[BJT Page 166]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Dasakanipàto
2. Dutiyo paõõàsako
1. Sacittavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
10. 2. 1. 1.
Sacitta suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho bhagavà bhikkhu àmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca.
No ce1 kho bhikkhave bhikkhu paracittapariyàya kusalo hoti, atha 'sacittapariyàya kusalo bhavissà2mã'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu sacittapariyàya kusalo hoti: seyyathàpi bhikkhave itthã và puriso và daharo yuvà maõóanakajàtiko àdàse và parisuddhe pariyodàte acche và udapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno sace tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tasseva rajassa và aïgaõassa và, pahànàya vàyamati. No ce tattha passati rajaü và aïgaõaü và tenevattamano hoti paripuõõasaïkappo ''làbhà vata me paripuõõaü vata me''ti. Evameva kho bhikkhave bhikkhuno paccavekkhaõà bahåkàrà hoti kusalesu dhammesu. Abhijjhàlå [PTS Page 093] nu kho bahulaü viharàmi, anabhijjhàlå nu kho bahulaü viharàmi, vyàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, avyàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, thãnamiddhapariyuññhito nu kho bahulaü viharàmi, vigatathãnamiddho nu kho bahulaü viharàmi, uddhato nu kho bahulaü viharàmi, anuddhato nu kho bahulaü viharàmi, vicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, kodhano nu kho bahulaü viharàmi. Akkodhano nu kho bahulaü viharàmi, saïkiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, asaïkiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, sàraddhakàyo nu kho bahulaü viharàmi, asàraddhakàyo nu kho bahulaü viharàmi, kusãto nu kho bahulaü viharàmi, àraddhaviriyo nu kho bahulaü viharàmi, asamàhito nu kho bahulaü viharàmi, samàhito nu kho bahulaü viharàmã ti.
1. No ca, sãmu
2. Bhavisasàmàti syà
[BJT Page 168]
Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''abhijjhàlå bahulaü viharàmi, byàpannacitto bahulaü viharàmi, thãnamiddhapariyuññhito bahulaü viharàmi, uddhato bahulaü viharàmi. Vicikiccho bahulaü viharàmi, kodhano bahulaü viharàmi. Saükiliññhacitto bahulaü viharàmi, sàraddhakàyo bahulaü viharàmi, kusãto bahulaü viharàmi, asamàhito bahulaü viharàmã''ti. Tena bhikkhave bhikkhunà tesaü yeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhã ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü. Seyyathàpi bhikkhave àdittacelo và àdittasãso và tasseva celassa và sãsassa và nibbàpanàya adhimattaü chanda勺a vàyàma勺a ussàha勺a ussoëhi勺a appañivàni勺a sati勺a sampaja中a勺a kareyya, evameva, kho tena bhikkhunà tesaü yeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
[PTS Page 094]
Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''anabhijjhàlå bahulaü viharàmi, avyàpannacitto bahulaü viharàmi, vigatathãnamiddho bahulaü viharàmi, anuddhato bahulaü viharàmi, tiõõavicikiccho bahulaü viharàmi, akkodhano bahulaü viharàmi, asaïkiliññhacitto bahulaü viharàmi, asàraddhakàyo bahulaü viharàmi, àraddhaviriyo bahulaü viharàmi. Samàhito bahulaü viharàmã ti. Tena bhikkhave bhikkhunà tesuyeva kusalesu dhammesu patiññhàya uttariü àsavànaü khayàya yogo karaõãyo ti.
10. 2. 1. 2
Sàriputta suttaü
(Sàvatthi)
Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi ''àvuso bhikkhavo''ti. ''âvuso''ti kho te bhikkhu àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
No ce àvuso bhikkhu paracittapariyàya kusalo hoti, atha sacittapariyàya kusalo bhavissàmã''ti. Evaü hi vo àvuso sikkhitabbaü.
[BJT Page 170]
Katha勺a àvuso bhikkhu sacittapariyàya kusalo hoti, seyyathàpi àvuso itthã và puriso và daharo yuvà maõóanaka jàtiko àdàse và parisuddhe pariyodàte acche và udapante sakaü mukhanimintaü paccavekkhamàno, sace tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tasseva rajassa và aïgaõassa và pahànàya vàyamati. No ce tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tenevattamano hoti, paripuõõo saïkappo, ''làbhà vata me parisuddhaü vata me''ti. Evameva kho àvuso bhikkhuno paccavekkhanà bahåkàrà hoti kusalesu dhammesu: ''abhijjhàlå nu kho [PTS Page 095] bahulaü viharàmi, anabhijjhàlå nu kho bahulaü viharàmi, byàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, abyàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, thãnamiddhapariyuññhito nu kho bahulaü viharàmi, vigatathãnamiddho nu kho bahulaü viharàmi, uddhato nu kho bahulaü viharàmi, anuddhato nu kho bahulaü viharàmi, vicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, kodhano nu kho bahulaü viharàmi, akkodhano nu kho bahulaü viharàmi, saïkiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, asaükiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, sàraddhakàyo nu kho bahulaü viharàmi, asàraddhakàyo nu kho bahulaü viharàmi, kusãto nu kho bahulaü viharàmi, àraddhaviriyo nu kho bahulaü viharàmi, samàhito nu kho bahulaü viharàmi, asamàhito nu kho bahulaü viharàmã''ti.
