[BJT Page 456]
Suttantapiñake
Aïguttaranikàyo
Dasakanipàto
4. Catuttha paõõàsako
2. Jàõussoõi vaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
10. 4. 2. 1
Bràhmaõa paccorohaõã suttaü
Tena kho pana samayena jàõussoõi bràhmaõo tadahuposathe sãsaü nahàto1 navaü khomayugaü nivattho allaü kusamuññhiü àdàya bhagavato avidåre ekamantaü ñhito hoti.
Addasà kho bhagavà jàõussoõiü bràhmaõaü tadahuposathe sãsaü nahàtaü2 navaü khomayugaü nivatthaü allaü kusamuññhiü àdàya ekamantaü ñhitaü disvà jàõussoõiü bràhmaõaü etadavoca:
Kiü nu kho tvaü bràhmaõa tadahuposathe sãsaü nahàto navaü khomayugaü nivattho allaü kusamuññhiü àdàya ekamantaü ñhito, kintvajja3 bràhmaõa bràhmaõa kulassàti. 4 Paccorohaõã bho gotama ajja bràhmaõa kulassà'ti.
[PTS Page 250]
Yathà kathaü pana bràhmaõa bràhmaõànaü paccorohaõã hotãti?
Idha bho gotama bràhmaõà tadahuposathe sãsaü nahàtà navaü khomayugaü nivatthà allena gomayena pañhaviü opu¤chitvà5 haritehi kusehi pattharitvà antarà ca velaü antarà ca aggvvvyàgàraü seyyaü kappenti, te taü rattiü tikkhattuü paccuññhàya pa¤jalikà aggiü namassanti ''paccorohàma bhavantaü paccorohàma bhavanta''nti. Pahåtena ca sappitelena navanãtena aggiü santappenti. Tassà ca rattiyà tena paõãtena khàdanãyena bhojanãyena bràhmaõe santappenti. Evaü kho bho gotama bràhmaõànaü paccorohaõã hotãti.
A¤¤athà kho bràhmaõa bràhmaõànaü paccorohaõã, a¤¤athà ca pana ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti.
Yathà kathaü pana bho gotama ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti, sàdhu me bhavaü gotamo tathà dhammaü desetu yathà ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti.
1. Nahàto machasaü.
2. Nahàtaü machasaü.
3. Kinavajjabràhmaõakulassàti machasaü.
4. Kulassàti pucchi sãmu.
5. Opu¤jitvà machasaü.
[BJT Page 458]
Tena hi bràhmaõa suõàhi, sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti. Evambhoti kho jàõussoõã bràhmaõo bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca:
Idha bràhmaõa ariyasàvako iti pañisaücikkhati: pàõàtipàtassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So itipañisaïkhàya pàõàtipàtaü pajahati, pàõàtipàtà paccorohati, adinnàdànassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya adinnàdànaü pajahati, adinnàdànà paccorohati. Kàmesu micchàcàrassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya kàmesu micchàcàraü pajahati, kàmesu micchàcàrà paccorohati. Musàvàdassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti, so iti [PTS Page 251] pañisaïkhàya musàvàdaü pajahati, musàvàdà paccorohati, pisunàya vàcàya kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya pisunaü vàcaü pajahati. Pisunàya vàcàya paccorohati. Pharusàya vàcàya kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya pharusaü vàcaü pajahati, pharusàya vàcàya paccorohati, samphappalàpassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya samphappalàpaü pajahati, samphappalàpà paccorohati, abhijjhàya kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya abhijjhaü pajahati. Abhijjhàya paccorohati. Vyàpàdassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti, so iti pañisaïkhàya vyàpàdaü pajahati, vyàpàdà paccorohati, micchàdiññhiyà kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti, so iti pañisaïkhàya micchàdiññhiü pajahati, micchàdiññhiyà paccorohati, evaü kho bràhmaõa ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti.
A¤¤athà bho gotama bràhmaõànaü paccorohaõã, a¤¤athà ca pana ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. Imissà ca bho gotama ariyassa vinaye paccorohaõiyà bràhmaõànaü paccorohaõã kalaü nàgghati soëasiü.
Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama. Seyyathàpi bho gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhinti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Ete mayaü bhagavantaü gotamaü saraõaü gacchàma dhamma¤ca bhikkhu saïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
[BJT Page 460]
10. 4. 2. 2
Ariyapaccorohaõã suttaü
Ariyaü vo bhikkhave paccorohaõiü desissàmi, taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca: [PTS Page 252]
Idha bhikkhave ariyasàvako iti pañisa¤cikkhati, pàõàtipàtassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya pàõàtipàtaü pajahati. Pàõàtipàtà paccorohati, adinnàdànassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya adinnàdànaü pajahati, adinnàdànà paccorohati. Kàmesu micchàcàrassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya kàmesu micchàcàraü pajahati, kàmesu micchàcàrà paccorohati. Musàvàdassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti, so iti pañisaïkhàya musàvàdaü pajahati, musàvàdà paccorohati, pisunàya vàcàya kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya pisunaü vàcaü pajahati. Pisunàya vàcàya paccorohati. Pharusàya vàcàya kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya pharusaü vàcaü pajahati, pharusàya vàcàya paccorohati, samphappalàpassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya samphappalàpaü pajahati, samphappalàpà paccorohati, abhijjhàya kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti. So iti pañisaïkhàya abhijjhaü pajahati. Abhijjhàya paccorohati. Vyàpàdassa kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti, so iti pañisaïkhàya vyàpàdaü pajahati, vyàpàdà paccorohati, micchàdiññhiyà kho pàpako vipàko diññhe ceva dhamme abhisamparàya¤càti, so iti pañisaïkhàya micchàdiññhiü pajahati, micchàdiññhiyà paccorohati, ayaü vuccati bhikkhave ariyà paccoroõãti.
