto samàdhiü upasampajja viharati, so " làbhãmhi animittassa cetosamàdhissà"ti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhã ràjuhi1 ràjamahàmattehi titthiyehi titthiya sàvakehi, tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsitena2 cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati.
Seyyathàpi àvuso ràjà và ràjamahàmatto và caturaïginiyà senàya addhànamaggapañipanno a¤¤atarasmiü vanasaõóe ekarattivàsaü upagaccheyya, tattha3 hatthisaddena assasaddena rathasaddena pattisaddena bheripaõavasaïkhatiõavaninnàdasaddena ciriliyasaddo antaradhàyeyya, yo nu kho àvuso evaü vadeyya: " nadànamusmiü vanasaõóe punadeva ciriliyasaddo4 pàtubhavissatãti. Sammà nu kho [PTS Page 398] so àvuso vadamàno vadeyyàti. No hidaü àvuso. òhànaü hetaü àvuso vijjati yaü so rajà và ràjamahàmatto và tamhà vanasaõóà pakkameyya, atha punadeva cãriliyasaddo4 pàtubhaveyyàti. Evameva kho àvuso idhekacco puggalo sabbanamittànaü amanasikàrà animittaü cetosamàdhiü upasampajja viharati. So " làbhãmhi animittassa cetosamàdhissà"ti saüsaññho viharati bhikkhåhi bhikkhunãhi upàsakehi upàsikàhi ràjåhi ràjamahàmattehi titthiyehi titthiyasàvakehi, tassa saüsaññhassa vissaññhassa pàkatassa bhassamanuyuttassa viharato ràgo cittaü anuddhaüseti. So ràgànuddhaüsitena cittena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattati, ti.
1. Ra¤¤o machasaü. 2 Ràgànuddhaüsena sãmu. 3. Tatra machasaü. 4. Carika saddo machasaü, cirilikàsaddo sãmu.
[BJT Page. 184]
Atha kho àyasmà citto hatthisàriputto aparena samayena sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvatti1. Atha kho cittassa hatthisàriputtassa sahàyakà bhikkhå yenàyasmà koññhito tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà àyasmantaü mahàkoññhitaü etadavocuü: kinnu kho àyasmatà mahà koññhitena citto hatthisàriputto cetasà ceto paricca vidito imàsaü ca imàsaü ca vihàrasamàpattãnaü citto hatthisàriputto làbhã, atha ca pana sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissatãti. Udàhu devatà etamatthaü àrocesuü citto bhante hatthisàriputto imàsa¤ca imàsa¤ca vihàrasamàsamàpattãnaü làbhã, atha ca pana sikkhà paccakkhàya hãnàyàvattissatã, ti.
Cetasà ceto paricca vidito me àvuso citto hatthisàri putto imàsa¤ca imàsa¤ca vihàrasamàpattãnaü làbhã, atha ca pana sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvattissatã, ti. Devatàpi me etamatthaü àrocesuü " citto bhante hatthisàriputto imàsa¤ca imàsa¤ca vihàrasamàpattãnaülàhã, atha ca pana sikkhaüpaccakkhàya hãnàyàvattissatã"ti.
Atha ko cittassa hatthisàriputtassa sahàyaka bhikkhå yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà [PTS Page 399] ekamantaü nisãdiüsu. Etamantaü nisinnà kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü: citto bhante hatthisàriputto imàsa¤ca imàsa¤ca vihàrasamàpattãnaü làbhã, atha ca pana sikkhaü paccakkhàya hãnàyàvatto, ti.
Na bhikkhave citto ciraü sarissati nekkhammassà, ti.
Atha ko citto hatthisàriputto na viharasseva kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbaji. Atha ko àyasmà citto hatthisàriputto eko vupakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi. Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyà, ti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro ca panàyasmà citto hatthisàriputto arahataü ahosã, ti.
[BJT Page 186.]
6. 2. 1. 7.
(Majjhesuttaü)
7. Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà bàràõasiyaü viharati isipatane migadàye. Tena kho pana samayena sambahulànaü therànaü bhikkhånaü pacchàhattaü piõóapàtapañikkantàna maõaóalamàle sannisinnànaü sannipatitànaü ayamantarà kathà udapàdi: "vuttamadaü àvuso bhagavatà pàràyane metteyyapa¤he:
"So1 ubhante viditvàna2 majjhe mantà na lippati3
Taü bråmi mavàpurisoti so, dha sibbanimaccagà"
Katamo nu kho àvuso eko anto katamo dutiyo anto, kiü majjhe, kà sibbanãti.
(1) Evaü vutte a¤¤ataro bikku there bhikkhå etadavoca: " phasso kho àvuso eko anto, phassasamudayo dutiyo [PTS Page 400] anto, phassanirodho majjhe, taõhà sibbanã. Taõhà hi naü sibbati tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà kho àvuso bhikkhu abhi¤¤eyyaü abhijànàti, pari¤¤eyyaü parijànàti. Abhi¤¤eyyaü abhijànanto pari¤¤eyyaü parijànanto diññheva damme dukkhassa antakaro hotã, ti.
(2) Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu there bhikkhå etadavoca: " atãtaü kho àvuso eko anto, anàgataü dutiyo anto, paccuppannaü majjhe, taõhà sibbanã. Taõhà hi naü sibbati tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà kho àvuso bikkhu abhi¤¤eyyaü abhijànàti pari¤¤eyyaü parijànàti, abhi¤¤eyyaü abhijànanto pari¤¤eyyaü parijànanto diññheva dhamme dukkhassantakaro votã"ti.
(3) Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhå there bikkhå etadavoca: " sukhà kho àvuso vedanà eko anto, dukkhà vedanà dutiyo anto, adukkhamasukhà vedanà majjhe, taõhà sibbanã. Taõhà hi naü sibbati tassa tasseva bavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà ko àvuso bhikkhu abhi¤¤eyyaü abhijànàti pari¤¤eyyaü parijànàti, diññheva dhamme dukkhassa antakaro hotã"ti.
(4) Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu there bhikkhå etadavoca: " nàmaü kho àvuso eko anto, råpaü dutiyo anto, vi¤¤àõaü majjhe, taõhà sibbanã. Tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà kho àvuso bhikkhu abhi¤¤eyyaü abhijànàti pari¤¤eyyaü parijànàti, abhi¤¤eyyaü abhijànanto pari¤¤eyyaü parijànanto diññheva dhamme dukkhassa antakaro hoti"ti.