Sace àvuso bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: abhijjhàlå bahulaü viharàmi,
, Byàpannacitto bahulaü viharàmi, thãnamiddhapariyuññhito bahulaü viharàmi, uddhato bahulaü viharàmi, vicikiccho bahulaü viharàmi, kodhano bahulaü viharàmi, saïkiliññhacitto bahulaü viharàmi, sàraddhakàyo bahulaü viharàmi, kusãto bahulaü viharàmi, asamàhito bahulaü viharàmã''ti. Tenàvuso bhikkhunà tesaüyeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhica appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü. Seyyathàpi àvuso àdittacelo và àdittasãso và tasseva celassa và sãsassa và nibbàpanàya adhimattaü chanda勺a vàyàma勺a ussàha勺a ussoëhi勺a appañivàni勺a sati勺a sampaja中a勺a kareyya, eva meva kho àvuso tena bhikkhunà tesaüyeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
Sace àvuso bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''anabhijjhàlå bahulaü viharàmi, avyàpannacitto bahulaü viharàmi, vigatathãnamiddho bahulaü viharàmi, anuddhato bahulaü viharàmi, tiõõavicikiccho bahulaü viharàmi, akkodhano bahulaü viharàmi, asaïkiliññhacitto bahulaü viharàmi, asàraddhakàyo bahulaü viharàmi, àraddhaviriyo bahulaü viharàmi. Samàhito bahulaü viharàmã''ti. Tenàvuso bhikkhunà tesuyeva kusalesu dhammesu patiññhàya uttariü àsavànaü khayàya yogo karaõãyo''ti.
[PTS Page 096]
[BJT Page 172]
10. 2. 1. 3
òhiti suttaü
(Sàvatthi)
òhitimpàhaü1 bhikkhave na vaõõayàmi kusalesu dhammesu pageva parihàniü, vuddhiü ca kho ahaü bhikkhave vaõõayàmi kusalesu dhammesu no ñhitiü no hàniü.
Katha勺a bhikkhave hàni hoti kusalesu dhammesu, no ñhiti no vuddhi. Idha bhikkhave bhikkhu yattako hoti saddhàya sãlena sutena càgena pa中àya pañibhànena. Tassa te dhammà neva tiññhanti, no vaóóhanti. Hànimetaü bhikkhave vadàmi, kusalesu dhammesu. No ñhiti, no vuddhi.
Katha勺a bhikkhave ñhiti hoti kusalesu dhammesu, no hàni no vuddhi. Idha bhikkhave bhikkhu yattako hoti saddhàya sãlena sutena càgena pa中àya pañibhànena. Tassa te dhammà neva hàyanti, no vaóóhanti. òhitimetaü bhikkhave vadàmi, kusalesu dhammesu. No hàniü no vuddhiü. Evaü kho bhikkhave ñhiti hoti kusalesu dhammesu no vuddhi no hàni.
Katha勺a bhikkhave vuddhi hoti kusalesu dhammesu, no ñhiti, no hàni, idha bhikkhave bhikkhu yattako hoti saddhàya sãlena sutena càgena pa中àya pañibhànena. Tassa te dhammà neva tiññhanti no hàyanti, vuddhimetaü bhikkhave vadàmi, kusalesu dhammesu. No ñhitiü no hàniü, evaü kho bhikkhave vuddhi hoti kusalesu dhammesu no ñhiti, no hàni.
No ce bhikkhave bhikkhu paracittapariyàyakusalo hoti, atha sacittapariyàyakusalo bhavissàmã''ti, evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü
1. òhitimpahaü, sãmu.
[BJT Page 174]
Katha勺a bhikkhave bhikkhu sacittapariyàyakusalo hoti, [PTS Page 097] seyyathàpi bhikkhave itthã và puriso và daharo và yuvà maõóanajàtiko àdàse và parisuddhe pariyodàte acche và udapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno sace tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tasseva rajassa và aïgaõassa và pahànàya vàyamati, no ce tattha passati rajaü và aïgaõaü và tenevattamano hoti paripuõõasaïkappo ''làbhà vata me parisuddhaü vata me''ti.
Evameva kho bhikkhave bhikkhuno paccavekkhanà bahukàrà hoti kusalesu dhammesu ''abhijjhàlå nu kho bahulaü viharàmi anabhijjhàlå nu kho bahulaü viharàmi' byàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, abyàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, thãnamiddhapariyuññhito nu kho bahulaü viharàmi, vigata thãnamiddho nu kho bahulaü viharàmi, uddhato nu kho bahulaü viharàmi, anuddhato nu kho bahulaü viharàmi, vicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, kodhano nu kho bahulaü viharàmi, akkodhano nu kho bahulaü viharàmi, saükiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, asaükiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, sàraddhakàyo nu kho bahulaü viharàmi, asàraddhakàyo nu kho bahulaü viharàmi, kusãto nu kho bahulaü viharàmi, àraddhaviriyo nu kho bahulaü viharàmi, samàhito nu kho bahulaü viharàmi, asamàhito nu kho bahulaü viharàmã''ti.
Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: abhijjhàlå bahulaü viharàmi, byàpannacitto bahulaü viharàmi, thãnamiddhapariyuññhito bahulaü viharàmi, uddhato bahulaü viharàmi, vicikiccho bahulaü viharàmi, kodhano bahulaü viharàmi, saükiliññhacitto bahulaü viharàmi, sàraddhakàyo bahulaü viharàmi, kusãto bahulaü viharàmi, asamàhito bahulaü viharàmã''ti. Tena bhikkhave bhikkhunà tesaüyeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü [PTS Page 098] pahànàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
[BJT Page 176]
Seyyathàpi bhikkhave àdittacelo và àdittasãso và tasseva celassa và sãsassa và nibbàpanàya adhimattaü chanda勺a vàyàma勺a ussàha勺a, ussoëhi勺a appañivàni勺a sati勺a sampaja中a勺a kareyya. Evameva kho bhikkhave tena bhikkhunà tesaüyeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: 'anabhijjhàlå bahulaü viharàmi, abyàpannacitto bahulaü viharàmi, vigatathãnamiddho bahulaü viharàmi, tiõõavicikiccho bahulaü viharàmi, akkodhano bahulaü viharàmi, asaükiliññhacitto bahulaü viharàmi, asàraddhakàyo bahulaü viharàmi, àraddhaviriyo bahulaü viharàmi, samàhito bahulaü viharàmã''ti. Tena bhikkhave bhikkhunà tesuyeva kusalesu dhammesu patiññhàya uttariü àsavànaü khayàya yogo karaõãyo ti.
10. 2. 1. 4
Samatha suttaü
(Sàvatthi)
No ce bhikkhave bhikkhu paracittapariyàyakusalo hoti, atha ''sacittapariyàyakusalo bhavissàmã''ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü.
Katha勺a bhikkhave bhikkhu sacittapariyàya kusalo hoti, seyyathàpi bhikkhave itthã và puriso và daharo yuvà maõóanakajàtiko àdàse và parisuddhe pariyodàte acche và udapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno sace tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tasseva rajassa và aïgaõassa và pahàõàya vàyamati, no ce tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tenevattamano [PTS Page 099] hoti paripuõõasaïkappo ''làbhà vata me parisuddhaü vata me''ti. Evameva kho bhikkhave bhikkhuno paccavekkhaõà bahukàrà hoti kusalesu dhammesu. ''Làbhã nu khomhi ajjhattaü cetosamathassa, na nu khomhi làbhã ajjhattaü cetosamathassa, làbhã nu khomhi adhipa中àdhammavipassanàya. Na nu khomhi làbhã adhipa中àdhammavipassanàyà''ti.
[BJT Page 178]
Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''làbhãmhi ajjhattaü cetosamathassa, na làbhã adhipa中àdhammavipassanàyà''ti. Tena bhikkhave bhikkhunà ajjhattaü cetosamathe patiññhàya adhipa中à dhammavipassanàya yogo karaõãyo so aparena samayena làbhiceva hoti ajjhattaü cetosamathassa làbhã ca adhipa中àdhammavipassanàya.
Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''làbhãmhi adhipa中àdhammavipassanàya na làbhã ajjhattaü cetosamatassà''ti. Tena bhikkhave bhikkhunà adhipa中àdhammavipassanàya patiññhàya ajjhattaü cetosamathe yogo karaõãyo. So aparena samayena làbhã ceva hoti adhipa中àdhammavipassanàya làbhã ca ajjhattaü cetosamathassa.
Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''na làbhã ajjhattaü cetosamathassa na làbhã adhipa中àdhammavipassanàyà''ti. Tena bhikkhave bhikkhunà tesaüyeva kusalànaü dhammànaü pañilàbhàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
Seyyathàpi bhikkhave àdittacelo và àdittasãso và tasse va celassa và sãsassa và nibbàpanàya adhimattaü chanda勺a vàyàma勺a ussàha勺a ussoëhi勺a appañivàni勺a sati勺a sampaja中a勺a kareyya, evameva kho bhikkhave tena bhikkhunà tesaüyeva kusalànaü dhammànaü, pañilàbhàya adhimatto chando ca [PTS Page 100] vàyàmo ca ussàho ca ussoëhi ca appañivàni ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü so aparena samayena làbhãceva hoti ajjhattaü cetosamathassa làbhã ca adhipa中àdhammavipassanàya.
Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: ''làbhimhi ajjhattaü cetosamathassa, làbhã adhipa中àdhammavipassanàyà''ti tena bhikkhave bhikkhunà tesuyeva kusalesu dhammesu patiññhàya uttariü àsavànaü khayàya yogo karaõãyo.
[BJT Page 180]
Cãvarampahaü bhikkhave, duvidhena vadàmi. Sevitabbampi asevitabbampi. Piõóapàtampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi. Sevitabbampi asevitabbampi. Senàsanampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi. Sevitabbampi asevitabbampi. Gàmanigamampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampi. Janapadapadesampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampi. Puggalampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampi.
''Cãvarampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi sevitabbampi asevitabbampi''ti iti kho panetaü vuttaü ki勺etaü pañicca vuttaü. Tattha yaü ja中à cãvaraü ''idaü kho me cãvaraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti. Kusalà dhammà parihàyantã''ti. Evaråpaü cãvaraü na sevitabbaü, tattha yaü ja中à cãvaraü idaü kho me cãvaraü sevato akusalà, dhammà parihàyanti. Kusalà dhammà abhivaóóhanti''ti. Eva råpaü cãvaraü sevitabbaü, cãvarampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampi iti yaü taü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
''Piõóapàtampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampi''ti iti kho panetaü vuttaü, ki勺etaü pañicca vuttaü: tattha yaü ja中à piõóapàtaü imaü kho me piõóapàtaü seveto akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà [PTS Page 101] dhammà parihàyanti, evaråpo piõóapàto na sevitabbo. Tattha yaü ja中à piõóapàtaü imaü kho me piõóapàtaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã ti. Evaråpo piõóapàto sevitabbo. Piõóapàtampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampã'ti. Iti yaü taü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
Senàsanampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampãti. Iti kho panetaü vuttaü, ki勺etaü pañicca vuttaü: tattha yaü ja中à senàsanaü idaü kho me senàsanaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti, kusalà dhammà parihàyantã''ti. Evaråpaü senàsanaü na sevitabbaü. Tattha yaü ja中à senàsanaü idaü kho me senàsanaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantã ti. Evaråpaü senàsanaü sevitabbaü. Senàsanampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampã ti. Iti yaü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
[BJT Page 182]
''Gàmanigamampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbaü asevitabbampãti'' iti kho panetaü vuttaü ki勺etaü pañicca vuttaü: ''tattha yaü ja中à gàmanigamaü idaü kho me gàmanigamaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo gàmanigamo na sevitabbo, tattha yaü ja中à gàmanigamaü imaü kho me gàmanigamaü sevato akusalà dhammà parihàyanti, kusalà dhammà abhivaóóhantãti. Evaråpo gàmanigamo sevitabbo. Gàmanigamampàhaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampãti, iti yaü taü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
''Janapadapadesampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampãti'' iti kho panetaü vuttaü ki勺etaü pañicca vuttaü: tattha yaü ja中à janapada padesaü imaü kho me janapadapadesaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti, [PTS Page 102] kusalà dhammà parihàyantãti. Evaråpo janapada padeso na sevitabbo. Tattha yaü ja中à janapadapadesaü imaü kho me janapadapadesaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantãti. Evaråpo janapadapadeso sevitabbo. Janapadapadesampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü pañicca vuttaü.
''Puggalampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampãti'' iti kho panetaü vuttaü ki勺etaü pañicca vuttaü: tattha yaü ja中à puggalaü imaü kho me puggalaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyantãti. Evaråpo puggalo na sevitabbo. Tattha yaü ja中à puggalaü imaü kho me puggalaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhantãti. Evaråpo puggalo sevitabbo. Puggalampahaü bhikkhave duvidhena vadàmi, sevitabbampi asevitabbampãti iti yaü taü vuttaü idametaü pañicca vuttanti.
[BJT Page 184]
10. 2. 1. 5
Parihàna suttaü
(Sàvatthi)
Tatra kho àyasmà sàriputto bhikkhu àmantesi àvuso bhikkhavoti, àvusoti kho te bhikkhu àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Parihànadhammo puggalo parihànadhammo puggaloti àvuso vuccati kittàvatà nu kho àvuso parihànadhammo puggalo vutto bhagavatà, kittàvatà ca pana aparihànadhammo puggalo vutto bhagavatàti?