10. 4. 2. 3
Saïgàrava suttaü
Atha kho saïgàravo bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho saïgàravo bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: kinnå kho bho gotama orimaü tãraü? Kiü pàrimaü tãranti?
Pàõàtipàto kho bràhmaõa orimaü tãraü, pàõàtipàtà veramaõã pàrimaü tãraü. Adinnàdànaü kho bràhmaõa orimaü tãraü, adinnàdànà veramaõã pàrimaü tãraü. Kàmesu micchàcàro kho bràhmaõa orimaü tãraü, kàmesu micchàcàrà veramaõã pàrimaü tiraü. Musàvàdo orimaü tiraü, musàvàdà veramaõã pàrimaü tãraü. Pisunàvàcà orimaü tãraü pisunàya vàcàya veramaõã pàrimaü tãraü. Pharusà vàcà orimaü tiraü, pharusàya vàcàya veramaõã pàrimaü tiraü. Samphappalàpo orimaü tiraü, samphappalàpà veramaõã pàrimaü tiraü. Abhijjhà orimaü tãraü. Anabhijjhà pàrimaü tãraü. Vyàpàdo orimaü tãraü, avyàpàdo pàrimaü tãraü. Micchàdiññhi orimaü tãraü, sammàdiññhi pàrimaü tãraü, idaü kho bràhmaõa orimaü tãraü, idaü pàrimaü tãranti.
[BJT Page 462]
[PTS Page 253]
1. Appakà te manussesu ye janà pàragàmino,
Athàyaü itarà pajà tãramevànu dhàvatã,
2. Ye ca kho sammadakkhàte dhamme dhammànuvattino,
Te janà pàramessanti maccudheyyaü suduttaraü.
3. Kaõhaü dhammaü vippahàya sukkaü bhàvetha paõóito
Okà anokaü àgamma viveke yattha dåramaü.
4. Tatràbhiratimiccheyya hitvà kàme aki¤cano
Pariyodapeyya attànaü cittaklesehi paõóito.
5. Yesaü sambodhi aïgesu sammà cittaü subhàvitaü
âdànapañinissagge anupàdàya ye ratà
Khãõàsavà jutãmanto te loke parinibbutà ti.
Saïgàrava suttaü tatiyaü.
10. 4. 2. 4
Orimatãra suttaü
Orima¤ca vo bhikkhave tiraü desissàmi, pàrima¤ca tãraü, taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca: katama¤ca bhikkhave orimaü tãraü? Katama¤ca pàrimaü tãraü?
Pàõàtipàto kho bhikkhave orimaü tãraü, pàõàtipàtà veramaõã pàrimaü tãraü. Adinnàdànà orimaü tãraü, adinnàdànà veramaõã pàrimaü tãraü. Kàmesu micchàcàro orimaü tãraü, kàmesu micchàcàrà veramaõã pàrimaü tãraü. Musàvàdo orimaü tãraü, musàvàdà veramaõã pàrimaü tãraü. Pisuõà vàcà orimaü tãraü, pisuõàya vàcàya veramaõã pàrimaü tãraü. Pharusà vàcà orimaü tãraü, pharusàya vàcàya veramaõã pàrimaü tãraü. Samphappalàpo orimaü tãraü, samphappalàpà veramaõã pàrimaü tãraü. Abhijjhà orimaü tãraü, anabhijjhà pàrimaü tãraü. Vyàpàdo orimaü tãraü, avyàpàdo pàrimaü tãraü. Micchàdiññhi orimaü tãraü, sammà diññhi pàrimaü tãraü. Idaü kho bhikkhave orimaü tãraü, idaü pàrimaü tãranti.
1. Appakà te manussesu ye janà pàragàmino athàyaü itarà pajà tãramevànudhàvati
[BJT Page 464]
[PTS Page 254]
2. Ye ca kho sammadakkhàte dhamme dhammànuvattino,
Te janà pàramessanti maccudheyyaü suduttaraü.
3. Kaõhaü dhammaü vippahàya sukkaü bhàvetha paõóito
Okà anokaü àgamma viveke yattha dåramaü.
4. Tatràbhiratimiccheyya hitvà kàme aki¤cano
Pariyodapeyya attànaü cittaklesehi paõóito.
5. Yesaü sambodhi aïgesu sammà cittaü subhàvitaü
âdànapañinissagge anupàdàya ye ratà
Khãõàsavà jutãmanto te loke parinibbutà ti.
10. 4. 2. 5
Pañhama adhamma suttaü
Adhammo ca bhikkhave veditabbo anattho ca, dhammo ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà anattha¤ca, dhamma¤ca viditvà attha¤ca yathà dhammo yathà attho tathà pañipajjitabbaü.
Katamo ca bhikkhave adhammo ca anattho ca.
Pàõàtipàto, adinnàdànaü, kàmesu micchàcàro, musàvàdo, pisunàvàcà, pharusàvàcà, samphappalàpo, abhijjhà, vyàpàdo, micchàdiññhi. Ayaü vuccati bhikkhave adhammo ca anattho ca.
Katamo ca bhikkhave dhammo ca attho ca:
Pàõàtipàtà veramaõã, adinnàdànà veramaõã, kàmesu micchàcàrà veramaõã, musàvàdà veramaõã, pisunàya vàcàya veramaõã, pharusàya vàcàya veramaõã, samphappalàpà veramaõã, anabhijjhà, avyàpàdo, sammàdiññhi, ayaü vuccati bhikkhave dhammo ca attho ca.
Adhammo ca bhikkhave veditabbo anattho ca, dhammo ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà anattha¤ca dhamma¤ca viditvà attha¤ca yathà dhammo yathà attho tathà pañipajjitabbanti iti yaü taü vuttaü, idametaü pañicca vuttanti.
