[BJT Page 316]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Dasakanipàto
2. Dutiyo paõõàsako
5. Upàlivaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
10. 2. 5. 1
Kàmabhogã suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anàthapiõóikaü gahapatiü bhagavà etadavoca:
[PTS Page 177]
Dasa ime gahapati kàmabhogã santo saüvijjamàno lokasmiü. Katame dasa.
1. Idha gahapati ekacco kàmabhogã adhammena bhoge pariyesati sàhasena. Adhammena bhoge pariyesitvà sàhasena na attànaü sukheti pãneti na saüvibhajati na pu¤¤àni karoti.
2. Idha pana gahapati ekacco kàmabhogã adhammena bhoge pariyesati sàhasena. Adhammena bhoge pariyesitvà sàhasena attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti.
3. Idha pana gahapati ekacco kàmabhogã adhammena bhoge pariyesati sàhasena. Adhammena bhoge pariyesitvà sàhasena, attànaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤àni karoti.
4. Idha pana ekacco kàmabhogã dhammàdhammena bhoge pariyesati sàhasena pi asàhasena pi. Dhammàdhammena bhogepariyesitvà sàhasena pi asàhasena pi na attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti.
5. Idha pana ekacco kàmabhogã dhammàdhammena bhoge pariyesati sàhasena pi asàhasena pi. Dhammàdhammena bhoge pariyesitvà sàhasena pi asàhasena pi attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti.
6. Idha pana ekacco kàmabhogã dhammàdhammena bhoge pariyesati sàhasena pi asàhasena pi. Dhammàdhammena bhoge pariyesitvà sàhasena pi asàhasena pi attànaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤àni karoti.
[BJT Page 318]
7. Idha pana ekacco kàmabhogã dhammena bhege pariyesati asàhasena. Dhammena bhege pariyesitvà asàhasena na attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti.
8.
Idha pana gahapati ekacco kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati, asàhasena. Dhammena bhoge pariyesitvà [PTS Page 178] asàhasena attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti.
9. Idha pana gahapati ekacco kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena. Dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena attànaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤àni karoti. Te ca bhoge gathito mucchito ajjhàpanno ànàdãnava dassàvã anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati.
10. Idha pana gahapati ekacco kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena. Dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena attànaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤àni karoti. Te ca bhoge agathito amucchito anajjhàpanno àdãnavadassàvã nissaraõapa¤¤o paribhu¤jati.
1. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã adhammena bhoge pariyesati sàhasena, adhammena bhoge pariyesitvà sàhasena, na attànaü sukheti, pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti, ayaü gahapati kàmabhogã tãhi ñhànehi gàrayho: 'adhammena bhoge pariye sati sàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena gàrayho. 'Na attànaü sukheti pãneti'ti iminà dutiyena ñhànena gàrayho na saüvibhajati, na pu¤¤àni karotã'ti iminà tatiyena ñhànena gàrayho ayaü gahapati kàmabhogã imehi tãhi ñhànehi gàrayho.
[BJT Page 320]
2. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã adhammena bhoge pariyesati sàhasena, adhammena bhoge pariyesitvà sàhasena attànaü sukheti, pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti, ayaü gahapati kàmabhogã dvãhi ñhànehi gàrayho, ekena ñhànena pàsaüso. 'Adhammena bhoge pariyesati sàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena gàrayho. , Attànaü sukheti pãnetã'ti iminà eketa ñhànena pàsaüso. 'Na saüvibhajati, na pu¤¤àni karotãti iminà dutiyena ñhànena gàrayho. Ayaü gahapati kàmabhogã imehi dvãhi ñhànehi gàrayho. Iminà ekena ñhànena pàsaüso.
[PTS Page 179]
3. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã adhammena bhoge pariyesati sàhasena, adhammena bhoge pariyesitvà sàhasena attànaü sukheti, pãneti, saüvibhajati, pu¤¤àni karoti, ayaü gahapati kàmabhogã ekena ñhànena gàrayho, dvãhi ñhànehi pàsaüso. 'Adhammena bhoge pariyesati sàhasenà'ti iminà ekena ñhànena gàrayho. , Attànaü sukheti pãnetã'ti iminà pañhameta ñhànena pàsaüso. Saüvibhajati, pu¤¤àni karotã, ti iminà dutiyena ñhànena pàsaüso. Ayaü gahapati kàmabhogã iminà ekena ñhànena gàrayho. Imehi dvãhi ñhànehi pàsaüso.
4. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã dhammàdhammena bhoge pariyesati sàhasena pi asàhasena pi, dhammàdhammena bhoge pariyesitvà sàhasena pi asàhasena pi na attànaü sukheti pãneti na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti, ayaü gahapati kàmabhogã ekena ñhànena pàsaüso, tãhi ñhànehi gàrayho. 'Dhammena bhoge pariyesati asàhasenà'ti iminà ekena ñhànena pàsaüso. 'Adhammena bhoge pariyesati sàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena gàrayho, 'na attànaü sukheti pãnetã'ti iminà dutiyena ñhàne gàrayho. 'Na saüvibhajati, na pu¤¤àni karotã'ti iminà tatiyena ñhànena gàrayho. Ayaü gahapati kàmabhogã iminà ekena ñhànena pàsaüso. Imehi tãhi ñhànehi gàrayho.
[BJT Page 322]
5. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã dhammàdhammena bhoge pariyesati sàhasena pi asàhasena pi, dhammàdhammena bhoge pariyesitvà sàhasena pi asàhasena pi, attànaü sukheti pãneti na saüvibhajati na pu¤¤àni karoti. Ayaü gahapati kàmabhogã dvãhi ñhànehi pàsaüso: dvãhi ñhànehi gàrayho: 'dhammena bhoge pariyesati asàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena pàsaüso. Adhammena bhoge pariyesati sàhasenà'ti iminà pañhamena ñhanena gàrayho, 'attànaü sukheti pãnetã'ti iminà dutiyena ñhànena pàsaüso. Na saüvibhajati, na pu¤¤àni karotã'ti iminà dutiyena ñhànena gàrayho. [PTS Page 180] ayaü gahapati kàmabhogã imehi dvãhi ñhànehi pàsaüso, imehi dvãhi ñhànehi gàrayho.
6. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã dhammàdhammena bhoge pariyesati sàhasena pi asàhasena pi dhammàdhammena bhoge pariyesitvà sàhasena pi asàhasena pi, attànaü sukheti pãneti, saüvibhajati pu¤¤àni karoti. Ayaü gahapati kàmabhogã tãhi ñhànehi pàsaüso: ekena ñhànena gàrayho: 'dhammena bhoge pariyesati asàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena pàsaüso. Adhammena bhoge pariyesati sàhasenà'ti iminà ekena ñhànena gàrayho, 'attànaü sukheti pãnetã'ti iminà dutiyena ñhànena pàsaüso. Saüvibhajati, pu¤¤àni karotã'ti iminà tatiyena ñhànena pàsaüso. Ayaü gahapati kàmabhogã imehi tãhi ñhànehi pàsaüso, iminà ekena ñhànena gàrayho.
7. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena, dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena na attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti ayaü gahapati kàmabhogã ekena ñhànena pàsaüso: dvãhi ñhànehi gàrayho: dhammena bhoge pariyesati asàhasenà'ti iminà ekena ñhànena pàsaüso. 'Na attànaü sukheti pãnetã'ti, iminà pañhamena ñhànena gàrayho. 'Na saüvibhajati, na pu¤¤àni karotã'ti iminà dutiyena ñhànena gàrayho. Ayaü gahapati kàmabhogã iminà ekena ñhànena pàsaüso. Imehi dvãhi ñhànehi gàrayho.
[BJT Page 324]
8. Tatra gahapati, yvàyaü kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena, dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena attànaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤àni karoti ayaü gahapati kàmabhogã dvãhi ñhànehi pàsaüso: ekena ñhànena gàrayho: dhammena bhoge pariyesati asàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena pàsaüso. Attànaü sukheti pãnetã'ti, iminà dutiyena ñhànena pàsaüso. Na saüvibhajati na pu¤¤àni karotã'ti iminà enena ñhànena gàrayho. [PTS Page 181]
Ayaü gahapati kàmabhogã imehi dvãhi ñhànehi pàsaüso. Iminà ekena ñhànena gàrayho.
9. Tatra gahapati, yvàyaü kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena, dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena attànaü sukheti, pãneti saüvibhajati, pu¤¤àni karoti, teca bhoge gathito mucchito ajjhàpanno anàdãnavadassàvã anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati. Ayaü gahapati, kàmabhogã tãhi ñhànehi pàsaüso ekena ñhànena gàrayho: 'dhammena bhoge pariyesati asàhasenà'ti iminà pañhamena ñhànena pàsaüso, 'attànaü sukheti pãnetã'ti iminà dutiyena ñhànena pàsaüso. Saüvibhajati pu¤¤àni karotã'ti iminà tatiyena ñhànena pàsaüso. 'Te ca bhoge gathito mucchito ajjhàpanno anàdãnavadassàvã anissaraõapa¤¤o paribhu¤jatã'ti, iminà ekena ñhànena gàrayho. Ayaü gahapati kàmabhogã imehi tãhi ñhànehi pàsaüso. Iminà ekena ñhànena gàrayho.
10. Tatra gahapati yvàyaü kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati, asàhasena, dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena attànaü sukheti pãneti saüvibhajati pu¤¤àni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhàpanno, àdãnavadassàvã nissaraõa pa¤¤o paribhu¤jati. Ayaü gahapati, kàmabhogã catåhi ñhànehi pàsaüso: dhammena bhoge pariyesati asàhasenàti iminà pañhamena ñhànena pàsaüso. Attànaü sukheti pãnetã'ti iminà dutiyena ñhànena pàsaüso. Saüvibhajati, pu¤¤àni karotã'ti iminà tatiyena ñhànena pàsaüso te ca bhoge agathito amucchito anajjhàpanno àdãnavadassàvã nissaraõapa¤¤o paribhu¤jatã'ti, iminà catutthena ñhànena pàsaüso.
[BJT Page 326]
Ayaü gapahati kàmabhogã imehi catåhi ñhanehi pàsaüso.
Ime kho gahapati dasa kàmabhogã santo saüvijjamànà lokasmiü. Imesaü kho gahapati dasannaü kàmabhogãnaü yvàyaü kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena. [PTS Page 182] dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena, attànaü sukheti pãneti. Saüvibhajati pu¤¤àni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhàpanno àdãnavadassàvã nissaraõa pa¤¤o paribhu¤jati, ayaü imesaü dasannaü kàmabhogãnaü aggo ca seññho ca pàmokkho ca uttamo ca pavaro ca.
Seyyathàpi gahapati gavà khãraü, khãramhà dadhi, dadhimhà navanãtaü, navanãtamhà sappi, sappimhà sappimaõóo tattha aggamakkhàyati, eva meva kho gagapati imesaü dasannaü kàmabhogãnaü yvàyaü kàmabhogã dhammena bhoge pariyesati asàhasena, dhammena bhoge pariyesitvà asàhasena attànaü sukheti pãneti saüvibhajati, pu¤¤àni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhàpanno àdãnavadassàvã nissaraõa pa¤¤o paribhu¤jati. Ayaü imesaü dasannaü kàmabhogãnaü aggo ca seññho ca pàmokkho ca uttamo ca pavarocàti.
10. 2. 5. 2
Bhaya suttaü
(Sàvatthi)
Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anàthapiõóikaü gahapatiü bhagavà etadavoca:
Yato kho gahapati ariyasàvakassa pa¤cabhayàni veràni våpasantàni honti, catåhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti, ariyo cassa ¤àyo pa¤¤àya sudiññho hoti suppañividdho, àkaïkhamàno attanàva attànaü vyàkareyya:
[BJT Page 328]
Khãõanirayomhi khãõatiracchànayoni khãõapettivisayo khãõàpàyaduggativinipàto sotàpanno hamasmã, avinipàta dhammo niyato sambodhi paràyanoti. Katamàni pa¤ca bhayàni veràni våpasantàni honti:
[PTS Page 183]
Yaü gahapati, pàõàtipàtã pàõàtipàtappaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Pàõàtipàtà pañivirato neva diññhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparàyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti, pàõàtipàtà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasannaü hoti.
Yaü gahapati adinnàdàyã adinnàdànapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Adinnàdànà pañivirato neva diññhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparàyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti, adinnàdànà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü vupasannaü hoti.
Yaü gahapati kàmesu micchàcàrã kàmesu micchàcàrapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati,
Samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Kàmesumicchàcàrà pañivirato neva diññhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparàyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti, kàmese micchàcàrà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü vupasannaü hoti.
Yaü gahapati musàvàdã musàvàdapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Musàvàdà pañivirato neva diññhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparàyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti, musàvàdà
Pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü vupasannaü hoti.
Yaü gahapati suràmeraya majjapamàdaññhàyã suràmeraya majjapamàdaññhànapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Suràmeraya majjapamàdaññhànà pañivirato neva diññhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparàyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti, suràmeraya majjapamàdaññhànà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasannaü hoti.
Taü bhayaü veraü våpasannaü hoti. Imàni pa¤cabhayàni veràni våpasantàni honti.
Katamehi catåhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti:
Idha gahapati ariyasàvako buddhe aveccappasàdena samannàgato hoti: ''itipi so bhagavà arahaü sammà sambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà''ti. Dhamme aveccappasàdena samannàgato hoti: ''svàkkhàto bhagavatà dhammo sandiññhiko akàliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã''ti.
[BJT Page 330]
Saïghe aveccappasàdena samannàgato hoti: ''supañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ujupañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ¤àyapañipanno bhagavato sàvaka saïgho, sàmãcipañipanno bhagavato sàvakasaïgho, yadidaü cattàri purisayugàni aññhapurisapuggalà, esa bhagavato sàvakasaïgho àhuõeyyo pàhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassà''ti.
Ariyakantehi sãlehi samannàgato [PTS Page 184] hoti, akhaõóehi acchiddehi asabalehi akammàsehi bhujissehi vi¤¤åppasatthehi aparàmaññhehi samàdhisaüvattanikehi imehi catåhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti.
