Catubhàõavàrapàëi Home Page    Next Section

Dutiyakabhàõavàraü

17: Mahàkassapattherabojjhaïgaü 1

 

yaü mahàkassapatthero,    parittaü munisantikà 2
sutvà tasmiü khaõe yeva    ahosi nirupaddavo.
bojjhaïgabalasaüyuttaü,    parittaü taü bhaõàmahe.

        evaü me sutaü:
ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe. tena kho pana samayena àyasmà mahàkassapo pipphalãguhàyaü 3 viharati, àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno. atha kho bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito, yenàyasmà mahàkassapo tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. nisajja kho bhagavà àyasmantaü mahàkassapaü etad-avoca:

ßkacci te kassapa khamanãyaü? kacci yàpanãyaü?
kacci dukkhà vedanà pañikkamanti no abhikkamanti?
pañikkamosànaü pa¤¤àyati no abhikkamo?û ti

ßna me bhante khamanãyaü na yàpanãyaü,
bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no pañikkamanti,
abhikkamosànaü pa¤¤àyati no pañikkamoû ti.

ßsattime kassapa bojjhaïgà mayà sammad-akkhàtà,
bhàvità bahulãkatà abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattanti.
katame satta?

1.

satisambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

2.

dhammavicayasambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

3.

viriyasambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

4.

pãtisambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

5.

passaddhisambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

6.

samàdhisambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

7.

upekkhàsambojjhaïgo kho kassapa mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

ime kho kassapa satta bojjhaïgà mayà sammad-akkhàtà, bhàvità bahulãkatà abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattantãû ti. 4 ßtaggha bhagava bojjhaïgà!
taggha sugata bojjhaïgà!û ti.
        idam-avoca bhagavà,
attamano àyasmà mahàkassapo bhagavato bhàsitaü abhinandi, vuññhàhi 5 càyasmà mahàkassapo tamhà àbàdhà, tathà pahãno càyasmato mahàkassapassa so àbàdho ahosã ti.

 

18: Mahàmoggallànattherabojjhaïgaü 6

 

moggallàno pi thero yaü,    parittaü munisantikà 7
sutvà tasmiü khaõe yeva    ahosi nirupaddavo.
bojjhaïgabalasaüyuttaü,    parittaü taü bhaõàmahe.

        evaü me sutaü:
ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe. tena kho pana samayena àyasmà mahàmoggallàno gijjhakåñe pabbate viharati, àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno. atha kho bhagavà sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito, yenàyasmà mahàmoggallàno tenupasaïkami, upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. nisajja kho bhagavà àyasmantaü mahàmoggallànaü etad-avoca:

ßkacci te moggallàna khamanãyaü? kacci yàpanãyaü?
kacci dukkhà vedanà pañikkamanti no abhikkamanti?
pañikkamosànaü pa¤¤àyati no abhikkamo?û ti

ßna me bhante khamanãyaü na yàpanãyaü,
bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no pañikkamanti,
abhikkamosànaü pa¤¤àyati no pañikkamoû ti.

ßsattime moggallàna bojjhaïgà mayà sammad-akkhàtà,
bhàvità bahulãkatà abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattanti.
katame satta?

1.

satisambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

2.

dhammavicayasambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

3.

viriyasambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

4.

pãtisambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

5.

passaddhisambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

6.

samàdhisambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

7.

upekkhàsambojjhaïgo kho moggallàna mayà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

ime kho moggallàna satta bojjhaïgà mayà sammad-akkhàtà, bhàvità bahulãkatà abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattantãû ti. 8 ßtaggha bhagava bojjhaïgà! taggha sugata bojjhaïgà!û ti.
        idam-avoca bhagavà,
attamano àyasmà mahàmoggallàno bhagavato bhàsitaü abhinandi, vuññhàhi 9 càyasmà mahàmoggallàno tamhà àbàdhà, tathà pahãno càyasmato mahàmoggallànassa so àbàdho ahosã ti.

