Suttantapiñake
Majjhimanikàyo
Majjhimapaõõàsako
4. Ràjavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
2.4.3.
83 Makhàdevasuttaü
Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà mithilàyaü viharati makhàdevambavane.1 Atha kho bhagavà a¤¤atarasmiü padese sitaü pàtvàkàsi. Atha kho àyasmato ànandassa etadahosi: ko nu kho hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pàtukammàya, na akàraõe2 tathàgatà sitaü pàtukarontã'ti. Atha kho àyasmà ànando ekaüsaü cãvaraü katvà yena bhagavà tena¤jalimpaõàmetvà bhagavantaü etadavoca: ko nu kho bhante,hetu ko paccayo bhagavato sitassa pàtukammàya? Na akàraõe2 tathàgatà sitaü pàtukarontã'ti.
Bhåtapubbaü ànanda, imissàyeva mithilàya ràjà ahosi makhàdevo3 nàma dhammiko dhammaràjà dhamme ñhito mahàràjà dhammaü carati bràhmaõagahapatikesu negamesu4 cepi jànapadesu ca. Uposatha¤ca upavasati càtuddasiü [PTS Page 075] [\q 75/] pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassa.
Atha kho ànanda, ràjà makhàdevo bahunnaü5 vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena kappakaü àmantesi: 'yadà me samma kappaka, passeyyàsi sirasmiü palitàni6 jàtàni, atha me àroceyyàsã'ti. Evaü devàti kho ànanda, kappako ra¤¤o makhàdevassa paccassosi. Addasà kho ànanda, kappako bahunnaü5 vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena ra¤¤o makhàdevassa sirasmiü palitàni jàtàni. Disvàna ràjànaü makhàdevaü etadavoca: pàtubhåtà kho devassa devadåtà, dissanti sirasmiü palitàni6 jàtànã'ti. Tena hi samma kappaka, tàni palitàni sàdhukaü saõóàsena uddharitvà mama7 a¤jalismiü patiññhàpehãti. Evaü devàti kho ànanda, kappako ra¤¤o makhàdevassa pañissutvà tàni palitàni sàdhukaü saõóàsena uddharitvà ra¤¤o makhàdevassa a¤jalismiü patiññhàpesi.
Atha kho ànanda, ràjà makhàdevo kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü àmantàpetvà etadavoca: pàtubhåtà kho me tàta kumàra devadåtà, dissanti sirasmiü palitàni jàtàni,bhåttà kho pana me mànusakà kàmà, samayo dibbe kàme pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra, imaü rajjaü pañipajja, ahaü pana kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü
-------------------------
1.Maghadevambavane-machasaü,syà. 2. Na akàraõena-[PTS 3.] Maghadevo-machasaü,syà 4. Nigamesu-sãmu. 5. Bahånaü - machasaü,syà 6.Phalitàni-[PTS 7.]Mamaü-[PTS]
[BJT Page 454] [\x 454/]
Pabbajissàmi. Tena hi tàta kumàra, yadà tvampi passeyyàsi sirasmiü palitàni jàtàni, atha kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyàsi. Yena me idaü kalyàõaü vaññaü1 nihitaü anuppavatteyyàsi. Mà kho me tvaü antimapuriso ahosi. Yasmiü kho tàta kumàra, purisayuge vattamàne evaråpassa kàlyàõassa vaññassa samucchedo hoti, so tesaü antimapuriso hoti. Taü tàhaü tàta kumàra, evaü vadàmi: 'yena me idaü kalyàõaü [PTS Page 076] [\q 76/] vaññaü nihitaü anuppavatteyyàsi, mà kho me tvaü antimapuriso ahosã'ti.
Atha kho ànanda, ràjà makhàdevo kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà imasmiüyeva makhàdevambavane kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbaji. So mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü,tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi,
Ràjà kho panànanda, makhàdevo caturàsãtivassasahassàni kumàrakãëitaü kãëi, caturàsãtivassasahassàni oparajjaü3 kàresi, caturàsãti vassasahassàni rajjaü kàresi, caturàsãtivassasahassàni imasmiü yeva makhàdevambavane agàrasmà anagàriyaü pabbajito brahmacariyaü cari. So cattàro brahmavihàre bhàvetvà kàyassa bhedà parammaraõà brahmalokåpago ahosi.