1. Yo simu. Machasaü 2 ubhantamabhi¤¤àya suttanipàtapàëi, yo ubho ante viditvàna machasaü [pts. 3.] Limpati machasaü, syà
[BJT Page. 188]
(5) Evaü vutte a¤¤ataro bhikkha) there bikku etavoca: " cha kho àvuso ajjhattikàni àyatanàni eko anto, bàhiràni àyatanàni dutiyo anto, vi¤¤àõaü majjhe, taõhà sibbanã. Taõhà hi naü sibbati tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà kho àvuso bhikkhå [PTS Page 401] abhi¤¤eyyaü abhijànàti pari¤¤eyaü parijànàti, abhi¤¤eyyaü abhijànanto pari¤¤eyyaü parijànanto diññheva dhamme dukkhassa antakaro hoti"ti.
(6) Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu there bhikkhå etadavoca:"sakkàyo kho àvuso eko anto, sakkàyasamudayo dutiyo anto, sakkàyanirodho majjhe, taõhà sibbanã. Taõhà hi naü sibbati tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà kho àvuso bhikkhu abhi¤¤eyyaü abhijànàti, pari¤¤eyyaü parijànàti. Abhi¤¤eyyaü abhijànanto pari¤¤eyyaü parijànanto diññheva damme dukkhassa antakaro hotã"ti.
Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu there bhikkhå etadavoca: " byàkataü kho àvuso amhehi sabbeheva yathàsakaü pañihànaü. âyàmàvuso, yena bhagavà tenupasaïkamissàma, upasaïkamitvà bhagavato etamatthaü àrocessàma, yathà no bhagavà vyàkarissati, tathà naü dhàressàmà"ti. Evamàvuso, ti kho therà bhikkhå tassa bhikkhuno paccassosuü.
Atha kho therà bhikkhå yena bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinnà kho therà bhikkhå yàvatako ahosi sabbeheva saddhiü kathàsallàpo, taü sabbaü bhagavato àrocesuü: kassa nu kho bhante suhàsita, nti.
Sabbesaü vo bhikkhave subhàsitaü pariyàyena, api ca yaü mayà sandhàya bhàsitaü pàràyane mettayyapa¤he:
"So1 ubhante viditvàna2 majjhe mantà na lippati, 3 taü bråmi mahà purisoti so, dha sibbanimaccagà"ti taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmiti.
Evaü bhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü, bhagavà etada voca:
Phasso kho bhikkhave eko [PTS Page 402] anto, phassasamudayo dutiyo anto. Phassanirodho majjhe. Taõhà sibbanã. Taõhà hi naü sibbati tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyà. Ettàvatà kho bhikkhave bhikkhu abhi¤¤eyyaü abhijànàti, pari¤¤eyyaü parijànàti. Abhi¤¤eyyaü abhijànanto pari¤¤eyyaü parijànanto diññheva dhamme dukkhassa antakaro hotã, ti.
1. Yo simu machasaü syà 2. Ubhanta mahi¤¤àya suttanipàtapàëi. Yo ubho ante viditvà machasaü, [pts 3.] Limpati machasa syà
[BJT Page 190.]
6. 2. 1. 8.
(Purisindriya¤àna suttaü)
8. Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà kosalesu càrikaü varamàno mavatà bikkhåsaïghena saddhiü yena daõóakappakaü nàma kosalànaü nigamo tadavasari. Atha kho bhagavà maggà okkamma a¤¤atarasmiü rukkhamåle pa¤¤atte àsane nisãdi. Te ca bhikkhå daõóakappakaü pavisiüsu àvasathaü pariyesituü
Atha kho àyasmà ànando sambahulehi bhikkhåhi saddhiü yena aciravatã. Nadã tenupasaïkami gattàni parisi¤cituü. Aciravatiyà nadiyà gattàni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacãvaro aññhàsi gattàni pubbàpayamàno.
Atha kho a¤¤ataro bhikkå yanàyasmà ànando tenupasaïkami. Upaïkamitvà àyasmantaü ànandaü etadavoca:
"Kiü nu ko àvuso ànanda sabbaü cetaso samannàharitvà nu kho devadatto bhagavatà byàkato "àpàyiko devadatto nerayiko kappaññho atekiccho"ti, udàhu kenacideva pariyàyenà"ti.
"Evaü kho panetaü àvuso bhagavatà byàkata, nti.
Atha ko àyasmà ànando yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca:
Idhàhaü bhante sambahulehi bhikkhåhã saddhiü yena aciravatã nadã tenupasaïkamiü gattàni parisi¤cituü. Aciravatiyà nadiyà gattàni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacivaro aññhàsiü gattàni [PTS Page 403] pubbàpayamàno. Atha kho bhante a¤¤ataro bhikkhå yenàhaü tenupasaïkami. Upasaïkamitvà maü etadavoca:
" Kiü nu kho àvuso ànanda sabbaü cetaso samannàharitvà nu kho devadatto bhagavatà byàkato "apàyiko devadatto nerayiko kappaññho atekiccho, ti, udàhu kenacideva pariyàyenà"ti. Evaü vutte ahaü bhante taü bhikkhu etadavocaü: "evaü ko panetaü àvuso bhagavatà byàkata"nti.
[BJT Page. 192]
So và kho ànanda bhikkhu navo bhavissati acirapabbajito, thero và pana bàlo abyatto. Kathaü hi nàma yaü mayà ekaüsena byàkataü, tattha dvejjhaü àpajjissati? Nàhaü ànanda a¤¤aü ekapuggalampi samanupassàmi, yo evaü mayà sabbaü cetaso samannàharitvà byàkato yathayidaü devadatto. Yàvakãva¤càhaü ànanda devadattassa vàlaggakoñinittuddanamattampi sukkaü dhammaü addasaü, neva tàvàhaü devadattaü byàkàsiü " àpàyiko devadatto nerayiko kappaññho atekiccho, ti. Yato ca ko ahaü ànanda devadattassa vàlaggakoñinittuddanamattampi sukkaü dammaü na addasaü, athàhaü devadattaü vyàkàsiü "àpàyiko devadatto nerayiko kappaññho atekiccho, ti. Yato ca kho ahaü ànanda devadattassa vàlaggakoñi nittuddanamattampi sukkaü dhammaü na addasaü, athàhaü devadattaü vyàkàsiü "àpàyiko devadatto nerayiko kappaññho atekiccho, ti.