 

19: Mahàcundattherabojjhaïgaü 10

 

bhagavà lokanàthoyaü,    cundattherassa santikà
sutvà tasmiü khaõe yeva    ahosi nirupaddavo.
bojjhaïgabalasaüyuttaü,    parittaü taü bhaõàmahe.

        evaü me sutaü:
ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe. tena kho pana samayena bhagavà àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. atha kho àyasmà mahàcundo sàyanhasamayaü patisallànà vuññhito, yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà, ekam-antaü nisãdi. ekam-antaü nissinaü kho àyasmantaü mahàcundaü bhagavà etad-avoca:

ßpañibhantu taü cunda bojjhaïgàû ti.

ßsattime bhante bojjhaïgà bhagavatà sammad-akkhàtà,
bhàvità bahulãkatà abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattanti.
katame satta?

1.

satisambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

2.

dhammavicayasambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

3.

viriyasambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

4.

pãtisambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

5.

passaddhisambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

6.

samàdhisambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

7.

upekkhàsambojjhaïgo kho bhante bhagavatà sammad-akkhàto,
bhàvito bahulãkato abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati.

ime kho bhante satta bojjhaïgà bhagavatà sammad-akkhàtà, bhàvità bahulãkatà abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattantãû ti. 11 ßtaggha cunda bojjhaïgà! taggha cunda bojjhaïgà!û ti.
        idam-avoca àyasmà mahàcundo,
samanu¤¤o satthà ahosi, vuññhàhi ca bhagavà tamhà àbàdhà, tathà pahãno ca bhagavato so àbàdho ahosã ti.

 

20: Girimànandasuttaü

 

thero yaü girimànando,    ànandattherasantikà 12
sutvà tasmiü khaõe yeva    ahosi nirupaddavo.
dasasa¤¤åpasaüyuttaü,    parittaü taü bhaõàmahe.

        evaü me sutaü:
ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. tena kho pana samayena àyasmà girimànando àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. atha kho àyasmà ànando yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekam-antaü nisãdi. ekam-antaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etad-avoca:

ßàyasmà bhante girimànando àbàdhiko 13 dukkhito bàëhagilàno. sàdhu bhante bhagavà yenàyasmà girimànando tenupasaïkamatu, anukampaü upàdàyàû ti.

ßsace kho tvaü ànanda girimànandassa bhikkhuno upasaïkamitvà, dasasa¤¤à bhàseyyàsi, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü girimànandassa bhikkhuno dasasa¤¤à sutvà so àbàdho ñhànaso pañippassambheyya.
        katamà dasa?

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

aniccasa¤¤à,
anattasa¤¤à,
asubhasa¤¤à,
àdãnavasa¤¤à,
pahànasa¤¤à,
viràgasa¤¤à,
nirodhasa¤¤à,
sabbaloke anabhiratasa¤¤à,
sabbasaïkhàresu aniccasa¤¤à,
ànàpànasati.

1. katamà c' ànanda aniccasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu ara¤¤agato và, rukkhamålagato và, su¤¤àgàragato và, iti pañisa¤cikkhati:

råpaü aniccaü
vedanà aniccà
sa¤¤à aniccà
saïkhàrà aniccà
vi¤¤àõaü aniccan-ti.

iti imesu pa¤casupàdànakkhandhesu aniccànupassã viharati. ayaü vuccat' ànanda aniccasa¤¤à.

2. katamà c' ànanda anattasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu ara¤¤agato và, rukkhamålagato và, su¤¤àgàragato và, iti pañisa¤cikkhati:

cakkhuü anattà - råpà 14 anattà
sotaü anattà - saddà anattà
ghàõaü anattà - gandhà anattà
jivhà anattà - rasà anattà
kàyo anattà - phoññhabbà anattà
mano anattà - dhammà anattà ti.

iti imesu chasu ajjhattikabàhiresu àyatanesu anattànupassã viharati. ayaü vuccat' ànanda anattasa¤¤à.

3. katamà c' ànanda asubhasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu imam-eva kàyaü - uddhaü pàdatalà, adho kesamatthakà, tacapariyantaü, påraü nànappakàrassa asucino - paccavekkhati: atthi imasmiü kàye:

kesà, lomà, nakhà, dantà, taco,
maüsaü, nahàru, aññhi, aññhimi¤jà, 15 vakkaü,
hadayaü, yakanaü, kilomakaü, pihakaü, papphàsaü,
antaü, antaguõaü, udariyaü, karãsaü,
pittaü, semhaü, pubbo, lohitaü, sedo, medo,
assu, vasà, kheëo, siïghànikà, lasikà, muttan-ti.

iti imasmiü kàye asubhànupassã viharati. ayaü vuccat' ànanda asubhasa¤¤à.

4. katamà c' ànanda àdãnavasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu ara¤¤agato và, rukkhamålagato và, su¤¤àgàragato và, iti pañisa¤cikkhati: bahu dukkho kho ayaü kàyo bahu àdãnavo, iti imasmiü kàye vividhà àbàdhà uppajjanti, seyyathãdaü:

cakkhurogo, sotarogo, ghàõarogo, jivhàrogo, kàyarogo,
sãsarogo, kaõõarogo, mukharogo, dantarogo,
kàso, sàso, pinàso, óaho, jaro,
kucchirogo, mucchà, pakkhandikà, 16 sålà, visåcikà,
kuññhaü, gaõóo, kilàso, soso, apamàro,
daddu, kaõóu, kacchu, rakhasà, 17 vitacchikà,
lohitapittaü, madhumeho, aüsà, piëakà, bhagandalà,
pittasamuññhànà àbàdhà, semhasamuññhànà àbàdhà,
vàtasamuññhànà àbàdhà, sannipàtikà àbàdhà,
utupariõàmajà àbàdhà, visamaparihàrajà àbàdhà, 18
opakkamikà àbàdhà, kammavipàkajà àbàdhà,
sãtaü, uõhaü, jighacchà, pipàsà, uccàro, passàvo ti.

iti imasmiü kàye àdãnavànupassã viharati. ayaü vuccat' ànanda àdãnavasa¤¤à.

5. katamà c' ànanda pahànasa¤¤à?

idh' ànanda bhikkhu uppannaü kàmavitakkaü nàdhivàseti,
pajahati, vinodeti, byantãkaroti, anabhàvaü gameti.
uppannaü vyàpàdavitakkaü nàdhivàseti,
pajahati, vinodeti, byantãkaroti, anabhàvaü gameti.
19uppannaü vihiüsàvitakkaü nàdhivàseti,
pajahati, vinodeti, byantãkaroti, anabhàvaü gameti.
uppannuppanne pàpake akusale dhamme nàdhivàseti,
pajahati, vinodeti, byantãkaroti, anabhàvaü gameti.

ayaü vuccat' ànanda pahànasa¤¤à.

6. katamà c' ànanda viràgasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu ara¤¤agato và, rukkhamålagato và, su¤¤àgàragato và, iti pañisa¤cikkhati: etaü santaü, etaü paõãtaü, yad-idaü:

sabbasaïkhàrasamatho,
sabbåpadhipañinissaggo,
taõhakkhayo,
viràgo,
nibbànan-ti.

ayaü vuccat' ànanda viràgasa¤¤à.

7. katamà c' ànanda nirodhasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu ara¤¤agato và, rukkhamålagato và, su¤¤àgàragato và, iti pañisa¤cikkhati: etaü santaü, etaü paõãtaü, yad-idaü:

sabbasaïkhàrasamatho,
sabbåpadhipañinissaggo,
taõhakkhayo,
nirodho,
nibbànan-ti.

ayaü vuccat' ànanda nirodhasa¤¤à.

8. katamà c' ànanda sabbaloke anabhiratasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu

ye loke upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà,
te pajahanto, viramati, na upàdiyanto. 20

ayaü vuccat' ànanda sabbaloke anabhiratasa¤¤à.

9. katamà c' ànanda sabbasaïkhàresu aniccasa¤¤à?
idh' ànanda bhikkhu

sabbasaïkhàrehi 21 aññãyati, haràyati, jigucchati.

ayaü vuccat' ànanda sabbasaïkhàresu aniccasa¤¤à.

