3-1. Sāriputtatthera-apadānaṃ

Atha therāpadānaṃ suṇātha–

141. “Himavantassa avidūre, lambako nāma pabbato;

assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.

142. “Uttānakūlā nadikā, supatitthā manoramā;

susuddhapuḷinākiṇṇā, avidūre mamassamaṃ.

143. “Asakkharā apabbhārā, sādu appaṭigandhikā;

sandatī nadikā tattha, sobhayantā mamassamaṃ.

144. “Kumbhīlā makarā cettha, susumārā [suṃsumārā (sī. syā. )] ca kacchapā;

caranti nadiyā tattha, sobhayantā mamassamaṃ.

145. “Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā [vajalā (sī. syā.) jalajā (pī.)] muñjarohitā;

vaggaḷā [vaggulā (sī.) vagguḷā (syā.) maggurā (theragāthā)] papatāyantā, sobhayanti [papatāyanti, sobhayantā (ka.)] mamassamaṃ.

146. “Ubho kūlesu nadiyā, pupphino phalino dumā;

ubhato abhilambantā, sobhayanti [abhilambanti sobhayantā (ka.)] mamassamaṃ.

147. “Ambā sālā ca tilakā, pāṭalī sinduvārakā [sinduvārikā (bahūsu)];

dibbagandhā sampavanti, pupphitā mama assame.

148. “Campakā saḷalā nīpā [nimbā (ka.)], nāgapunnāgaketakā;

dibbagandhā sampavanti, pupphitā mama assame.

149. “Atimuttā asokā ca, bhaginīmālā ca pupphitā;

aṅkolā bimbijālā [bimbajālā (ka.)] ca, pupphitā mama assame.

150. “Ketakā kandali [kadalī (syā.)] ceva, godhukā tiṇasūlikā;

dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

151. “Kaṇikārā kaṇṇikā ca, asanā ajjunā bahū;

dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

152. “Punnāgā giripunnāgā, koviḷārā ca pupphitā;

dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

153. “Uddhālakā ca kuṭajā, kadambā vakulā bahū;

dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

154. “Āḷakā isimuggā ca, kadalimātuluṅgiyo;

gandhodakena saṃvaḍḍhā, phalāni dhārayanti te.

155. “Aññe pupphanti padumā, aññe jāyanti kesarī;

aññe opupphā padumā, pupphitā taḷāke tadā.

156. “Gabbhaṃ gaṇhanti padumā, niddhāvanti mulāḷiyo;

siṃghāṭipattamākiṇṇā, sobhanti taḷāke tadā.

157. “Nayitā ambagandhī ca, uttalī bandhujīvakā;

dibbagandhā sampavanti, pupphitā taḷāke tadā.

158. “Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;

saṃgulā maggurā [maṅgurā (sī. ka.)] ceva, vasanti taḷāke tadā.

159. “Kumbhīlā susumārā ca, tantigāhā ca rakkhasā;

oguhā [ogāhā (syā.)] ajagarā ca, vasanti taḷāke tadā.

160. “Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;

kokilā sukasāḷikā, upajīvanti taṃ saraṃ.

161. “Kukkutthakā kuḷīrakā, vane pokkharasātakā;

dindibhā suvapotā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.

162. “Haṃsā koñcā mayūrā ca, kokilā tambacūḷakā [tambacūḷikā (sī.)];

pampakā jīvaṃjīvā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.

163. “Kosikā poṭṭhasīsā ca, kurarā senakā bahū;

mahākāḷā ca sakuṇā, upajīvanti taṃ saraṃ.

164. “Pasadā ca varāhā ca, camarā gaṇḍakā bahū [vakā bheraṇḍakā bahū (sī. syā.)];

rohiccā sukapotā [suttapotā (syā.)] ca, upajīvanti taṃ saraṃ.

165. “Sīhabyagghā ca dīpī ca, acchakokataracchakā;

tidhā pabhinnamātaṅgā, upajīvanti taṃ saraṃ.