Katamo cassa ariyo ¤àyo pa¤¤àya sudiññho hoti suppañividdho:
Idha gahapati ariyasàvako itipañisaücikkhati: ''iti imasmiü sati idaü hoti, imassuppàdà idaü uppajjati, imasmiü asati idaü na hoti, imassa nirodhà idaü nirujjhati, yadidaü avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi¤¤àõaü, vi¤¤àõa paccayà nàma råpaü, nàmaråpa paccayà saëàyatanaü, saëàyatana paccayà phasso, phassa paccayà vedanà, vedanà paccayà taõhà, taõhà paccayà upàdànaü, upàdàna paccayà bhavo bhava paccayà jàti, jàti paccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkha domanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Avijjàyatveva asesaviràga nirodhà saïkhàra nirodho, saïkhàra nirodhà vi¤¤àõa nirodho, vi¤¤àõa nirodhà nàmaråpa nirodho, nàmaråpa nirodhà saëàyatana nirodho, saëàyatana nirodhà phassa nirodho, phassa nirodhà vedanà nirodho, vedanà nirodhà taõhà nirodho, taõhà nirodhà upàdàna nirodho, upàdàna nirodhà bhava nirodho, bhava nirodhà jàti nirodho, jàti nirodhà jarà maraõaü sokaparidevadukkha domanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Aya¤cassa ariyo ¤àyo pa¤¤àya sudiññho hoti suppañi viddho.
[BJT Page 332]
Yato kho gahapati ariyasàvakassa imàni pa¤cabhayàni veràni våpasantàni honti. Imehi catåhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti. Ayamassa ariyo ¤àyo pa¤¤àya sudiññho hoti suppañividdho, so àkaïkhamàno attanàva attànaü vyàkareyya: ''khãõanirayomhi khãõatiracchànayoniyo khãõapettivisayo khãõàpàyaduggativinipàto. Sotàpanno hamasmi avinipàta dhammo niyato sambodhiparàyanoti.
[PTS Page 185]
10. 2. 5. 3
Kiüdiññhika suttaü
Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme atha kho anàthapiõóiko gahapati divà divassa sàvatthiyà nikkhami. Bhagavantaü dassanàya. Atha kho anàthapiõóikassa gahapatissa etadahosi: ''akàlo kho tàva bhagavantaü dassanàya, patisallãno bhagavà, mano bhàvanãyà nampi bhikkhånaü akàlo dassanàya, patisallãnà manobhàvanãyà bhikkhu. Yannånàhaü yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyanti''. Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkami.
Tena kho pana samayena a¤¤atitthiyà paribbàjakà saïgamma samàgamma unnàdino uccàsaddà mahàsaddà anekavihitaü tiracchàna kathaü kathentà nisinnà honti. Addasaüsu kho te a¤¤atitthiyà parãbbàjakà anàthapiõóikaü gahapatiü dåratova àgacchantaü, disvà a¤¤ama¤¤aü saõñhapesuü: ''appasaddà bhonto hontu, mà bhonto saddamakattha, ayaü anàthapiõóiko gahapati àgacchati samaõassa gotamassa sàvako, yàvatà kho pana samaõassa gotamassa sàvakà gihã odàtavasanà sàvatthiyaü pañivasanti, ayaü tesaü a¤¤ataro anàthapiõóiko gahapati. Appasaddakàmà kho pana te àyasmanto appasadda vinãtà appasaddassa vaõõavàdino. Appeva nàma appasaddaü parisaüviditvà upasaükamitabbaü ma¤¤eyyà''ti. Atha kho te a¤¤atitthiyà paribbàjakà tuõhã ahesuü.
[BJT Page 334]
Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena te a¤¤atitthiyà paribbàjakà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà tehi: a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü [PTS Page 186] sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anàthapiõóikaü gahapatiü te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü: ''vadehi gahapati kindiññhiko samaõo gotamo''ti. ''Na kho ahaü bhante bhagavato sabbaü diññhiü jànàmã''ti.
Iti kira tvaü gahapati, na samaõassa gotamassa sabbaü diññhiü jànàsi, vadehi gahapati kiü diññhikà bhikkhå''ti. ''Bhikkhå nampi kho ahaü bhante na sabbaü diññhiü jànàmã''ti.
Iti kira tvaü gahapati, na samaõassa gotamassa sabbaü diññhiü jànàsi, na pi bhikkhånaü sabbaü diññhiü jànàsi, vadehi gahapati, kiü diññhikosi tvanti'' etaü kho bhante amhehi na dukkaraü vyàkàtuü ''yaü diññhikà mayanti''. Iïgha tàva àyasmanto yathàsakàni diññhigatàni byàkarontu, pacchàpetaü amhehi na dukkaraü bhavissati byàkàtuü sandiññhikà mayanti.
Evaü vutte a¤¤ataro paribbàjako anàthapiõóikaü gahapatiü etadavoca: ''sassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti, a¤¤ataropi paribbàjako anàthapiõóikaü gahapatiü etadavoca: ''asassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. A¤¤ataropi kho paribbàjako anàthapiõóikaü gahapatiü etadavoca: 'antavà loko' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Anantavà loko' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Taü jãvaü taü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'A¤¤aü jãvaü, a¤¤aü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hotã tathàgato parammaraõà' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Na hoti tathàgato parammaraõà' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti, neva hoti, na na hoti tathàgato parammaraõà', idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti.
[BJT Page 336]
Evaü vutte anàthapiõóiko gahapati te paribbàjake etadavoca: yvàyaü bhante, àyasmà evamàha: 'sassato loko, ida meva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü [PTS Page 187] gahapatã'ti, imassàyasmato diññhi attano và ayoniso manasikàrahetu uppannà, paratoghosappaccayà và. Sà kho panesà diññhi bhåtà saïkhatà cetayità pañiccasamuppannà, yaü kho pana ki¤ci bhåtaü saïkhataü cetayitaü pañiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeva so1 àyasmà allãno tadeva so1 àyasmà ajjhåpagato.
Yopàyaü bhante, àyasmà evamàha: asassato loko, ida meva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã'ti, imassapi2 àyasmato3 diññhi attano và ayoniso manasikàrahetu uppannà paratoghosappaccayà4 và. Sà kho panesà diññhi bhåtà saïkhatà cetayità pañiccasamuppannà, yaü kho pana ki¤cã bhåtaü saïkhataü cetayitaü pañiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeva so1 àyasmà allãno tadeva so àyasmà ajjhupagato.
Yo pàyaü bhante àyasmà evamàha: 'anantavà loko' idameva saccaü
Moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Taü jãvaü taü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'A¤¤aü jãvaü, a¤¤aü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hotã tathàgato parammaraõà' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Na hoti tathàgato parammaraõà' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti, neva hoti, na na hoti tathàgato parammaraõà', idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diññhiko ahaü gahapatã''ti. Imassapi àyasmato diññhi attano và ayoniso manasikàrahetu uppannà, paratoghosappaccayà và. Sà kho panesà diññhi bhåtà saïkhatà cetayità pañiccasamuppannà.
Yaü kho pana ki¤ci bhåtaü saükhataü cetayitaü pañiccasamuppannaü, tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeveso àyasmà allãno, tadeveso àyasmà ajjhupagatoti.