10. katamà c' ànanda ànàpànasati?
idh' ànanda bhikkhu ara¤¤agato và, rukkhamålagato và, su¤¤àgàragato và, nisãdati. pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà, so sato va assasati, sato passasati.

dãghaü và assasanto ßdãghaü assasàmãû ti pajànàti,
dãghaü và passasanto ßdãghaü passasàmãû ti pajànàti,
rassaü và assasanto ßrassaü assasàmãû ti pajànàti,
rassaü và passasanto ßrassaü passasàmãû ti pajànàti.
sabbakàyapañisaüvedã assasissàmã ti sikkhati,
sabbakàyapañisaüvedã passasissàmã ti sikkhati,
passambhayaü kàyasaïkhàraü assasissàmã ti sikkhati,
passambhayaü kàyasaïkhàraü passasissàmã ti sikkhati.

pãtipañisaüvedã assasissàmã ti sikkhati,
pãtipañisaüvedã passasissàmã ti sikkhati,
sukhapañisaüvedã assasissàmã ti sikkhati,
sukhapañisaüvedã passasissàmã ti sikkhati,
cittasaïkhàrapañisaüvedã assasissàmã ti sikkhati,
cittasaïkhàrapañisaüvedã passasissàmã ti sikkhati,
passambhayaü cittasaïkhàraü assasissàmã ti sikkhati,
passambhayaü cittasaïkhàraü passasissàmã ti sikkhati.

cittapañisaüvedã assasissàmã ti sikkhati,
cittapañisaüvedã passasissàmã ti sikkhati,
abhippamodayaü cittaü assasissàmã ti sikkhati,
abhippamodayaü cittaü passasissàmã ti sikkhati,
samàdahaü cittaü assasissàmã ti sikkhati,
samàdahaü cittaü passasissàmã ti sikkhati,
vimocayaü cittaü assasissàmã ti sikkhati,
vimocayaü cittaü passasissàmã ti sikkhati.

aniccànupassã assasissàmã ti sikkhati,
aniccànupassã passasissàmã ti sikkhati,
viràgànupassã assasissàmã ti sikkhati,
viràgànupassã passasissàmã ti sikkhati,
nirodhànupassã assasissàmã ti sikkhati,
nirodhànupassã passasissàmã ti sikkhati,
pañinissaggànupassã assasissàmã ti sikkhati,
pañinissaggànupassã passasissàmã ti sikkhati.

ayaü vuccat' ànanda ànàpànasati.

sace kho tvaü ànanda girimànandassa bhikkhuno upasaïkamitvà, imà dasasa¤¤à bhàseyyàsi, ñhànaü kho panetaü vijjati yaü girimànandassa bhikkhuno imà dasasa¤¤à sutvà so àbàdho ñhànaso pañippassambheyyàû ti.

atha kho àyasmà ànando bhagavato santike imà dasasa¤¤à uggahetvà, yenàyasmà girimànando tenupasaïkami, upasaïkamitvà àyasmato girimànandassa imà dasasa¤¤à abhàsi. atha kho àyasmato girimànandassa imà dasasa¤¤à sutvà so àbàdho ñhànaso pañippassambhi, vuññhàhi càyasmà girimànando tamhà àbàdhà, tathà pahãno ca panàyasmato girimànandassa so àbàdho ahosã ti.

 

21: Isigilisuttaü

 

paccekabuddhanàmàni    desentoyaü adesayã.
anantabalasaüyuttaü,    parittaü taü bhaõàmahe.

        evaü me sutaü:
ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati isigilismiü pabbate. tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi: ßbhikkhavo!û ti, ßbhadante!û ti te bhikkhå bhagavato paccassosuü, bhagavà etad-avoca:
ßpassatha no tumhe bhikkhave etaü vebhàraü pabbatan?û-ti.
ßevaü bhante.û
ßetassa pi kho bhikkhave vebhàrassa pabbatassa,
a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti.
passatha no tumhe bhikkhave etaü paõóavaü pabbatan?û-ti.
ßevaü bhante.û
ßetassa pi kho bhikkhave paõóavassa pabbatassa,
a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti.
passatha no tumhe bhikkhave etaü vepullaü pabbatan?û-ti.
ßevaü bhante.û
ßetassa pi kho bhikkhave vepullassa pabbatassa,
a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti.
passatha no tumhe bhikkhave etaü gijjhakåñaü pabbatan?û-ti.
ßevaü bhante.û
ßetassa pi kho bhikkhave gijjhakåñassa pabbatassa,
a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti.
passatha no tumhe bhikkhave imaü isigiliü pabbatan?û-ti.
ßevaü bhante.û
ßimassa pi 22 kho bhikkhave isigilissa pabbatassa,
esà va 23 sama¤¤à ahosi esà pa¤¤atti.

bhåtapubbaü bhikkhave pa¤capaccekabuddhasatàni imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsino ahesuü. te imaü pabbataü pavisantà dissanti, paviññhà na dissanti. tam-enaü manussà disvà evam-àhaüsu: ßayaü pabbato ime isã gilatã ti - isigili,û isigilã-tveva sama¤¤à udapàdi.