[BJT Page 466]
[PTS Page 255]
10. 4. 2. 6
Dutiya adhamma suttaü
Adhammo ca bhikkhave veditabbo, dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca, anattha¤ca viditvà attha¤ca yathà dhammo yathà attho tathà pañipajjitabbanti idamavoca bhagavà, idaü vatvà sugato uññhàyàsanà vihàraü pàvisi.
Atha kho tesaü bhikkhånaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: idaü kho no àvuso bhagavà saïkhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhammaü ca viditvà dhamma¤ca, anattha¤ca viditvà attha¤ca, yathà dhammo yathà attho tathà pañipajjitabbanti.
Ko nu kho imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyàti?
Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi:
Ayaü kho àyasmà mahà kaccàno satthu ceva saüvaõõito, sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü, pahoti càyasmà mahà kaccàno imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Yannåna mayaü yenàyasmà mahà kaccàno tenupasaïkameyyàma, upasaïkamitvà àyasmantaü mahà kaccànaü etamatthaü puccheyyàma. Yathà no àyasmà mahàkaccàno vyàkarissati, tathà naü dhàressàmàti.
Atha kho te bhikkhu yenàyasmà mahàkaccàno tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà àyasmatà mahà kaccànena saddhiü sammodiüsu, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinnà kho te bhikkhu àyasmantaü mahà kaccànaü etadavocuü:
[BJT Page 468]
''Idaü kho no àvuso kaccàna bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca [PTS Page 256] viditvà dhamma¤ca anattha¤ca viditvà attha¤ca yathà dhammo yathà attho, tathà pañipajjitabbanti''. Tesaü no àvuso acirapakkantassa bhagavato etadahosi: ''idaü kho no àvuso bhagavà saïkhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho. ''Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca anattha¤ca viditvà attha¤ca yathà dhammo, yathà attho, tathà pañipajjitabbanti. ''
Ko nu kho imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyà''ti tesaü no àvuso amhàkaü etadahosi:
Ayaü kho àyasmà mahà kaccàno satthu ceva saüvaõõito, sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü, pahoti càyasmà mahà kaccàno imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Yannånamayaü yenàyasmà mahà kaccàno tenupasaïkameyyàma, upasaïkamitvà àyasmantaü mahà kaccànaü etamatthaü puccheyyàma. Yathà no àyasmà mahàkaccàno vyàkarissati, tathà naü dhàressàmà''ti. Vibhajanàyasmà mahàkaccàno ti.
Seyyàthàpi àvuso puriso sàratthiko sàragavesi sàrapariyesanaü caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkammeva målaü, atikkamma khandhaü, sàkhàpalàse sàraü pariyesitabbaü ma¤¤eyya, evaü sampadamidaü. âyasmantaü satthari sammukhãbhåte taü bhagavantaü atisitvà amhe etamatthaü pañipucchitabbaü ma¤¤atha. Sohàvuso bhagavà jànaü jànàti, passaü passati. Cakkhubhåto ¤àõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dàtà dhammassàmã tathàgato. So ceva panetassa kàlo ahosi yaü tumhe [PTS Page 257] bhagavantaü yeva upasaïkamitvà etamatthaü puccheyyàtha. Yathà kho1 bhagavà vyàkareyya, tathà naü dhàreyyàthà ti.
1. Yathà no, sãmu,
[BJT Page 470]
Addhà àvuso kaccàna bhagavà jànaü jànàti, passaü passati, cakkhu bhåto ¤àõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dàtà dhammasàmã tathàgato. So ceva panetassa kàlo ahosi: yaü mayaü bhagavantaü yeva upasaïkamitvà etamatthaü puccheyyàma, yathà no bhagavà vyàkareyya, tathà naü dhàreyyàma, apicàyasmà mahà kaccàno satthu ceva saüvaõõato, sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü, pahoticàyasmà mahà kaccàno imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Vibhajatàyasmà mahà kaccàno agaruü karitvà1ti.
Tenahàvuso suõàtha, sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. 'Evamàvuso'ti kho te bhikkhå àyasmato mahàkaccànassa paccassosuü. âyasmà mahà kaccàno etadavoca:
Yaü kho no àvuso bhagavà saïkhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca, anatthaü ca viditvà attha¤ca yathà dhammo, yathà attho, tathà pañipajjitabbanti. ''
Katamo càvuso adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho, katamo ca attho:
Pàõàtipàto àvuso adhammo, pàõàtipàtà veramaõã dhammo, ye ca pàõàtipàta paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Pàõàtipàtà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Adinnàdànaü àvuso adhammo, adinnàdànà veramaõã dhammo, yeca adinnàdànapaccayà [PTS Page 258] aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, adinnàdànà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
1. Agaru karitvàti sãmu.
[BJT Page 472]
Kàmesu micchàcàro àvuso adhammo, kàmesu micchàcàrà veramaõã dhammo, ye ca kàmesu micchàcàrapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Kàmesu micchàcàrà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Musàvàdo àvuso adhammo, musàvàdà veramaõã dhammo. Yeca musàvàda paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, musàvàdà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti ayaü attho.
Pisunà vàcà àvuso adhammo, pisunàya vàcàya veramaõã dhammo, ye ca pisunà vàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Pisunàya vàcàya veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Pharusà vàcà àvuso adhammo, pharusàya vàcàya veramaõã dhammo, ye ca pharusavàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Pharusàya vàcàya veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Samphappalàpo àvuso adhammo, samphappalàpà veramaõã dhammo, ye ca samphappalàpa paccayà aneke pàpakà akusalà dhammo sambhavanti, ayaü anattho. Samphappalàpà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü, gacchanti, ayaü attho.