166. “Kinnarā vānarā ceva, athopi vanakammikā;

cetā ca luddakā ceva, upajīvanti taṃ saraṃ.

167. “Tindukāni piyālāni, madhukā kāsumārayo [kāsamāriyo (syā.)];

dhuvaṃ phalāni dhārenti, avidūre mamassamaṃ.

168. “Kosambā [kosumbhā (sī. syā.)] saḷalā nimbā [saḷalā nīpā (sī. syā.) panasā ambā (?)], Sāduphalasamāyutā;

dhuvaṃ phalāni dhārenti, avidūre mamassamaṃ.

169. “Harītakā āmalakā, ambajambuvibhītakā;

kolā bhallātakā billā, phalāni dhārayanti te.

170. “Āluvā ca kaḷambā ca, biḷālītakkaḷāni ca;

jīvakā sutakā ceva, bahukā mama assame.

171. “Assamassāvidūramhi, taḷākāsuṃ sunimmitā;

acchodakā sītajalā, supatitthā manoramā.

172. “Padumuppalasañchannā puṇḍarīkasamāyutā;

mandālakehi sañchannā, dibbagandho pavāyati.

173. “Evaṃ sabbaṅgasampanne, pupphite phalite vane;

sukate assame ramme, viharāmi ahaṃ tadā.

174. “Sīlavā vatasampanno [vattasampanno (syā.)], jhāyī jhānarato sadā;

pañcābhiññābalappatto, suruci nāma tāpaso.

175. “Catuvīsasahassāni, sissā mayhaṃ upaṭṭhahu;

sabbeva brāhmaṇā ete, jātimanto yasassino.

176. “Lakkhaṇe itihāse ca, sanighaṇṭusakeṭubhe;

padakā veyyākaraṇā, sadhamme pāramiṃ gatā.

177. “Uppātesu nimittesu, lakkhaṇesu ca kovidā;

pathabyā bhūmantalikkhe, mama sissā susikkhitā.

178. “Appicchā nipakā ete, appāhārā alolupā;

lābhālābhena santuṭṭhā, parivārenti maṃ sadā.

179. “Jhāyī jhānaratā dhīrā, santacittā samāhitā;

ākiñcaññaṃ patthayantā, parivārenti maṃ sadā.

180. “Abhiññāpāramippattā, pettike gocare ratā;

antalikkhacarā dhīrā, parivārenti maṃ sadā.

181. “Saṃvutā chasu dvāresu, anejā rakkhitindriyā;

asaṃsaṭṭhā ca te dhīrā, mama sissā durāsadā.

182. “Pallaṅkena nisajjāya, ṭhānacaṅkamanena ca;

vītināmenti te rattiṃ, mama sissā durāsadā.

183. “Rajanīye na rajjanti, dussanīye na dussare;

mohanīye na muyhanti, mama sissā durāsadā.

184. “Iddhiṃ vīmaṃsamānā te, vattanti niccakālikaṃ;

pathaviṃ [paṭhaviṃ (sī. syā.)] te pakampenti, sārambhena durāsadā.

185. “Kīḷamānā ca te sissā, kīḷanti jhānakīḷitaṃ;

jambuto phalamānenti, mama sissā durāsadā.

186. “Aññe gacchanti goyānaṃ, aññe pubbavidehakaṃ [pubbavidehanaṃ (syā. ka.)];

aññe ca uttarakuruṃ, esanāya durāsadā.

187. “Purato pesenti khāriṃ, pacchato ca vajanti te;

catuvīsasahassehi, chāditaṃ hoti ambaraṃ.

188. “Aggipākī anaggī ca, dantodukkhalikāpi ca;

asmena koṭṭitā keci, pavattaphalabhojanā.

189. “Udakorohaṇā keci, sāyaṃ pāto sucīratā;

toyābhisecanakarā, mama sissā durāsadā.

190. “Parūḷhakacchanakhalomā, paṅkadantā rajassirā;

gandhitā sīlagandhena, mama sissā durāsadā.

