Index

SELECTIONS FOR TRANSLATION

I

BUDDHENIYâ VATTHU

Story of Buddheni

Jambudãpe kira pubbe pàñaliputtanagare sattàs´ ti-koñi-nihita-dhanaü ekaü seññhi-kulaü ahosi. Tassa pana seññhino ekà y'eva dhãtà ahosi -nàmena Buddhenã nàma. Tassa satta-vassika-kàle màtà-pitaro kàlamakaüsu. Tasmiü kule sabbaü sàpateyyaü tassà y'eva ahosi.

Sà kira abhiråpà pàsàdikà paramàya vaõõapokkharatàya samannàgatà devaccharà-pañibhàgà piyà ca ahosi manàpà saddhà pasannà ratanattayamàmikà pañivasati. Tasmiü pana nagare seññhisenàpati - uparàjàdayo taü attano pàdaparikattaü kàmayamànà manusse pesesuü paõõàkàrehi saddhiü. Sà taü sutvà cintesi :- mayhaü màtàpitaro sabbaü vibhavaü pahàya matà. Mayà'pi tathà gantabbaü. Kiü me patikulena. Kevalaü citta-vinàsàya bhavati. Mayà pan'imaü dhanaü Buddha-sàsane y'eva nidahituü vaññatã'ti cintesi. Cintetvà ca pana tesaü mayhaü patikulena'ttho'ti pañikkhipi.

Sà tato paññhàya mahàdànaü pavattentã samaõa-bràhmaõe santappesi.

Ath'àparabhàge eko assa-vàõijako assa-vàõijjàya pubbant'àparantaü gacchanto àgamma imasmiü gehe nivàsaü gaõhi. Atha so vàõijo taü disvà dhãtu-sinehaü patiññhàpetvà gandha-màlà - vatth - 'àlaïkàràdãhi tassà upakàrako hutvà gamanakàle - "Amma etesu assesu tava ruccanakaü assaü gaõhàhã" ti àha.

Sà'pi asse oloketvà ekaü sindhavapotakaü disvà "etaü me dehã' " ti àha.

Vàõijo - "Amma eso sindhavapotako. Appamattà hutvà pañijaggàhã' " ti vatvà taü pañipàdetvà agamàsi.

Sà'pi taü pañijaggamànà àkàsa - gàm´ - bhàvaü ¤atvà sammàpañijaggant´ evaü cintesi -pu¤¤akaraõassa me sahàyo laddho'ti agatapubbà ca me Bhagavato sakalaü màrabalaü vidhàmetvà Buddhabhåtassa Jaya-mahà Bodhi-bhåmi. Yannånàhaü tattha gantvà Bhagavato Jayamahà-bodhiü vandeyyan'ti cintetvà bahå rajata-suvaõõa-màlàdayo kàràpetvà ekadivasaü assam' abhiruyha àkàsena gantvà bodhi-màlake ñhatvà - âgacchantu ayya suvaõõamàlà påjetun'ti ugghosesi - ten'ettha:

Yato paññhàya'haü Buddha - sàsane suddha-mànasà
Pasunnà tena saccena - mamanuggaha-buddhiyà

âgacchantu namassantu - bodhiü påjentu sàdhukaü
Soõõamàlàhi Sambuddha - puttà ariyasàvakà

Sutvà taü vacanaü ayyà - bahå S´ lavàsino
âgamma nabhasà tattha - vandiüsu ca mahiüsu ca.

Tato-ppabhuti sà kumàrikà Buddha-sàsane at´ 'va pasannà niccameva assamabhiruyha àgantvà ariyehi saddhiü Mahàbodhiü suvaõõamàlàbhi påjetvà gacchati.

Atha Pàñaliputta-nagar'opavane vanacarà tassa abhiõhaü gacchantiyà ca àgacchantiyà ca råpasampattiü disvà ra¤¤o kathesuü. "Mahàràja, evaråpà kumàrikà assam'abhiruyha àgantvà nibandhaü vanditvà gacchati. Devassànuråaü aggamahesi bhavitun' " ti.

Ràjà taü sutvà "Tena hi bhane gaõhatha naü kumàriü Mama aggamahesiü karom´ " ti, purise payojesi.

Tena payuttà purisà Bodhi-påjaü katvà àgacchantiü gaõhàmà'ti tattha nil´ nà gahaõa-sajjà aññhaüsu. Tadà sà kumàrikà assam'abhiruyha Mahà-Bodhimaõóaü gantvà v´ taràgehi saddhiü pupphapåjaü katvà vanditvà nivatti. Atha tesu eko Dhammarakkhitatthero nàma tassà eva'màha: "Bhagini, tvaü antaràmagge corà gaõhitukàmà ñhità. Asukhaññhànaü patvà appamattà s´ ghaü gacchà" ti.

Sà pi gacchant´ taü ñhànaü patvà corehi anubandhità assassa paõhiyà sa¤¤aü datvà pakkami. Corà pacchato pacchato anubandhiüsu. Asso vegaü janetvà àkàsa'mullanghi. Kumàrikà vegaü sandhàretuü asakkont´ assassa piññhito parigilitvà patant´ -mayà katåpakàraü sara puttàti àha. So patantiü disvà vegena gantvà piññhiyaü nis´ dàpetvà àkàsato netvà sakaññhàne y'eva patiññhàpesi. Tasmà

Tiracchànagatà p'evaü - sarantà upakàrakaü
Na jahant´ 'ti mantvàna - kata¤¤å hontu pànino.

Tato sà kumàrikà sattàs´ tikoñi - dhanaü Buddhasàsane y'eva vapitvà yàvaj´ vaü s´ laü rakkhitvà tato cutà suttappabuddho viya devaloke nibbatti.

Atitaruõavayà bho màtugàmà'pi evaü
Vividhakusalakammaü katvà saggaü vajanti
Kusalaphalamahantaü ma¤¤amànà bhavantà
Bhavatha katha'mupekkà dànamànàdikamme.