Abhijjhà àvuso adhammo, anabhijjhà dhammo, ye ca abhijjhàpaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, anabhijjhà paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Vyàpàdo àvuso adhammo, avyàpàdo dhammo, ye ca vyàpàdapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, avyàpàda paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Micchàdiññhi àvuso adhammo sammàdiññhi dhammo, ye ca micchàdiññhi paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti ayaü anattho, sammà diññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
[BJT Page 474]
Yaü kho no àvuso bhagavà saïkhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena [PTS Page 259] atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho 'adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca, anattha¤ca viditvà attha¤ca, yathà dhammo yathà attho, tathà pañipajjitabbanti''. Imassa kho ahaü àvuso bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi, àkaïkhamànà ca pana tumhe àvuso bhagavantaü yeva upasaïkamitvà etamatthaü puccheyyàtha, yathà no1 bhagavà vyàkaroti tathà naü dhàreyyàthàti.
Evamàvusoti kho te bhikkhu àyasmato mahàkaccànassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinnà kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü:
Yaü kho no bhante bhagavà saïkhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca, anattha¤ca viditvà attha¤ca, yathà dhammo yathà attho tathà pañipajjitabbanti''. Tesaü no bhante amhàkaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: ''idaü kho no àvuso bhagavà saïkhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhàyàsanà vihàraü paviññho ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca anattha¤ca viditvà atta¤ca yathà dhammo yathà attho tathà pañipajjitabbanti. ''
Ko nu kho imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü vibhajeyyà''ti. Tesaü no bhante amhàkaü etadahosi:
''Ayaü kho àyasmà mahà kaccàno satthuceva sammantiko sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü pahoti càyasmà mahàkaccàno imassa bhagavatà saïkhittena uddesassa [PTS Page 260] uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Yannåna mayaü yenàyasmà mahàkaccàno tenupasaïkameyyàma, upasaïkamitvà àyasmantaü mahàkaccànaü etamatthaü puccheyyàma yathà no àyasmà mahàkaccàno vyàkarissati tathà naü dhàressammà''ti. Atha kho mayaü bhante yenàyasmà mahàkaccàno tenupasaïkamimhà. Upapasaïkamitvà àyasmantaü mahàkaccànaü etamatthaü pucchimhà: tesaü no bhante àyasmatà mahàkaccànena imehi àkàrehi imehi padehi vya¤janehi attho suvibhattoti.
1. Co machasaü.
[BJT Page 476]
Sàdhu sàdhu bhikkhave, paõóito bhikkhave mahàkaccàno, mahàpa¤¤o bhikkhave mahàkaccàno, maü cepi tumhe bhikkhave upasaïkamitvà etamatthaü puccheyyàtha ahampi cetaü evamevaü vyàkareyyaü yathà taü mahàkaccànena vyàkataü. Eso cevetassa attho, evaü ca naü dhàreyyàthàti.
10. 4. 2. 7
Tatiya adhamma suttaü
Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca, anattha¤ca viditvà attha¤ca, yathà dhammo, yathà attho tathà pañipajjitabbaü.
Katamo ca bhikkhave adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho, katamo ca attho, pàõàtipàto bhikkhave adhammo, pàõàtipàtà veramaõã dhammo, ye ca pàõàtipàtapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Pàõàtipàtà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Adinnàdànaü bhikkhave adhammo, adinnàdànà veramaõã dhammo, yeca adinnàdànapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, adinnàdànà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Kàmesu micchàcàro [PTS Page 261] bhikkhave adhammo, kàmesu micchàcàrà veramaõã dhammo, ye ca kàmesu micchàcàrapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Kàmesu micchàcàrà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Musàvàdo bhikkhave adhammo, musàvàdà veramaõã dhammo. Yeca musàvàda paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, musàvàdà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti ayaü attho.
Pisunà vàcà bhikkhave adhammo, pisunàya vàcàya veramaõã dhammo, ye ca pisunà vàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Pisunàya vàcàya veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Pharusà vàcà bhikkhave adhammo, pharusàya vàcàya veramaõã dhammo, ye ca pharusavàcà paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho. Pharusàya vàcàya veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Samphappalàpo bhikkhave adhammo, samphappalàpà veramaõã dhammo, ye ca samphappalàpa paccayà aneke pàpakà akusalà dhammo sambhavanti, ayaü anattho. Samphappalàpà veramaõã paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü, gacchanti, ayaü attho.
Abhijjhà bhikkhave adhammo, anabhijjhà dhammo, ye ca abhijjhàpaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, anabhijjhà paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Vyàpàdo bhikkhave adhammo, avyàpàdo dhammo, ye ca vyàpàdapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, ayaü anattho, avyàpàda paccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
Micchàdiññhi bhikkhave adhammo sammàdiññhi dhammo, ye ca micchàdiññhi paccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti ayaü anattho, sammà diññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanà pàripåriü gacchanti, ayaü attho.
''Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvà dhamma¤ca, anattha¤ca viditvà attha¤ca yathà dhammo yathà attho, tathà pañipajjitabbanti''. Iti yaü taü vuttaü idametaü pañiccavuttanti.
[BJT Page 478]
10. 4. 2. 8
Kammanidànasuttaü
Pàõàtipàtampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Adinnàdànampahaü bhikkhave kividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Kàmesu micchàcàrampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Musàvàdampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Pisuõaüvàcampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Pharusaüvàcampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Samphappalàpampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Abhijjhampahaü [PTS Page 262] bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Vyàpàdampahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukamapi mohahetukampi. Micchàdiññhimpahaü bhikkhave tividhaü vadàmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi.
Iti kho bhikkhave lobho kammanidànasambhavo, doso kammanidànasambhavo, moho kammanidànasambhavo. Lobhakkhayà kammanidànasaïkhayo, dosakkhayà kammanidànasaïkhayo, mohakkhayà kammanidànasaïkhayoti.
10. 4. 2. 9
Saparikkamana suttaü
Saparikkamano ayaü bhikkhave dhammo, nàyaü dhammo aparikkamano. Katha¤ca bhikkhave saparikkamano ayaü dhammo, nàyaü dhammo aparikkamano:
Pàõàtipàtissa bhikkhave pàõàtipàtà veramaõã parikkamanaü hoti. Adinnàdànassa bhikkhave adinnàdànà veramaõã parikkamanaü hoti. Kàmesu micchàcàrissa1 bhikkhave kàmesu micchàcàrà veramaõã parikkamanaü hoti. Musàvàdissa2 bhikkhave musàvàdà veramaõã parikkamanaü hoti.
1. Kàmesu miccachàcàrassa, sã. Mu.
2. Musàvàdassa, sã. Mu.
[BJT Page 480]
Pisunàvàcassa bhikkhave pisunàvàcà veramaõã parikkamanaü hoti. Pharusàvàcassa bhikkhave pharusàya vàcàya veramaõã parikkamanaü hoti. Samphappalàpissa1 bhikkhave samphappalàpà veramaõã parikkamanaü hoti. Abhijjhàlussa bhikkhave anabhijjhà parikkamanaü hoti. Vyàpannassa2 bhikkhave avyàpàdo parikkamanaü hoti. Micchàdiññhikassa3 bhikkhave sammà diññhi parikkamanaü hoti.
Evaü kho bhikkhave, saparikkamano ayaü dhammo nàyaü dhammo aparikkamanoti.
[PTS Page 263]
10. 4. 2. 10
Cunda suttaü
Evaü me sutaü, ekaü samayaü bhagavà pàvàyaü4 viharati cundassa kammàra puttassa ambavane. Atha kho cundo kammàraputto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho cundaü kammàraputtaü bhagavà etadavoca: kassa no tvaü cunda soceyyàni roceyyàsãti5?
Bràhmaõà bhante pacchàbhåmakà kamaõóalukà sevàlamàlikà aggiparicàrakà6 udakorohakà soceyyàni pa¤¤àpenti. Tesàhaü soceyyàni rocemãti.
Yathà kathaü pana cunda, bràhmaõà pacchàbhåmakà kamaõóalukà sevàlamàlikà aggiparicàrikà udakorohakà soceyyànã pa¤¤àpentãti?
Idha bhante bràhmaõà pacchà bhåmakà kamaõóalukà sevàlamàlakà aggiparicàrikà udakorohakà te sàvake7 evaü samàdapenti: ''ehi tvaü ambho purisa, kàlasseva8 uññhahantova9 sayanamhà pañhaviü àmaseyyàsi, no ce pañhaviü àmaseyyàsi allàni gomayàni àmaseyyàsi, no ce allàni gomayàni àmaseyyàsi haritàni tiõàni àmaseyyàsi.
1. Samphappalàpassa sãmu 5. Rocesãti machasaü.
2. Vyàpanana cittassa machasaü 6. Aggiparicàrikà machasaü.
3. Micchàdiññhissa machasaü. 7. Sàvakaü machasaü, sãmu.
4. Vàpàyaü machasaü. 8. Sakàlasseva syà.
9. Uññhahanto syà.
[BJT Page 482]
No ce haritàni tiõàni àmaseyyàsi aggiü paricareyyàsi, no ce aggiü paricareyyàsi pa¤jaliko àdiccaü namasseyyàsi, no ce pa¤jaliko àdiccaü namasseyyàsi sàyatatiyakaü udakaü oroheyyàsãti. Evaü kho bhante bràhmaõà pacchàbhåmakà kamaõóalukà sevàlamàlikà aggiparicàrakà udakorohakà soceyyàni pa¤¤àpenti. Tesàhaü soceyyàni rocemãti.
A¤¤athà kho cunda bràhmaõà pacchàbhåmakà kamaõóalukà sevàlamàlikà aggiparicàrakà udakorohakà soceyyàni pa¤¤àpenti. A¤¤athà ca [PTS Page 264] pana ariyassa vinaye soceyyaü hotãti.
Yathà kathaü pana bhante ariyassa vinaye soceyyaü hoti? Sàdhu me bhante bhagavà tathà dhammaü desetu yathà ariyassa vinaye soceyyaü hotãti.
Tena hi cunda suõàhi, sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti. Evaü bhanteti kho cundo kammàraputto bhagavato paccassosã. Bhagavà etadavoca:
Tividhaü kho cunda kàyena asoceyyaü hoti, catubbidhaü vàcàya asoceyyaü hoti, tividhaü manasà asoceyyaü hoti.
Katha¤ca cunda tividhaü kàyena asoceyyaü hoti:
1. Idha cunda ekacco pàõàtipàtã hoti luddo lohitapàõã hatapahañe1 niviññho adayàpanno sabbapàõa bhåtesu.
2. Adinnàdàyã hoti yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gàmagataü và ara¤¤agataü vaü, taü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdàtà hoti,
3. Kàmesu micchàcàrã hoti yà tà màturakkhità piturakkhità màtàpiturakkhità bhàturakkhità bhagiõirakkhità ¤àtirakkhità dhammarakkhità sassàmikà saparidaõóà antamaso màlàgulaparikkhittàpi. Tathàråpàsu càrittaü àpajjità hoti,
Evaü kho cunda kàyena asoceyyaü hoti.
1. Hatapahate, machasaü.
[BJT Page 484]
Katha¤ca cunda catubbidhaü vàcàya asoceyyaü hoti:
4. Idha cunda ekacco musàvàdã hoti sabhàgato1 và parisagato2 và ¤àtimajjha gato và pågamajjhagato và ràjakulamajjhagato và abhinãto sakkhipuññho ''ehambho purisa yaü jànàsi taü vadehã'ti'. So ajànaü và àha 'jànàmã'ti, jànaü và àha 'na jànàmã' ti apassaü và àha 'passàmã'ti. * Passaü và àha 'na passàmã'ti. Iti [PTS Page 265] attahetu và parahetu và àmisaki¤cikkhahetu và sampajànamusà bhàsità hoti.
5. Pisunàvàco hoti ito sutvà amutra akkhàtà imesaü bhedàya, amutra và sutvà imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya. Iti samaggànaü và bhettà bhinnànaü và anuppadàtà vaggàràmo vaggarato vagganandã vaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti.
6. Pharusavàco hoti yà sà vàcà aõóakà kakkasà parakañukà paràbhisajjanã kodhasàmantà asamàdhisaüvattanikà, tathàråpiü vàcaü bhàsità hoti.
7. Samphappalàpã hoti akàlavàdã abhåtavàdã anatthavàdã adhammavàdã avinayavàdã anidhànavatiü vàcaü bhàsità hoti akàlena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. Evaü kho cunda catubbidhaü vàcàya asoceyyaü hoti. Katha¤ca cunda tividhaü manasà asoceyyaü hoti:
8. Idha cunda ekacco abhijjhàlå hoti yaü taü parassa paravittåpakaraõaü taü abhijjhità hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assàti. 3
9. Vyàpannacitto hoti paduññhamanasaïkappo ''ime sattà ha¤¤antu và bajjhantu và ucchijjantu và vinassantu và mà và ahesuü iti và''ti. 4
10. Micchàdiññhiko hoti viparãtadassano, ''natthi dinnaü natthi yiññhaü natthi hutaü natthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko natthi ayaü loko natthi paroloko natthi màtà natthi pità natthi sattà opapàtikà natthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentã''ti.
Evaü kho cunda tividhaü manasà asoceyyaü hotãti.
1. Sabhaggato machasaü.
2. Parisaggato machasaü.
3. Aho vatàyaü parassa taü mama assàti. Sãmu. *So ajànaü và ahaü jànàmãti, jànaü và ahaü na jànàmãti, apassaü và ahaü passàmãti, passà và ahaü na passàmãti. [Pts.]
4. Mà và ahesunti, machasaü.
[BJT Page 486]
[PTS Page 266]
Ime kho cunda dasa akusalakammapathà. Imehi kho cunda dasahi akusalehi kammapathehi samannàgato kàlasseva vuññhahantova sayanambhà pañhavi¤cepi àmasati asuciyeva hoti. No cepi pañhaviü àmasati asuciyeva hoti, allàni cepi gomayàni àmasati asuciyeva hoti, no cepi allàni gomayàni àmasati asuciyeva hoti, haritàni cepi tiõàni àmasati asuciyeva hoti, no cepi haritàni tiõàni àmasati asuciyeva hoti, aggi¤cepi paricarati asuciyeva hoti, no cepi aggiü paricarati asuciyeva hoti, pa¤jaliko cepi àdiccaü namassati asuciyeva hoti, no cepi pa¤jaliko àdiccaü namassati asuciyeva hoti, sàyatatiyaka¤cepi udakaü orohati asuciyeva hoti, no cepi sàyatatiyakaü udakaü orohati asuciyeva hoti.
Taü kissa hetu?
Ime cunda dasa akusalakammapathà asuciyeva1 honti, asucikaraõà ca. Imesaü pana cunda dasannaü akusalànaü kammapathànaü samannàgamanahetu nirayo pa¤¤àyati, tiracchànayoni pa¤¤àyati, pettivisayo pa¤¤àyati, yà và pana a¤¤àpi2 kàci duggatiyo.
Tividhaü kho cunda kàyena soceyyaü hoti, catubbidhaü vàcàya soceyyaü hoti, tividhaü manasà soceyyaü hoti.
Kathaü cunda tividhaü kàyena soceyyaü hoti:
1. Idha cunda ekacco pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati.
2. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gàmagataü và ara¤¤agataü và, na taü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdàtà hoti.
3. Kàmesu micchàcàraü pahàya kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti. Yà tà màturakkhità piturakkhità màtàpiturakkhità bhàturakkhità bhaginirakkhità ¤àtirakkhità4 dhammarakkhità sassàmikà saparidaõóà [PTS Page 267] antamaso màlàgulaparikkhittàpi, tathàråpàsu na càrittaü àpajjità hoti.
Evaü kho cunda tividhaü kàyena soceyyaü hoti.
1. Asuci cecava syà.
2. Yà và pana¤¤àpi machasaü.
3. Duggati hoti syà.
4. Gotatarakkhità dhammarakkhità machasaü.
[BJT Page 488]
Katha¤ca cunda catubbidhaü vàcàya soceyyaü hoti:
4. Idha cunda ekacco musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato hoti, sabhàgato và parisagato và ¤àtimajjhagato và pågamajjhagato và ràjakulamajjhagato và abhinãto sakkhipuññho, ''ehambho purisa yaü jànàsi, taü vadehã''ti so ajànaü và àha 'na jànàmã'ti, 'jànaü và àha jànàmã'ti, apassaü và àha 'na passàmã'ti, passaü và àha 'passàmã'ti. Iti attahetu và parahetu và àmisaki¤cikkhahetu và na sampajànamusà bhàsità hoti.
5. Pisunà vàcaü pahàya pisunàya vàcàya pañivirato hoti. Na ito sutvà amutra akkhàtà imesaü bhedàya. Na amutra và sutvà imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya. Iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà samaggàràmo samaggarato samagganandã samaggakaraõaü vàcaü bhàsità hoti.
6. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemaõãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà, tathàråpiü vàcaü bhàsità hoti.
7. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti, kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità hoti kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü.
Evaü kho cunda catubbidhaü vàcàya soceyyaü hoti.
Katha¤ca cunda tividhaü manasà soceyyaü hoti:
8. Idha cunda ekacco anabhijjhàlå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü nàbhijjhità hoti aho vata yaü parassa taü mama assàti.