Seyyathàpi ànanda guthakåpo sàdhikaporiso påro guthassa samatittiko, tattha puriso sasãsako nimuggo assa, tassa kovideva puriso uppajjeyya atthakàmo hitakàmo yogakkhemakàmo tamhà guthakåpà uddharitukàmo. So taü gåthakåpaü samantà anuparigaccha nto na passeyya tassa purisassa vàlaggakoñi nittuddanamattampi guthena amakkhitaü [PTS Page 404] yatthetaü gahetvà uddhareyya. Evameva kho ahaü ànanda yato devadattassa vàlaggakoñinittuddanamattampi sukkaü dhammaü na addasaü, athàhaü devadattaü byàkàsiü " àpàyiko devadatto nerayiko kappaññho atekiccho"ti.
Sace tumhe ànanda suõeyyàtha tathàgatassa purisinadriya¤àõàni vibhajantassàti. Etassa bhagavà kàlo, etassa sugata kàlo, yaü bhagavà purisindriya¤àõàni vibhajeyya. Bhagavato sutvà bhikkhå dhàressantã"ti. Tenahànanda, suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmiti. Evaü bhanteti kho àyasmà ànando bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca:
Bha (1) idhàhaü ànanda ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi" isse kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammàti. " Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: "imassa kho puggalassa kusalà dhammà antarahità, akusalà dhammà sammukhãbhåtà. Atthi ca khavàssa kusalamålaü asamucchinnaü,
Tamhà tassa kusalamåla1 kusalaü pàtubhavissati. Evamayaü puggalo àyatiü. Aparihànadhammo bhavissatã"ti.
Seyyatàpi ànanda, bãjàni akhaõóàni apåtãni avàtàtapahatàni sàradàni sukhasayitàni sukhette suparikammakatà yabhåmiyà nikkhittàni, jàneyyàsi tvaü ànanda imàni bãjàni vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjissanti, ti. Evaü bhante.
1 Kusalà sãmå machasaü
[BJT Page. 194]
Evameva kho ahaü ànanda, idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi [PTS Page 405] dhammà akusalàpi dhammà"ti. Tamenaü aparena samane evaü cetasà ceto paricca pajànàmi. "Imassa kho puggalassa kusalà dhammà antarahità, akusalà dhammà sammukhãbhåtà. Atthi ca khvassa kusalamålaü asamucchinnaü, tambhà tassa kusalamålà kusalaü pàtubhavissati, evamayaü puggalo àyatiü aparihànadhammo bhavissatã"ti. Evampi kho ànanda tathàgatassa purisapuggalo cetasà ceto paricca vidito hoti.
Evampi kho ànanda tathàgatassa purisindriya¤àõaü cetasà ceto paricca viditaü hoti. Evamipi kho ànanda tathàgatassa àyatiü dhamma samuppàdo cetasà ceto paricca vidito hoti.
(2) Idha panàhaü ànanda, ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi. " Imassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammàti"ti. Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto pericca pajànàmi. " Imassa kho puggalassa akusalà dhammà antarahità, kusalà dhammà sammukhãbhåtà, atthi ca khvassa akusalamålaü asamucchinnaü. Tamhà tassa akusalamålà akusalaü pàtubhavissati. Evamayaü puggalo àyatiü parihàna dhammo bhavissatã"ti.
Seyyathàpi ànanda khãjàni akhaõóàni apåtãni avàtàtapahatàni sàradànã sukhasayitàni puthusãlàya nikkhittàni, jàneyyàsi tvaü ànanda nayimàni khãjàni vuddhi viruëhiü vepullaü àpajjassantãti. Evaü bhante.
Evameva kho ahaü ànanda idhekaccaü puggalaü eva cetasà veto paricca pajànàmi: "imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammà"ti. Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: "imassa kho puggalassa akusalà dhammà antarahità, kusalà dhammà sammukhãtà. Atthi ca khvàssa akusalamålaü asamucchinnaü. Tamhà tassa akusalamålà akusalaü pàtubhavissati. Evamayaü puggalo [PTS Page 406] àyatiü parihànadhammo bhavissati, ti evampi ko ànanda tathàgatassa purisapuggalo cetasà ceto paricca vidito hoti.
Evampi kho ànanda tathàgatassa purisindriya¤àõaü cetasà veto paricca vidito hoti. Evampi kho ànanda tathàgatassa àyatiü dhammasamåppàdo cetasà ceto paricca vidito hoti.
(3) Idha panàhaü ànanda ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammà" ti. Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " natthi imassa puggalassa vàlaggakoñinittuddanamattopi sukko dhammo. Samannàgatoyaü puggalo ekantakàëakehã akusalehi dhammehi, kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjissatã"ti.
Seyyatàpi ànanda bãjàni khaõaóàni påtãni vàtàtapahatàni sukhette suparikammakatàya bhåmiyà nikkhittàni, jàneyyàsi tvaü ànanda, nayimàni bãjàni vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjisantã'ti. Evamhabhante.
[BJT Page 196]
Evameva kho ahaü ànanda idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammà"ti. Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " natthi imassa puggalassa vàlaggakoñinittuddanamattopi sukko dhammo, samannàgatoyaü puggalo ekantakàëakehi akusalehi dhammehi, kàyassa hedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjissati"ti. Evampi kho ànanda tathàgatassa purisapuggalo cetasà ceto paricca vidito hoti.
Evampi kho ànanda tathàgatassa purisinadriya¤àõaü cetasa ceto paricca viditaü hoti. Evamipi kho ànanda tathàgatassa àyatiü dhamma samåppàdo cetasà ceto paricca vidito hotã, ti.
Evaü vutte àyasmà ànando bagavantaü etadace: [PTS Page 407] sakkànu kho bhante imesaü tiõõaü puggalànaü aparepi tayo puggalà sappañibhàgà pa¤¤àpetunti. Sakkà ànandàti bhagavà avoca
(4) Idhàhaü ànanda ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammàti. Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa kusalà dhammà antarahità akusalà dhammà sammukhãbhåtà, atthi ca khvàssa kusalamålaü asamucchinnaü, tampi sabbena sabbaü samugghàtaü gacchati. Evamaya1 puggalo àyatiü parihànadhammo bhavissatã, ti.
Seyyàthàpi ànanda aïgàràni àdittàni sampajjalitàni sajotibhåtàni puthusilàya nikkhittàni, jàneyyàsi tvaü ànanda, nayimàni aïgàràni vuddhi viråëhiü vepullaü àpajjissantãti. Evambhante.
Seyyathàpivà panànanda sàyanhasamayaü såriye ogacchante jàneyyàsi tvaü ànanda àloko antaradhàyissati andhakàro pàtubhavissati, ti. Evambhante.
Seyyathàpi và panànanda abhido aóóharattaü1 bhattakàlasamaye, jàneyyàsi tvaü ànanda àloko antarahito andhakàro pàtubhåtoti. Evambhante.
Evameva kho ahaü ànanda idhekaccaü puggalaü eva cetasà ceto paricca jànàmi. : " Imassa ko puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalà, pi dhammàti" tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa kusalà dhammà antarahità, akusalà dhammà sammukhãbhåtà. Atthi ca khavàssa kusalamålaü asamucchinnaü, tampi sabbena sabbaü samugghàtaü gacchati. Evamayaü puggalo àyatiü parihànadhammo bhavissati"ti. Evampi kho ànanda tathàgatassa purisapuggalo cetasà ceto paricca vidito hoti.
Evampi kho ànanda [PTS Page 408] tathàgatassa purisindriya¤àõaü cetasà ceto paricca viditaü hoti. Evamipi kho ànanda tathàgatassa àyatiü dhammasamuppàdà cetasà ceto paricca vidito hoti.
1. Abhidoseóóharattaü sãmu.
[BJT Page. 198]
(5) Idha panàhaü ànanda ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà kusalàpi dhammà"ti. Damenaü aparena samayena evaü vetasà ceto paricca pajànàmi: "imassa kho puggalassa akusalà dhammà antarahità kusalà dhammà sammukhãbhåtà. Atthi ca khvàssa akusalamålaü asamucchinnaü. Tampi sabbena sabbaü samugghàtaü gacchati. Evamayaü puggalo àyatiü aparihàna dhammo bhavissatã"ti.
Seyyathàpi ànanda aïgàràni àdittàni sampajjalitàni sajotibhåtàni sukkhe tiõapu¤je và nikkhittàni, jàneyyàsi tvaü ànanda imàni aïgàràni vuddhiü viråëhiü vepullaü àpajjissantiti. Evambhante.
Seyyathàpi và panànanda rattiyà paccåsasamayaü såriye uggacchante jàneyyàsi tvaü ànanda andhakàro antaradhàyissati àloko pàtubhavissatã"ti. Evambhante.
Seyyathàpi và panànandaabhido majjhantike bhattakàlasamaye, jàneyyàsi tvaü ànanda andhakàro antarahito àloko pàtubhåtoti. Evambhante.
Evameva kho ahaü ànanda idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi imassa kho puggalassa vijjàmànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammà"ti, tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: "imassa kho puggalassa akusalà dhammà antarahità kusalà dhammà sammukhãbhåtà, atthi ca khvàssa akusalamålaü asamucchinnaü. Tampi sabbena sabbaü samugghàtaü gacchati. Evamayaü puggalo àyatiü aparihàna dhammo bhavissatãti. Evampi kho ànanda tathàgatassa purisapuggalo cetasà ceto paricca vidito hoti.
Evampi kho ànanda tathàgatassa purisindriya¤àõaü cetasà ceto [PTS Page 409] paricca viditaü hoti. Evampi kho ànanda tathàgatassa àyatiü dhammasamuppàdo cetasà ceto paricca vidito hoti.
(6) Idha panàhaü ànanda ekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: "imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammà"ti tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " natti imassa puggalassa vàlaggakoñinittuddana mattàpi akusalo dhammo. Samannàgatoyaü puggalo ekantasukkehi anavajjehi dhammehi diññheva dhamme parinibbàyissatã"ti.
Seyyathàpi ànanda aïgàràni sitàni nibbutàni sukkhe tiõapu¤jevà kaññhapu¤je và nikkhittàni, jàneyyàsi tvaü ànanda nayimàni aïgàràni vuddhiü viruëhiü vepullaü àpajjissantãti. Evambhante.
Evameva kho ahaü ànanda idhekaccaü puggalaü evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: imassa kho puggalassa vijjamànà kusalàpi dhammà akusalàpi dhammà"ti. Tamenaü aparena samayena evaü cetasà ceto paricca pajànàmi: " natti imassa puggalassa vàlaggakoñinittuddanamattopi akusalo dhammo. Samannàgatoyaü puggalo ekantasukkehi anavajjehi dhammehi diññheva dhamme parinibbàyissati"ti. Empi kho ànanda tathàgatassa purisapuggalo cetasà ceto paricca vidito hoti.
[BJT Page 200]
Evampi kho ànanda tathàgatassa purindriya¤àõaü cetasà ceto paricca viditaü hoti. Evampi kho ànanda tathàgatassa àyatiü dhammasamuppàdo cetasà ceto paricca vidito hoti.
Tatra ànanda ye te purimà tayo puggalà, tesaü tiõõaü puggalànaü eko aparihànadhammo, eko parihànadhammo, eko apàyiko nerayiko. Tatra ànanda ye me pacchimà tayo puggalà, imesaü tiõõaü puggalànaü eko parihànadhammo, eko aparihànadhammo, eko parinibbànadhammoti. [PTS Page 410]
6. 2. 1. 9
(Nibbedhika suttaü)
(Sàvatthi nidànaü)
9. Nibbedhikapariyàyaü vo bhikkhave dhammariyàyaü desissàmi. Taü suõàtha, sàdhukaü manasi karotha. Bhàsissàmiti. Evambhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü bhagavà etadavoca:
Katamo ca so bhikkhave nibbedhikapariyàyo dhammapariyàyo
Kàmà bhikkhave veditabbà, kàmànaü nidànasambhavo veditabbo, kàmànaü vemattatà veditabbà, kàmànaü vipàko veditabbo, kàmanirodho veditabbo, kàmanirodhagàminãpañipadà veditabbà.