Atha kho ànanda, ra¤¤o makhàdevassa putto bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena kappakaü àmantesi: 'yadà me samma kappaka, passeyyàsi sirasmiü palitàni jàtàni. Atha me àroceyyàsã'ti. Evaü devàti kho ànanda, kappako ra¤¤o makhàdevassa puttassa paccassosi. Addasà kho ànanda, kappako bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena ra¤¤o makhàdevassa puttassa sirasmiü palitàni jàtàni, disvàna ra¤¤o makhàdevassa puttaü etadavoca: 'pàtubhåtà kho devassa devadåtà, dissanti sirasmiü [PTS Page 077] [\q 77/] palitàni jàtànã'ti. Tena hi samma kappaka, tàni palitàni sàdhukaü saõóàsena uddharitvà mama a¤jalismiü patiññhàpehã'ti. Evaü devàti kho ananda, kappako ra¤¤o makhàdevassa puttassa pañissutvà tàni palitàni sàdhukaü saõóàsena uddharitvà ra¤¤o makhàdevassa a¤jalismiü patiññhàpesi.
-------------------------
1.Vattaü-machasaü,syà 2. Catutthaü-machasaü,syà 3. Uparajjaü-syà.
[BJT Page 456] [\x 456/]
Atha kho ànanda, ra¤¤o makhàdevassa putto kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü àmantàpetvà etadavoca: 'pàtubhåtà kho me tàta kumàra, devadåtà dissanti, sirasmiü palitàni jàtàni, bhåttà kho pana me mànusakà kàmà, samayo dibbe kàme pariyesituü, ehi tvaü tàta kumàra, imaü rajjaü pañipajja, ahaü pana kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi. Tena hi tàta kumàra, yadà tvampi passeyyasi sirasmiü palitàni jàtàni, atha kappakassa gàmavaraü datvà, jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyàsi. Yena me idaü kalyàõaü vaññaü nihitaü anuppavatteyyàsi, mà kho me tvaü antimapuriso ahosi. Yasmiü kho tàta kumàra, purisayuge vattamàne evaråpassa kalyàõassa vaññassa samucchedo hoti, so tesaü antimapuriso hoti. Taü tàhaü tàta kumàra, evaü vadàmi: yena me idaü kalyàõaü vaññaü nihitaü anuppavatteyyàsi, mà kho me tvaü antimapuriso ahosã'ti.
Atha kho ànanda,ra¤¤o makhàdevo putto kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà imasmiüyeva makhàdevambavane kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbaji. So mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya1 sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü,tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena [PTS Page 078] [\q 78/] pharitvà vihàsi. Ra¤¤o kho panànanda, makhàdevassa putto caturàsãtivassasahassàni kumàrakiëitaü kãëi, caturàsãtivassasahassàni oparajjaü kàresi, caturàsãtivassasahassàni rajjaü kàresi, caturàsãtivassasahassàni imasmiüyeva makhàdevambavane agàrasmà anagàriyaü pabbajito brahmacariyaü cari. So cattàro brahmavihàre bhàvetvà kàyassa bhedà parammaraõà brahmalokåpago ahosi.
Ra¤¤o kho panànanda,makhàdevassa puttappaputtakà2. Tassa paramparà caturàsãtikhattiyasahassàni3 imasmiüyeva makhàdevambavane kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajiüsu. Te mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihariüsu. Tathà dutiyaü tathà tatiyaü, tathà catutthiü4. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena eritvà vihariüsu. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihariüsu.
-------------------------
1.Sabbatthatàya-sãmu. 2.Puttappaputtikà -sãmu. 3. Caturàsãtiràjasahassàni-machasaü caturàsãtisahassàni-syà 4. Catutthaü-machasaü,syà.
[BJT Page 458] [\x 458/]
Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihariüsu. Te caturàsãtivassasahassàni kumàrakiëitaü kãëiüsu, caturàsãtivassasahassàni oparajjaü1 kàresuü,caturàsãtivassasahassàni rajjaü kàresuü, caturàsãtivassasahassàni imasmiüyeva makhàdevambavane agàrasmà anagàriyaü pabbajità brahmacariyaü cariüsu. Te cattàro brahmavihàre bhàvetvà kàyassa bhedà parammaraõà brahmalokåpagà ahesuü.
Nimi tesaü ràjànaü2 pacchimako ahosi dhammiko dhammaràjà, dhamme ñhito mahàràjà dhammaü carati bràhmaõagahapatikesu negamesu ceva jànapadesu ca, uposatha¤ca upavasati càtuddasiü pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassa.
Bhåtapubbaü ànanda, devànaü tàvatiüsànaü [PTS Page 079] [\q 79/] sudhammàyaü sabhàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayamantarà kathà udapàdi: 'làbhà vata bho videhànaü, suladdhaü vata3 bho videhànaü. Yesaü nimiràjà dhammiko dhammaràjà dhamme ñhito mahàràjà dhammaü carati bràhmaõagahapatikesu negamesu ceva jànapadesu ca, uposatha¤ca upavasati càtuddasiü pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassàti.
Atha kho ànanda, sakko devànamindo deve tàvatiüse àmantesi: 'iccheyyàtha no tumhe màrisà, nimiü ràjànaü daññhu'nti. Icchàma mayaü màrisa, nimiü ràjànaü daññhunti. Tena kho pana samayena nimi ràjà tadahuposathe paõõarase sasãsaü nahàto4 uposathiko upari pàsàdavaragato nisinno hoti. Atha kho ànanda, sakko devànamindo seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evamevaü devesu tàvatiüsesu antarahito nimissa ra¤¤o pamukhe5 pàturahosi. Atha kho ànanda, sakko devànamindo nimiü ràjànaü etadavoca: 'làbhà te mahàràja,suladdhaü te mahàràja, devà te mahàràja tàvatiüsàsudhammàya sabhàyaü kittayamànaråpà sannisinnà: 'làbhà vata bho videhànaü, suladdhaü vata bho videhànaü yesaü nimi ràjà dhammiko dhammaràjà dhamme ñhito mahàràjà dhammaü carati bràhmaõagahapatikesu negamesu ceva jànapadesu ca, uposatha¤ca upavasati càtuddasiü pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassà'ti. Devà te mahàràja, tàvatiüsà dassanakàmà, tassa te ahaü mahàràja, sahassayuttaü àja¤¤arathaü pahiõissàmi, abhiruheyyàsi mahàràja, dibbaü yànaü avikampamàno'ti.
Adhivàsesi kho ànanda,nimiràjà tuõhãbhàvena. Atha kho ànanda, sakko devànamindo nimissa ra¤¤o adhivàsanaü viditvà seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya, pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya. Evamevaü nimissa ra¤¤o pamukhe antarahito devesu tàvatiüsesu pàturahosi.
-------------------------
1.Uparajjaü-syà,machasaü. 2. Ràjà-syà. 3. Suladdhalàbhàvata-sãmu.
4. Sãsanahàto-syà sãsaü nahàto-[PTS 5.]Sammukhe-syà.
[BJT Page 460] [\x 460/]
Atha kho ànanda, sakko devànamindo màtalisaïgàhakaü àmantesi: ehi tvaü samma màtali, sahassayuttaü àja¤¤arathaü yojetvà nimiü ràjànaü upasaïkamitvà evaü vadesi: 'ayaü te mahàràja, sahassayutto àja¤¤aratho sakkena devànamindena pesito. Abhirubheyyàsi mahàràja, dibbaü [PTS Page 080] [\q 80/] yànaü avikampamàno'ti. Evaü bhaddantavàti2 kho ànanda, màtali saïgàhako sakkassa devànamindassa pañissutvà sahassayuttaü àja¤¤arathaü yojetvà nimiü ràjànaü upasaïkamitvà etadavoca: 'ayaü te mahàràja sahassayutto àja¤¤aratho sakkena devànamindena pesito, abhiruha mahàràja, dibbaü yànaü avikampamàno. Api ca mahàràja, katamena taü nemi, yena và pàpakammà pàpakànaü kammànaü vipàkaü pañisaüvedenti, yena và kalyàõakammà kalyàõànaü kammànaü vipàkaü pañisaüvedentã'ti?. Ubhayeneva maü màtali nehãti. Sampàpesi3 kho ànanda, màtalisaïgàhako nimiü ràjànaü sudhammaü sabhaü4. Addasà kho ànanda, sakko devànamindo nimiü ràjànaü dåratova àgacchantaü,disvàna nimiü ràjànaü etadavoca:
Ehi kho mahàràja, svàgataü5 mahàràja, devà te6 mahàràja, tàvatiüsà sudhammàyaü sabhàyaü kittayamànaråpà sannisinnà, 'làbhà vata bho videhànaü, suladdhaü vata7 bho videhànaü, yesaü nimi ràjà dhammiko dhammaràjà dhamme ñhito mahàràjà dhammaü carati bràhmaõagahapatikesu negamesu ceva jànapadesu ca. Uposatha¤ca upavasati càtuddasiü pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassà'ti. Devà te mahàràja, tàvatiüsà dassanakàmà, abhirama mahàràja, devesu devànubhàvenàti. Alaü màrisa, tattheva maü mithilaü pañinetu. Tatthàhaü dhammaü carissàmi bràhmaõagahapatikesu negamesu ceva jànapadesu ca, uposatha¤ca upavasissàmi càtuddasiü pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassàti atha kho ananda, sakko devànamindo màtali saïgàhakaü àmantesi: ehi tvaü samma màtali, sahassayuttaü àja¤¤arathaü yojetvà nimiü ràjànaü tattheva mitilaü pañinehãti. Evaü bhaddantavàti kho ànanda, màtalisaïgàhako sakkassa devànamindassa pañissutvà sahassayuttaü àja¤¤arathaü yojetvà nimiü ràjànaü tattheva mithilaü pañinesi.
Tatra sudaü ànanda, nimiràjà dhammaü carati bràhmaõagahapatikesu negamesu ceva jànapadesu ca, uposatha¤ca [PTS Page 081] [\q 81/] upavasati càtuddasiü pa¤cadasiü aññhami¤ca pakkhassa. Atha kho ànanda, nimiràjà bahunnaü vassasahassànaü accayena kappakaü àmantesi, 'yadà me samma kappaka, passeyyàsi sirasmiü palitàni jàtàni, atha me àroceyyàsã'ti. Evaü devàti kho ànanda, kappako nimissa ra¤¤o paccassosi. Addasà kho ànanda, kappako bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena nimissa ra¤¤o sirasmiü palitàni jàtàni, disvàna nimiü ràjànaü etadavoca: pàtubhåtà kho devassa devadåtà, dissanti sirasmiü palitàni jàtànã'ti. Tena hi samma
--------------------------
1. Màtaliü saïgàhakaü-machasaü,syà 2. Evaü hotu bhaddantavàti-[PTS 3.] Sampavesesi-syà,machasaü 4. Sudhammàyaü sabhàyaü-syà 5. Sàgataü-sãmu.[PTS 6.@]Ta dassanakàmà- machasaü. 7. Suladdhalàbhà vata-sãmu.