Dåratopi kho mayaü àvuso àgaccheyyàma àyasmato sàriputtassa santike etassa bhàsitassa atthama中àtuü, sàdhuvatàyasmantaü yeva sàriputtaü pañibhàtu, etassa bhàsitassa [PTS Page 103] attho. âyasmato sàriputtassa sutvà bhikkhu dhàressantãti.
Tenahàvuso suõàtha, sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evamàvusoti kho te bhikkhu àyasmato sàriputtassa paccassosuü. âyasmà sàriputto etadavoca:
Kittàvatà nu kho àvuso parihànadhammo puggalo vutto bhagavatà: idhàvuso bhikkhu assuta勺eva dhammaü na suõàti, sutà cassa dhammà sammohaü gacchanti. Ye cassa dhammà pubbe cetaso samphuññhapubbà, te ca na samudàcaranti. Avi中àta勺a na vijànàti. Ettàvatà kho àvuso parihànadhammo puggalo vutto bhagavatà.
Kittàvatà ca panàvuso aparihànadhammo puggalo vutto bhagavatà: idhàvuso
Bhikkhu assuta勺eva dhammaü suõàti, sutà cassa dhammà na sammohaü gacchanti. Ye cassa dhammà pubbe cetaso sameññhapubbà, te ca samudàcaranti, avi中àta勺a vijànàti ettàvatà kho àvuso aparihànadhammo puggalo vutto bhagavatà.
[BJT Page 186]
No ce àvuso bhikkhu paracittapariyàya kusalo hoti, atha sacittapariyàya kusalo bhavissàmã ti evaü hi vo àvuso sikkhitabbaü.
Katha勺àvuso bhikkhu sacittapariyàya kusalo hoti: seyyathàpi àvuso itthã và puriso và daharo yuvà maõóanaka jàtiko àdàse và parisuddhe pariyodàte, acche và udapatte sakaü mukhanimittaü paccacavekkhamàno sace tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tassa rajassa và aïgaõassa và pahànàya vàyamati. No ce tattha passati rajaü và aïgaõaü và, tenevattamano hoti [PTS Page 104] paripuõõasaükappo, làbhà vata me, parisuddhaü vata meti. Evameva kho àvuso bhikkhuno paccavekkhanà bahukàrà hoti kusalesu dhammesu.
Anabhijjhàlå nu kho bahulaü viharàmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no abyàpannacitto nu kho bahulaü viharàmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Vigatathãnamiddho bahulaü viharàmi. Saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Anuddhato nu kho bahulaü viharàmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharàmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Akkodhano nu kho bahulaü viharàmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Asaükiliññhacitto nu kho bahulaü viharàmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Làbhã nu khomhi ajjhattaü dhammapàmujjassa, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Làbhã nu khomhi ajjhattaü ceto samathassa, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu no. Làbhã nu khomhi adhipa中à dhammavipassanàya, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udàhu noti.
Sace àvuso bhikkhu paccavekkhamàno sabbepi me kusale dhamme attani na samanupassati, tenahàvuso bhikkhunà sabbesa中eva imesaü kusalànaü dhammànaü pañilàbhàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhã ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü. Seyyathàpi àvuso àdittacelo và àdittasiso và tasseva celassa và sãsassa và nibbàpanàya adhimattaü chanda勺a vàyàma勺a ussàha勺a ussoëhi勺a appañivàni勺a sati勺a sampaja中a勺a kareyya, evameva kho àvuso tena bhikkhunà sabbesa中eva imesaü kusalànaü dhammànaü pañilàbhàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhã ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
[BJT Page 188]
Sace panàvuso bhikkhu paccavekkhamàno ekacce kusale dhamme attani samanupassati, ekacce kusale dhamme [PTS Page 105] attani na samanupassati, tenàvuso bhikkhunà ye kusale dhamme attani samanupassati, tesu kusalesu dhammesu patiññhàya, ye kusale dhamme attani na samanupassati, tesaü kusalànaü dhammànaü pañilàbhàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhã ca appañivànã ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
Seyyathàpi àvuso àdittacelo và àdittasãso và tasse va celassa và sãsassa và nibbàpanàya adhimattaü chanda勺a vàyàma勺a ussàha勺a ussoëhi勺a appañivàni勺a sati勺a sampaja中a勺a kareyya, evameva kho àvuso tena bhikkhunà ye kusale dhamme attani samanupassati, tesu kusalesu dhammesu patiññhàya ye kusale dhamme attani na samanupassati, tesaü kusalànaü dhammànaü pañilàbhàya adhimatto chando ca vàyàmo ca ussàho ca ussoëhã ca appañivàni ca sati ca sampaja中a勺a karaõãyaü.