àcikkhissàmi bhikkhave paccekabuddhànaü nàmàni,
kittayissàmi bhikkhave paccekabuddhànaü nàmàni,
desissàmi bhikkhave paccekabuddhànaü nàmàni.

taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãû ti. ßevaü bhante,û ti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü, bhagavà etad-avoca:

 

ßariññho nàma bhikkhave paccekasambuddho, 24
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
upariññho nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
tagarasikhã nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
yasassã nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
sudassano nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
piyadassã nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
gandhàro nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
piõóolo nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
upàsabho nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
nãto nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
tatho nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
sutavà nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.
bhàvitatto nàma bhikkhave paccekasambuddho,
imasmiü isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi.


1.

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÜÐÜÛÜÜ Tuññhubha
ye sattasàrà anãghà 25 niràsà, 26

            ÜÜÛ,ÜÐÜÛÛÐÜÛÜÜ
paccekam-evajjhagamuü subodhiü.

            ÜÜÛÜÐÜÜ,ÛÐÜÛÜÜ
tesaü visallànaü naruttamànaü,

            ÜÜÛÜ,ÐÜÛÛÐÜÛÜÜ
nàmàni me kittayato suõàtha:


2.

            ÛÜÜÛÛÜÜÐÛÛÛÛÐÜÛÜÜ irregular
ariññho, upariññho, tagarasikhã, yasassã, 27

            ÛÜÛÜ,ÐÛÛÜÐÜÛÜÜ
sudassano, piyadassã ca buddho,

            ÜÜÜÜÐÜÜ,ÛÐÜÛÜÛ Vedic opening
gandhàro, piõóolo, upàsabho ca,

            ÜÜÛÜ,ÐÛÛÜÐÜÛÜÜ
nãto, tatho, sutavà, bhàvitatto,


3.

            ÜÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
sumbho, subho, methulo, aññhamo ca,

            ÛÜÛÜÐÜ,ÛÜÐÜÛÜÜ
athassu megho, anãgho, 28 sudàñho,

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÜ
paccekabuddhà bhavanettikhãõà.

            ÜÜÛÜÐÜÛ,ÛÐÜÛÜÜ
hiïgå ca hiïgo ca mahànubhàvà,


4.

            ÜÜÛÜ,ÐÛÛÜÐÜÛÜÜ
dve jàlino munino, aññhako ca,

            ÛÛÜÛÜ,ÐÜÜÛÐÜÛÜÜ
atha kosalo buddho, atho subàhu,

            ÛÛÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
upanemiso, nemiso, santacitto,

            ÜÜÛÜ,ÐÛÛÜÐÜÛÜÜ
sacco, tatho, virajo, paõóito ca,


5.

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÜ
kàl' åpakàlà, vijito, jito ca,

            ÜÜÛÜÐÜÛ,ÛÐÜÛÜÜ
aïgo ca païgo ca gutijjito ca,

            ÜÜÛÜ,ÐÛÛÜÐÜÛÜÜ
passã jahã upadhiü dukkhamålaü,

            ÛÛÜÛÜ,ÐÜÛÛÐÜÛÜÜ
aparàjito màrabalaü ajesi,


6.

            ÜÜÛÜÐÜ, ÛÛÜÜÐÜÛÜÜ extended
satthà, pavattà, sarabhaïgo, lomahaüso,

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÛÜ Jagatã x 3
uccaïgamàyo, asito, anàsavo,

            ÛÜÛÜ,ÐÜÜÛÐÜÛÜÛÜ
manomayo, mànacchido ca bandhumà,

            ÛÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÛÜ
tadàdhimutto, vimalo ca ketumà,


7.

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÜÐÜÛÜÜ
ketumbaràgo ca màtaïgÖ, ariyo,

            ÛÜÛÜ,ÐÜÛÛÐÜÛÜÛÜ Jagatã x 6
ath' accuto, accutagàmabyàmako,

            ÛÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÛÜ
sumaïgalo, dabbilo, suppatiññhito,

            ÛÜÜ,ÜÐÜÛÛÐÜÛÜÛÜ Vedic opening
asayho, khemàbhirato ca sorato,


8.

            ÜÜÛÜ,ÐÜÜÛÐÜÛÜÛÜ
dårannayo, saïgho atho pi uccayo,

            ÛÛÜÛÜÐÜÜÛÐÜÛÜÛÜ
aparo munã sayho anomanikkamo,

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÛÜ
ànandanando, upanandÖ dvàdasa,

            ÜÜÜÜÐÜÛÛÐÜÛÜÜ Tuññhubha + Vedic opening
bhàradvàjo antimadehadhàrã,


9.

            ÜÜÛÜÐÜÜ,ÛÐÜÛÜÛÜ Jagatã
bodhã, mahànàmo atho pi uttaro,

            ÜÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
kesã, sikhã, sundaro, bhàr—dvàjo,

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÛÜ Jagatã x 2
tiss' åpatissà 29 bhavabandhanacchidà,

            ÛÛÜÛÜ,ÐÜÜÛÐÜÛÜÛÜ
upasãdarã, taõhacchido ca sãdarã,


10.

            ÜÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
buddho ahå maïgalo vãtaràgo,

            ÛÛÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
usabhacchidà jàliniü 30 dukkhamålaü,

            ÜÜÛÜ,ÐÜÛÛÐÜÛÜÜ
santaü padaü ajjhagam-åpanãto, 31

            ÛÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
uposatho, sundaro, saccanàmo,


11.

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÜÐÜÛÜÛ extended
jeto, jayanto, padumo, uppalo ca,

            ÛÛÜÛÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ
padumuttaro, rakkhito, pabbato ca,

            ÜÜÜÜ,ÐÜÛÜÐÜÛÜÜ Vedic opening
mànatthaddho, sobhito, vãtaràgo,

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÜ
kaõho ca buddho suvimuttacitto -


12.

            ÜÜÛÜÐÜÛ,ÛÐÜÛÜÜ
ete ca a¤¤e ca mahànubhàvà,

            ÜÜÛÜÐÜ,ÛÛÐÜÛÜÜ
paccekabuddhà bhavanettikhãõà,

            ÜÜÛÜÐÜÛÛÐÜÛÜÜ
te sabbasaïgàtigate mahesã, 32

            ÛÛÜÛÜÐÜÛÛÐÜÛÜÜ
parinibbute vandatha appameyyeû ti.

Dutiyakabhàõavàraü niññhitaü 33

End Notes

1 PPV, PPV2: -bojjhangaparittaü

2 PPV, PPV2: munisantikaü

3 PPV, PPV2: pipphaliguhàyaü

4 MPP, PPV2: saüvattanti, omit ti

5 CBhp, MPP, PPV2: uññhàhi

6 PPV, PPV2: -bojjhangaparittaü

7 PPV, PPV2: munisantikaü

8 MPP, PPV, PPV2: saüvattanti, omit ti

9 CBhp: uññhàhi

10 MPP: -bojjhango, PPV, PPV2: -bojjhangaparittaü

11 MPP, PPV: saüvattanti, omit ti

12 PPV, PPV2: santike

13 CBhp: àbàdhiko hoti

14 CBhp, MPP, PPV2: råpaü

15 CBhp: aññhi-mi¤jaü

16 MPP: pakkandikà

17 CBhp: nakhasà

18 PPV2: the words visamaparihàrajà àbàdhà are missing, printer's error.

19 CBhp: omits this and the following line, printer's error.

20 CBhp: pajahanto viharati anupàdiyanto

21 CBhp: sabbasankhàresu

22 MPP: imassa hi

23 CBhp: omit va

24 PPV: paccekabuddho, here and in the following lines

25 PPV2: anighà

26 Metre: all lines in this sutta are to be understood as Tuññhubha unless otherwise indicated.

27 Metre: the opening of this line is hypermetric, and it is not easy to see how we could repair the metre in a satisfactory way.

28 CBhp: anigho

29 PPV2: upatissà, probably a printer's error.

30 MPP: jàlinã

31 MPP, PPV: ajjhagaü åpanãto

32 PPV2: mahesi

33 MPP, CBhp, PPV2: Dutiyakabhàõavàraü (omit niññhitaü).