9. Avyàpannacitto hoti appaduññhamanasaükappo, ''ime sattà averà avyàpajjà anãghà sukhã attànaü pariharantu''ti.
1. Taü anabhijjhità hoti machasaü.
2. Ime sattà avaro hontu avyàpajjhà anãghà sukhã attànaü pariharantu machasaü.
[BJT Page 490]
10. Sammàdiññhiko [PTS Page 268] hoti aviparãtadassano, ''atthi dinnaü, atthi yiññhaü, atthi hutaü, atthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, atthi ayaü lokà atthi paro loko, atthi màtà, atthi pità, atthi satto opapàtikà, atthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà, ye imaü ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentã''ti.
Evaü kho cunda tividhaü manasà soceyyaü hoti.
Ime kho cunda dasa kusalakammapathà.
Imehi kho dasahi kusalakammapathehi samannàgato kàlasseva uññhahantova sayanambhà pañhaviü cepi àmasati, suciyeva hoti. No cepi pañhaviü àmasati, suci yeva hoti. Allàni cepi gomayàni àmasati suciyeva hoti. No cepi allàni gomayàni àmasati, suciyeva hoti. Haritàni cepi tiõàni àmasati, suciyeva hoti no cepi haritàni tiõàni àmasati, suciyeva hoti aggi¤cepi paricarati, suciyeva hoti. No cepi aggiü paricarati, suciyeva hoti pa¤jaliko cepi àdiccaü namassati, suciyeva hoti. No cepi pa¤jaliko àdiccaü namassati, suciyeva hoti. Sàyatatiyaka¤cepi udakaü orohati, suciyeva hoti. No cepi sàyatatiyakaü udakaü orohati, suciyeva hoti.
Taü kissa hetu.
Ime cunda dasa kusalakammapathà suciyeva honti, sucikaraõà ca imesa¤ca pana cunda dasannaü kusalànaü kammapathànaü samannàgamanahetu devà pa¤¤àyanti, manussà pa¤¤àyanti, yà và pana¤¤àpi kàci sugatiyoti.
Evaü vutte cundo kammàraputto bhagavantaü etadavoca:
Abhikkantaü bhante abhikkantaü bhante, seyyathàpi bhante, nikkujjitaü và ukkujjeyya pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhinti. Evameva bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhu saïgha¤ca. Upàsakaü maü bhante bhagavà dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
[PTS Page 269]
10. 4. 2. 11
Jàõussoõã suttaü
Atha kho jàõussoõã bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho jàõussoõã bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
[BJT Page 492]
Mayamassu bho gotama bràhmaõà nàma dànàni dema saddhàni karoma: ''idaü dànaü petànaü ¤àtisàlohitànaü upakappatu, idaü dànaü petà ¤àtisàlohità paribhu¤jantu'ti. Kacci taü bho gotama dànaü petànaü ¤àtisàlohitànaü upakappati? Kacci te petà ¤àtisàlohità taü dànaü paribhu¤janti ti?
òhàne kho bràhmaõa upakappati, no aññhàneti.
Katama¤ca1 bho gotama ñhànaü? Katamaü aññhànanti?
Idha bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti, adinnàdàyã hoti kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunavàco hoti, pharusavàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti, so kàyassabhedà paraü maraõà nirayaü upapajjati. Yo nerayikànaü sattànaü àhàro tena so tattha yàpeti, tena so tattha tiññhati. Idampi kho bràhmaõa aññhànaü yattha ñhitassa taü dànaü na upakappati.
Idha pana bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti, adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunavàco hoti, pharusàvàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti. So kàyassa bhedà parammaraõà tiracchànayoniü upapajjati. Yo tiracchànayonikànaü sattànaü àhàro tena so tattha yàpeti, tena so tattha tiññhati. Idampi kho bràhmaõa aññhànaü, yattha ñhitassa taü dànaü na upakappati.
Idha pana bràhmaõa ekacco pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, musàvàdà pañivirato hoti, pisunàya [PTS Page 270] vàcàya pañivirato hoti, pharusàya vàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti, anabhijjhàlå hoti, avyàpannacitto hoti, sammàdiññhiko hoti. So kàyassa bhedà parammaraõà manussànaü sahavyataü upapajjati. Yo manussànaü àhàro tena so tattha yàpeti, tena so tattha tiññhati. Idampi kho bràhmaõa aññhànaü, yattha ñhitassa taü dànaü na upakappati.
1. Kathama¤ca pana machasaü.
[BJT Page 494]
Idha pana bràhmaõa ekacco pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, musàvàdà pañivirato hoti, pisunàya vàcàya pañivirato hoti, pharusàya vàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti, anabhijjhàlå hoti, avyàpannacitto hoti, sammàdiññhiko hoti. So kàyassa bhedà parammaraõà devànaü sahavyataü upapajjati. Yo devànaü àhàro tena so tattha yàpeti, tena so tattha tiññhati. Idampi kho bràhmaõa aññhànaü, yattha ñhitassa taü dànaü na upakappati.
Idha pana bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti, adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunavàco hoti, parusàvàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti. So kàyassa bhedà paraü maraõà petti visayaü upapajjati. Yo pettivesayikànaü sattànaü àhàro, tena so tattha yàpeti. Tena so tattha tiññhati. Yaü và panassa anuppavecchanti2 mittà và amaccà và ¤àti và sàlohità và, tena so tattha yàpeti. Tena so tattha tiññhati. Idaü kho bràhmaõa ñhànaü, yattha ñhitassa taü dànaü upakappatã ti.
Sace pana bho gotama so peto ¤àtisàlohito taü ñhànaü anuppanno hoti, ko taü dànaü paribhu¤jatãti?
A¤¤epissa bràhmaõa petà ¤àti sàlohità taü ñhànaü anupapattà honti. Te taü dànaü paribhu¤jantã ti.
Sace pana bho gotama so ceva peto ¤àtisàlohito taü ñhànaü anupapanno hoti, a¤¤epissa petà ¤àtisàlohità taü ñhànaü anupapannà hontã. Ko taü dànaü paribhu¤jatã ti?
Aññhànaü kho etaü bràhmaõa, anavakàso yaü taü ñhànaü vicittaü assa iminà dãghena addhunà yadidaü [PTS Page 271] petehi ¤àti sàlohitehi. Api ca bràhmaõa dàyakopi anipphalo hoti.
Aññhànepi bhavaü gotamo parikappaü vadatãti? Aññhànepi kho ahaü bràhmaõa parikappaü vadàmi
1. Yattha ñhitassa taüdànaü upakappati machasaü.
2. Mittàmaccà và ¤àtisàlohità và machasaü
[BJT Page 496]
Idha bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti. Adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunàvàco hoti, pharusavàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti, so dàtà hoti, samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü, seyyàvasathapadãpeyyaü. So kàyassa bhedà paraü maraõà hatthinaü sahavyataü upapajjati. So tattha làbhã hoti annassa pànassa màlà nànàlaïkàrassa.
Yaü kho brahmaõa idha pàõàtipàtã, adinnàdàyã, kàmesu micchàcàrã, musàvàdã, pisunavàco, pharusavàco, samphappalàpã, abhijjhàlå, vyàpannacitto, micchàdiññhiko, tena so kàyassabhedà parammaraõà hatthãnaü sahavyataü upapajjati. Yaü ca kho so dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü, seyyàvasathapadãpeyyaü, tena so tattha làbhã hoti annassa pànassa màlà nànàlaükàrassa.
Idha bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti. Adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunàvàco hoti, pharusavàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti, so dàtà hoti, samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü, seyyàvasathapadãpeyyaü. So kàyassa bhedà paraü maraõà assànaü sahavyataü upapajjati. So tattha làbhã hoti annassa pànassa màlà nànàlaïkàrassa.
Idha bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti. Adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunàvàco hoti, pharusavàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti, so dàtà hoti, samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü, seyyàvasathapadãpeyyaü. So kàyassa bhedà paraü maraõà gunnaü sahavyataü upapajjati. So tattha làbhã hoti annassa pànassa màlà nànàlaïkàrassa.
Idha bràhmaõa ekacco pàõàtipàtã hoti. Adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti, musàvàdã hoti, pisunàvàco hoti, pharusavàco hoti, samphappalàpã hoti, abhijjhàlå hoti, vyàpannacitto hoti, micchàdiññhiko hoti, so dàtà hoti, samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü, seyyàvasathapadãpeyyaü. So kàyassa bhedà paraü maraõà kukkurànaü sahavyataü upapajjati. So tattha làbhã hoti annassa pànassa màlà nànàlaïkàrassa.
Yaü kho brahmaõa idha pàõàtipàtã, adinnàdàyã, kàmesu micchàcàrã, musàvàdã, pisunavàco, pharusavàco, samphappalàpã, abhijjhàlå, [PTS Page 272] vyàpannacitto, micchàdiññhiko, so tena kàyassabhedà parammaraõà kukkurànaü sahavyataü upapajjati. Yaü ca kho so dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü, seyyàvasathapadãpeyyaü, tena so tattha làbhã hoti annassa pànassa màlà nànàlaïkàrassa.
[BJT Page 498]
Idha pana bràhmaõa ekacco pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, musàvàdà pañivirato hoti, pisunàvàcà pañivirato hoti, pharusàya vàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti, anabhijjhàlå hoti, avyàpannacitto hoti, sammàdiññhiko hoti. So dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü. So kàyassa bhedà paraü maraõà manussànaü sahavyataü upapajjati. So tattha làbhã hoti mànusakànaü pa¤cannaü kàmaguõànaü.
Yaü kho bràhmaõa idha pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, musàvàdà pañivirato hoti, pisunàvàcà pañivirato hoti, pharusà yavàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti, anabhijjhàlå hoti, avyàpannacitto hoti, sammàdiññhiko, tena so kàyassa bhedà parammaraõà manussànaü sahavyataü upapajjati, ya¤ca kho so dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü. Tena so tattha làbhã hoti mànusakànaü pa¤cannaü kàmaguõànaü.
Idha pana bràhmaõa ekacco pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, musàvàdà pañivirato hoti, pisunàvàcà pañivirato hoti, pharusàya vàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti, anabhijjhàlå hoti, avyàpannacitto hoti, sammàdiññhiko hoti. So dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü. So kàyassa bhedà paraü maraõà devànaü sahavyataü upapajjati. So tattha [PTS Page 273] làbhã hoti dibbànaü pa¤cannaü kàmaguõànaü.
Yaü kho bràhmaõa idha pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, kàmesumicchàcàrà pañivirato hoti, musàvàdà pañivirato hoti, pisunàvàcà pañivirato hoti, pharusàya vàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti, anabhijjhàlå hoti, avyàpannacitto hoti, sammàdiññhiko. Tena so kàyassa bhedà paraü maraõà devànaü sahavyataü upapajjati. Ya¤ca kho so dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yànaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü, tena so tattha làbhã hoti dibbànaü pa¤cannaü kàmaguõànaü. Api ca bràhmaõa, dàyako pi anipphalo ti.
Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü bho gotama, yàva¤cidaü bho gotama alameva dànàni dàtuü, alaü saddhàni kàtuü, yatrahi nàma dàyako pi anipphalo hoti.
Eva metaü bràhmaõa, evametaü bràhmaõa, 1 dàyakopi hi bràhmaõa anipphalo2 hoti.
Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama. Seyyathàpi bho gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhinti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàma dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
Jàõussoõãvaggo dutiyo.
1. Eva metaü bràhmaõa machasaü.
2. Anipphaloti machasaü.