Sace panàvuso bhikkhu paccavekkhamàno sabbe pi me kusale dhamme attani samanupassati, tenàvuso bhikkhunà sabbesuyeva imesu kusalesu dhammesu patiññhàya uttariü àsavànaü khayàya yogo karaõãyoti.
10. 2. 1. 6
Pañhamasa中à suttaü
(Sàvatthi)
Dasa imà bhikkhave sa中à bhàvità bahulãkatà mahapphalà honti mahànisaüsà amatogadhà amatapariyosànà katamà dasa:
Asubhasa中à, maraõasa中à, àhàrepañikkålasa中à, sabbaloke anabhiratasa中à, aniccasa中à, anicce dukkhasa中à, dukkhe anattasa中à, pahànasa中à, viràgasa中à, nirodhasa中à. Imà kho bhikkhave dasasa中à bhàvità bahulãkatà mahapphalà honti mahànisaüsà amatogadhà amatapariyosànàti.
[PTS Page 106]
[BJT Page 190]
10. 2. 1. 7
Dutiya sa中à suttaü
(Sàvatthi)
Dasa imà bhikkhave sa中à bhàvità bahulãkatà mahapphalà honti mahànisaüsà amatogadhà amatapariyosànà katamà dasa:
Aniccasa中à anattasa中à maraõasa中à àhàre pañikkålasa中à sabbaloke anabhiratasa中à aññhikasa中à, pulavakasa中à vinãlakasa中à vicchiddakasa中à uddhumàtakasa中à.
Imà kho bhikkhave dasa sa中à bhàvità bahulãkatà mahapphalà honti mahànisaüsà amatogadhà amatapariyosànàti.
10. 2. 1. 8
Målaka suttaü
(Sàvatthi)
Sace bhikkhave a中atitthiyà paribbàjakà evaü puccheyyuü: ''kimmålakà àvuso sabbe dhammà, kiü sambhavà sabbe dhammà, kiüsamudayà sabbe dhammà kiüsamosaraõà sabbe dhammà, kiüpamukhà sabbe dhammà, kimàdhipateyyà sabbe dhammà, kiüuttarà sabbe dhammà, kiüsàrà sabbe dhammà, kiüogadhà sabbeba dhammà, kiüpariyosànà sabbe dhammàti?'' Evaü phuññhà tumhe bhikkhave tesaü a中atitthiyànaü paribbàjakànaü kinti byàkareyyàthàti?
Bhagavammålakà no bhante dhammà, bhagavanenattikà, bhagavaüpañisaraõà sàdhu vata bhante bhagavantaü yeva pañihàtu etassa bhàsitassa attho. Bhagavato sutvà bhikkhu dhàressantãti.
Tena hi bhikkhave suõàtha, sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmã ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavà etadavoca:
[BJT Page 192]
Sace bhikkhave a中atitthiyà paribbàjakà evaü puccheyyuü: kimmålakà àvuso sabbe dhammà, kiüsambhavà sabbe dhammà. Kiüsamudayà sabbe dhammà, kiüsamosaraõà [PTS Page 107] sabbe dhammà, kiüpamukhà sabbe dhammà, kiüàdhipateyyà sabbe dhammà, kiüuttarà sabbe dhammà, kiüsàrà sabbe dhammà, kiüogadhà sabbe dhammà, kiüpariyosànà sabbe dhammàti. Evaü puññhà tumhe bhikkhave tesaü a中atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü vyàkareyyàtha:
Chandamålakà àvuso sabbe dhammà, manasikàrasambhavà sabbe dhammà, phassasamudayà sabbe dhammà vedanà samosaraõa sabbe dhammà, samàdhipamukhà sabbe dhammà, satàdhipateyyà sabbe dhammà, pa中uttarà sabbe dhammà, vimuttisàrà sabbe dhammà, amatogadhà sabbe dhammà, nibbàna pariyosànà sabbe dhammàti. Evaü puññhà tumhe bhikkhave tesaü a中atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü vyàkareyyàthàti.