Vedanà bhikkhave veditabbà, vedanànaü nidànasambhavo veditabbo, vedanànaü vemattatà veditabbà, vedanànaü vipàko veditabbo, vedanànirodho veditabbo, vedanànirodhagàminãpañipadà veditabbà.
Sa¤¤à bhikkhave veditabbà, sa¤¤ànaü nidànasambhavo veditabbo, sa¤¤ànaü vemattatà veditabbà, sa¤¤ànaü vipàko veditabbo, sa¤¤ànirodho veditabbo, sa¤¤ànirodhagàminãpañipadà veditabbà.
âsavà bhikkhave veditabbà, àsavànaü nidànasambhavo veditabbo, àsavànaü vemattatà veditabbà, àsavànaü vipàko veditabbo, àsavanirodho veditabbo, àsavanirodhagàminãpañipadà veditabbà.
Kammaü bhikkhave veditabbà, kammànaü nidànasambhavo veditabbo, kammànaü vemattatà veditabbà, kammànaü vipàko veditabbo, kammanirodho veditabbo, kammanirodhagàminãpañipadà veditabbà.
[BJT Page. 202]
Dukkhaü bhikkhave veditabbà, dukkhassa nidànasambhavo veditabbo, dukkhassa
Vemattatà veditabbà, dukkhassa vipàko veditabbo, dukkhanirodho veditabbo, dukkhanirodhagàminãpañipadà veditabbà.
(1) "Kàmà bhikkhave veditabbà, kàmànaü nidànasambhavo veditabbo, kàmànaü [PTS Page 411] vemattatà veditabbà, kàmànaü vipàko veditabbo, kàmanirodho veditabbo, kàmanirodhagàmiõã pañipadà veditabbàti iti kho panetaü vuttaü. Ki¤cetaü pañicca vuttanti.
Pa¤cime bhikkhave kàmaguõà: cakkhuvi¤¤eyyà råpà iññhà kantàmanàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajaniyà. Sotavi¤¤eyyà saddàiññhà kantàmanàpà piya saddà kàmupasaühità rajanãyà. Ghànavi¤¤eyyà gandhà iññhà kantàmanàpà piya kandhà kàmåpasaühità rajaniyà. Jivhàvi¤¤eyyà rasà iññhà kantà manàpà piyarasà kàmupasaühità rajaniyà. Kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà iññhà kantàmanàpà piyaråpà kàmupasaühità rajaniyà. Apica kho bhikkhave nete kàmà, kàmaguõà nàmete ariyassa vinaye vuccanti.
66. Saïkapparàgo purisassa kàmo
Nete kàmà yàni citràni loke,
Saïkapparàgo purisassa kàmo
Tiññhanti citràni tatheva loke,
Athettha dhãrà vinayanti chandanti.
Katamo ca bhikkhave kàmànaü nidànasambhavo: phasso bhikkhave kàmànaü nidàna sambhavo.
Katamà ca bhikkhave kàmànaü vemattatà: a¤¤o bhikkhave kàmo råpesu, a¤¤o kàmo saddesu, a¤¤o kàmo gandhesu, a¤¤o kàmo rasesu, a¤¤o kàmo phoññhabbesu. Ayaü vuccati bhikkhave kàmànaü vemattatà.
Katamo ca bhikkhave kàmànaü vipàko: yaü kho bhikkhave kàmayamàno tajjaü tajjaü attabhàvaü abhinibbatteti pu¤¤abhàgiyaü và apu¤¤abhàgiyaü và, ayaü vuccati bhikkhave kàmànaü vipàko.
Katamo ca bhikkhave kàmanirodho: phassanirodho bhikkhave kàmanirodho.
Ayameva ariyo àññhaïgiko: maggo kàmanirodhagàminã pañipadà. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà [PTS Page 412] sammàkammanto sammà àjãvo sammàyàmo sammàsati sammàsamàdhi.
Yato ca kho bhikkhave ariyasàvako evaü kàme pajànàti, evaü kàmànaü nidàna sambhavaü pajànàti, evaü kàmànaü vemattataü pajànàti, evaü kàmànaü vipàka pajànàti, evaü kàmànaü nirodhaü1 pàjànàti, evaü kàmànaü nirodhagàminiü2 pañipada pajànàti, so imaü nibbedhikaü brahmacariyaü pajànàti kàmanirodhaü.
"Kamà bhikkhave vedittabbà, kàmànaü nidànasambhavo veditabbo, kàmànaü vemattatà veditabbà, kàmànaü vipàko veditabbo, kàma nirodho veditabbo, kàmanirodhagàminã pañipadà veditabbàti iti yattaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
1. Nàma nirodhaü machasaü 2. Kàma nirodha gàminãü machasaü, kàmànaü nirodhagàmiõi sãmu.
[BJT Page 204]
(2) " Vedanà bhikkhave veditabbà, vedanànaü nidànasambhavo veditabbo, vedanànaü vemattatà veditabbà, vedanànaü vipàko viditebbo, vedanànirodho veditabbo, vedanànirodhagàminã pañipadà veditabbà, "ti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü pañicca vuttaü.
Tisso imà bhikkhave vedanà, sukhà vedanà dukkhà vedanà adukkhamasukhà vedanà,
Katamo ca bhikkhave vedanànaü nidànasambhavo: phasso bhikkhave vedanànaü nidànasambhavo.
Katamà ca bhikkhave vedanànaü vemattatà: atthi bhikkhave sàmisà sukhà vedanà, atthi niràmisà sukhà vedanà, atthi sàmisà dukkhà vedanà atthi niràmisà dukkhà vedanà, atthi sàmisà adukkhamasukhà vedanà, atthi niràmisà adukkhamasukhà vedanà, ayaü vuccati bhikkhave vedanànaü vemattatà.
Katamo ca bhikkhave vedanànaü vipàko: yaü bhikkhave vediyamàno tajjaü tajjaü attabhàvaü abhinibbatteti pu¤¤abhàgiyaü và apu¤¤abhàgiyaü và, ayaü vuccati bhikkhave vedanànaü vipàko.
Katamo ca bhikkhave vedanànirodho. Phassanirodho bhikkhave vedanànirodho.
Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo vedanà nirodhagàminã pañipadà. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammà àjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi
Yato ca kho bhikkhave ariyasàvako evaü vedanaü pajànàti, evaü vedanà nidànasambhavaü pajànàti, evaü [PTS Page 413] vedanànaü vemattataü pajànàtiü, evaü vedanànaü vipàkaü pajànàti, evaü vedanànaü nirodhaü1 pàjànàti, evaü vedanànirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so imaü nibbedhikaü brahmacariyaü pajànàti vedanànirodhaü.
"Vedanà bhikkhave veditabbà vedanànaü nidànasambhavo veditabbo, vedanànaü vemattatà veditabbà, vedanànaü vipàko veditabbo vedanànirodho veditabbo, vedanànirodhagàmiõã pañipadà veditabbàti iti yantaü vuttaü, idametaü pañicci vuttaü.
(3) "Sa¤¤à bhikkhave veditabbàsa¤¤ànaü nidànasambhavo veditabbo, sa¤¤ànaü vemattatà veditabbà, sa¤¤ànaü vipàko veditabbo, sa¤¤ànirodho veditabbo, sa¤¤ànirodhagàminã pañipadà veditabbà"ti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü pañicca vuttaü:
Chayimà bhikkhave sa¤¤à: råpasa¤¤à saddasa¤¤à gandhasa¤¤à rasasa¤¤à phoññhabbasa¤¤à dhammàsa¤¤à.
Katamo ca bhikkhave sa¤¤ànaü nidànasambhavo, phasso bhikkhave sa¤¤ànaü nidànasambhavo.
Katamà ca bhikkhave sa¤¤ànaü vemattatà: a¤¤à bhikkhave sa¤¤à råpesu, a¤¤à sa¤¤à saddesu, a¤¤à sa¤¤à gandhesu, a¤¤à sa¤¤à rasesu, a¤¤à sa¤¤à phoññhabbesu, a¤¤à sa¤¤à dhammesu. Ayaü vuccati bhikkhave sa¤¤ànaü vemattatà.
1 Vedanànirodhaü machasaü
[BJT Page. 206]
Katamo ca bhikkhave sa¤¤ànaü vipàko: vohàra cepakkàhaü bhikkhave sa¤¤aü vadàmi. Yathà yathà naü sa¤jànàti, tathà tathà voharati evaü sa¤¤i ahosinti. Ayaü vuccati bhikkhave sa¤¤ànaü vipàko.
Katamo ca bhikkhave sa¤¤ànirodho: phassanirodho bhikkhave sa¤¤ànirodho.
Ayameva riyo aññhaïgiko maggo sa¤¤ànirodhagàminã pañipadà seyyathãdaü: sammà diññhi sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammà àjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi.
Yato ca ko bhikkhave ariyasàvako evaü sa¤¤aü pajàkàti, evaü sa¤¤ànaü nidànasambhavaü pajànàti, evaü sa¤¤ànaü [PTS Page 414] vemattataü pajànàti, evaü sa¤a¤onaü vipàkaü pajànàti, evaü sa¤¤ànãrodhaü pajànàti, evaü sa¤¤ànirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so imaü nibbodhikaü brahmacariyaü pajànàti sa¤¤ànirodhaü.
"Sa¤¤à bhikkhave veditabbà, sa¤¤ànaü nidànasambhavo veditabbo, sa¤¤ànaü vemattatà veditabbà, sa¤¤ànaü vipàko veditabbo, sa¤¤ànirodho veditabbo, sa¤¤ànirodhagàminã pañipadà veditabbà"ti. Iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü.
(4) " âsavà bhikkhave veditabbà àsavànaü nidànasambhavo veditabbo, àsavànaü vemattatà veditabbà, àsavànaü vipàko veditabbo, àsavanirodho veditabbo, àsavanirodhagàminã pañipadà veditabbà"ti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü pañicca vuttaü:
Tayo me bhikkhave àsavà: kàmàsavo bhavàsavo avijjàsavo.
Katamo ca bhikkhave àsavànaü nidànasambhavo: avijjà bhikkhave àsavànaü nidànasambhavo.
Katamà ca bhikkhave àsavànaü vemattatà: atthi bhikkhave àsavà nirayagàminiyà, atthi bhikkhave àsavà tiracchànayonigàminiyà, atthi bhikkhave1 àsavà pettivisayagàminiyà, atthi bhikkhave1 àsavà manussalokagàminiyà, atthi bhikkhave1 àsavà devalokagàminiyà, ayaü vuccati bhikkhave àsavànaü vemattatà.
Katamo ca bhikkhave àsavànaü vipàko: yaü kho bhikkhave avijjàgato tajjaü tajjaü attabhàvaü abhinibbatteti pu¤¤abhàgiyaü và apu¤¤abhàgiyaü và, ayaü vuccati bhikkhave àsavànaü vipàko.
Katamo ca bhikkhave àsavanirodho. Avijjànirodho bhikkhave àsavanirodho.
Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo àsavanirodhagàmini pañipadà. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammà àjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi
Yato ca kho bhikkhave ariyasàvako evaü àsave pajànàti, evaü àsavanidànasambhavaü2 pajànàti, evaü àsavànaü vemattataü pajànàti, (evaü evaü àsavànaü vemattataü pajànàti,) evaü àsavànaü vipàkaü pajànàti, evaü àsavanirodhaü pajànàti, evaü àsavanirodhagàminiü3 pañipadaü pajànàti, so imaü nibbedhikaü brahmacariyaü pajànàti àsavanirodhaü. [PTS Page 415]
"âsavà bhikkhave veditabbà àsavànaü nidànasambhavo veditabbo, àsavànaü vemattatà veditabbà, àsavànaü vipàko veditabbo àsavanirodho veditabbo, àsavanirodhagàminã pañipadà veditabbàti iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü.
1. Bhikkhave marammapotthake natthi 2. âsavànaü nidànasambhavaü machasaü
3. âsavànaü nirodhagàminiü machasaü.