[BJT Page 462] [\x 462/]
Kappaka,tàni palitàni sàdhukaü saõóàsena uddharitvà mama a¤jalismiü patiññhàpehã'ti. Evaü devàti kho ànanda, kappako nimissa ra¤¤o pañisutvà tàni palitàni sàdhukaü saõóàsena uddharitvà nimissa ra¤¤o a¤jalismiü patiññhàpesi. Atha kho ànanda, nimi ràjà kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü àmantàpetvà etadavoca: 'pàtubhåtà kho me tàta kumàra, devadåtà, dissanti sirasmiü palitàni jàtàni, bhuttà kho pana me mànusakà kàmà, samayo dibbe kàme pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra, imaü rajjaü pañipajja, ahaü pana kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi. Tena hi tàta kumàra, yadà tvampi passeyyàsi sirasmiü palitàni jàtàni, atha kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyàsi, yena me idaü kalyàõaü vaññaü nihitaü anuppavatteyyàsi, mà kho me tvaü antimapuriso ahosi. Yasmiü kho tàta kumàra, purisayuge vattamàne evaråpassa kalyàõassa vaññassa samucchedo hoti, so tesaü antimapuriso hoti. Taü tàhaü tàta kumàra, evaü vadàmi: 'yena me idaü kalyàõaü vaññaü nihita anuppavatteyyàsi, mà kho me tvaü antimapuriso ahosã'ti.
Atha kho ànanda, ràjà makhàdevo kappakassa gàmavaraü datvà jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà imasmiüyeva makhàdevambavane kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbaji. So mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà [PTS Page 082] [\q 82/] tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü2, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi, upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihàsi. Tathà dutiyaü,tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà vihàsi,
Nimi kho panànanda, ràjà caturàsãtivassasahassàni kumàrakãëitaü kãëi, caturàsãtivassasahassàni oparajjaü kàresi, caturàsãtivassasahassàni rajjaü kàresi, caturàsãti vassasahassàni imasmiüyeva makhàdevambavane agàrasmà anagàriyaü pabbajito brahmacariyaü cari. So cattàro brahmavihàre bhàvetvà kàyassa bhedà parammaraõà brahmalokåpago ahosi.
Nimissa kho panànanda, ra¤¤o kalàrajanako nàma putto ahosi. So na agàrasmà anagàriyaü pabbaji. So taü kalyàõaü vaññaü samucchindi. So tesaü antimapuriso ahosi. Siyà kho pana te ànanda, evamassa: a¤¤o nåna tena samayena ràjà makhàdevo
[BJT Page 464] [\x 464/]
Ahosi yena1 taü kalyàõaü vaññaü nihitanti2. Na kho panetaü ànanda, evaü daññhabbaü. Ahaü tena samayena ràjà makhàdevo ahosiü., Ahaü taü kalyàõaü vaññaü nihiniü3 mayà taü kalyàõaü vaññaü nihitaü pacchimà janatà anuppavattesi. Taü kho panànanda, kalyàõaü vaññaü na nibbidàya na viràgàya na nirodhàya na upasamàya na abhi¤¤àya na sambodhàya na nibbànàya saüvattati, yàvadeva brahmalokåpapattiyà.
Idaü kho panànanda, etarahi mayà kalyàõaü vaññaü nihitaü ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati. Katamà cànanda,etarahi mayà kalyàõaü vaññaü nihitaü ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati: ayameva ariyo aññhaïgiko maggo. Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaïkappo sammàvàcà sammàkammanto sammààjivo [PTS Page 083] [\q 83/] sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi. Idaü kho ànanda, etarahi mayà kalyàõaü vaññaü nihitaü ekkanta nibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati. Taü kho ahaü ànanda, evaü vadàmi: yena me idaü kalyàõaü vaññaü nihitaü anuppavatteyyàtha. Mà kho me tumhe antimasurisà ahuvattha. Yasmiü kho ànanda, purisayuge vattamàne evaråpassa kalyàõassa vaññassa samucchedo hoti, so tesaü antimapuriso hoti. Taü vo ahaü ànanda, evaü vadàmi: yena me idaü kalyàõaü vaññaü nihitaü anuppavatteyyàtha. Mà kho me tumhe antimapurisà ahuvatthà'ti.
Idamavoca bhagavà attamano àyasmà ànando bhagavato bhàsitaü abhinanditi.
Makhàdeva4 suttaü tatiyaü.
--------------------------
1.Yo-sãmu. 2. Nihinãti-sãmu 3. Nihaniü-[PTS 4.] Maghadeva-machasaü,syà.