10. 2. 1. 9
Pabbajjà suttaü
(Sàvatthi)
Tasmàtiha bhikkhave evaü sikkhitabbaü: yathà pabbajjàparicita勺a no cittaü bhavissati. Na vuppannà pàpakà akusalà dhammà cittaü pariyàdàya ñhassanti. Aniccasa中àparicita勺a no cittaü bhavissati anattasa中à paricita勺a no cittaü bhavissati. Asubhasa中àparicita勺a no cittaü bhavissati àdãnavasa中àparicita勺a no cittaü bhavissati. Lokassa sama勺a visama勺a 兀tvà taü sa中àparicita勺a no cittaü bhavissati. Lokassa sambhava勺a vibhava勺a 兀tvà taü sa中àparicita勺a no cittaü bhavissati. Lokassa samudaya勺a atthaïgama勺a 兀tvà taü sa中àparicita勺a no cittaü bhavissati. Pahànasa中àparicita勺a no cittaü bhavissati. Viràgasa中àparicita勺a no cittaü bhavissati. Nirodhasa中àparicita勺a no cittaü bhavissatãti. [PTS Page 108] evaü hi vo sikkhitabbaü.
[BJT Page 194]
Yato kho bhikkhave bhikkhuno yathà pabbajjàparicita勺a cittaü hoti. Na vuppannà pàpakà akusalà dhammà cittaü pariyàdàya tiññhanti. Aniccasa中à paricita勺a cittaü hoti. Anattasa中à paricita勺a cittaü hoti. Asubhasa中à paricita勺a cittaü hoti. âdãnavasa中àparicita勺a cittaü hoti. Lokassa sama勺a visama勺a 兀tvà taü sa中àparicita勺a cittaü hoti. Lokassa sambhava勺a vibhava勺a 兀tvà taü sa中àparicita勺a cittaü hoti. Lokassa samudaya勺a atthaïgama勺a 兀tvà taü sa中à paricita勺a cittaü hoti. Pahànasa中à paricita勺a cittaü hoti. Viràgasa中à paricita勺a cittaü hoti. Nirodhasa中à paricita勺a cittaü hoti. Tassa dvinnaü phalànaü a中ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a中à, sati và upàdisese anàgàmitàti.
10. 2. 1. 10
Girimànanda suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà girimànando àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. Atha kho àyasmà ànando yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca:
âyasmà bhante girimànando àbàdhiko hoti dukkhino bàëhagilàno. Sàdhu bhante bhagavà yenàyasmà girimànando tenupasaïkamatu anukampaü upàdàyàti.
Sace kho tvaü ànanda girimànandassa bhikkhuno upasaïkamitvà dasasa中à bhàseyyàsi, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü girimànandassa bhikkhuno dasasa中à sutvà so àbàdho ñhànaso pañippassambheyya.
Katamà dasa:
[PTS Page 109]
Aniccasa中à, anattasa中à, asubhasa中à, àdãnavasa中à, pahànasa中à, viràgasa中à, nirodhasa中à, sabbaloke anabhiratasa中à, sabbasaïkhàresu aniccasa中à, ànàpànasati.
[BJT Page 196]
1. Katamàcànanda aniccasa中à:
Idhànanda bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và iti pañisaücikkhati: ''råpaü aniccaü vedanà aniccà sa中à aniccà saïkhàrà aniccà vi中àõaü aniccanti''. Iti imesu pa勺asupàdànakkhandhesu aniccànupassã viharati. Ayaü vuccatànanda aniccasa中à.
2. Katamàcànanda anattasa中à:
Idhànanda bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và iti pañisaücikkhati: ''cakkhuü1 anattà, råpà2 anattà sotaü anattà, saddà anattà, ghànaü anattà, gandhà anattà, jivhà anattà, rasà anattà, kàyo anattà, phoññhabbà anattà, mano anattà, dhammà anattà''ti. Iti imesu chasu ajjhattika bàhiresu àyatanesu anattànupassã viharati. Ayaü vuccatànanda anattasa中à.
3. Katamàcànanda asubhasa中à:
Idhànanda bhikkhu imameva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påraü nànappakàrassa asucino paccavekkhati: ''atthi imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàru aññhi aññhimi大à vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà khelo siïghànikà lasikà muttanti'' iti imasmiü kàye asubhànupassã viharati, ayaü vuccatànanda asubhasa中à.
3. Katamàcànanda àdãnavasa中à:
Idhànanda bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và itipañisa勺ikkhati: ''bahu dukkho kho [PTS Page 110] ayaü kàyo bahu àdãnavo, iti imasmiü kàye vividhà àbàdhà uppajjanti, seyyathãdaü: cakkhurogo sotarogo ghànarogo jivhàrogo kàyarogo sãsarogo kaõõarogo mukharogo
[BJT Page 198]
Dantarogo kàso sàso pinàso óaho jaro kucchirogo mucchà pakkhandikà sålà visåcikà kuññhaü gaõóo kilàso soso apamàro daddå kaõóu kacchu rakhasà1 vitacchikà lohitapittaü madhumeho aüsà piëakà bhagandalà pittasamuññhànà àbàdhà semhasamuññhànà àbàdhà, vàtasamuññhànà àbàdhà sannipàtikà àbàdhà utupariõàmajà àbàdhà visamaparihàrajà àbàdhà opakkamikà àbàdhà kammavipàkajà àbàdhà sãtaü uõhaü jighacchà pipàsà uccàro passàvo''ti. Iti imasmiü kàye àdãnavànupassã viharati. Ayaü vuccatànanda àdãnavasa中à.
5. Katamàcànanda pahànasa中à:
Idhànanda bhikkhu uppannaü kàmavitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannaü vyàpàdavitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannaü vihiüsà vitakkaü nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Uppannåppanne pàpake akusale dhamme nàdhivàseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhàvaü gameti. Ayaü vuccatànanda pahànasa中à.
6. Katamàcànanda viràgasa中à:
Idhànanda bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và iti pañisa勺ikkhati: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo, taõhakkhayo viràgo nibbànanti. Ayaü vuccatànanda viràgasa中à.
7. Katamàcànanda nirodhasa中à:
Idhànanda bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và iti pañisa勺ikkhati: ''etaü santaü [PTS Page 111] etaü paõãtaü yadidaü sabbasaïkhàrasamatho sabbåpadhipañinissaggo, taõhakkhayo viràgo nirodho nibbànanti''. Ayaü vuccatànanda nirodhasa中à.
1. Nakhasà machasaü
[BJT Page 200]
8. Katamàcànanda sabbaloke anabhiratasa中à:
Idhànanda bhikkhu ye loke upàyåpàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, te pajahanto viramati na upàdiyanto. Ayaü vuccatànanda sabbaloke anabhiratasa中à.
9. Katamàcànanda sabbasaïkhàresu aniccasa中à:
Idhànanda bhikkhu sabbasaïkhàrehi aññãyati haràyati jigucchati. Ayaü vuccatànanda sabbasaïkhàresu aniccasa中à.
10. Katamàcànanda ànàpànasati:
Idhànanda bhikkhu ara中agato và rukkhamålagato và su中àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. So sato va assasati, sato passasati.
Dãghaü và assasanto dãghaü assasàmãti pajànàti. Dãghaü và passasanto dãghaü passasàmãti pajànàti. Rassaü và assasanto rassaü assasàmãti pajànàti. Rassaü và passasanto rassaü passàmãti pajànàti. Sabbakàya pañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Sabbakàya pañisaüvedã passasissàmãti sikkhati. Passambhayaü kàyasaïkhàraü assasissàmãti sikkhati. Passambhayaü kàyasaïkàraü passasissàmãti sikkhati.
Pãtipañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Pãtipañisaüvedã passasissàmãti sikkhati. Sukhapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Sukhapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati. Cittasaïkhàrapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Cittasaïkhàrapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati. Passambhayaü cittasaïkhàraü assasissàmãti sikkhati. Passambhayaü cittasaïkhàraü passasissàmãti sikkhati.
[BJT Page 202]
Cittapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati. Cittapañisaüvedã passasissàmãti [PTS Page 112] sikkhati. Abhippamodayaü cittaü assasissàmãti sikkhati. Abhippamodayaü cittaü passasissàmãti sikkhati. Samàdahaü cittaü assasissàmãti sikkhati. Samàdahaü cittaü passasissàmãti sikkhati. Vimocayaü cittaü assasissàmãti sikkhati. Vimocayaü cittaü passasissàmãti sikkhati.
Aniccànupassã assasissàmãti sikkhati. Aniccànupassã passasissàmãti sikkhati. Viràgànupassã assasissàmãti sikkhati. Viràgànupassã passasissàmãti sikkhati. Nirodhànupassã assasissàmãti sikkhati. Nirodhànupassã passasissàmãti sikkhati. Pañinissaggànupassã assasissàmãti sikkhati. Pañinissaggànupassã passasissàmãti sikkhati. Ayaü vuccatànanda ànàpànasati.
Sace kho tvaü ànanda girimànandassa bhikkhuno upasaïkamitvà imà dasa sa中à bhàseyyàsi, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü girimànandassa bhikkhuno imà dasa sa中à sutvà so àbàdho ñhànaso pañippassambheyyàti.
Atha kho àyasmà ànando bhagavato santike imà dasa sa中à uggahetvà yenàyasmà girimànando tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmato girimànandassa imà dasa sa中à abhàsi. Atha kho àyasmato girimànandassa imà dasa sa中à sutvà so àbàdho ñhànaso pañippassambhã, vuññhàhi càyasmà girimànando tamhà àbàdhà tathà pahãno ca panàyasmato girimànandassa so àbàdho ahosãti.
Sacittavaggo pañhamo.
Tassuddànaü:
Sacitta sàrãputtà ca ñhiti勺a samathena ca
Parihànà ca dve sa中à målà pabbajità girãti.