[BJT Page. 208]
(5) " Kammaü bhikkhave veditabbaü kammànaü nidànasambhavo veditabbo, kammànaü vemattatà vedibbà, kammànaü vipàko veditabbo, kammanirodho veditabbo, kammanirodhagàminã pañipadà veditabbà"ti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü pañicca vuttaü:
Cetanàhaü bhikkhave kammaü vadàmi, cetayitvà kammaü karoti kàyena vàcàya manasà,
Katamo ca bhikkhave kammànaü nidànasambhavo: phasso bhikkhave kammànaü nidànambhavo.
Katamà ca bhikkhave kammànaü vemattatà: atthi bhikkhave kammaü nirayavedanãyaü, atthi kammaü tiracchànayonivedanãyà, atthi kammaü pettivisayavedanãyaü, atthi kammaü manussalokavedanãyaü, atthi kammaü devalokavedanãyaü. Ayaü vuccati bhikkhave kammànaü vemattatà.
Katamo ca bhikkhave kammànaü vipàko: tividhàhaü bhikkhave kammànaü vipàkaü vadàmi: diññhevà dhamme, upajje và, apare và pariyàye. Ayaü vuccati bhikkhave kammànaü vipàko.
Katamo ca bhikkhave kammanirodho: phassanirodho bhikkhave kammanirodho.
Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo kammanirodhagàmini pañipadà. Seyyathã*daü: sammàdiññhi sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammà àjã sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi.
Yato ca kho bhikkhave ariyasàvako evaü kammaü pajànàti, evaü kammàna nidànasambhavaü pajànàti, evaü kammànaü vemattataü pajànàti, evaü kammànaü vipàkaü pajànàti, evaü kammanirodhaü pajànàti, evaü kammanirodhagàmini pañipadaü pajànàti. So imaü nibbodhikaü brahmacariyaü pajànàti kammanirodhaü.
"Kammaü bhikkhave veditabbaü [PTS Page416] kammànaü nidànasambhavo veditabbo, kammànaü vemattatà vedibbàvvv, kamvvvramànaü vipàko veditabbo, kammanirodho veditabbo, kammanirodhagàminã pañipadà veditabbà"ti iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü.
(6) " Dukkhaü bhikkhave veditabbaü, dukvvvssa nidànasambhavo veditabbo, dukkhassa vemattatà veditabbà, dukkhassa vipàko veditabbo, dukkhassa nirodho1 veditabbo, dukkhassa nirodhagàminã2 pañipadà veditabbà"ti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü pañicca vuttaü
Jàtipi dukkhà jaràpi dukkhà vyàdhipi dukkho maraõampi dukkhaü soka paridevadukkhadomanassupayàsàpi dukkhà yampicchaü na labhati tampi dukkhaü, saïkhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà.
Katamo ca bhikkhave dukkhassa nidànasambhamo: taõhà bhikkhave dukkhassa nidànasambhavo:
Katamà va bhikkhave dukkhassa vemattatà: atthi bhikkhave dukkhaü adhimattaü, atthi parittaü, atthi dandhaviràhã3 atthi khippaviràgã. Ayaü vuccati bhikkhave dukkhassa vemattatà.
1. Dukkhanirodho machasaü 2. Dukkhanirodhagàmini machasaü 3. Dandhaviràgaü katthaci. 4. Khippaviragaü katthaci.
[BJT Page. 210]
Katamo ca bhikkhave dukkhassa vipàko: idha bhikkhave ekacco yena dukkhena ahibhåto pariyàdinnacitto socati, kilamati, paridecati, urattàëiü kandati, sammohaüàpajjati. Yena và pana dukkhena abhibhåto pariyàdinna citto bahiddhà pariyeññhiü àjjati " ko ekapadaü dipadaü pajànàti imassa dukkhassa nirodhàyà"ti. Sammohavepakkaü vàhaü bhikve dukkhaü vadàmi pariyeññhivepakkaü và.
Katamo ca bhikkhave dukkhanirodho: taõhànirodho bhikkhave dukkhanirodho.
Ayameva ariyo aññhaïgiko maggo dukkhanirodhagàminã pañipadà. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammà àjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi.
Yato ca kho bhikkhave ariyasàvako evaü dukkhaü pajànàti, [PTS Page 417] evaü dukkhassa nidàna
Sambhavaü pajànàti, evaü dukkhassa vemattataü pajànàti, evaü dukkhassa vipàkaü pajànàti, evaü dukkhanirodhaü pajànàti, evaü dukkhanirodhagàminiü pañipadaü pajànàti, so imaü nibbedhikaü brahmacariyaü pajànàti dukkhanirodhaü.
"Dukkhaü bhikkhave veditabbaü, dukkhassa nidànasambhavo veditabbo, dukkhassa vemattatà veditabbà, dukkhassa vipàko veditabbo, dukkhanirodho veditabbo, dukkhanirodhagàminã pañipadà veditabbàti" iti yantaü vuttaü, idametaü pañicca vuttaü.
Ayaü so kho bhikkhave nibbedhikapariyàyo dhammapariyàyoti.
6. 2. 1. 10.
(Sãhanàda suttaü)
(Sàvatti nidànaü)
10. Chayimàni bhikkhave tathàgatassa tathàgatabalàni yehi balehi samannàgato tathàgato àsabhaü ñhànaü pañipànàti, parisàsu sihanàdaü nadati, brahmacakkaü pavanteti. Katamàni cha:
(1) Idha bhikkhave tathàgato ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü pajànàti. Yampi bhikkhave tathàgato ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü pajànàti, idampi bhikkhave tathàgatassa tathàgatabalaü he ti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, pariyàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
(2) Puna ca paraü bhikkhave tathàgato atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànàna1 ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi bhikkhave tathàgato atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü pajànàti, idimpi bhikkhave tathàgatassa tathàgatabala hoti, yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakvvvtaü pavatteti.
