Home Page

26. Bràhmaõavagga 1

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÛÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
chinda sotaü parakkamma,    kàme panuda 2 bràhmaõa,

            ÜÜÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
saïkhàrànaü khayaü ¤atvà,    akata¤¤åsi bràhmaõa.     [383]

 

            ÛÜÛÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà
yadà dvayesu dhammesu    pàragå hoti bràhmaõo,

            ÛÜÛÜÐÜÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    mavipula
athassa sabbe saüyogà    atthaü gacchanti jànato.     [384]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yassa pàraü apàraü và    pàràpàraü na vijjati,

            ÜÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
vãtaddaraü visaüyuttaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [385]

 

            jÜÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
jhàyiü virajam-àsãnaü    katakiccaü 3 anàsavaü

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
uttamatthaü anuppattaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [386]

 

            ÛÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x 3
divà tapati àdicco,    rattiü àbhàti 4 candimà,

            ÜÜÜÜÐÛÜÛÛÜ ÐÐÜÜÛÛÐÛÜÛÜ
sannaddho khattiyo tapati,    jhàyã tapati bràhmaõo,

            ÛÛÜÛÐÛÜÜÜÐÐÜÜÛÛÐÛÜÛÜ
atha sabbam-ahorattiü    buddho tapati tejasà.     [387]

 

            ÜÛÛÜÐÜÛÜÛÜ    Vetàlãya x 4
bàhitapàpo ti bràhmaõo,

            ÛÛÜÜÛÛÐÜÛÜÛÜ
samacariyà samaõo ti vuccati,

            ÜÜÛÛÐÜÛÜÛÜ
pabbàjayam-attano 5 malaü,

            ÜÜÜÛÛÐÜÛÜÛÜ
tasmà pabbajito ti vuccati.     [388]

 

            ÛÜÛÜÐÛÛÛÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
na bràhmaõassa pahareyya,    nàssa mu¤cetha bràhmaõo,

            ÜÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ
dhã bràhmaõassa hantàraü,    tato dhã yassa mu¤cati.     [389]

 

            ÛÜÛÜÐÜÛ,ÛÐÜÛÜÜ    Tuññhubha x 2
na bràhmaõassetad-aki¤ci seyyo,

            ÛÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÜ
yadà nisedho manaso piyehi,

            ÛÜÛÜ,ÐÜÛÛÐÜÛÜÛÜ    Jagatã
yato yato hiüsamano nivattati,

            ÛÜÛÜ,ÐÜÛÛÐÜÛÜÜ    Tuññhubha
tato tato sammati-m-eva dukkhaü.     [390]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yassa kàyena vàcàya,    manasà natthi dukkataü, 6

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
saüvutaü tãhi ñhànehi,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [391]

 

            ÜÜÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yamhà dhammaü vijàneyya    sammàsambuddhadesitaü,

            ÜÜÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ
sakkaccaü taü namasseyya    aggihuttaü va bràhmaõo.     [392]

 

            ÛÛÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
na jañàhi na gottena, 7    na jaccà hoti bràhmaõo,

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ
yamhi sacca¤-ca dhammo ca    so sucã so va 8 bràhmaõo.     [393]

 

            ÜÜÛÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÛÛÐÛÜÛÜ    pathyà
kiü te 9 jañàhi dummedha    kiü te ajinasàñiyà,

            ÜÜÛÜÐÜÛÛÜÐÐÜÛÜÛÐÛÜÛÜ    bhavipula
abbhantaraü te 10 gahanaü 11    bàhiraü parimajjasi.     [394]

 

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÜÛÛÐÛÜÛÜ    pathyà
paüsukåladharaü jantuü, 12    kisaü dhamanisanthataü,

            ÜÜÛÜÐÜÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    mavipula
ekaü vanasmiü jhàyantaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [395]

 

            ÛÜÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x 3
na càhaü bràhmaõaü bråmi    yonijaü mattisambhavaü,

            ÜÜÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÛÐÛÜÛÜ
bhovàdã 13 nàma so hoti    sace 14 hoti saki¤cano,

            ÛÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
aki¤canaü anàdànaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [396]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÜÜÛÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
sabbasaüyojanaü chetvà    yo ve na paritassati,

            ÜÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
saïgàtigaü visaüyuttaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [397]

 

            ÜÜÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÜÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
chetvà naddhiü 15 varatta¤-ca,    sandàmaü sahanukkamaü,

            ÜÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
ukkhittapalighaü 16 buddhaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [398]

 

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
akkosaü vadhabandha¤-ca,    aduññho yo titikkhati,

            ÜÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
khantãbalaü 17 balànãkaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [399]

 

            ÜÜÛÜÐÛÛÜÜÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ    savipula
akkodhanaü vatavantaü,    sãlavantaü anussutaü, 18

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà
dantaü antimasàrãraü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [400]

 

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÜÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
vàri pokkharapatte va,    àragge-r-iva sàsapo,

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
yo na lippati 19 kàmesu,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [401]

 

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÛÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yo dukkhassa pajànàti    idheva khayam-attano,

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
pannabhàraü visaüyuttaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [402]

 

            ÜÜÛÜÐÜÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    mavipula
gambhãrapa¤¤aü medhàviü,    maggàmaggassa kovidaü,

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà
uttamatthaü 20 anuppattaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [403]

 

            ÛÜÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà
asaüsaññhaü gahaññhehi,    anàgàrehi cåbhayaü,

            ÛÜÛÜÐÜÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    mavipula
anokasàriü 21 appicchaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [404]

 

            ÛÜÛÜÐÜÜÜÜ ÐÐÛÜÛÜÐÛÜÛÜ    mavipula
nidhàya daõóaü bhåtesu    tasesu thàvaresu ca,

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà
yo na hanti na ghàteti,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [405]

 

            ÛÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
aviruddhaü viruddhesu,    attadaõóesu nibbutaü,

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
sàdànesu anàdànaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [406]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ     pathyà x2
yassa ràgo ca doso ca    màno makkho ca pàtito,

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
sàsapo-r-iva àraggà,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [407]

 

            ÛÜÛÜÐÜÛÛÜÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ     bhavipula
akakkasaü vi¤¤apaniü 22    giraü saccaü 23 udãraye,

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ     pathyà
yàya nàbhisaje ka¤ci,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [408]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ     pathyà
yodha dãghaü va 24 rassaü và    aõuü-thålaü subhàsubhaü

            ÜÜÛÜÐÜÜÛÛÜ ÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    mavipula
loke adinnaü nàdiyati, 25    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [409]

 

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
àsà yassa na vijjanti    asmiü loke paramhi ca,

            ÛÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
niràsayaü 26 visaüyuttaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [410]

 

            ÜÜÛÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÛÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yassàlayà na vijjanti,    a¤¤àya akathaïkathã,

            ÛÛÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
amatogadhaü 27 anuppattaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [411]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yodha pu¤¤a¤-ca pàpa¤-ca    ubho saïgaü 28 upaccagà,

            ÛÜÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
asokaü virajaü suddhaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [412]

 

            ÜÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÜÛÜÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
candaü va vimalaü suddhaü,    vippasannam-anàvilaü

            ÜÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
nandãbhavaparikkhãõaü, 29    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [413]

 

            ÜÛÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ     pathyà x2
yo imaü 30 palipathaü 31 duggaü    saüsàraü moham-accagà,

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÜÜÛÐÛÜÛÜ
tiõõo pàragato jhàyã    anejo akathaïkathã,

            ÛÛÜÜÐÛÜÛÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    Anuññhubha
anupàdàya nibbuto,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [414]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yodha kàme pahatvàna 32    anàgàro paribbaje

            ÜÛÛÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
kàmabhavaparikkhãõaü, 33    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [415]

 

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜ ÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
yodha taõhaü pahatvàna, 34    anàgàro paribbaje,

            ÜÜÛÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
taõhàbhavaparikkhãõaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [416]

 

            ÜÜÜÛÐÛÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
hitvà mànusakaü yogaü,    dibbaü yogaü upaccagà,

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
sabbayogavisaüyuttaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [417]

 

            ÜÜÛÜÐÛÛÛÜÜ ÐÐÜÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
hitvà rati¤-ca arati¤-ca,    sãtibhåtaü niråpadhiü,

            ÜÛÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
sabbalokàbhibhuü vãraü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [418]

 

            ÛÜÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x2
cutiü yo vedi sattànaü    upapatti¤-ca sabbaso,

            ÛÜÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
asattaü sugataü buddhaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [419]

 

            ÜÛÛÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà
yassa gatiü na jànanti,    devà gandhabbamànusà,

            ÜÜÛÜÐÛÛÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ    savipula
khãõàsavaü arahantaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [420]

 

            ÜÛÛÜÐÛÜÜÜ ÐÐÜÜÛÜÐÛÜÛÜ     pathyà x2
yassa pure ca pacchà ca    majjhe ca natthi ki¤canaü,

            ÛÜÛÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
aki¤canaü anàdànaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [421]

 

            ÛÛÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÜÜÛÐÛÜÛÜ    pathyà x2
usabhaü pavaraü vãraü,    mahesiü vijitàvinaü,

            ÛÜÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
anejaü nhàtakaü buddhaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [422]

 

            ÜÜÛÜÐÜÜÜÜÐÐÜÜÜÜÐÛÜÛÜ    mavipula
pubbenivàsaü yo vedã, 35    saggàpàya¤-ca passati,

            ÛÜÜÜÐÛÜÜÜÐÐÛÜÜÜÐÛÜÛÜ    pathyà x 2
atho jàtikkhayaü patto,    abhi¤¤àvosito muni,

            ÜÛÜÛÐÛÜÜÜÐÐÛÛÜÜÐÛÜÛÜ
sabbavositavosànaü,    tam-ahaü bråmi bràhmaõaü.     [423]

 

Bràhmaõavaggo chabbãsatimo. 36

 

Vagguddànaü: 37

 

1. Yamakappamàdo 38 Cittaü,    Pupphaü Bàlena Paõóito, 39
Arahanto 40 Sahassena, 41    Pàpaü Daõóena 42 te dasa.

 

2. Jarà Attà ca Loko ca,    Buddhaü 43 Sukhaü Piyena 44 ca,
Kodho Mala¤-ca Dhammaññho,
45    Maggavaggena vãsati.

 

3. Pakiõõaü Nirayo 46 Nàgo,    Taõhà 47 Bhikkhu ca Bràhmaõo,
Ete chabbãsatã
48 vaggà,    desitàdiccabandhunà.

 

Gàthuddànaü: 49

 

1. Yamake vãsatã 50 gàthà,    Appamàdamhi dvàdasa,
ekàdasa
51 Cittavagge,    Pupphavaggamhi soëasa.

 

2. Bàle ca soëasa 52 gàthà,    Paõóitamhi catuddasa,
Arahante dasà
53 gàthà,    Sahasse honti soëasa.

 

3. terasà 54 Pàpavaggamhi,    Daõóamhi dasa satta ca,
ekàdasa
55 Jaràvagge,    Attavagge bhave dasa. 56

 

4. dvàdasà 57 Lokavaggamhi,    Buddhe caññhàrasà 58 bhave, 59
Sukhe ca Piyavagge ca,    gàthàyo honti dvàdasa.

 

5. cuddasà 60 Kodhavaggamhi,    Malavaggekavãsati,
sattarasa ca Dhammaññhe,    Maggavagge tatheva ca.
61

 

6. Pakiõõe soëasa gàthà,    Niraye Nàge catuddasa, 62
chabbãsati 63 Taõhàvaggamhi,    tevãsa Bhikkhuvaggikà. 64

 

7. cattàëãsekagàthàyo, 65    Bràhmaõe vaggam-uttame,
gàthàsatàni cattàri,    tevãsa ca punàpare,
Dhammapade nipàtamhi    desitàdiccabandhunà ti.
66

 

Dhammapadaü niññhitaü. 67

 

End Notes

1 BJT, ChS: Bràhmaõavaggo; Thai: Dhammapadagàthàya chabbãsatimo Bràhmaõavaggo

2 Thai: panåda

3 ChS: katakiccam

4 Thai, ChS: rattim-àbhàti

5 BJT: pabbàjayattano

6 ChS: dukkañaü

7 Thai: gottehi

8 Thai, ChS: ca

9 Thai: kin-te, and in the next line.

10 Thai: abbhantaran-te

11 BJT, Thai: gahaõaü

12 Editor's note: BJT, jantåü, printer's error.

13 PTS, ChS: bhovàdi

14 PTS, Thai: sa ve; see Brough 183.

15 PTS: nandhiü

16 PTS: paëighaü

17 BJT, Thai: khantibalaü; in the text ã is m.c. to give avoid 2 light syllables in 2nd & 3rd positions.

18 ChS: anussadaü

19 ChS: limpati

20 ChS: uttamattham

21 ChS: anokasàrim

22 PTS, Thai, ChS: vi¤¤àpaniü. see Brough pg184.

23 ChS: saccam

24 Thai: và; in the text va (<) is m.c. to give the pathyà cadence.

25 PTS: nàdiyate

26 ChS: niràsasaü

27 ChS: amatogadham

28 ChS: saïgam

29 Thai: nandi-; in the text ã is m.c. to avoid 2 light syllables in 2nd & 3rd positions.

30 ChS: yomaü - an unnecessary metrical `correction'.

31 BJT: paëipathaü

32 BJT: pahàtvàna

33 PTS: kàmàbhava-; PTS takes this reading to avoid the opening ÅÛÛÅ, but it occurs many times elsewhere, see The Prosody of the Dhammapada. Here there is not good manuscript support for the reading.

34 BJT: pahàtvàna

35 Thai, ChS: vedi

36 ChS: bràhmaõavaggo chabbãsatimo niññhito; Thai: bràhmaõaggo, printer's error

37 PTS: omitted in PTS; Thai: Dhammapadagàthàya uddànaü; ChS has the following in brackets, not found in the other editions: (ettàvatà sabbapañhame Yamakavagge cuddasa vatthåni, Appamàdavagge nava, Cittavagge nava, Pupphavagge dvàdasa, Bàlavagge pannarasa, Paõóitavagge ekàdasa, Arahantavagge dasa, Sahassavagge cuddasa, Pàpavagge dvàdasa, Daõóavagge ekàdasa, Jaràvagge nava, Attavagge dasa, Lokavagge ekàdasa, Buddhavagge nava, Sukhavagge aññha, Piyavagge nava, Kodhavagge aññha, Malavagge dvàdasa, Dhammaññhavagge dasa, Maggavagge dvàdasa, Pakiõõakavagge nava, Nirayavagge nava, Nàgavagge aññha, Taõhàvagge dvàdasa, Bhikkhuvagge dvàdasa, Bràhmaõavagge cattàlãsàti pa¤càdhikàni tãõi vatthusatàni.

satevãsacatussatà, catusaccavibhàvinà;
satattaya¤ca vatthånaü, pa¤càdhikaü samuññhitàti)
.

this is followed by the heading: Dhammapade vaggànamuddànaü

38 PTS, Thai: Yamakaü Appamàdaü; Thai actually prints Appamadaü, a printer's error.

39 PTS, Thai: Paõóitaü

40 PTS, Thai: Arahantaü

41 ChS: Sahassena

42 BJT: Pàpadaõóena

43 BJT: Buddho

44 BJT: Sukhapiyena

45 PTS, Thai: Kodhaü Mala¤-ca Dhammaññhaü

46 PTS, Thai: Nirayaü

47 PTS, Thai: Taõhaü

48 BJT, ChS: chabbãsati

49 PTS omits this and the following verses. Thai omits this heading. ChS: gàthànamuddànaü

50 BJT, ChS: vãsati

51 Thai: ekàdasà

52 Thai: sattarasà !

53 BJT, ChS: dasa

54 BJT, ChS: terasa

55 Thai: ekàdasà

56 Thai: Attavaggamhi dvàdasa !

57 BJT, ChS: dvàdasa

58 Editor's note: BJT, caññhàrasa, printer's error.

59 Thai: Buddhvaggamhi soëasa ! ChS: Buddhavaggamhi ñhàrasa

60 BJT, ChS: cuddasa

61 Thai: Maggavaggamhi soëasa ! ChS: Maggavagge sattarasa

62 Thai: cuddasa; ChS: ca cuddasa

63 Thai: dvàvãsa; ChS: chabbãsa

64 Thai: Bhikkhuvaggakà

65 Thai: cattàëãsa ca gàthàyo; ChS: ekatàlãsagàthàyo

66 Thai omits ti

67 BJT: Dhammapadapàëi niññhità