[PTS Page 188]
Evaü vutte te paribbàjakà anàthapiõóikaü gahapatiü etadavocuü: byàkatàni kho gahapati amhehi sabbeheva yathàsakàni diññhigatàni, vadehi gahapati, kiü diññhikosi tvanti'.
1. Tadeveso machasaü.
2. Imassàpi machasaü
3. Ayamàyasmato machasaü.
4. Paraghosappaccayà và sãmu.
[BJT Page 338]
Yaü kho bhante ki¤ci bhåtaü saïkhataü cetayitaü pañiccasamuppannaü, tadaniccaü. Yadaniccaü taü dukkhaü. Yaü dukkhaü taü netaü mama, neso hamasmi, na me so attàti evaüdiññhiko ahaü bhanteti.
Yaü kho gahapati ki¤ci bhåtaü saïkhataü cetayitaü pañiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeva tvaü gahapati allãno, tadeva tvaü gahapati ajjhupagatoti.
Yaü kho bhante ki¤ci bhåtaü saükhataü cetayitaü pañiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü, taü dukkhaü, yaü dukkhaü taü netaü mama, neso'hamasmi' na meso attàti evametaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü tassa ca uttariü nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàmãti. Evaü te paribbàjakà tuõhãbhåtà maïkubhåtà pattakkhandhà adhomukhà pajjhàyantà appañibhànà nisãdiüsu.
Atha kho anàthapiõóiko gahapati te paribbàjake tuõhãbhåte maïkubhåte pattakkhandhe adhomukhe pajjhàyante appañibhàne viditvà uññhàyàsanà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho anàthapiõóiko gahapati yàvatako ahosi tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü kathàsallàpo, taü sabbaü bhagavato àrocesi.
Sàdhu sàdhu gahapati, evaü kho te gahapati moghapurisà kàlena kàlaü sahadhammena suniggahãtaü niggahetabbàti. Atha kho bhagavà anàthapiõóikaü gahapatiü dhammiyà kathàya saüdassesi, samàdapesi samuttejesi sampahaüsesi. Atha kho anàthapiõóiko gahapati bhagavatà dhammiyà kathàya sandassito samàdapito samuttejito sampahaüsito [PTS Page 189] uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
Atha kho bhagavà acirapakkante anàthapiõóike gahapatimhi bhikkhå àmantesi. Yopi so bhikkhave bhikkhu vassasatåpasampanno imasmiü dhammavinaye, sopi evamevaü a¤¤atitthiye paribbàjake sahadhammena suniggahitaü nigganheyya yathà taü anàthapiõóikena gahapatinà niggahãtàti.
[BJT Page 340]
10. 2. 5. 4
Vajjiyamàhita suttaü
Ekaü samayaü bhagavà campàyaü viharati gaggàràya pokkharaõiyà tãre, atha kho vajjiyamàhito gahapati divà divassa campàyà nikkhami bhagavantaü dassanàya. Atha kho vajjiyamàhitassa1 gahapatissa etadahosi: akàlo kho tàva bhagavantaü dassanàya, patisallãno bhagavà, manobhàvanãyànampi bhikkhånaü akàlo dassanàya, patisallànà manobhàvanãyà bhikkhu. Yannå nàhaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyanti.
Atha kho vajjiyamàhito gahapati yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkami. Tena kho pana samayena a¤¤atitthiyà paribbàjakà saïgamma samàgamma unnàdino uccàsaddà mahàsaddà anekavihitaü tiracchànakathaü kathentà nisinnà honti.
Addasaüsu2 kho te a¤¤atitthiyà paribbàjakà vajjiyamàhitaü gahapatiü duratova àgacchantaü. Disvà a¤¤ama¤¤aü saõñhapesuü appasaddà bhonto hontu, mà bhonto saddamakattha, ayaü vajjiyamàhito gahapati àgacchati, samaõassa gotamassa sàvako, yàvatà kho [PTS Page 190] pana samaõassa gotamassa sàvakà gihã odàtavasanà campàyaü pañivasanti, ayaü tesaü a¤¤ataro. Vajjiyamàhito gahapati appasaddakàmà kho pana te ayasmanto appasaddavinãtà appasaddassa vaõõavàdino appevanàma appasaddaü parisaü viditvà upasaïkamitabbaü ma¤¤eyyàti.
Atha kho te a¤¤atitthiyà paribbàjakà tuõhã ahesuü. Atha kho vajjiyamàhito gahapati yena te paribbàjakà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho vajjiyamàhitaü gahapatiü te paribbàjakà etadavocuü:
''Saccaü kira gahapati samaõo gotamo sabbaü tapaü garahati, sabbaü tapassiü låkhàjãviü ekaüsena upakkosati upavadatã'ti?
1. Vajajiyàmahitassa sãmu.
2. Adadasàsuü sãmu.
[BJT Page 342]
Na kho bhante bhagavà sabbaü tapaü garahati, na pi sabbaü tapassiü låkhàjiviü ekaüsena upakkosati upavadati. Gàrayhaü kho pana bhante bhagavà garahati, pàsaüsiyaü pasaüsati, gàrayhaü kho pana bhante bhagavà garahanto, pàsaüsãyaü1 pasaüsanto vibhajjavàdo bhagavà. Na so bhagavà ettha ekaüsavàdoti.
Evaü vutte a¤¤ataro paribbàjako vajjiyamàhitaü gahapatiü etadavoca:
''âgamehi tvaü gahapati yassa tvaü samaõassa gotamassa vaõõaü bhàsasi so samaõo gotamo venayiko appa¤¤attikotã.
Etthapàhaü bhante àyasmante vakkhàmi sahadhammena idaü kusalanti bhante bhagavatà pa¤¤attaü, idaü akusalanti bhante bhagavatà pa¤¤attaü. Iti kusalàkusalaü bhagavà pa¤¤àpayamàno sappa¤¤attiko bhagavà, na so bhagavà venayiko appa¤¤attikoti.
Evaü vutte te paribbàjakà [PTS Page 191] tuõhãbhåtà maïkubhåtà pattakkhandhà adhomukhà pajjhàyante appañibhànà nisãdiüsu. Atha kho vajjiyamàhito gahapati te paribbàjake tuõhãbhåte maïkubhåte pattakkhandhe adhomukhe pajjhàyante appañibhàne viditvà uññhàyàsanà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho vajjiyamàhito gahapati yàvatako ahosi tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü kathàsallàpo taü sabbaü bhagavato àrocesi.
Sàdhu sàdhu gahapati. Evaü kho te gahapati moghapurisà kàlena kàlaü sahadhammena suniggahitaü niggahetabbà. Nàhaü gahapati sabbaü tapaü tapitabbanti vadàmi, . Na panàhaü gahapati sabbaü tapaü na tapitabbanti vadàmi. Nàhaü gahapati sabbaü samàdànaü samàdàtabbanti2 vadàmi. Na panàhaü gahapati sabbaü samàdànaü na samàdàtabbanti vadàmi. Nàhaü gahapati sabbaü padhànaü padahitabbanti vadàmi. Na panàhaü gahapati sabbaü padhànaü na padahitabbanti vadàmi. Nàhaü gahapati sabbo pañinissaggo pañinissajitabboti vadàmi. Na panàhaü gahapati sabbo pañinissaggo na pañinissajitabboti vadàmi. Nàhaü gahapati sabbà vimutti vimuccitabbàti vadàmi, na panàhaü gahapati sabbà vimutti na vimuccitabbàti vadàmi.
1. Pasaüsitabbaü machasaü pasaü siyaü sãmu.
2. Samàditababanati machasaü
[BJT Page 344]
Yaü hi gahapati tapaü tapato akusalà dhammà abhivaóóhanti, . Kusalà dhammà parihàyanti, evaråpaü tapaü na tapitabbanti vadàmi. Ya¤cakhvàssa gahapati tapaü tapato akusalà dhammà parihàyanti kusalà [PTS Page 192] dhammà abhivaóóhanti, evaråpaü tapaü tapitabbanti vadàmi.
Yaü hi gahapati samàdànaü samàdiyato akusalà dhammà abhivaóóhanti, kusalà dhammà parihàyanti, evaråpaü samàdànaü na samàditabbanti vadàmi, ya¤cakhvàssa gahapati samàdànaü samàdiyato akusalà dhammà parihàyanti, kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpaü samàdànaü samàditabbanti vadàmi.
Yaü hi gahapati padhànaü padahato akusalà dhammà abhivaóóhanti, kusalà dhammà parihàyanti, evaråpaü padhànaü na padahitabbanti vadàmi. Ya¤cakhvàssa gahapati padhànaü padahato akusalà dhammà parihàyanti, kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpaü padhànaü padahitabbanti vadàmi.
Yaü gahapati pañinissaggaü pañinissajjayato akusalà dhammà abhivaóóhanti, kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo pañinissaggo pañinissajitabboti vadàmi. Ya¤cakhvàssa gahapati pañinisaggaü pañinisajjayato akusalà dhammà parihàyanti, kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo pañinissaggo na pañinissajitabboti vadàmi.
Yaü hi gahapati vimuttiü vimuccayato akusalà dhammà abhivaóóhanti, kusalà dhammà parihàyanti, evaråpà vimutti na vimuccitabbati vadàmi. Ya¤cakhvàssa gahapati vimuttiü vimuccayato akusalà dhammà parihàyanti, kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpà vimutti vimuccitabbàti vadàmãti.
Atha kho vajjiyamàhito gahapati bhagavatà dhammiyà kathàya sandassito samàdapito samuttejito sampahaüsito uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi.
[BJT Page: 346]
Atha kho bhagavà acirapakkante vajjiyamàhite gahapatimhi bhikkhu àmantesi yo pi so bhikkhave bhikkhu dãgharattaü apparajakkho imasmiü dhammavinaye, so pi evameva a¤¤atitthiye paribbàjake sahadhammena suniggatahiü niggaõheyya yathà taü vajjiyamàhitena gahapatinà niggahãtàti.
[PTS Page 193]
10. 2. 5. 5
Uttiya suttaü
Atha kho uttiyo paribbàjako yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho uttiyo paribbàjako bhagavantaü etadavoca:
Kinnukho bho gotama sassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti?
Avyàkataü kho evaü uttiya mayà 'sassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti'?
Kãü pana bho gotama 'asassato loko, ida meva saccaü moghama¤¤anti'?
Etampi kho uttiya avyàkataü mayà 'asassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti'?
Kinnå kho bho gotama antavà loko, idameva saccaü moghama¤¤anti? Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti? A¤¤aü jãvaü, a¤¤aü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti? Hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti? Hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti? Neva hoti na nahoti tathàgato parammaraõà, idameva saccaü moghama¤¤anti?
Etampi kho uttiya avyàkataü mayà 'neva hoti na nahoti tathàgato parammaraõà, idameva saccaü moghama¤¤anti.
[BJT Page 348]
Kinnu kho bho gotama sassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'avyàkataü kho etaü uttiya mayà sassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti' vadesi.
Kimpana bho gokama asassato loko idameva saccaü moghama¤¤ani iti puññho samàno etampi kho uttiya avyàkataü mayà 'asassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti'' vadesi.
Kinnå kho bho gotama antavà loko idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà antavà loko idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Anantavà loko idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà anantavà loko idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho [PTS Page 194] samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. A¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàtaü mayà na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti iti puññho samàno 'etampi kho uttiya abyàkataü mayà neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Atha ki¤carahi bhotà gotamena vyàkatanti?
Abhi¤¤àya kho ahaü uttiya sàvakànaü dhammaü desemi sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthaïgamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa saccikiriyàyàti.
Yaü panetaü bhavaü gotamo abhi¤¤àya abhi¤¤àya sàvakànaü dhammaü deseti sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthaïgamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya sabbo và tena loko nãyissati1 upaóóho và tibhàgo và ti? Evaü vutte bhagavà tuõhã ahosi.
Atha kho àyasmato ànandassa etadahosi: 'màhevaü kho uttiyo paribbàjako pàpakaü diññhigataü pañilabhi. 'Sabbasàmukkaüsikaü vata me samaõo gotamo pa¤haü puññho saüsàdeti, no vissajjeti, na nåna visahatã'ti. Tadassa uttiyassa paribbàjakassa dãgharattaü ahitàya dukkhàyà'ti.
1. Nãyati machasaü nãyyàyati syà
[BJT Page 350]
Atha kho àyasmà ànando uttiyaü paribbàjakaü etadavoca: tena hàvuso uttiya upamate karissàmi. Upamàya pi idhekacce vi¤¤å purisà bhàsitassa atthaü àjànanti.
Seyyathàpi àvuso uttiya ra¤¤o paccantimaü nagaraü daëahuddàpaü1 daëhapàkàratoraõaü ekadvàraü. Tatrassa dovàriko paõóito byatto medhàvã a¤¤àtànaü nivàretà, [PTS Page 195] ¤àtànaü pavesetà. So tassa nagarassa samantà anupariyàyapathaü anukkamamàno na passeyya pàkàrasandhiü và pàkàravivaraü và antamaso biëàra nikkamanamattampi, no ca khavassa evaü ¤àõaü hoti: ettakà pàõà imaü nagaraü pavisanti và nikkhamanti vàti. Atha khvassa evamettha hoti: ye kho keci oëàrikà pàõà imaü nagaraü pavisanti và nikkhamanti và sabbe te iminà dvàrena pavisanti ca nikkhamanti càti.
Evameva kho àvuso uttiya na taü tathàgatassa evaü ussukkataü hoti 'sabbo và tena loko nãyissati, upaóóho và tibhàgo và'ti. Atha kho evamettha tathàgatassa hoti: ye kho keci lokamhà nãyiüsu và nãyanti và nãyissanti và, sabbe te pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe catåsu satipaññhànesu supaññhitacittà satta bojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà evamete lokamhà nãyiüsu và nãyanti và nãyissanti và'ti.
Yadeva kho tvaü àvuso uttiya bhagavantaü pa¤haü apucchi2 tadevetaü pa¤¤aü bhagavantaü a¤¤ena pariyàyena apucchi. Tasmà te taü bhagavà na vyàkàsãti.
[PTS Page 196]
10. 2. 5. 6
Kokanada suttaü
Ekaü samayaü àyasmà ànando ràjagahe viharati tapodàràme. Atha kho àyasmà ànando rattiyà paccåsasamayaü paccuññhàya yena tapodà tenupasaïkami gattàni parisi¤cãtuü, tapode3 gattàni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacãvaro aññhàsi gattàni pubbàpayamàno. Kokanadopi kho paribbàjako rattiyà paccåsasamayaü paccupaññhàya yena tapodà tenupasaïkami gattàni parisi¤cãtuü. Addasà kho kokanado paribbàjako àyasmantaü ànandaü dårato va àgacchantaü. Disvàna àyasmantaü ànandaü etadavoca:
1. Daëahuddhàpaü machasaü 3. Tapodàya syà. [Pts.]
2. âpucachã: sã. Mu.
[BJT Page 352]
Ko' ttha1 àvusoti?
Ahamàvuso, bhikkhåti.
Katamesaü àvuso bhikkhånanti?
Samaõànaü àvuso sakyaputtiyànanti.
Puccheyyàma mayaü àyasmantaü ki¤cideva desaü sace àyasmà okàsaü karoti pa¤hassa veyyàkaraõàyàti.
Pucchàvuso, sutvà vedissàmàti.
Kinnu kho bho 'sassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti' evaü diññhi bhavanti?
Na kho ahaü àvuso evaü diññhi 'sassato loko idameva saccaü moghama¤¤a'nti.
Kimpana bho asassato loko idameva saccaü, moghama¤¤a'nti evandiññhi bhavanti?
Na kho ahaü àvuso, evandiññhi 'asassato loko idameva saccaü, moghama¤¤a'nti.
Kinnu kho bho, antavà loko idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? Anantavà loko idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? A¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? Hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? Na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? Hoti ca na ca [PTS Page 197] hoti ca tathàgato parammaraõà idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti? Neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti?
Na kho ahaü àvuso, evaüdiññhi 'neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõà, idameva saccaü, moghama¤¤a'nti.
Tenahi bhavaü na jànàti na passatãti? Na kho ahaü àvuso na jànàmi, na passàmi, jànàmahaü àvuso passàmã ti.
1.
Kevattha àvusoti machasaü.
Kotettha àvusoti sãmu. Kavattha [pts.]
[BJT Page 354]
Kinnu kho bho sassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti iti puññho samàno 'na kho ahaü àvuso evandiññhi sassato loko ida meva saccaü moghama¤¤anti' vadesi.
Kinnu kho bho asassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti iti puññho samàno 'na kho ahaü àvuso evandiññhi asassato loko ida meva saccaü moghama¤¤anti' vadesi.
Kinnu kho bho antavà loko ida meva saccaü, moghama¤¤anti evaü diññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi antavà loko, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Anantavà loko ida meva saccaü, moghama¤¤anti evaü diññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi anantavà loko, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi taü jãvaü taü ÷arãraü, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. A¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evaü diññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi na hoti tathàgato parammaraõà, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà, ida meva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Neva hoti, na na hoti tathàgato parammaraõà ida meva saccaü, moghama¤¤anti evaü diññhi bhavanti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso evandiññhi neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõà, ida meva saccaü moghama¤¤anti vadesi.
Tena hi bhavaü na jànàti na passatã ti iti puññho samàno na kho ahaü àvuso na jànàmi na passàmi, jànàmahaü àvuso passàmã ti vadesi. Yathà kathampanàvuso imassa bhàsitassa attho daññhabboti?
Sassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Asassato loko idameva saccaü, moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Antavà loko idameva saccaü, moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Anantavà loko idameva saccaü, moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Taü jãvaü taü ÷arãraü idameva saccaü moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. A¤¤aü jãvaü a¤¤aü ÷arãraü idameva saccaü moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti kho àvuso diññigatametaü. Hoti ca na hoti ca tathàgato parammaraõà idameva saccaü moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü. Neva hoti na na hoti tathàgato parammaraõà idameva saccaü [PTS Page 198] moghama¤¤anti kho àvuso diññhigatametaü.
1. Diñañhiñañhàna adhiñañhàna pariyuñañhàna samuñhavàna samugghàto sãmu, [pts.]
[BJT Page 356]
Yàvatà àvuso diññhigatà yàvatà diññhiññhànaü diññhàdhiññhànaü diññhi pariyuññhànaü diññhisamuññhànaü diññhisamugghàto. Tamahaü jànàmi, tamahaü passàmi tamahaü jànanto tamahaü passanto kyàhaü vakkhàmã 'najànàmi, na passàmã'ti. 'Jànàhaü àvuso passàmã'ti.
Ko nàmo àyasmà? Katha¤ca panàyasmantaü sabrahmacàrã jànantã ti?
ânandoti kho me àvuso nàmaü, ànandoti ca pana maü sabrahmacàrã jànantã ti.
Mahàcariyena vata kira bhotà saddhiü mantayamànà na jànimha 'àyasmà ànando'ti. Sace hi mayaü sa¤jàneyyàma 'àyasmà ànando'ti ettakampi no nappañibhàseyya. Khamatu ca me àyasmà ànandoti.
10. 2. 5. 7
âhuneyya suttaü
Dasahi bhikkhave dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa. Katamehi dasahi:
Idha bhikkhave bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvara saüvuto viharati àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu.
Bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthaü [PTS Page 199] sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà, vacasà paricità, manasànupekkhità, diññhiyà suppañividdhà.
Kalyàõamitto ca hoti kalyàõasahàyo kalyàõasampavaïko.
Sammàdiññhiko hoti sammàdassanena samannàgato.
[BJT Page 358]
Anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti ekopi hutvà bahudhà hoti, bahudhà pi hutvà eko hoti, àvãbhàvaü tirobhàvaü tirokuóóhaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati seyyathàpi àkàse. Pañhaviyàpi ummujjanimujjaü karoti seyyathàpi udake. Udakepi abhijjamàne gacchati seyyathàpi pañhaviyaü. âkàsepi pallaïkena kamati seyyathàpi pakkhi sakuõo. Ime pi candima suriye evaü mahiddhike evaü mahànubhàve pàõinà parimasati parimajjati. Yàva brahmalokàpi kàyena vasaü vatteti.
Dibbàya sotadhàtuya visuddhàya atikkantamànusakàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre ca santike ca,
Parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti saràgaü và cittaü saràgaü cittanti pajànàti. Vãtaràgaü và cittaü vãtaràgaü cittanti pajànàti. Sadosaü và cittaü sadosaü cittanti pajànàti. Vãtadosaü và cittaü vãtadosaü cittanti pajànàti. Samohaü và cittaü samohaü cittanti pajànàti. Vãtamohaü và cittaü vãtamohaü cittanti pajànàti. Saïkhittaü và cittaü saïkhittaü cittanti pajànàti. Vikkhittaü và cittaü vikkhittaü cittanti pajànàti. Amahaggataü và cittaü amahaggataü cittanti pajànàti. Mahaggataü và cittaü mahaggataü cittanti pajànàti. Savuttaraü và cittaü savuttaraü cittanti pajànàti. Anuttaraü và cittaü anuttaraü cittanti pajànàti. Asamàhitaü và cittaü asamàhitaü cittanti pajànàti. Samàhitaü và cittaü samàhitaü cittanti pajànàti. Avimuttaü và cittaü avimuttaü cittanti pajànàti. Vimuttaü và cittaü vimuttaü cittanti pajànàti.
Anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jàtiü dvepi jàtiyo, tissopi jàtiyo catassopi jàtiyo [PTS Page 200] pa¤capi jàtiyo dasapi jàtiyo, visampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo, cattàrãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi jàtiyo, jàtisatampi jàtisahassampi jàti satasahassampi anekepi saüvaññakappe anekepi vivaññakappe anekepi saüvañña vivaññakappe amutràsiü, evaü nàmo, evaü gotto, evaü vaõõo, evamàhàro evaü sukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato vuto amutra upapàdiü. Tatupàsiü evannàmo evaügotto, evaüvaõõo evamàhàro evaü sukha dukkha pañisaüvedã, evamàyu pariyanto. So tato cuto idhåpapannoti iti sàkàraü savuddesaü anekavihitaü pubbe nivàsaü anussarati.
[BJT Page 360]
Dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. 'Ime vata bhonto sattà kàya duccaritena samannàgatà vacã duccaritena samannàgatà mano duccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhi kamma samàdànà, te kàyassabhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Imevà pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà, vacã sucaritena samannàgatà mano sucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikamma samàdànà, te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü lokaü upapannàti, iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti.
âsavànaü khayà anàsavaü ceto vimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
[PTS Page 201]
Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannàgato bhikkhu àhuneyyo hoti pàhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassàti.
10. 2. 5. 8
Thera suttaü
Dasahi bhikkhave dhammehi samannàgato thero bhikkhu yassaü yassaü disàyaü viharati. Phàsuyeva viharati. Katamehi dasahi:
Thero hoti ratta¤¤å cirapabbajito. Sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammà àdikalyàõà majjhekalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthà, sabya¤janà kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpàssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdho. Ubhayàni kho panassa pàtimokkhàni vitthàrena svàgatàni honti suvibhattàni suppa vattãni suvinicchitàni suttaso anubya¤janaso adhikaraõa samuppàda våpasame kusalo hoti. Dhammakàmo hoti piyasamudàcàro, abhidhamme abhivinaye uëàrapàmujjo, santuññho hoti.
[BJT Page 362]
Itarãtaracãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrena. Pàsàdiko hoti abhikkante pañikkante. Susaüvuto antaragharepi nisajjàya, catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã àsavàna¤ca khayà anàsavaü ceto vimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati.
Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannàgato thero bhikkhu yassaü yassaü disàyaü viharati phàsuyeva viharatãti.
10. 2. 5. 9
Upàli suttaü
Atha kho àyasmà upàli yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü [PTS Page 202] nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà upàli bhagavantaü etadavoca: icchàmahaü bhante ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevitunti.
Durabhisambhavàni kho upàli ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni, dukkaraü pavivekaü durabhiramaü ekatte haranti ma¤¤e mano vanàni samàdhiü alabhamànassa bhikkhuno. Ye kho upàli evaü vadeyya: 'ahaü samàdhiü alabhamàno *ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevissà mi'ti. Tassetaü pàñikaïkhaü saüsãdissati và1 uppilavissativà.
* Ara¤¤avanapatanàni machasaü
1. Upalavisasativà machasaü
[BJT Page 364]
Seyyathàpi upàli mahà udakarahado, atha àgaccheyya hatthinàgo sattaratano và aññharatano và. Tassa evamassa: 'yannånàhaü imaü udakarahadaü ogàhetvà kaõõasandhopikampi khióóaü kãëeyyaü, piññhisandhopikampã khióóaü kãëeyyaü. Kaõõasandhopikampi khióóaü kãëitvà piññhisandhopikampi khióóaü kãëitvà nahàtvà ca pivitvà ca paccuttaritvà yena kàmaü pakkhameyya'nti. So udakarahadaü ogàhetvà kaõõasandhopikampi khióóaü kãëeyya. Piññhisandhopikampi khióóaü kãëeyya. Kaõõasandhopikampi khióóaü kãëitvà piññhisandhopikampi khióóaü kãëitvà nahàtvà ca pivitvà ca paccuttaritvà yena kàmaü pakkameyya. Taü kissahetu: mahàhupàli attabhàvo gambhãre gàdhaü vindati,
Atha àgaccheyya saso và biëàro và. Tassa eva massa: ko càhaü, ko ca hatthinàgo? Yannånàhaü imaü udakarahadaü ogàhetvà kaõõasandhopikampi khióóaü kãëeyyaü piññhisandhopikampi khióóaü [PTS Page 203] kãëeyyaü kaõõasandhopikampi khióóaü kãëitvà piññhisandhopikampi khióóaü kãëitvà nahàtvà ca pivitvà ca paccuttaritvà yena kàmaü pakkameyyanti. Sotaü udakarahadaü1 sahasà appañisaïkhàya pakkhandeyya.
Tassetaü pàñikaïkhaü saüsãdissati và uppilavissati và taü kissahetu: paritto hupàli attabhàvo gambhãre gàdhaü na vindati. Evameva kho upàli yo evaü vadeyya: ahaü samàdhiü alabhamàno ara¤¤e vanapatthàni pattàni senàsanàni pañisevissàmã ti. Tassetaü pàñikaïkhaü, saüsãdissati và uppilavissati và.
Seyyathàpi upàli daharo kumàro mando uttànaseyyako sakena muttakarãsena kãëati, taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü kevalà paripårà bàlakióóàti? Evaü bhante.
Sa kho so upàli kumàro aparena samayena vuddhimanvàya indriyànaü paripàkamanvàya yàni tàni kumàrakànaü kãëàpanakàni bhavanti. Seyyathãdaü: vaïkakaü, 2 ghañikaü, mokkhacikaü, ciïgulakaü pattàëhakaü, ratakaü dhanukaü, tehi kãëati. Taü kiü ma¤¤asi upàli. Nanvàyaü khióóà purimàya khióóàya abhikkantatarà ca paõãtatarà càti? Evaü bhante.
1. Upasaüyitvà sahasà appacisaükhàya sãmu.
2. Vaïka sãmu [pts.]
[BJT Page 366]
Sakho so upàli kumàro aparena samayena vuddhimanvàya indriyànaü paripàkamanvàya pa¤cahi kàmaguõehi samappito samaïgibhåto parivàreti cakkhuvi¤¤eyyehi råpehi iññhehi kantehi manàpehi piyaråpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi, sotavi¤¤eyyehi saddehi, ghàõavi¤¤eyyehi gandhehi, jivhàvi¤¤eyyehi rasehi, kàya vi¤¤eyyehi [PTS Page 204] phoññhabbehi iññhehi kantehi manàpehi piya råpehi kàmåpasaühitehi rajanãyehi, taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü khióóà purimàhi khióóàhi abhikkantatarà ca paõãtatarà càti?
Evaü bhante
Idhaü kho pana vo upàli tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà: so imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti. So dhammaü deseti àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevala paripuõõaü pari÷uddhaü brahmacariyaü pakàseti. Taü dhammaü suõàti gahapati sutto và a¤¤atarasmiü và kule paccàjàto so taü dhammaü sutvà tathàgate saddhaü pañilabhati, so tena saddhàpañilàbhena samannàgato itipañisaücikkhati: sambàdho gharàvàso rajàpatho, abbhokàso pabbajjà. Nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekanta parisuddhaü saïkhalikhitaü brahmacariyaü carituü. Yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyanti. So aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajati.
So evaü pabbajito samàno bhikkhånaü sikkhàsàjãvasamàpanno pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihita daõóo nihitasattho lajji dayàpanno sabbapàõabhåtànukampã viharati. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã athenena suci bhåtena attanà viharati. Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã hoti [PTS Page 205] àràcàrã virato methunà gàmadhammà, musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti saccavàdã saccasandho theto paccayiko avisaüvàdako lokassa, pisunaüvàcaü pahàya pisuõàyavàcàya pañivirato hoti.
[BJT Page 368]
Na ito sutvà amutra akkhàtà imesaü bhedàya, amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya, iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà samaggàràmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti. Yà sà vàcà neëà kaõõasukhà pemaõãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpiü vàcaü bhàsità hoti. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità hoti kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü.
So bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà pañivirato hoti. Ekabhattiko hoti. Rattuparato virato vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà pañivirato hoti, màlàgandhavilepanadhàraõamaõóana vibhåsanaññhànà pañivirato hoti uccàsayanamahàsayanà pañivirato hoti. Jàtaråparajatapañiggahaõà pañivirato hoti. âmakadha¤¤a pañiggahaõà pañivirato hoti. âmakamaüsapañiggahaõà pañivirato hoti. Itthãkumàrikapañiggahaõà pañivirato hoti. Dàsidàsapañiggahaõà pañivirato hoti. Ajeëakapañiggahaõà pañivirato hoti. Kukkuña såkarapañiggahaõà pañivirato hoti. Hatthigavàssavaëavà pañiggahaõà pañivirato hoti. Khettavatthupañiggahaõà pañivirato hoti. Dåteyya pahiõagamanànuyogà pañivirato hoti. Kayavikkayà pañivirato hoti, tulàkåñakaüsakåñamànakåñà pañivirato [PTS Page 206] hoti. Ukkoñana va¤cananikatisàciyogà pañivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparàmosaàlopasàhakàrà pañivirato hoti.
So santuññho hoti kàyapàrihàrikena cãvarena kucchipàrihàrikena piõóapàtena yena yeneva pakkamati samàdàyeva pakkamati. Seyyathàpi pakkhãsakuõo yena yeneva óeti, sapattabhàrova óeti. Evameva bhikkhu santuññho hoti kàyapàrihàrikena cãvarena kucchipàrihàrikena piõóapàtena yena yeneva pakkamati, samàdàyeva pakkamati so iminà ariyena sãlakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedeti:
[BJT Page 370]
So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã hotã nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjati.
Sotena saddaü sutvà na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü àpajjati. Ghàõena gandhaü ghàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõametaü ghànendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati ghànendriyaü, ghànendriye saüvaraü àpajjati. Jivhàya rasaü sàyitvà na nimittaggàhã hoti nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõametaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati. Rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü àpajjati. Kàyena phoññhabbaü phåsitvà na nimittagàhã hoti nànubya¤janaggàhã. Yatvàdhikaraõametaü kàyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati kàyendriyaü, kàyendriye saüvaraü àpajjati. Manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã hoti, nànubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhà domanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjati, rakkhati manindriyaü, manindriye saüvaraü àpajjati. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedeti.
So abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti, àlokite vilokite sampajànakàrã hoti, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti, saïghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti. Uccàra passàvakamme sampajànakàrã hoti. Gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti. .
So iminà ca ariyena sãlakkhandhena samannàgato iminà ca [PTS Page 207] ariyena indriyasaüvarena samannàgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannàgato vicittaü senàsanaü bhajati: ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü so ara¤¤agato và rukkhamålagato và su¤¤àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà.
372 So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati. Abhijjhàya cittaü parisodheti. Vyàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã, vyàpàdapadosà cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü pahàya vãgata thãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno, thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasannacitto uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaükathã kusalesu dhammesu, vicikicchàya cittaü parisodheti.
So iminà pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalã karaõe vivicceva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamaü jhànaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro càti?
Evaü bhante.
Imampi kho upàli mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti.
Puna ca paraü upàli bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhànaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro cà ti?
Evaü bhante.
Imampi kho upàli mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà [PTS Page 208] ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti.
Puna ca paraü upàli bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekkhako ca viharati sato ca sampajàno, sukha¤ca kàyena pañisaüvedeti, yaü taü ariyà àcikkhanti upekkhako satimà sukhavihàrãti, tatiyaü jhànaü upasampajja viharati taü kiü ma¤¤asi upàli nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtatarocà ti?
Evaü bhante.
[BJT Page 374]
Imampi kho upàli mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà ara¤¤e vanapatthàni panthàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti.
Puna ca paraü upàli bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhaü asukhaü upekkhàsati pàrisuddhiü catutthaü jhànaü upasampajja viharati, taü kiü ma¤¤asi upàli nanvàyaü viharo purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro cà ti?
Evaü bhante.
Imampi kho upàli mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti.
Puna ca paraü upàli bhikkhu sabbaso råpa sa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthaïgamà nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà 'ananto àkàso'ti àkàsàna¤càyatanaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantaro ca paõãtataro càti?
Evaü bhante.
Imampi kho upàli, mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti.
Puna ca paraü upàli bhikkhu sabbaso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamma 'anantaü vi¤¤àõa'nti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati: taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro càti? Sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamma natthi ki¤cã ti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro càti?
Sabbaso àki¤ca¤¤àyatanaü samatikkamma 'santametaü, paõãtameta'nti [PTS Page 209] nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasampajja viharati, taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro càti?
Evaü bhante.
Imampi kho upàli mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti.
[BJT Page 376]
Puna ca paraü upàli bhikkhu sabbaso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü samatikkamma sa¤¤àvedayitanirodhaü upasampajja viharati. Pa¤¤àya cassa disvà àsavà parikkhãõà honti. Taü kiü ma¤¤asi upàli, nanvàyaü vihàro purimehi vihàrehi abhikkantataro ca paõãtataro cà ti?
Evaü bhante.
Imampi kho upàli mama sàvakà attani dhammaü sampassamànà ara¤¤e vanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti. No ca kho tàva anuppattasadatthà viharanti. Iïgha tvaü upàli, saïghe viharàhi, saïghe te viharato phàsu bhavissatã ti.
10. 2. 5. 10
Bhabbàbhabba suttaü
Dasa ime bhikkhave dhamme appahàya abhabbo arahattaü sacchikàtuü katame dasa:
Ràgaü dosaü mohaü kodhaü upanàhaü makkhaü palàsaü issaü macchariyaü mànaü.
Ime kho bhikkhave dasa dhamme appahàya abhabbo arahattaü sacchikàtuü.
Dasayime bhikkhave dhamme pahàya bhabbo arahattaü sacchikàtuü katame dasa:
Ràgaü dosaü mohaü kodhaü upanàhaü makkhaü palàsaü issaü macchariyaü mànaü.
Ime kho bhikkhave dasa dhamme pahàya bhabbo arahattaü sacchikàtunti.
[PTS Page 210]
Upàlivaggo pa¤camo.
Tatruddànaü:
Kàmabhogã veraü diññhivajja uttiyà ubho
Kokanado àhuniyo: thero upàli abhabboti.
Dutiyo paõõàsako niññhito.