[BJT Page 212]
(3) Puna ca paraü bhikkhave tathàgato [PTS Page 418] jhànavimokkhasamàdhisamàpattinaü saïkilesaü vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü pajànàti. Yampi bhikkhave tathàgato jhànavimokkhasamàdhiyamàpattinaü saïkilesaü vodànaü vuññhàna yathàbhåtaü pajànàti, idampi bhikkhave tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
(4) Puna ca paraü bhikkhave tathàgato anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü, dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo vatassopi jàtiyo pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo, vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsami jàtiyo pa¤¤àsamipi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe. Amutràsiü evannàmo, evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato vuto amutra upapàdiü, 1 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõaõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato vuto idhåpapannoti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Yampi bhikkhave tathàgato anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jàtiü, dvepi jàtiyo tissopi jàtiyo vatassopi jàtiyo
Pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo, vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàrãsami jàtiyo pa¤¤àsamipi jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvaññavivaññakappe. Amutràsiü
Evannàmo, evaïgotto evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato vuto amutra upapàdiü, 1 tatràpàsiü evannàmo evaïgotto evaüvaõaõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato vuto idhåpapannoti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Yampi bhikkhave tathàgato anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, yyethidaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbe nivàsaü anussarati, idampi bhikkhave tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsahaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
(5) Puna ca paraü bhikkhave tathàgato dibbena cakkhånà visuddhena atikkantamànusakena satate passati cavamàne, uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammupage satte pajànàti. Yampi bhikkhave tathàgato dibbena cakkhånà visuddhena atikkantamànusakena satate passati cavamàne, uppajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti, idampi bhikkhave tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
(6) Puóa ca paraü bhikkhave tathàgato àsavànaü khayà anàsavaü vetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme yaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati yampi bhikkhave tathàgato àsavànaü khayà anàsavaü vetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme yaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Idampi bhikkhave tathàgatassa tathàgatabalaü hoti yaü balaü àgamma tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sihanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. [PTS Page 419]
Imàni kho bhikkhave cha tathàgatassa tathàgatabalàni, yehi balehi samannàgato tathàgato àsabhaü ñhànaü pañijànàti, parisàsu sãhanàdaü nadati, brahmacakkaü pavatteti.
Tatra ce bhikkhave pare tathàgataü ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü ¤àõena upasaïkamitvà pa¤haü pucchanti, yathà yathà bhikkhave tathàgatassa ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü ¤àõaü viditaü, tathà tathà tesaü tathàgato ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü ¤àõena pa¤haü puññho byàkaroti.
[BJT Page 214]
Tatra ce bhikkhave pare tathàgataü atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü ¤àõena upasaïkamitvà pa¤haü pucchanti, yathà yathà bhikkhave tathàgatassa atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü ¤àõaü viditaü, tathà tathà tesaü tathàgato atãtànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü ¤àõena pa¤haü puññho byàkaroti.
Tatra ce bhikkhave pare tathàgataü jhànavimokkhasamàdhisamàpattinaü saïkilesà vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü ¤àõena upasaïkamitvà pa¤haü pucchanti, yathà yathà bhikkhave tathàgatassa jhànavimokkhasamàdhisamàpattãnaü saïkilesaü vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü ¤àõaü viditaü, tathà tathà tesaü tathàgato jhànavimokkhasamàdhisamàpattãnaü saïkilesaü vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü ¤àõena pa¤haü puññho byàkaroti.
Tatra ce bhikkhave pare tathàgataü pubbenivàsànussatiü yathàbhåtaü ¤àõena upasaïkamitvà pa¤haü pucchanti, yathà yathà bhikkhave tathàgatassa pubbenivàsànussatiü yathàbhåtaü ¤àõena viditaü, tathà tathà [PTS Page 420] tesaü tathàgato pubbenivàsànussatiü yathàbhåtaü ¤àõena pa¤haü puññho vyàkaroti.
Tatra ce bhikkhave pare tathàgataü sattànaü cutupapàtaü yathàbhåtaü ¤àõena upasaïkamitvà pa¤haü pucchanti, yathà yathà bhikkhave tathàgatassa sattànaü cåtupapapàtaü yathàbhåtaü ¤àõaü viditaü, tathà tathà tesaü tathàgato sattànaü cutupapàtaü yathàbhåtaü ¤àõena pa¤haü puññho byàkaroti.
Tatra ce bhikkhave pare tathàgataü àsavànaü khayà yathàbhåtaü ¤àõena upasaïkamitvà pa¤haü pucchanti, yathà yathà bhikkhave tathàgatassa àsavànaü khayà yathàbhåtaü ¤àõaü viditaü, tathà tathà tesaü tathàgato àsavànaü khayaü yathàbhåtaü ¤àõena pa¤haü puñño byàkaroti.
Tatra bhikkhave yamidaü ñhàna¤ca ñhànato aññhàna¤ca aññhànato yathàbhåtaü ¤àõaü, tampi samàhitassa vadàmi, no asamàhitassa.
[BJT Page. 216]
Yampidaü atitànàgatapaccuppannànaü kammasamàdànànaü ñhànaso hetuso vipàkaü yathàbhåtaü ¤àõaü, tampi samàhitassa vadàmi. No asamàhitassa.
Yampidaü jhànavimokkhasamàdhisamàpattãnaü saïkilesaü vodànaü vuññhànaü yathàbhåtaü ¤àõaü, tampi samàhitassa vadàmi. No asamàhitassa,
Yampidaü pubbenivàsànussatiü yathàbhåtaü ¤àõaü, tampi samàhitassa vadàmi. No asamàhitassa, tassa.
Yampidaü sattànaü cutupapàtaü yathàbhåtaü ¤àõaü, tampi samàhitassa vadàmi. No asamàhitassa, tassa.
. 3
Yampidaü àsavànaü khayà yathàbhåtaü ¤àõaü, tampi samàhitassa vadàmi. No asamàhi tassa.
Iti kho bhikkhave samàdhi maggo, asamàdhi kummaggoti.
Mahàvaggo pañhamo.[PTS Page 421 *]
Tassuddànaü:
Soõo majjuõaü chaëàbhijàtiyo àsavà dàrukammahatthimajjhaü
Passa cittaparàyanaü udakaü nibbedhikasãhanàdena vaggoti sãmu.
Soõo phagguõobhijàti àsavà dàruhatthi ca
Majajhe ¤àõaü nibbedhikaü sãhanàdoti te dasàti machasaü
* Mahàvaggo chaññho pàëiyaü¤ca, aññhakathàya¤ca, machasaü potthake ca dissate.