191. “Pātova sannipatitvā, jaṭilā uggatāpanā;

lābhālābhaṃ pakittetvā, gacchanti ambare tadā.

192. “Etesaṃ pakkamantānaṃ, mahāsaddo pavattati;

ajinacammasaddena, muditā honti devatā.

193. “Disodisaṃ pakkamanti, antalikkhacarā isī;

sake balenupatthaddhā, te gacchanti yadicchakaṃ.

194. “Pathavīkampakā ete, sabbeva nabhacārino;

uggatejā duppasahā, sāgarova akhobhiyā.

195. “Ṭhānacaṅkamino keci, keci nesajjikā isī;

pavattabhojanā keci, mama sissā durāsadā.

196. “Mettāvihārino ete, hitesī sabbapāṇinaṃ;

anattukkaṃsakā sabbe, na te vambhenti kassaci.

197. “Sīharājāvasambhītā, gajarājāva thāmavā;

durāsadā byagghāriva, āgacchanti mamantike.

198. “Vijjādharā devatā ca, nāgagandhabbarakkhasā;

kumbhaṇḍā dānavā garuḷā, upajīvanti taṃ saraṃ.

199. “Te jaṭākhāribharitā, ajinuttaravāsanā;

antalikkhacarā sabbe, upajīvanti taṃ saraṃ.

200. “Sadānucchavikā [tadānucchavikā (syā. ka.)] ete, aññamaññaṃ sagāravā;

catubbīsasahassānaṃ, khipitasaddo na vijjati.

201. “Pāde pādaṃ nikkhipantā, appasaddā susaṃvutā;

upasaṅkamma sabbeva [sabbe te (syā.)], sirasā vandare mamaṃ.

202. “Tehi sissehi parivuto, santehi ca tapassibhi;

vasāmi assame tattha, jhāyī jhānarato ahaṃ.

203. “Isīnaṃ sīlagandhena, pupphagandhena cūbhayaṃ;

phalīnaṃ phalagandhena, gandhito hoti assamo.

204. “Rattindivaṃ na jānāmi, arati me na vijjati;

sake sisse ovadanto, bhiyyo hāsaṃ labhāmahaṃ.

205. “Pupphānaṃ pupphamānānaṃ, phalānañca vipaccataṃ;

dibbagandhā pavāyanti, sobhayantā mamassamaṃ.

206. “Samādhimhā vuṭṭhahitvā, ātāpī nipako ahaṃ;

khāribhāraṃ gahetvāna, vanaṃ ajjhogahiṃ ahaṃ.

207. “Uppāte supine cāpi, lakkhaṇesu susikkhito;

pavattamānaṃ [vattamānaṃ (ka.)] mantapadaṃ, dhārayāmi ahaṃ tadā.

208. “Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;

vivekakāmo sambuddho, himavantamupāgami.

209. “Ajjhogāhetvā himavantaṃ, aggo kāruṇiko muni;

pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.

210. “Tamaddasāhaṃ sambuddhaṃ, sappabhāsaṃ manoramaṃ;

indīvaraṃva jalitaṃ, ādittaṃva hutāsanaṃ.

211. “Jalantaṃ dīparukkhaṃva, vijjutaṃ gagaṇe yathā;

suphullaṃ sālarājaṃva, addasaṃ lokanāyakaṃ.

212. “Ayaṃ nāgo mahāvīro, dukkhassantakaro muni;

imaṃ dassanamāgamma, sabbadukkhā pamuccare.

213. “Disvānāhaṃ devadevaṃ, lakkhaṇaṃ upadhārayiṃ;

buddho nu kho na vā buddho, handa passāmi cakkhumaṃ.

214. “Sahassārāni cakkāni, dissanti caraṇuttame;

lakkhaṇānissa disvāna, niṭṭhaṃ gacchiṃ tathāgate.

215. “Sammajjaniṃ gahetvāna, sammajjitvānahaṃ tadā;

atha pupphe samānetvā, buddhaseṭṭhaṃ apūjayiṃ.

216. “Pūjayitvāna taṃ buddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ;